Kara za opóźnienie mimo częściowego wykonania robót

Podstawą do miarkowania kary umownej - zastrzeżonej na wypadek zwłoki w wykonaniu zobowiązania i liczonej za każdy dzień zwłoki - może być także okoliczność, że zobowiązanie umowne zostało w znacznej części wykonane. Są jednak takie sytuacje, w których nawet mimo znaczącego wykonania zobowiązania umownego, nie może być mowy o miarkowaniu kary. Jeden z takich przypadków omówimy na podstawie stanowiska sądu apelacyjnego.

Kwestia kary umownej została uregulowana w art. 484 Kodeksu cywilnego (dalej: k.c.). W przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania wierzycielowi należy się kara umowna w zastrzeżonej na taką okoliczność wysokości i to bez względu na wysokość rzeczywiście poniesionej szkody. Z tym że dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej, jeżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane (tak samo w przypadku, gdy kara umowna jest rażąco wygórowana).

Miarkowanie kary

Regulacja odnosząca się do zmniejszenia (miarkowania) kary umownej zawiera warunek wykonania zobowiązania z znacznej części. W praktyce oznacza to tyle, że niewykonane w ramach przedmiotu umowy elementy stanowią nieistotną część w kontekście całości, tzn. w sposób istotny nie wpływają na ogólny wynik zobowiązania. Przykładowo inwestycja budowlana obejmowała kompleksowe wykonanie budynku wraz z zagospodarowaniem terenu przyległego. Wykonawca w umówionym terminie nie dokonał nasadzeń roślin na terenach zielonych. W kontekście całego przedmiotu umowy brak kilku roślin nie miał istotnego znaczenia. Zobowiązanie zostało wykonane w znacznej części. Zamawiający mógł korzystać zarówno z obiektu, jak i terenu przyległego, w tym z ciągów pieszych i jezdnych oraz z parkingów. Elementy zielone stanowiły w tym przypadku jedynie o walorach estetycznych, a nie funkcjonalnych inwestycji. W takim ujęciu możemy mówić o możliwości zastosowania miarkowania umówionej kary. Inaczej sprawa wygląda w sytuacji, w której pomimo wykonania zobowiązania w znacznej części, te części niewykonane stanowiły znaczące, istotne elementy zobowiązania jako całości.