Ustalanie prawa do trzynastki – odpowiedzi na 12 pytań Czytelników

Dodatkowe wynagrodzenie roczne, zwane także „trzynastką”, przyznawane jest na podstawie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. Jest ono ustalane w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie.

Podstawowe kryterium, w oparciu o które przyznawana jest trzynastka, to okres przepracowany przez pracownika u danego pracodawcy. Na prawo pracownika do trzynastki nie wpływa termin, na jaki została z nim zawarta umowa o pracę (umowa terminowa czy bezterminowa). Znaczenia nie ma też wymiar etatu osoby zatrudnionej.

Poniżej przedstawiamy pytania Czytelników dotyczące dodatkowego wynagrodzenia rocznego i odpowiedzi naszych specjalistów.

1. Czy dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje pracownicy wracającej z urlopu wychowawczego

PROBLEM

Pracownica przebywała w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 sierpnia 2022 r. na urlopie wychowawczym i wróciła do pracy od 1 września 2022 r. Czy należy się jej dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2022 r.?

RADA

Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego pod warunkiem, że okres pracy wynosi co najmniej 6 miesięcy. Zasada ta nie jest stosowana w przypadku korzystania z urlopu wychowawczego. Należy zatem przyjąć, że pracownica, o której mowa w pytaniu, będzie miała prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w wymiarze proporcjonalnym mimo nieprzepracowania 6-miesięcznego okresu efektywnej pracy.

UZASADNIENIE

Pracownicy sfery publicznej mają prawo nie tylko do bieżącego wynagrodzenia za pracę, ale również prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki), regulowanego ustawą o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej.

Zasadą jest, że pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Nie w każdym przypadku będzie spełniona przesłanka przepracowania pełnego roku kalendarzowego - w takiej sytuacji przepisy przewidują zasadę, zgodnie z którą pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy.

W praktyce może powstać wątpliwość, czy prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego będzie miała pracownica, która przebywała w danym roku kalendarzowym na urlopie wychowawczym i wróciła na kilka miesięcy do pracy w trakcie tego roku. Odnosząc się do powyższego zagadnienia należy zauważyć, że wymóg 6-miesięcznego okresu przepracowanego - aby nabyć prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w wymiarze proporcjonalnym, nie obowiązuje w szczególności w przypadku korzystania w trakcie roku z urlopu wychowawczego, macierzyńskiego czy ojcowskiego. Należy zatem przyjąć, że pracownica, o której mowa w pytaniu, nabędzie prawo do wynagrodzenia rocznego w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego w 2022 r.