Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 3 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.510.2022.4.JKU

Skutki podatkowe nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa z dodatnią wartością firmy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 27 lutego 2023 r. (wpływ 28 lutego 2023 r.). Treść jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

S.W. Sp. z o.o. (Nabywca)

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

S.P. Sp. z o.o. (Zbywca)

Opis stanu faktycznego

S.W. Sp. z o.o. jest polskim rezydentem podatkowym oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej jako: Nabywca lub SW). Również S.P. Sp. z o.o. jest polskim rezydentem podatkowym oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej jako: Zbywca lub SP).

Nabywca prowadzi działalność w zakresie (…). W ofercie SW znajdują się m.in. (…). Z kolei Zbywca jest podmiotem produkującym (...) m.in. do (…).

W dalszej części wniosku Nabywca i Zbywca będą nazywani również Stronami lub Zainteresowanymi.

Opis transakcji

W dniu 31 marca 2022 r. doszło do zbycia przez SP części majątku (w postaci Działu P.C.; dalej jako: DPC) na rzecz Nabywcy.

Transakcja opierała się na dwóch umowach:

a)umowie globalnej – w 2021 r. na poziomie globalnym (tj. na poziomie grupy, do której należy SW – dalej jako: Grupa SW oraz grupy, do której należy SP – dalej jako: Grupa SP) została podjęta decyzja o tym, że Grupa SP przestanie działać w branży tzw. Industrial Coatings (tj. w branży zajmującej się produkcją (...)), a Grupa SW rozpocznie działalność w przedmiotowej branży. Innymi słowy, poszczególne spółki z Grupy SW rozpoczną produkcję również (...) przejmując odpowiednie zespoły składników od spółek z Grupy SP. W związku z powyższym, 18 sierpnia 2021 r. została zawarta (...) umowa (dalej jako: Umowa (...)), zgodnie z którą pomiędzy poszczególnymi spółkami w konkretnych krajach zostaną podpisane umowy dotyczące sprzedaży majątku dotyczącego produkcji (...) (tzw. umowy lokalne);

b)umowie lokalnej – 31 marca 2022 r., w ramach wykonania Umowy Globalnej, pomiędzy SP a SW została podpisana lokalna umowa w zakresie sprzedaży majątku dotyczącego produkcji (...) (dalej jako: Umowa Lokalna). W szczególności przedmiotem transakcji na bazie Umowy Lokalnej był Dział Protective Coatings (DPC), za które Zbywcy było należne odpowiednio ustalone wynagrodzenie.

Przebieg transakcji

Przed transakcją zbycia DPC (tj. przed zawarciem Umowy Lokalnej), DPC funkcjonował w ramach struktury organizacyjnej SP jako wyodrębniony dział, z określoną strukturą organizacyjną (w tym zespołem pracowników), który realizował zadania gospodarcze w obszarze produkcji, sprzedaży i dystrybucji produktów w zakresie (...).

Transfer DPC z SP do SW obejmował m.in. transfer pracowników DPC (w tym osoby zarządzającej działem) do Spółki, dokonany w oparciu o art. 231 ustawy Kodeks pracy,  tj. stanowił przeniesienie części zakładu pracy na innego pracodawcę. Przeniesieni pracownicy (6 osób, w tym osoba na stanowisku kierowniczym) byli dedykowani do pracy wyłącznie w DPC i początkowo kontynuowali pracę w SW. Dwóch spośród pracowników, którzy zostali przeniesieni do SW, na moment składania wniosku nie kontynuuje już pracy w SW. SW kontynuuje działalność w zakresie produkcji/sprzedaży/dystrybucji (...) przy wykorzystaniu pozostałego przejętego personelu.

SP uregulowała przed transferem DPC wszystkie wymagalne zobowiązania wobec przenoszonych pracowników wynikające z tytułu stosunku pracy i żadne istniejące zobowiązania w tym zakresie nie zostały przeniesione na SW (w szczególności: fundusz socjalny, premie, nagrody jubileuszowe). Wynagrodzenia oraz należności związane  z ZUS i ubezpieczeniem zdrowotnym za marzec 2022 r. zostały w całości poniesione przez  SP i ujęte w cenie zbycia. Jednocześnie zgodnie z ustaleniami stron, w sytuacji gdyby zobowiązania wynikające z umowy o pracę stały się wymagalne po przejściu zakładu pracy, SP jako poprzedni pracodawca był/jest odpowiedzialna jedynie proporcjonalnie do okresu zatrudnienia przenoszonych pracowników przed datą przejścia. Wszystkie inne zobowiązania wynikające z umów o pracę przenoszonych pracowników stały się po przejściu wyłącznymi zobowiązaniami SW.

W ramach Umowy Lokalnej, na SW zostały przeniesione również umowy leasingu samochodów osobowych wykorzystywanych przez przenoszonych pracowników DPC oraz umowy abonamentowe telefonii komórkowej.

Do SW zostały ponadto wniesione aktywa trwałe (takie jak przykładowo: (…)) i materiały niezbędne w procesie produkcji powłok przemysłowych, a także sprzęt biurowy niezbędny do pracy dla pracowników, którzy zostali przeniesieni (tj. w szczególności komputery). W związku ze zbyciem DPC, SP przeniosło do SW również posiadane zapasy, związane z prowadzoną działalnością DPC.

Co więcej, w ramach Umowy Lokalnej, na SW zostały przeniesione również umowy ramowe z dealerami/dystrybutorami produktów Protective Coatings na rynku polskim – wraz z  umowami na SW przeszły wynikające z nich zobowiązania o charakterze niepieniężnym – w szczególności zobowiązania do wykonania tych umów. Co więcej, elementem ww. umów z dealerami/dystrybutorami jest również udostępnienie im mieszalników do farb (które to mieszalniki, jak zostało wcześniej wskazane, również zostały przeniesione w ramach Umowy Lokalnej z SP na SW). Zatem, przykładowo w sytuacji rozwiązania przez SW umowy z dealerem/dystrybutorem, będzie on zobowiązany do zwrotu mieszalnika do SW.

Wyżej opisane umowy z dealerami/dystrybutorami to jedyne umowy w zakresie sprzedaży (...), które zostały przeniesione z SP na SW. W pozostałym bowiem zakresie (w zakresie bezpośredniej sprzedaży B2B towarów, a nie sprzedaży do dealerów/dystrybutorów) SP standardowo nie podpisywała pisemnych umów w zakresie sprzedaży towarów. Standardowo SP wysyłała do potencjalnych klientów oferty wraz z cennikami (dotyczące realizacji poszczególnych inwestycji, a po ich akceptacji realizowała sprzedaż). W ramach Umowy Lokalnej, większość tego typu zaakceptowanych ofert/cenników została przeniesiona z SP na SW. Innymi słowy, po zawarciu Umowy Lokalnej, to SW dostarczał towary do nabywców, którzy wcześniej zaakceptowali oferty/cenniki SP. W pierwszej kolejności zamówienia były realizowane przez SW z zapasów przejętych od SP. Sukcesywnie jednak SW produkował również powłoki przemysłowe we własnym zakresie.

W zakresie realizacji jednej inwestycji SP zawarła pisemną umowę z kontrahentem (który nie jest dystrybutorem). Niemniej jednak, w ramach Umowy Lokalnej przedmiotowa umowa nie została przeniesiona z uwagi na brak realizacji zamówień przez kontrahenta (jeszcze w czasie, kiedy DPC funkcjonował w ramach SP). Jeśli jednak w przyszłości kontrahent będzie zainteresowany nabywaniem (...), nie będzie możliwości realizowania zamówienia przez SP (SP bowiem nie posiada już zasobów do realizacji tego typu zamówień). Jednocześnie taka możliwość będzie po stronie SW, ale w oparciu o odrębne uzgodnienia (dokonane bezpośrednio pomiędzy SW a kontrahentem).

SP w procesie produkcyjnym (tj. przed zbyciem DPC) wykorzystywała w szczególności materiały/półprodukty wytwarzane przez niemiecką spółkę z Grupy SP. W związku z faktem, iż w oparciu o Umowę Globalną produkcja materiałów/półproduktów przez niemiecką spółkę z Grupy SP została przeniesiona do niemieckiej spółki z Grupy SW, aktualnie SW w procesie produkcyjnym wykorzystuje w szczególności materiały/półprodukty nabywane od niemieckiej spółki z Grupy SW. Jest to kluczowe z perspektywy możliwości kontynuacji działalności produkcyjnej i dystrybucyjnej na poziomie całej Grupy SW (w tym kontynuacji działalności DPC przez SW).

W zakresie obsługi HR, IT, czy księgowości Dział Protective Coatings nie korzystał z usług podmiotów zewnętrznych – wsparcie w tym zakresie było realizowane przez odpowiednie komórki SP świadczące tego typu usługi dla wszystkich działów wyodrębnionych w strukturze firmy (w tym DPC). Po zawarciu Umowy Lokalnej, funkcje te są realizowane przez odpowiednie komórki SW.

Jeżeli chodzi o kwestię wyodrębnienia finansowego DPC w ramach dotychczasowej działalności SP, wskazać należy, że nie był sporządzany odrębny bilans dla DPC oraz pozostałej działalności SP (DPC nie funkcjonował przykładowo jako samobilansujący się oddział). Mimo tego prowadzona przez SP ewidencja finansowo-księgowa dla potrzeb zarówno rachunkowości finansowej, jak i rachunkowości zarządczej była na tyle szczegółowa, że pozwalała na wyodrębnienie strumieni przychodowych i kosztowych, a także aktywów i pasywów bezpośrednio związanych z transferowaną działalnością (DPC), jak i pozostałą działalnością (która po transakcji w dalszym ciągu realizowana jest przez SP). W kontekście powyższego dla potrzeb analitycznych i zarządczych, SP przygotowywała dla DPC przykładowo odrębny rachunek zysków i strat oraz dedykowane plany finansowe i budżety. SP nie prowadziła odrębnych rachunków bankowych dla DPC.

Do SW nie zostały jednak przeniesione jakiekolwiek należności związane z DPC.

Z działalnością DPC nie były związane bezpośrednio żadne kredyty i pożyczki/inne rodzaje finansowania dłużnego, które dotyczyłyby wyłącznie lub głównie DPC. Tym samym, z wyjątkiem umów leasingu samochodów osobowych wykorzystywanych przez pracowników DPC, żadne inne zobowiązania i wierzytelności związane z finansowaniem dłużnym (w tym umowy) nie zostały przeniesione na Spółkę.

Do SW nie zostały przeniesione również nieruchomości, z których dotychczas korzystał DPC, ponieważ w ramach SP nie było nieruchomości dedykowanych tylko i wyłącznie dla DPC, a do całego przedsiębiorstwa SP.

Co więcej, działalność w zakresie produkcji powłok przemysłowych nie wymaga również uzyskania zezwoleń czy koncesji na jej prowadzenie, tym samym nie były one przedmiotem transakcji.

Pytanie po przeformułowaniu

Czy podatek od czynności cywilnoprawnych należny od Nabywcy w przypadku transakcji obejmującej ZCP powinien dotyczyć i być kalkulowany wyłącznie od wartości rynkowej składników majątkowych (rzeczy i praw majątkowych) objętych transakcją (dotyczących działalności w obszarze DPC) i nie powinien on obejmować dodatniej wartości firmy  (tzw. goodwill) powstałej w wyniku transakcji? (pytanie oznaczono we wniosku nr 4)

Państwa przeformułowane stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, w przypadku transakcji obejmującej ZCP, Nabywca powinien zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych wyłącznie od wartości rynkowej składników majątkowych (rzeczy i praw majątkowych) objętych transakcją (dotyczących działalności w obszarze DPC). Tym samym, Nabywca nie powinien uwzględniać w podstawie opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych dodatniej wartości firmy  (tzw. goodwill) wykreowanej w wyniku transakcji, tj. różnicy pomiędzy ceną, którą Nabywca zapłacił za ZCP a sumą wartości rynkowych składników majątkowych objętych transakcją.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Jak wskazano w stanowisku dotyczącym pytania nr 1 i 2, transakcja w przypadku uznania jej za ZCP będzie wyłączona z zakresu zastosowania ustawy o podatek od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Powyższe powodować będzie, iż sprzedaż działalności DPC mieścić się będzie w definicji czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

W kontekście przywołanych przepisów, Zainteresowani podkreślają, że przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie przewidują odmiennych zasad opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych w odniesieniu do nabycia ZCP, co jednoznacznie wskazuje, że w odniesieniu do nabywania ZCP zastosowanie znajdują przywołane zasady ogólne.

Prezentowane przez Zainteresowanych stanowisko potwierdza – zdaniem Zainteresowanych – orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którym: „przedmiotem umowy sprzedaży może być nie tylko pojedyncza rzecz lub prawo majątkowe, lecz również pewien zbiór rzeczy (praw), o nawet zorganizowany kompleks majątkowy a regułą jest, że podstawą ich opodatkowania będzie wartość rynkowa poszczególnych nieruchomości (rzeczy, praw) podlegających sprzedaży" (por. wyrok NSA z 28 listopada 2017 r., sygn. akt II FSK 3175/15).

W opinii Zainteresowanych, zorganizowana część przedsiębiorstwa sama w sobie nie jest zatem przedmiotem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jest natomiast kompleksem rzeczy i praw majątkowych, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych (według ich wartości rynkowej).

Mając na uwadze specyfikę przedmiotu transakcji, ustalona przez Strony wartość wynagrodzenia należnego Zbywcy była wyższa od wartości rynkowej składników majątkowych objętych dokonaną transakcją (tj. dotyczących działalności w obszarze DPC), a w konsekwencji będzie skutkować powstaniem dodatniej wartość firmy (tzw. goodwill).

W związku z powyższym, zdaniem Zainteresowanych, skoro opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają tylko rzeczy i prawa majątkowe, to dodatnia wartość firmy (tzw. goodwill) rozumiana jako nadwyżka ceny nabycia nad wartością rynkową składników majątkowych przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie może podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Zainteresowani wskazali także, że Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów w dniu 21 lutego 2022 r. (sygn. III FPS 2/21) podjął następującą uchwałę: „Dodatnia wartość firmy (tzw. goodwill), rozumiana jako nadwyżka ceny nabycia nad wartością rynkową składników majątkowych przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, nie stanowi prawa majątkowego w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111 ze późn. zm)”.

Jak bowiem wynika z ww. wyroku, wartość firmy (goodwill), a zwłaszcza wartość majątkowa, którą ona reprezentuje, nie może być przedmiotem sprzedaży jako czynności opodatkowanej na podstawie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Nabyciem translatywnym rzeczy lub prawa, tj. jej przedmiotem, może być tylko to, co istnieje przed jej dokonaniem (zawarciem umowy sprzedaży) i co podlega sprzedaży. Przedmiot sprzedaży nie może być nabywany konstytutywnie, a mianowicie w ten sposób, że powstaje on dopiero z momentem dokonania czynności. Wartość zaś nie istnieje przed sprzedażą przedsiębiorstwa. Tym samym nie sposób uznać, że wartość firmy stanowi prawo majątkowe, które może być przedmiotem samodzielnego obrotu.

W opinii Zainteresowanych, stanowisko zaprezentowane w ww. uchwale w pełni potwierdza prezentowane przez Zainteresowanych stanowisko w zakresie braku podlegania opodatkowaniu od czynności cywilnoprawnych dodatniej wartości firmy. Tym samym, w przypadku transakcji obejmującej ZCP, Nabywca powinien zapłacić od czynności cywilnoprawnych wyłącznie od wartości rynkowej składników majątkowych (rzeczy i praw majątkowych) objętych transakcją (dotyczących działalności DPC). Tym samym, Nabywca nie powinien uwzględniać w podstawie opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych dodatniej wartości firmy (tzw. goodwill) wykreowanej w wyniku transakcji, tj. różnicy pomiędzy ceną, którą Nabywca zapłacił za ZCP a sumą wartości rynkowych składników majątkowych objętych transakcją.

Zaznaczamy, że przywołując za Państwem treść opisu stanu faktycznego pominęliśmy tę jego część, która znajduje się w treści uzupełnienia i nie odnosi się bezpośrednio do zagadnień dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):

Podatkowi podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

W myśl art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy – przy umowie sprzedaży – ciąży na kupującym.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług  w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (2021 r. poz. 685  ze zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących  w państwach członkowskich.

W związku z powyższymi regulacjami należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na kupującym.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej znak: 0111-KDIB3-3.4012.633.2022.3.MPU, wydanej w trybie art. 14c Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził stanowisko Zainteresowanych zgodnie z którym:

- sprzedaż działalności DPC stanowiła na moment sprzedaży transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług;

- przeniesienie do Nabywcy działalności DPC jako zbycie ZCP nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie Zbywcy zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Przyjmując zatem, iż przedstawiona we wniosku transakcja nie będzie objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, nie znajdzie do niej zastosowanie powołany wyżej art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Opisana we wniosku czynność podlega zatem opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że 31 marca 2022 r. doszło do zbycia przez SP części majątku – w postaci Działu DPC – na rzecz Nabywcy.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Podstawę opodatkowania – przy umowie sprzedaży – stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, którą określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy.

Stosownie do art. 6 ust. 2 cyt. ustawy:

Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Zgodnie z art. 6 ust. 3 ww. ustawy:

Jeżeli podatnik nie określił wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej lub wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 cyt. ustawy:

Jeżeli podatnik, pomimo wezwania, o którym mowa w ust. 3, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy dokona jej określenia  z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się  o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii ponosi podatnik.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Stawki podatku wynoszą – od umowy sprzedaży:

a)nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,

b)innych praw majątkowych – 1%.

Zgodnie z art. 7 ust. 3 cyt. ustawy:

Podatek pobiera się według stawki najwyższej:

1)jeżeli podatnik dokonując czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności, nie wyodrębnił wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki – od łącznej wartości tych rzeczy lub praw majątkowych;

2)jeżeli przedmiotem umowy zamiany są rzeczy lub prawa majątkowe, co do których obowiązują różne stawki.

Stosownie do art. 10 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy:

Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika. Notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Zgodnie z art. 535 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy  i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Stosownie do art. 555 Kodeksu cywilnego:

Przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii, praw oraz wody.

Przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio między innymi do sprzedaży praw majątkowych. Zatem przedmiotami sprzedaży w ujęciu Kodeksu cywilnego oprócz rzeczy mogą być również prawa majątkowe. Prawami majątkowymi są przysługujące danej osobie (danemu podmiotowi) prawa do korzystania i rozporządzania określoną rzeczą lub prawem ustanowionym na tej rzeczy.

Należy zauważyć, że w przepisach dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Dlatego też, w przypadku gdy przedmiotem umowy sprzedaży jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, w celu dokonania właściwej kwalifikacji przenoszonych składników należy sięgnąć do rozwiązań prawnych uregulowanych w przepisach ogólnych. W takim przypadku należy zatem posłużyć się definicją „przedsiębiorstwa” zawartą w przepisie  art. 551 ustawy Kodeks cywilny. Takie działanie jest tym bardziej zasadne, że gro czynności wymienionych w katalogu określającym przedmiot opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest zdefiniowanych w Kodeksie cywilnym.

Zgodnie powołanym powyżej art. 551 Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5) koncesje, licencje i zezwolenia;

6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8) tajemnice przedsiębiorstwa;

9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W myśl natomiast art. 552 ww. Kodeksu:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W świetle powyższego, jeżeli przedmiotem umowy sprzedaży było przedsiębiorstwo (zorganizowana część przedsiębiorstwa), to podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega umowa sprzedaży przedsiębiorstwa (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) na zasadach ogólnych przewidzianych dla umowy sprzedaży. Tak jak w przypadku każdej innej umowy sprzedaży, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na kupującym, a podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, składających się na przedsiębiorstwo lub jego część.

Zatem, aby stwierdzić, czy tzw. dodatnia wartość firmy rozumiana jako nadwyżka ceny nabycia nad wartością rynkową składników majątkowych przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych należy ustalić, czy wartość ta stanowi prawo majątkowe.

Zgodnie bowiem z przywołanym już art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowana tym podatkiem jest jedynie sprzedaż rzeczy bądź praw majątkowych. Wartość firmy nie spełnia definicji rzeczy, zdefiniowanej na gruncie prawa cywilnego jako przedmiot materialny. Ocenie należy zatem poddać, czy może zostać uznana za prawo majątkowe. Pozytywna weryfikacja będzie skutkować opodatkowaniem tego elementu przedsiębiorstwa (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych. Odpowiednio – przeciwna kwalifikacja skutkuje brakiem opodatkowania, w myśl zasady enumeratywnego charakteru wyliczenia zawartego w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Naczelny Sąd Administracyjny – celem eliminacji utrzymujących się w judykaturze rozbieżności co do pojmowania „goodwill” oraz możliwości jego opodatkowania na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – 21 lutego 2022 r. podjął uchwałę,  sygn. akt III FPS 2/21, w której wskazał: „Dodatnia wartość firmy (tzw. goodwill), rozumiana jako nadwyżka ceny nabycia nad wartością rynkową składników majątkowych przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, nie stanowi prawa majątkowego w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.)”.

Zatem, ze względu na powyższe, opisana we wniosku dodatnia wartość firmy – nabytego Działu DPC w postaci zbywanego przedsiębiorstwa – nie może zostać uznana za prawo majątkowe podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym w podstawie opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie powinno uwzględniać się dodatniej wartości firmy (tzw. goodwill) wykreowanej w wyniku transakcji, tj. różnicy pomiędzy ceną, którą Nabywca zapłacił za przedsiębiorstwo, a wartością rynkową składników majątkowych składających się na nabyte przedsiębiorstwo.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego od osób prawnych wydane zostaną/zostały odrębne rozstrzygnięcia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Sp. z o.o. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy Ordynacja podatkowa.

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00