Nieodpłatna pomoc prawna w 2020 roku

Od 1 stycznia 2020 r. wprowadzono dwie ważne zmiany w systemie nieodpłatnej pomocy prawnej. Pierwsza dotyczy obowiązków kontrolnych starostów nad funkcjonowaniem systemu pomocy, druga odnosi się do darmowej usługi mediacji świadczonej w punktach powiatowych.

Ustawa z 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (dalej: u.p.p.) ma na celu zapewnienie łatwiejszego dostępu do usług prawniczych i informacji prawnej dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. Obowiązujące od początku roku zmiany pozwolą na jeszcze lepsze dostosowanie formy oferowanej pomocy do potrzeb społeczeństwa oraz zapewnią jego prawidłowe funkcjonowanie.

Nowe elementy kontroli

Uprawnienia powiatów w zakresie organizacji nieodpłatnej pomocy prawnej wymagały wprowadzenia skutecznych sposobów weryfikacji poprawności funkcjonowania. Mechanizmy takie uwzględniono pierwotnie w treści ustawy, teraz mechanizmy kontroli zostały uzupełnione. Najważniejszym elementem jest tutaj karta pomocy, w szczególności część B, wypełniana przez osoby otrzymujące nieodpłatną usługę pomocy prawnej lub poradnictwa obywatelskiego. W anonimowej ankiecie wpisywane są m.in. dane identyfikujące miejsce otrzymania wsparcia oraz podmiot udzielający pomocy. Istotna jest jednak sama ocena zarówno formalnej, jak i merytorycznej strony spotkania oraz możliwość wskazania obszarów wymagających poprawy. Opinie zebrane z kart - na mocy art. 7 ust. 5 u.p.p. - starosta poddaje analizie i wyciąga wnioski w celu dalszego usprawniania i podnoszenia jakości świadczonych usług. Wnioski z analizy dostępnych informacji, ujęte w formie informacji zbiorczej, starosta zobowiązany jest przekazywać raz na kwartał, za pośrednictwem wojewody, ministrowi sprawiedliwości. Nowością, w myśl art. 11c u.p.p., jest uwzględnianie wniosków płynących z analizy udzielanego wsparcia przy ustalaniu programu kursu doszkalającego dla doradców świadczących nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.