Interpretacja indywidualna z dnia 4 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.282.2023.2.ENB

Określenie czy świadczenie wdowie wypłacane przez amerykańską administrację Social Security może być uznane za świadczenie rodzinne w Polsce na podstawie „przepisów o świadczeniach rodzinnych w Polsce” i tym samym zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako świadczenie rodzinne.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 czerwca 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania zwolnienia przedmiotowego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem w dniu 22 czerwca 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Jest Pani Polką, w Polsce Pani mieszkała, studiowała i pracowała. Ma Pani tylko jedno obywatelstwo. W 1994 r. Pani mąż wyjechał do USA na podstawie „Zielonej Karty”. Pani została w Polsce z dziećmi. W 2011 r. Pani mąż zmarł w Stanach Zjednoczonych. Złożyła Pani wniosek o świadczenie z SSA. W 2013 r. przyznano Pani 113,20 $ jako świadczenie wdowie opodatkowane federalnym podatkiem dochodowym w wysokości 30%. Na początku każdego roku kalendarzowego otrzymuje Pani z USA informację za ubiegły rok dotyczącą otrzymanej kwoty brutto, kwoty netto oraz potrąconego podatku.

Podobnie otrzymuje Pani informacje z banku w Polsce w postaci PIT-11 z dochodem wynikającym z przeliczenia dolarów na złotówki i z odliczoną kwotą składki na ubezpieczenie zdrowotne. Uzupełniając wniosek wyjaśniła Pani, że posiada miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce. Bank w Polsce nie pobierał i nie wykazywał na PIT-11 zaliczki na podatek dochodowy od wypłacanego świadczenia wdowiego. Wskazuje Pani, że z pisma otrzymanego z ambasady USA w Polsce, wynika, iż świadczenie wdowie wypłaca Zarząd Ubezpieczeń Społecznych USA (Social Security Administration). Świadczenie jest przyznane na podstawie amerykańskich federalnych przepisów emerytalno-rentowych. Kwota stanowiąca 85% całkowitego świadczenia wypłacanego do Polski podlega w Stanach Zjednoczonych Ameryki opodatkowaniu federalnym podatkiem dochodowym w stawce 30%. W praktyce oznacza to automatyczne potrącenie 25,5% całkowitej kwoty świadczenia od każdorazowej wypłaty za bieżące miesiące.

Pytania

Czy świadczenie wdowie stanowi przychód wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy i w konsekwencji czy powinno być uwzględniane w rocznym zeznaniu podatkowym i w PIT-11? Czy od tego świadczenia Bank powinien pobierać składkę zdrowotną?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie otrzymywane świadczenie jest świadczeniem rodzinnym o charakterze socjalnym, wypłacanym z budżetu państwa. Biorąc pod uwagę przyznaną kwotę, uważa Pani, że nie jest to emerytura ani renta, ewentualnie jest to renta rodzinna lub zapomoga socjalna. Po kilkukrotnej waloryzacji w 2022 r. otrzymuje Pani 134,10 $. Zarówno Pani, jak i mąż nie mieliście nabytych uprawnień emerytalno-rentowych w USA, więc Pani świadczenie wdowie nie jest uzależnione od praw nabytych przez męża.

Na początku roku kalendarzowego dostała Pani PIT-11 z Banku i PIT-11 z ZUS w Polsce. Przy łącznym rozliczeniu emerytury polskiej i świadczenia wdowiego na PIT-36 jest Pani „stratna” około 700 zł. Gdyby rozliczała się Pani tylko z polskiej emerytury na PIT-37 to otrzymałaby Pani zwrot w wysokości 277 zł. Pani straty finansowe są spowodowane dołączeniem do rozliczenia podatkowego PIT-11 z banku. Z tego wynika Pani zdaniem, że około 700 zł zapłaciła Pani podatku od świadczenia wdowiego. Ponadto nie licząc opłat bankowych, co miesiąc potrącano Pani 9% na poczet składek na ubezpieczenie zdrowotne. Przy końcowym rozliczeniu musiała Pani odprowadzić podatek dochodowy.

W Pani ocenie wypłacane świadczenie ze względu na swój socjalny charakter powinno podlegać zwolnieniu od podatku dochodowego. Uważa Pani, że nie powinna go uwzględniać w rocznym zeznaniu podatkowym. Uważa Pani, że bank nie powinien pobierać również składek na ubezpieczenie zdrowotne. Do roku 2021 z ww. świadczenia wdowiego bank pobierał tylko składki na ubezpieczenie zdrowotne. Przy rocznym rozliczeniu podatkowym pobrane składki na ubezpieczenie zdrowotne były potrącane z podatku należnego. Było to dla Pani korzystne. Przy rozliczeniu za 2022 r. składki na ubezpieczenie zdrowotne (9%) nie podlegały odliczeniu od podatku należnego (zmiana procedur rozliczania).

Pani zdaniem bank nie powinien potrącać składek na ubezpieczenie zdrowotne i nie powinien wykazywać dochodu na PIT-11, lub też nie powinna Pani uwzględniać przy rocznym rozliczeniu PIT-11.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 4a ww. ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z opisu zdarzenia wynika, posiada Pani miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce. W 1994 r. Pani mąż wyjechał do USA na podstawie „Zielonej Karty”. W 2011 r. mąż zmarł w Stanach Zjednoczonych. Złożyła Pani wniosek o świadczenie z SSA. W 2013 r. przyznano Pani świadczenie wdowie opodatkowane federalnym podatkiem dochodowym w wysokości 30%. Bank w Polsce nie pobierał i nie wykazywał na PIT-11 zaliczki na podatek dochodowy od wypłacanego świadczenia wdowiego. Świadczenie jest przyznane na podstawie amerykańskich federalnych przepisów emerytalno-rentowych.

W związku z powyższym, w niniejszej sprawie znajdą zastosowanie postanowienia Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz. U. z 1976 r. Nr 31 poz. 178).

Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki nie zawiera odrębnego artykułu dotyczącego opodatkowania świadczeń wdowich. Oznacza to, że dochód ten podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z postanowieniami art. 5 Umowy („Ogólne zasady opodatkowania”).

W myśl art. 5 ust. 1 ww. Umowy:

Osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie może być opodatkowana przez drugie Umawiające się Państwo z tytułu dochodu pochodzącego ze źródeł z tego drugiego Umawiającego się Państwa i tylko z tytułu takiego dochodu, zgodnie ze wszystkimi ograniczeniami zawartymi w niniejszej Umowie.

Przepis art. 5 ust. 2 cyt. Umowy stanowi, że:

Postanowienia niniejszej Umowy nie będą w żaden sposób stwarzały ograniczenia wobec wyłączeń, zwolnień, zmniejszeń, zaliczeń lub innych przywilejów, przyznanych obecnie lub w przyszłości przez:

a)prawo jednego z Umawiających się Państw przy określeniu podatków pobieranych przez to Umawiające się Państwo lub

b)przez każdą inną umowę zawartą pomiędzy Umawiającymi się Państwami.

Stosownie do art. 5 ust. 3 Umowy:

Bez względu na postanowienia niniejszej Umowy, z wyłączeniem ustępu 4, Umawiające się Państwo może opodatkować obywatela tego Umawiającego się Państwa lub osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Umawiającym się Państwie (zgodnie z zasadami artykułu 4), tak jakby niniejsza Umowa nie weszła w życie.

Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że Polska ma prawo opodatkować dochód uzyskany z tytułu świadczenia wdowiego wypłacanego ze Stanów Zjednoczonych osobie mającej miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Prawo to wynika z zapisu art. 5 ust. 3 Umowy, zgodnie z którym państwu rezydencji przysługuje pełne prawo do opodatkowania dochodów osoby mającej na jego terytorium miejsce zamieszkania.

Biorąc pod uwagę powyższe należy zatem stwierdzić, że zgodnie z postanowieniami Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu świadczenie wdowie otrzymywane przez Panią z USA podlega opodatkowaniu w Polsce, na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jednocześnie jednak w myśl art. 21 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Wolne od podatku dochodowego są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów oraz świadczenie wychowawcze otrzymane na podstawie przepisów o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Z przedstawionych przez Panią okoliczności wynika, że otrzymywane przez Panią ze Stanów Zjednoczonych Ameryki świadczenie wdowie jest wypłacane na podstawie amerykańskich federalnych przepisów emerytalno-rentowych a nie przepisów o świadczeniach rodzinnych. Wobec powyższego, otrzymywane przez Panią świadczenie wdowie – w sytuacji, gdy nie jest wypłacane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych – nie podlega zwolnieniu przedmiotowemu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym uznać należy, że świadczenie wdowie wypłacane Pani ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, podlega opodatkowaniu w Polsce zgodnie z powołanymi wyżej przepisami ww. Umowy polsko-amerykańskiej oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W sytuacji, gdy brak jest podstaw do zastosowania zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, otrzymane świadczenie wdowie, stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym i wykazaniu w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym zostało otrzymane.

Zgodnie bowiem z art. 45 ust. 1 ustawy:

Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.

Jednocześnie, w Polsce – w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu – zastosowanie znajdzie metoda unikania podwójnego opodatkowania, uregulowana w art. 20 ust. 1 Umowy polsko-amerykańskiej. W myśl tego przepisu:

Podwójnego opodatkowania dochodów będzie się unikać w ten sposób, że zgodnie z postanowieniami prawa polskiego i z zachowaniem przewidzianych w nim ograniczeń (z uwzględnieniem dokonywanych zmian bez naruszenia podstawowych zasad) Polska zezwoli osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce na zaliczenie na poczet należnych w Polsce podatków odpowiednich kwot podatków, zapłaconych w Stanach Zjednoczonych.

Z zapisów powyższej umowy międzynarodowej wynika zatem, że rozliczenie w Polsce dochodów uzyskanych ze Stanów Zjednoczonych Ameryki następuje za pomocą metody odliczenia proporcjonalnego. Powyższa metoda została odzwierciedlona w art. 27 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 27 ust. 9 ww. ustawy:

Jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8, lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym.

Zgodnie z metodą unikania podwójnego opodatkowania określaną jako metoda proporcjonalnego odliczenia, podatnik osiągający dochody z zagranicy ma obowiązek wykazać łączne dochody (zarówno krajowe, jak i zagraniczne) w zeznaniu, a od podatku dochodowego obliczonego według skali podatkowej od ww. dochodów ma prawo odliczyć podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to możliwe jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie.

Podsumowując, otrzymywane przez Panią świadczenie wdowie ze Stanów Zjednoczonych Ameryki stanowi dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Polsce, który należy wykazywać w składanym zeznaniu podatkowym.

Oznacza to również, że bank za pośrednictwem którego otrzymuje Pani to świadczenie jest zobowiązany ujmować je w wystawianej informacji o przychodach z innych źródeł oraz dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11.

Przysługuje Pani prawo pomniejszenia podatku dochodowego od osób fizycznych w Polsce o podatek zapłacony w Stanach Zjednoczonych Ameryki, w myśl art. 27 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym.

Powyższe ustalenia będą miały zastosowanie również w odniesieniu do opodatkowania świadczeń wdowich w latach następnych, o ile nie ulegnie zmianie stan faktyczny i prawny.

Dodatkowe informacje

Końcowo wskazać należy, iż przedmiotem interpretacji indywidualnej była wyłącznie ocena Pani stanowiska w części, w której dotyczyło ono opodatkowania otrzymywanego świadczenia, zastosowania zwolnienia przedmiotowego oraz kwestii obowiązku wykazywania świadczenia w składanym zeznaniu rocznym. Niniejsza interpretacja nie rozstrzyga o zasadności pobrania składki na ubezpieczenie zdrowotne – kwestia ta nie jest regulowana przepisami prawa podatkowego. Chcąc uzyskać informację w zakresie zasadności pobierania składki zdrowotnej od świadczenia wdowiego powinna Pani zwrócić się z zapytaniem do właściwego organu.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz

-zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.