Artykuł
do 2023-01-27 info
do 2023-01-27 info
Zatrudnienie oraz pomoc socjalna dla obywateli Ukrainy na podstawie specustawy i innych regulacji
Obywatele Ukrainy, którzy przekraczają granicę ukraińsko-polską od pierwszego dnia rosyjskiej inwazji zbrojnej, czyli od 24 lutego 2022 r., mogą przebywać legalnie w Polsce przez 18 miesięcy. W tym czasie wolno im pracować na takich samych zasadach jak Polakom, tyle że zatrudniający musi poinformować o tym powiatowy urząd pracy. Mają też prawo wystąpić o PESEL.
Ustawa z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku
z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (dalej: ustawa
pomocowa) obowiązuje od 12 marca 2022 r., lecz z mocą wsteczną od
24 lutego 2022 r. (pierwszy dzień ataku rosyjskiego). Jej
rozwiązania zostały przewidziane przede wszystkim dla obywateli
ukraińskich (w tym posiadających Kartę Polaka) oraz ich małżonków
nieposiadających obywatelstwa ukraińskiego, którzy przybyli do
Polski z Ukrainy w związku z toczącą się w tym państwie wojną (art.
1 ust. 1-2 ustawy pomocowej). Dotyczą też w ograniczonym zakresie
Ukraińców, którzy przyjechali do Polski przed inwazją rosyjską i
przebywają tu legalnie. W wyniku nowelizacji ustawą pomocową objęto
również obywateli ukraińskich, którzy wjecali lub będą wjeżdżali do
Polski z innych krajów, a nie tylko z terytorium Ukrainy.
Warunki legalnego pobytu obywateli Ukrainy w Polsce
Pobyt obywateli Ukrainy w Polsce uważa się za legalny na
podstawie art. 2 ust. 1-2 ustawy pomocowej, jeżeli spełniają
łącznie następujące warunki:
■ wjechali legalnie do Polski w okresie od 24 lutego 2022 r. do
dnia określonego przez rząd w rozporządzeniu jako ostatni dzień
uprawniający do uznania pobytu za legalny,
■ deklarują zamiar pozostania na polskim terytorium.
Okres legalności pobytu wynosi 18 miesięcy, licząc od 24 lutego
2022 r. Ustala się go w trybie art. 57 § 3 Kodeksu postępowania
administracyjnego. Oznacza to, że okres ten zakończy się z upływem
tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi
terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w
ostatnim dniu tego miesiąca.
PRZYKŁAD
Ukrainiec wraz z rodziną przekroczył legalnie granicę ukraińsko-polską 26 lutego 2022 r. Okres legalności jego pobytu w Polsce zakończy się z upływem 26 sierpnia 2023 r., jeżeli zamierza zostać na terytorium RP.
W przedstawionej sytuacji można się również spotkać z poglądem, że okres legalności pobytu wynoszący 18 miesięcy zawsze liczymy od 24 lutego 2022 r., a nie od dnia wjazdu obywateli Ukrainy do Polski. O wyjaśnienie tej kwestii poprosiliśmy MSWiA.
Obywatel Ukrainy utraci prawo do legalnego pobytu w Polsce ,
jeżeli wyjedzie z Polski na dłużej niż miesiąc (art. 11 ustawy
pomocowej). W takim przypadku legalny pobyt w Polsce będzie możliwy
na mocy:
■ ruchu bezwizowego przez maksymalnie 90 dni, pod warunkiem
posiadania paszportu biometrycznego (rozporządzenie Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) 2018/1806 z 14 listopada 2018 r.
wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy
podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których
obywatele są zwolnieni z tego wymogu);
■ wizy krajowej (D) lub wizy Schengen (C) albo dokumentu
pobytowego; każdy z tych dokumentów może być wydany przez inne
państwo należące do strefy Schengen (art. 23, art. 59 i art. 60
ustawy z 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach);
■ zezwolenia na pobyt czasowy, pobyt stały lub pobyt rezydenta
długoterminowego UE i ważnej karty pobytu (art. 98 i art. 99 ustawy
o cudzoziemcach);
■ wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, złożonego na
polskim przejściu granicznym (art. 24 i art. 25 ustawy z 13 czerwca
2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej);
■ zgody komendanta Straży Granicznej, udzielanej podczas
przekraczania granicy; pobyt jest legalny przez 15 dni (art. 32
ustawy o cudzoziemcach).
PRZYKŁAD
Obywatel Ukrainy przyjechał ze swojego kraju do Polski 24 lutego 2022 r. Jego pobyt jest więc legalny od tego dnia na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy pomocowej i zakończy się z upływem 24 sierpnia 2023 r. Jednak wrócił on na Ukrainę 10 marca 2022 r. Jeżeli zostanie tam dłużej niż do 10 kwietnia 2022 r. (1 miesiąc pobytu), straci prawo uznania legalności jego pobytu w Polsce na podstawie tego przepisu.
Wyłączenie legalności pobytu obywateli Ukrainy w Polsce
Nie wszyscy obywatele Ukrainy podlegają zasadom uznawania legalności pobytu w Polsce na podstawie art. 2 ust. 1-2 ustawy pomocowej. Listę wyłączeń zawiera art. 2 ust. 3 ustawy pomocowej - patrz tabela 1.
Tabela 1. Obywatele Ukrainy, których legalności pobytu nie ustala się w trybie art. 2 ust. 1-2 ustawy pomocowej
Lp. |
Okoliczność wyłączająca zastosowanie art. 2 ust. 1-2 ustawy pomocowej wobec obywateli Ukrainy |
Uwagi |
1. |
Posiadanie zezwolenia na pobyt stały |
Zezwolenie wydane w trybie art. 195-210 ustawy o cudzoziemcach |
2. |
Posiadanie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE |
Zezwolenie wydane w trybie art. 211-225 ustawy o cudzoziemcach |
3. |
Posiadanie zezwolenia na pobyt czasowy |
Zezwolenie wydane w trybie art. 98 i nast. ustawy o cudzoziemcach |
4. |
Posiadanie statusu uchodźcy |
Nadany w trybie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
5. |
Posiadanie ochrony uzupełniającej |
Uzyskana w trybie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
6. |
Posiadanie zgody na pobyt tolerowany |
Uzyskana w trybie art. 351-359 ustawy o cudzoziemcach |
7. |
Złożenie w Polsce wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej |
Wycofanie wniosku uruchamia ... |
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right