Opłaty za przedszkole a opodatkowanie VAT

Korzystanie z wychowania przedszkolnego może być odpłatne. Z dniem 1 stycznia 2018 r. weszły w życie przepisy ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, które doprecyzowały charakter tych opłat. W artykule „Opłaty za korzystanie z przedszkola” (dodatek „Rachunkowość w oświacie” nr 5/2018) pisaliśmy o tym, że zamysł, jaki przyświecał w tym zakresie ustawodawcy, stał się w praktyce źródłem wątpliwości. Kolejna z nich jest taka, czy zmiana przepisów ma znaczenie dla opodatkowania tych opłat podatkiem od towarów i usług.

Zarówno przed wejściem w życie ustawy z 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych, jak i obecnie, opłaty wnoszone przez opiekunów prawnych dziecka za korzystanie z wychowania przedszkolnego w czasie przekraczającym czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki mają charakter należności publicznoprawnych, są obowiązkowe i nie podlegają opodatkowaniu VAT. Jednostki samorządu terytorialnego, pobierając takie opłaty, nie działają i nie działały w charakterze podatników VAT.

Ani przepisy ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), ani przepisy dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. nie precyzują, kiedy mamy do czynienia z działaniem organu władzy publicznej. Niewątpliwie jednak najważniejszą cechą występowania podmiotu właśnie w tym charakterze jest okoliczność, że może on działać w sposób władczy, posługując się przysługującym mu imperium, a określone podmioty poddane są jego władztwu, niezależnie od tego, czy się na to godzą czy też nie. Tak działa choćby organ podatkowy wobec podatników.