Gospodarka pieniężna w jednostce oświatowej
Jednostki prowadzą swoje rozliczenia zarówno w formie gotówkowej, jak i bezgotówkowej. Sposób dokonywania płatności i przyjmowania wpłat musi odbywać się na zasadach określonych wewnętrznymi regulacjami (zwłaszcza w odniesieniu do obrotu gotówkowego) oraz na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego.
Obrót bezgotówkowy
Obrót bezgotówkowy odbywa się za pomocą rachunków bankowych posiadanych przez jednostkę. Podstawą funkcjonowania rachunków bankowych jest umowa, którą zawiera zarząd jednostki samorządowej z bankiem. Umowa o prowadzenie rachunków bankowych obejmuje wszystkie rachunki bankowe, zarówno obsługujące budżet jednostki samorządu terytorialnego (dalej: JST) jak i jej jednostek organizacyjnych. Wynika to z tego, że jednostki nieposiadające osobowości prawnej nie mogą samodzielnie zawierać umów na prowadzenie rachunków bankowych.
Sposób prowadzenia rozliczeń w formie bezgotówkowej musi być opisany w przyjętych zasadach rachunkowości każdej jednostki. Szczególnie należy uregulować takie kwestie, jak:
- sposób sporządzania przelewów - forma elektroniczna czy papierowa,
- wskazanie osób upoważnionych do podpisywania dokumentów bankowych,
- wskazanie osób upoważnionych do kontaktów z bankiem.
Podstawowymi rachunkami bankowymi funkcjonującymi w jednostce oświatowej są:
- rachunek bieżący jednostki,
- wydzielony rachunek dochodów,
- rachunek zakładowego funduszu socjalnego.
Dodatkowo jednostka może posiadać rachunek depozytowy i inne rachunki pomocnicze ułatwiające prowadzenie ewidencji wpływów i rozchodów z rachunków bankowych.
Jedną z zasad funkcjonowania jednostek budżetowych jest prowadzenie gospodarki finansowej brutto, która polega na tym, że jednostka finansuje swoje wydatki bezpośrednio z budżetu i nie może na wydatki przeznaczać środków uzyskanych z pobranych dochodów. Wszystkie dochody jednostka zobowiązana jest odprowadzić na rachunek dochodów budżetowych organu prowadzącego. W związku z tym, do ewidencji księgowej dochodów i wydatków budżetowych na koncie 130 „Rachunek bieżący jednostki” konieczne jest prowadzenie księgowań analitycznych na wydzielonych subkontach dochodów i wydatków.
