Inicjatywa uchwałodawcza grupy mieszkańców po zmianach przepisów

Członkowie wspólnot samorządowych mają prawo opracowania oraz złożenia projektu uchwały. Po spełnieniu warunków formalnych projekt taki musi zostać poddany pod głosowanie na posiedzeniu organu stanowiącego na najbliżej sesji.

Szczegółową listę podmiotów, którym przysługuje inicjatywa uchwałodawcza, określa statut danej jednostki samorządu terytorialnego (dalej: JST). Natomiast przepisy ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: u.s.g.) nie regulują tego zagadnienia szczegółowo. Przepis art. 30 ust. 2 pkt 2 u.s.g. stanowi, że do zadań wójta należy w szczególności przygotowywanie projektów uchwał rady gminy. Ponadto od 31 stycznia 2018 r. - czyli od wejścia w życie art. 41a u.s.g. - prawo do wnoszenia projektów uchwał uzyskali mieszkańcy wspólnoty. Przepis ten wprowadziła ustawa z 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (dalej: nowelizacja).

Chociaż przepis ten jest stosowany dopiero od początku obecnej kadencji, to już wcześniej wiele statutów przewidywało możliwość inicjatyw uchwałodawczej mieszkańców gminy.