Postanowienie Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 5 stycznia 2023 r., sygn. VI Kz 442/21

Skoro można uznać za nieistniejący wyrok tylko dlatego, że nie został on ogłoszony na rozprawie po jego sporządzeniu, to tym bardziej można uznać, że decyzja organu takiego jak Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego jest bezskuteczna w znaczeniu prawnoprocesowym.

Dnia 5 stycznia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

przy udziale Prokuratora Okręgowego w Legnicy S. K. po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniach 8 kwietnia 2022 r. oraz 5 stycznia 2023 r. w sprawie B. K., c. J. i M., ur. (...) w B. oskarżonej o czyn z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. na skutek zażalenia wniesionego przez oskarżyciela publicznego na postanowienie Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 8 listopada 2021 r., sygn. akt VIII K 123/21 w przedmiocie umorzenia postępowania na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.

postanawia:

utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.

Uzasadnienie

Sąd Rejonowy w Elblągu zaskarżonym postanowieniem z dnia 8 listopada 2021 r., na podstawie art. 17 § 1 pkt 10 k.p.k. umorzył postępowanie karne przeciwko B. K., oskarżonej o niedopełnienie obowiązków służbowych prokuratora i przekroczenie uprawnień w okresie od 30 grudnia 2009 r. do 29 czerwca 2012 r. w postępowaniu przygotowawczym z zawiadomienia Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie działalności (...) spółki z o. o. w G., to jest o czyn z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. oraz na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

Podstawą umorzenia postępowania karnego było stwierdzenie przez sąd przy wstępnej kontroli aktu oskarżenia, negatywnej przesłanki procesowej w postaci braku wymaganego zezwolenia na ściganie, w związku z tym, że uchwała Sądu Dyscyplinarnego przy Prokuratorze Generalnym w W. z dnia 24 maja 2018 r., sygn. akt PK I SD 34.2018, zezwalająca na pociągnięcie prokuratora Prokuratury Rejonowej G.-W. w G. - B. K. do odpowiedzialności karnej za zarzucane przestępstwo, została utrzymana w mocy uchwałą I. Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2019 r., sygn. akt I DO 23/18, a organ ten nie spełniał kryteriów niezależnego i bezstronnego sądu ustanowionego ustawą w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, art. 47 Karty Praw Podstawowych UE (KPP) oraz art. 6 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (EKPC). Sąd uznał, że przy uzyskaniu wymaganego zezwolenia na ściganie doszło do rażącego naruszenia prawa, bowiem oskarżona chroniona immunitetem prokuratorskim przy jego uchyleniu nie miała zachowanego prawa do niezawisłego i bezstronnego sądu oraz do rozpoznania sprawy w tym przedmiocie przez sąd ustanowiony ustawą, a orzeczenie wydane w tej kwestii w drugiej instancji obarczone jest wadą „nienależytej obsady sądu” w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. Sąd oparł się przy tym na orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (wyrok (...) z dnia 19 listopada 2019 r. w sprawach C-585/18, C-624/18 i C 625/18; wyrok (...) z dnia 15 lipca 2021 r. w sprawie C-791/19), Sądu Najwyższego (wyrok SN z dnia 5 grudnia 2019 r. w sprawie III PO 7/18; uchwała składu połączonych Izb Cywilnej, Karnej oraz Pracy i (...) z dnia 23 stycznia 2020 r. w sprawie (...) I-4110-1/20) oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (wyrok (...) z dnia 22 lipca 2021 r. w sprawie ze skargi nr (...) przeciwko Polsce), odnoszących się m.in. do statusu I. Dyscyplinarnej utworzonej w Sądzie Najwyższym na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2018 r. poz. 5 ze zm.) oraz powołanych do niej sędziów na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 3). Sąd nawiązał także do tego, że wszczęcie w tej sprawie postępowania przygotowawczego przez prokuratora w dniu 23 stycznia 2017 r. nastąpiło z inicjatywy Sejmowej Komisji Śledczej i miało miejsce pomimo uprzedniej odmowy jego wszczęcia postanowieniem Prokuratora Okręgowego we W. z dnia 19 grudnia 2012 r., a zakwestionowana uchwała I. Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2019 r., obarczona jest bezwzględną przyczyną odwoławczą w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., której nie można w żaden sposób konwalidować.

W zażaleniu na to postanowienie, Prokurator Okręgowy w (...)przedstawił zarzut obrazy przepisów postępowania, to jest art. 17 § 1 pkt 10 k.p.k., która miała wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia i polegała na rozstrzygnięciu na tej podstawie prawnej o umorzeniu na etapie wstępnej kontroli aktu oskarżenia postępowania karnego przeciwko oskarżonej, wobec przyjęcia, że brak jest wymaganego zezwolenia na pociągnięcie prokuratora do odpowiedzialności karnej przez uprawniony organ, utworzony zgodnie z ustawą i zapewniający prawo do bezstronnego, niezależnego i niezawisłego sądu, pomimo, że oskarżyciel publiczny procedując zgodnie z obowiązującymi uregulowaniami ustawowymi uzyskał prawomocne rozstrzygnięcie o uchyleniu oskarżonej przysługującej jej ustawowo immunitetu, o czym orzekły zgodnie z obowiązującymi ustawami kolejno, w pierwszej instancji Sąd Dyscyplinarny przy Prokuratorze Generalnym w W. uchwałą z dnia 24 maja 2018 r., sygn. akt PK I SD 34.2018, który zezwolił na pociągnięcie prokuratora Prokuratury Rejonowej G.-W. w G. - B. K. do odpowiedzialności karnej za zarzucany jej czyn, a następnie po rozpoznaniu zażalenia oskarżonej, w drugiej instancji Sąd Najwyższy uchwałą z dnia 7 maja 2019 r., sygn. akt I DO 23/18, który rozstrzygnął o utrzymaniu w mocy zaskarżonej uchwały sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji, wobec czego przyjęcie przez sąd, że w sprawie brak jest wymaganego zezwolenia na ściganie oskarżonej jest całkowicie pozbawione podstaw faktycznych i prawnych, zaś ocena Sądu Rejonowego w Elblągu kwestionująca status prawny i skuteczność orzeczeń I. Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego jest bezzasadna i sprzeczna z prawem, a tym samym, wbrew przyjętemu stanowisku, nie została spełniona negatywna przesłanka procesowa określona w art. 17 § 1 pkt 10 k.p.k., która stałaby na przeszkodzie merytorycznemu rozpoznaniu sprawy w warunkach kontradyktoryjnego procesu sądowego w ramach rozprawy głównej i przewodu sądowego do którego rozpoczęcia nie doszło.