Praktyczne aspekty rozliczania letniego wypoczynku pracowników

W okresie wakacji pojawia się wiele pytań związanych z praktycznym rozliczaniem urlopów. W niniejszym opracowaniu przedstawiamy niektóre zagadnienia związane z udzielaniem wypoczynku, w tym m.in. zasady udzielania urlopu pracownikowi zatrudnionemu na część etatu lub w trakcie roku kalendarzowego, czy też osoby podejmującej pracę po raz pierwszy, a także metody ustalania wysokości wynagrodzenia urlopowego, z uwzględnieniem specyfiki jednostek oświatowych.

Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, niepłatnego urlopu wypoczynkowego, do którego prawa nie może się zrzec. Pracownik wykorzystuje go w naturze i tylko w wyjątkowych sytuacjach udziela się go w formie ekwiwalentu pieniężnego. Jak wielokrotnie powtarza się w literaturze przedmiotu i w orzecznictwie, przez pojęcie urlopu wypoczynkowego rozumie się płatne zwolnienie pracownika od wykonywania pracy przeznaczone na regenerację jego sił lub na indywidualne potrzeby. Urlopu udziela się w dniach pracy, zazwyczaj w podziale na części, przy czym jedna z nich powinna obejmować co najmniej 2 tygodnie w trakcie danego roku kalendarzowego. Choć ustawodawca niejednokrotnie podejmował próby zmian wymiaru urlopu wypoczynkowego, od wielu lat wynosi on:

1. 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
2. 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Niektóre grupy zawodowe mają odrębne regulacje i zasady nabywania urlopu wypoczynkowego, a jego wymiar ustala się odmiennie od kodeksowych. Przykładem takiej grupy są między innymi nauczyciele. Wymiar ich wypoczynku zależy od rodzaju jednostki, w której są zatrudnieni: feryjnej lub nieferyjnej. I tak oto art. 64 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (dalej: Karta Nauczyciela) ustala następujące zasady: