Ustawa zasiłkowa po zmianach od 2022 r. – praktyczny komentarz z przykładami
Ustawa z 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw wprowadza liczne zmiany w zasiłkach i nie tylko. Jest ich stosunkowo dużo, z tego powodu redakcja „Rachunkowości Budżetowej” przygotowała praktyczny komentarz omawiający zmiany w wypłatach zasiłków, które obowiązują od 1 stycznia 2022 r.
Artykuł 2a [Wyłączenie prawa do świadczeń]
1. Świadczenia, o których mowa w art. 2 pkt 1, 2, 5 i 6, nie przysługują osobom prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym, osobom współpracującym z osobami fizycznymi, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2021 r. poz. 162), duchownym będącym płatnikami składek na własne ubezpieczenia, w razie wystąpienia w dniu powstania prawa do świadczenia zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie odrębnych przepisów, do czasu spłaty całości zadłużenia.
2. Prawo do świadczeń, o których mowa w art. 2 pkt 1, 2, 5 i 6, przedawnia się, jeżeli zadłużenie, o którym mowa w ust. 1, nie zostanie uregulowane w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia.
Zgodnie z art. 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa) świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, obejmują:
1) zasiłek chorobowy,
2) świadczenie rehabilitacyjne,
3) zasiłek wyrównawczy,
5) zasiłek macierzyński;
6) zasiłek opiekuńczy.
Przysługują one pracownikom, a także osobom samodzielnie odprowadzającym składki na ubezpieczenia społeczne, czyli osobom prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym, osobom współpracującym z osobami fizycznymi i duchownym, będącymi płatnikami składek na własne ubezpieczenia.
Nowelizacja ustawy wprowadziła po art. 2 dodanie art. 2a, zgodnie z którym wskazane wyżej grupy otrzymają prawo do zasiłku tylko wtedy, gdy na ich kontach nie ma zadłużenia przekraczającego 1% minimalnego wynagrodzenia. (3010 zł × 1%) - rozporządzenie Rady Ministrów z 14 września 2021 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2022 r. Dopiero po uiszczeniu ewentualnej zaległości ZUS wypłaci świadczenie. Dodatkowo w takiej sytuacji przewidziano okres przedawnienia do wypłaty zasiłku. Prawo do świadczenia przedawni się, jeżeli zadłużenie nie zostanie opłacone w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia. Roszczenie o wypłatę zasiłku chorobowego przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.
