Zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych – odpowiedzi na 5 pytań z praktyki

Płatnicy składek często spotykają się z sytuacją, gdy zatrudniona osoba posiada jednocześnie inny tytuł ubezpieczeniowy. W takim przypadku powstaje tzw. zbieg tytułów do ubezpieczeń. Wówczas należy ustalić, z którego tytułu powstanie obowiązek ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczenie zdrowotne co do zasady jest zawsze obowiązkowe, tzn. z każdego tytułu. Jedynie uczniowie i studenci są wyłączeni ze zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych, gdyż nie podlegają im ani obowiązkowo, ani dobrowolnie. 

Ustalanie zakresu ubezpieczeń społecznych w sytuacji zbiegu tytułów do tych ubezpieczeń niezmiennie sprawia płatnikom składek wiele trudności. W przypadku wykonywania pracy zarobkowej w kilku podmiotach ważna jest kwota uzyskanego od nich przychodu. Od tego zależy, czy każdy przychód będzie obowiązkowo obciążony składkami na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz fundusze pozaubezpieczeniowe, czy możliwe są wyjątki w tym zakresie.  Znaczenie ma również tytuł do ubezpieczeń społecznych, np. praca na etat, umowa zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej, w zbiegu z innym tytułem. Także korzystanie z ulg przez przedsiębiorców ma wpływ na podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom, w przypadku gdy posiadają oni inne tytuły do ubezpieczeń. Poniżej przedstawiamy odpowiedzi na pytania naszych Czytelników.

(?) Jak ustalić obowiązek ubezpieczeń ZUS za zleceniobiorcę studiującego w szkole doktorskiej

PROBLEM

Od 1 września 2023 r. zamierzamy zatrudnić na podstawie umowy zlecenia osobę (w wieku 25 lat), która od 1 października 2022 r. kształci się w szkole doktorskiej. Czy z tytułu umowy zlecenia osoba ta będzie podlegać u nas ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu? Czy zatrudnienie na zlecenie wpłynie na zakres ubezpieczenia w szkole doktorskiej?

RADA

Jeżeli Państwa zleceniobiorca pobiera stypendium doktoranckie i wynosi ono nie mniej niż minimalne wynagrodzenie, wówczas z tytułu umowy zlecenia obowiązkowo podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu. W sytuacji gdy zleceniobiorca nie pobiera stypendium doktoranckiego albo pobiera je w kwocie niższej niż minimalne wynagrodzenie, muszą go Państwo zgłosić do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania ww. umowy. Obowiązkowe zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu umowy zlecenia skutkuje wyłączeniem go z tego ubezpieczenia jako doktoranta. Szczegóły w uzasadnieniu.