Umowy zlecenia – aspekty prawne, podatkowe, ewidencja księgowa

Umowa zlecenia jest umową cywilnoprawną uregulowaną w przepisach Kodeksu cywilnego. Jednostki budżetowe, podobnie jak i inne podmioty, chętnie korzystają z możliwości zlecenia na ich podstawie wykonywania doraźnych prac, szczególnie tych, które mogą zostać wykonane w ramach outsourcingu. Zawierając takie umowy, trzeba jednak pamiętać o ich specyfice oraz o tym, że w zależności od okoliczności mogą one wywoływać różne skutki na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz w zakresie ubezpieczeń społecznych.

Jakie cechy ma umowa zlecenia

Przepisy ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (dalej: k.c.) nie wymagają, by umowa zlecenia została zawarta w określonej formie. W szczególności nie wymagają, by została zawarta na piśmie. Z oczywistych jednak względów forma pisemna w jednostkach budżetowych powinna zostać zachowana. Umowę należy zawrzeć w dwóch egzemplarzach (po jednym dla każdej ze stron) i wskazać w niej co najmniej strony, datę rozpoczęcia i zakończenia umowy oraz dokładnie określić przedmiot zlecenia i ustalone wynagrodzenie.

Najważniejsze cechy tej umowy to:

• swoboda i samodzielność zleceniobiorcy w zakresie organizowania pracy, w tym w zakresie godzinowego określenia jej wymiaru,
• brak kierownictwa ze strony zleceniodawcy.

Zawierając umowę zlecenia oraz określając warunki jej wykonania, należy pamiętać, że o tym, z jaką umową mamy do czynienia, decydują jej cechy, a nie nazwa. Jeśli więc zawarta umowa będzie wykazywała cechy umowy o pracę, może się zdarzyć, że zleceniobiorca wystąpi do sądu z pozwem o ustalenie istnienia stosunku pracy.

Jak opodatkować umowę zlecenia

Przychody uzyskiwane z tytułu wykonywania umowy zlecenia przez osobę nieprowadzącą działalności gospodarczej są co do zasady zaliczane do przychodów z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 pkt 8 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; dalej: updof). Obowiązki płatnika związane z obliczeniem i poborem zaliczki na podatek dochodowy lub zryczałtowanego podatku dochodowego ciążą z tego tytułu na zleceniodawcy.