Interpretacja indywidualna z dnia 24 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.177.2023.2.KM

Dotyczy ustalenia czy Wspólnota powinna zapłacić podatek od ww. kwoty, czy jeżeli jest to odszkodowanie za źle wykonane prace przez dewelopera Wspólnota jest zwolniona.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 marca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy Wspólnota powinna zapłacić podatek od ww. kwoty, czy jeżeli jest to odszkodowanie za źle wykonane prace przez dewelopera Wspólnota jest zwolniona.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem, które wpłynęło do tut. Organu 19 maja 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wspólnota (…) wystąpiła z powództwem sądowym przeciwko deweloperowi o odszkodowanie za wady oraz usterki jakie wystąpiły na ww. Wspólnocie, tj.: przecieki w garażach, odparzone tynki, odpadające płytki balkonowe, odpadające tynki w garażach, odstające płytki na klatkach schodowych, pęknięcie tynków przy narożnikach okien, brak ocieplenia ścian w garażach, zapadnięta miejscowo opaska wokół budynku.

Zanim Wspólnota wystąpiła z powództwem próbowała się dogadać polubownie tzn. żeby deweloper wykonał poprawki w ramach gwarancji. Negocjacje nie przyniosły efektu.

W (…) Wspólnota wystąpiła na drogę sądową i (…) sąd wydał wyrok na korzyść Wspólnoty. Deweloper wypłacił Wspólnocie (…) odszkodowanie wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 741 268,86 zł.

W uzupełnieniu wniosku, które wpłynęło do tut. Organu 19 maja 2023 r. Wnioskodawca wskazał m.in., że:

Wspólnota Mieszkaniowa pieniądze uzyskane z odszkodowania oraz odsetek za zwłokę planuje przeznaczyć na remont budynków Wspólnoty, tj.:

-naprawienie wad budowlanych,

-izolacje przeciwwilgociowe poziome i pionowe,

-naprawa odpadających tynków,

-usunięcie pęknięć ścian,

-naprawa cieknących dachów.

Wspólnota posiada (…) budynki mieszkalne o powierzchni prawie (…), szacowany koszt napraw oscyluje około 1 500 000 zł.

Ustawa nie stanowi wprost czy od kwoty odszkodowania i odsetek Wspólnota powinna zapłacić podatek, dlatego zwracamy się z prośbą o interpretację indywidualną.

Pytanie

Czy Wspólnota powinna zapłacić podatek od ww. kwoty, czy jeżeli jest to odszkodowanie za źle wykonane prace przez dewelopera Wspólnota jest zwolniona?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku, które wpłynęło do tut. Organu 19 maja 2023 r.)

Wspólnota uważa, że nie powinna uiszczać podatku od wysądzonej kwoty i odsetek, ponieważ pieniądze te są odszkodowaniem za wady budynków, a nie przychodem Wspólnoty. Ponadto kwota wysądzona od dewelopera nie pokrywa nawet połowy szacowanych kosztów napraw.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych reguluje ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1048, dalej: „uwl”), określając sposób ustanawiania odrębnej własności samodzielnych lokali mieszkalnych, lokali o innym przeznaczeniu, prawa i obowiązki właścicieli tych lokali oraz zarząd nieruchomością wspólną.

Zgodnie z art. 6 uwl:

Wspólnotę mieszkaniową tworzą zatem zarówno właściciele odrębnych lokali mieszkalnych, jak i właściciele odrębnych lokali o innym przeznaczeniu. W razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali (art. 3 ust. 1 zd. 1 ww. ustawy).

W myśl art. 3 ust. 2 uwl:

Zgodnie z art. 12 ust. 1 uwl:

Stosownie natomiast do art. 13 ust. 1 ww. ustawy:

Na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca, co wskazuje art. 15 ust. 1 tej ustawy.

Przepis zawarty w art. 14 uwl stanowi natomiast, że:

Wspólnoty mieszkaniowe jako jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2587 ze zm., dalej: „updop”), są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Z art. 7 ust. 2 updop wynika, że:

Odszkodowanie to szczególny rodzaj świadczenia, którego celem jest naprawienie szkody. Przepisy podatkowe nie zawierają definicji odszkodowania. Oznacza to, że w tym zakresie należy posiłkować się przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.). Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody.

Wskazać należy, że updop nie definiuje przychodów podatkowych. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 updop przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii. Zgodnie z ugruntowanym poglądem, do tej kategorii należą wszelkie przysporzenia podatnika, mające charakter definitywny, powiększające jego aktywa, którymi może on rozporządzać jak własnymi, o ile nie zostały ujęte w art. 12 ust. 4 ww. ustawy. W art. 12 ust. 4 updop, określono rodzaje przysporzeń, których nie zalicza się do przychodów podatkowych, jednakże brak w nim wyłączenia z opodatkowania przychodu pochodzącego z odszkodowania.

Otrzymanie odszkodowanie zgodnie z przepisami updop, mieści się w ogólnym pojęciu przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 updop, zgodnie z którym:

Otrzymane przez Wnioskodawcę przysporzenie ma trwały charakter (nie podlega zwrotowi), a Wspólnota ma możliwość jego swobodnego dysponowania. Przysporzenie to ma zatem wszelkie cechy przychodu za który zresztą winno być uznane. Należy także odnotować, że otrzymane odszkodowanie nie zostało wyłączone z przychodów na podstawie art. 12 ust. 4 updop.

Powyższe oznacza, że wszystkie środki pieniężne jakie wpływają na konto wspólnoty mieszkaniowej, bez względu na źródło ich pochodzenia, co do zasady stanowią przychód w rozumieniu ustawy podatkowej. Natomiast wszelkie koszty ponoszone przez wspólnotę, mające związek z uzyskanym przychodem są kosztami uzyskania przychodów, w myśl art. 15 ust. 1 updop stanowiącego, że:

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia czy Wspólnota powinna zapłacić podatek od ww. kwoty, czy jeżeli jest to odszkodowanie za źle wykonane prace przez dewelopera wspólnota jest zwolniona od opodatkowania.

Z przedstawionego we wniosku oraz jego uzupełnieniu opisu sprawy wynika, że Wspólnota (…) wystąpiła z powództwem sądowym przeciwko deweloperowi o odszkodowanie za wady oraz usterki jakie wystąpiły na ww. Wspólnocie tj.: przecieki w garażach, odpadające tynki w garażach, odstające płytki na klatkach schodowych, pęknięcie tynków przy narożnikach okien, brak ocieplenia ścian w garażach, zapadnięta miejscowo opaska wokół budynku. W (…) Wspólnota wystąpiła na drogę sądową i (…) sąd wydał wyrok na korzyść Wspólnoty. Deweloper wypłacił Wspólnocie (…) odszkodowanie wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 741 268,86 zł. Wspólnota Mieszkaniowa pieniądze uzyskane z odszkodowania oraz odsetek za zwłokę planuje przeznaczyć na remont budynków Wspólnoty, tj.:

-naprawienie wad budowlanych,

-izolacje przeciwwilgociowe poziome i pionowe,

-naprawa odpadających tynków,

-usunięcie pęknięć ścian,

-naprawa cieknących dachów.

Wspólnota posiada (…) budynki mieszkalne o powierzchni prawie (…), szacowany koszt napraw oscyluje około 1 500 000 zł.

Z wniosku nie wynika natomiast, aby zasądzone środki dotyczyły składników majątku nie będących lokalami mieszkalnymi (np. lokali użytkowych i przynależnych im garaży).

W związku z powyższym wskazać należy, że bez wątpienia kwota odszkodowania otrzymana przez Wspólnotę będzie dla Wnioskodawcy stanowić przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 updop. Z tego też względu nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy wskazującym, że otrzymane środki stanowią odszkodowanie za wady budynku, a nie przychód Wspólnoty. Zgodzić się należy jednak z Wnioskodawcą, że Wspólnota nie powinna uiszczać podatku od wysądzonej kwoty i odsetek, bowiem nie każdy uzyskany przez Wspólnotę przychód/dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Jak wynika bowiem z art. 17 ust. 1 pkt 44 updop:

Przedmiotem powyższego zwolnienia jest zatem dochód uzyskany przez wskazane w powołanym przepisie podmioty ze źródła, jakim jest działalność w zakresie gospodarki zasobami mieszkaniowymi, jeżeli został przeznaczony na cele preferowane przez ustawodawcę, tj. cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Oba wskazane powyżej warunki muszą być spełnione łącznie.

Powyższe oznacza, iż nie podlegają zwolnieniu dochody inne niż uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, niezależnie od ich przeznaczenia oraz dochody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części nie przeznaczonej na utrzymanie tych zasobów.

W celu dokonania prawidłowej wykładni powyższego przepisu, należy odwołać się do definicji gospodarki zasobami mieszkaniowymi i zasobów mieszkaniowych. Wskazać w tym miejscu należy, że ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji „gospodarki zasobami mieszkaniowymi” oraz „zasobów mieszkaniowych”. Odnosząc się do znaczenia tych pojęć funkcjonującego w języku powszechnym, należy przyjąć, że „gospodarka” – w kontekście omawianego przypadku – oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś, „zasób” to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś, natomiast „mieszkanie” to pomieszczenie, w którym się mieszka (Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN 1996, pod red. M. Szymczaka). Przymiotnik „mieszkaniowy”, „mieszkaniowe” określa zatem rzeczy związane z mieszkaniem, odnoszące się do mieszkania.

Zatem, termin zasoby mieszkaniowe dotyczy obiektów mieszkalnych, przeznaczonych do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych. Wobec powyższego, gospodarka zasobami mieszkaniowymi obejmuje zarządzanie i dysponowanie zgromadzonym zbiorem rzeczy, służących celom mieszkaniowym lub związanych z zamieszkiwaniem. Jej istota sprowadza się do działań służących prawidłowej eksploatacji tych zasobów i utrzymaniu substancji mieszkaniowej w stanie niepogorszonym.

Uwzględniając charakter opłat wnoszonych przez właścicieli lokali oraz pokrywanych z nich kosztów, uzasadnione jest rozumienie pojęcia zasoby mieszkaniowe, użytego w art. 17 ust. 1 pkt 44 updop, nie tylko jako obejmującego lokale mieszkalne, ale również innego rodzaju pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań, jak również ułatwiające dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające jego sprawne funkcjonowanie oraz administrowanie. Zasobem mieszkaniowym nie są natomiast lokale użytkowe oraz związane z tymi lokalami obiekty (np. budynki, grunty, pomieszczenia, urządzenia).

Wobec powyższego, przez „zasoby mieszkaniowe” należy rozumieć:

1.budynki mieszkalne wraz z wyposażeniem technicznym oraz przynależnymi do nich pomieszczeniami, w szczególności: dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, garaże;

2.pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.: budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, kotłownie i hydrofornie wolnostojące, osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe;

3.urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się ww. budynki: zbiorniki – doły gnilne, szamba, rurociągi i przewody sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej, sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne, budowle inżynieryjne (studnie itp.), budowle komunikacyjne (np. drogi osiedlowe, ulice, chodniki), inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych (np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci);

4.grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, na których posadowione są budynki mieszkalne.

Związane z wyżej wymienionymi budynkami (lokalami mieszkalnymi i pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody (np. opłaty, czynsze, odsetki za zwłokę od nieterminowych ich wpłat, czy odszkodowania związane z gospodarowaniem tymi lokalami mieszkalnymi i pomieszczeniami ) oraz sfinansowane z nich koszty stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu updop (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy) stanowiące o kalkulacji uzyskiwanego przez wspólnotę dochodu. Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 updop, wolny jest od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Ze zwolnienia nie będą natomiast korzystały dochody, osiągnięte z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, nawet jeśli zostaną przeznaczone na utrzymanie tych zasobów, gdyż nie będzie spełniony jeden z kumulatywnych warunków wskazanych w cytowanym art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy, ani też dochody osiągnięte z gospodarki zasobami mieszkaniowymi przeznaczone na utrzymanie lokali innych niż mieszkaniowe (np. lokali użytkowych i związanych z nimi garaży).

Mając na uwadze powyższe, zauważyć należy, że dochód uzyskany przez Wspólnotę Mieszkaniową, w związku z otrzymanym od Dewelopera odszkodowaniem wraz z odsetkami za zwłokę, dotyczącym budynków mieszkalnych lub lokali i garaży (o ile nie są to lokale i garaże użytkowe nie stanowiące zasobu mieszkaniowego), które Wspólnota zamierza przeznaczyć na usunięcie wad i usterek w budynkach Wspólnoty Mieszkaniowej (związanych z zasobem mieszkaniowym Wspólnoty), korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wskazać bowiem należy, że okoliczności sprawy wynika, iż Wspólnota posiada (…) budynki mieszkalne, a więc budynki z lokalami do których przynależne są garaże, a których również dotyczy otrzymane odszkodowanie. Z wniosku nie wynika natomiast wprost, że odszkodowanie to związane jest również z lokalami użytkowymi i przynależnymi im garażami. Zatem jeżeli w istocie otrzymane odszkodowanie dotyczy wyłącznie składników majątkowych Wspólnoty związanych z gospodarką zasobami mieszkaniowymi, to na warunkach wskazanych w niniejszej interpretacji indywidualnej, Wspólnota będzie miała prawo do skorzystania ze zwolnienia od opodatkowania tego odszkodowania na podstawie ww. przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, uznać należy za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanego przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).