Rejestr umów w samorządzie

Rejestr umów w zakresie obowiązującym jednostki samorządu terytorialnego ostatecznie zacznie funkcjonować od 1 stycznia 2024 r. A to dlatego, że nowelą z 9 czerwca 2022 r. znacznie wydłużono termin na uruchomienie rejestru. Regulacje dotyczące tej ewidencji zostały zawarte w art. 34a i art. 34b ustawy o finansach publicznych. Wprowadziły je przepisy ustawy z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja).

Pierwotnie od 1 lipca 2022 r. wszystkie jednostki samorządu terytorialnego miały być zobowiązane do zamieszczania danych w prowadzonym przez Ministra Finansów rejestrze umów zawartych od 1 stycznia 2022 r. Jednak ustawa z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym ustaliła, że JST będą zamieszczać w tym rejestrze dane umów zawartych od 1 stycznia 2024 r. Przy czym będą to wprowadzane informacje o umowach zawartych w formie pisemnej, dokumentowej, elektronicznej albo innej formie szczególnej - których wartość przedmiotu przekracza 500 zł. Należy pamiętać, że nie będzie to ewidencja, w której będą udostępniane umowy, lecz zestaw informacji o treści danego kontraktu.

Na czym polega istota zmian

Obecnie umowy podlegają udostępnieniu na podstawie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej (dalej: u.d.i.p.). Informacją publiczną jest także rejestr umów cywilnoprawnych zawartych przez gminę (por. wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 4 kwietnia 2018 r., sygn. akt II SAB/Go 3/18). Dane gromadzone w rejestrze takich umów - jako informacja publiczna - muszą być udostępniane w trybie regulowanym przepisami u.d.i.p. (a zatem na wniosek albo poprzez umieszczenie w BIP). Potwierdza to też treść art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. f u.d.i.p., który stanowi, że informacją publiczną są dane dotyczące prowadzonych rejestrów, ewidencji, archiwów oraz sposobów i zasad udostępniania danych w nich zawartych. Obowiązuje tu także zasada transparentności dotycząca dysponowania majątkiem publicznym. Została ona wyrażona w art. 33 ust. 1 ustawy o finansach publicznych (dalej: u.f.p.) - stanowiącym, że gospodarka środkami publicznymi jest jawna.