Przeliczanie dla celów VAT kwot wyrażonych w walutach obcych od 1 lipca 2023 r.

Jeżeli kwoty niezbędne do rozliczeń VAT wyrażone są w walutach obcych, konieczne jest ich przeliczenie na złote. Do takiego przeliczenia nie można przyjmować dowolnych kursów walut. Zasady przeliczania są ściśle uregulowane. Od 1 lipca 2023 r. w ustawie o VAT zostaną określone zasady stosowania kursów walut do korekty podstawy opodatkowania VAT. Do tej pory wynikało to z praktyki organów podatkowych. Dlatego w niniejszym opracowaniu zostaną omówione obowiązujące obecnie w tym zakresie zasady, jak również wskazane zostaną zmiany wprowadzone w ramach tzw. pakietu SLIM VAT 3.

Zasady, na jakich dla celów VAT przelicza się kwoty wyrażone w walutach obcych, określają przepisy art. 31a ustawy o VAT. Natomiast zasady stosowania kursów walut w przypadku korekt podstawy opodatkowania lub VAT będzie określał od 1 lipca 2023 r. art. 31b ustawy o VAT.

1. Kiedy musimy stosować kursy wskazane w ustawie o VAT

Teoretycznie kursy wskazane w ustawie o VAT mają zastosowanie tylko do wyrażonych w walutach obcych kwot stosowanych do określania podstawy opodatkowania oraz – na podstawie art. 106e ust. 11 ustawy o VAT – do kwot VAT wyrażonych na fakturach w walucie obcej. W praktyce jednak przepisy te stosowane są we wszystkich sytuacjach, gdy pojawia się konieczność przeliczenia dla celów VAT kwot wyrażonych w walutach obcych.

Zauważyć przy tym trzeba, że sytuacji, w której w walucie obcej wyrażona jest podstawa opodatkowania lub kwota podatku, nie należy utożsamiać z przypadkiem, gdy waluta obca stosowana jest przez strony transakcji w celu obliczenia wysokości wynagrodzenia, które jednak ostatecznie jest ustalane w złotych. W takich bowiem sytuacjach nie zachodzi konieczność przeliczania na złote według zasad wskazanych w art. 31a ustawy o VAT. Aktualna w tym zakresie pozostaje interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 16 października 2014 r. (sygn. ITPP3/443-419/14/AT), w której czytamy, że:

(…) przepis art. 31a ustawy znajduje zastosowanie, kiedy podstawa opodatkowania jest wyrażona w walucie obcej. Wówczas kwoty wyrażone w walucie obcej przelicza się na złote według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Bank na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Wobec tego w sytuacji, gdy rozliczenie z kontrahentem odbywa się w walucie polskiej (w tej walucie Wnioskodawca otrzymuje zapłatę będącą podstawą opodatkowania), art. 31a ust. 1 i ust. 2 ustawy nie ma zastosowania. Wnioskodawca do przeliczenia na PLN wartości usługi wyrażonej w EUR może zastosować dowolny kurs ustalony z kontrahentem (np. z dnia załadunku).