Interpretacja indywidualna z dnia 20 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.582.2023.2.MAP

Koszty uzyskania przychodów.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 sierpnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 17 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy kosztów uzyskania przychodów. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 października 2023 r. (wpływ 10 października 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Przedmiotem Pana działalności gospodarczej jest świadczenie usług transportowych, sklasyfikowanych pod kodem PKD 49.39.Z. W maju 2016 r. i w maju 2018 r. zawarł Pan dwie umowy leasingu operacyjnego, których przedmiotem były dwa autokary. Wskutek pandemii COVID - 19, utracił Pan płynność finansową, raty leasingu płacił nieterminowo, a w później zaniechał płatności. Leasingodawca wypowiedział i rozwiązał z Panem umowy leasingu w grudniu 2020 r. Z wypowiedzianej umowy leasingu pozostała niezapłacona leasingodawcy wierzytelność. W 2023 r. zawarł Pan porozumienie, na mocy którego zobowiązał się Pan do zapłaty przysługującej leasingodawcy wierzytelności.

W uzupełnieniu wniosku doprecyzował Pan, że działalność gospodarczą prowadzi od 2 stycznia 2014 r. Dokumentację podatkową dla potrzeb podatku dochodowego prowadzi Pan w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Koszty uzyskania przychodów rozliczane są przez Pana metoda uproszczoną. Wskazane we wniosku umowy leasingu operacyjnego zawarte zostały na okres 60 miesięcy. Wierzytelność wskazana we wniosku nie przedawniła się, ani nie umorzono jej. Powyższa wierzytelność wynikała z obu umów leasingu operacyjnego. Porozumienie z leasingodawcą zawarto 22 lutego 2023 r. W ramach tego porozumienia zobowiązał się Pan spłacić wierzytelność w wysokości 346 567 zł 49 gr. W skład powyższej wierzytelności wchodziły zaległe raty leasingowe oraz odsetki i noty obciążeniowe za wezwania do zapłaty. Wierzytelność ta jest przez Pana spłacana do 15 każdego miesiąca - od marca 2023 r. w wysokości 6 667 zł co miesiąc. Do kosztów uzyskania przychodów chciałby Pan zaliczyć całą spłacaną kwotę wierzytelności, proporcjonalnie co miesiąc do spłaconej części wierzytelności.

Celem wykazania związku ponoszonych wydatków na spłatę wierzytelności z tytułu leasingu operacyjnego z uzyskiwanymi przez Pana przychodami wskazał Pan, że wydatki na spłatę wierzytelności obniżą uzyskiwane przez Pana przychody, ale podpisanie porozumienia uchroniło Pana od wszczęcia windykacji i od zajęcia jedynego środka trwałego jakim Pan dysponuje (autokaru), a który jest niezbędny do wykonywania działalności transportowej.

Pytanie

Czy zapłacona w 2023 r. wierzytelność wynikająca z rozwiązanej umowy leasingu operacyjnego stanowi koszt uzyskania przychodu w 2023 r.?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, zapłacona wierzytelność, będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu.

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem wydatków wskazanych w ustawie jako niestanowiące kosztów podatkowych.

Powyższy wydatek pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem. Nie znajduje się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto, jest udokumentowany w postaci umowy oraz przelewu. Nie ma on charakteru osobistego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów tak, aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodów” zawarte we wskazanym art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z osiąganiem przychodów podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Należy zauważyć, że przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”, jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychód).

W związku z powyższym, kosztem uzyskania przychodu są wszelkie wydatki, których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu i nie są wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego uznać więc należy, że aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

·został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

·jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

·pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

·poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

·został właściwie udokumentowany,

·nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 41 powyższej ustawy:

Zauważyć należy, że zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 pkt 32 ww. ustawy:

Zatem, odsetki z tytułu nieterminowo regulowanych zobowiązań wywołują skutki podatkowe z chwilą ich faktycznej zapłaty. 

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. To podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Należy zatem podkreślić, że o tym co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący tę działalność, a nie organ podatkowy. Na podatniku spoczywa zatem obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością, w tym okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów.

Przy czym związek przyczynowy między poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła. Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła. Koszty te są zatem ściśle i funkcjonalnie przyporządkowane do danego źródła przychodów.

Co warte podkreślenia w kontekście niniejszej sprawy, jednym z warunków zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest poniesienie go w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą.

Wskazane przez Pana wydatki ponoszone w związku z zawartym przez Pana porozumieniem, na mocy którego zobowiązał się Pan do spłaty przysługującej leasingodawcy wierzytelności nie zostały wprost wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów. Jednak fakt, że dany wydatek nie został ujęty w art. 23 ust. 1 tej ustawy, nie uprawnia do automatycznego przyjęcia domniemania, że wszystkie pozostałe koszty, które nie są wymienione w tym przepisie, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z wyrokiem NSA z 4 kwietnia 2017 r., sygn. akt II FSK 3526/16 ‒ „Niezmiennie trzeba mieć na uwadze zasadniczy kwalifikator, jakim jest wpływ wydatku na wielkość osiągniętego przychodu, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Wystąpienie tego wpływu (związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wydatkiem a przychodem) należy oceniać (badać) ad casum.”

W konsekwencji, kwestia kwalifikacji poniesionych wydatków do kosztów uzależniona jest od wykazania przez podatnika związku przyczynowo-skutkowego, czyli udowodnienia, że wydatek został poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła tego przychodu.

Do wskazanego związku przyczynowo-skutkowego NSA odniósł się także w wyroku z 8 sierpnia 2017 r., sygn. akt II FSK 1859/15, gdzie stwierdził, że „Kryterium celowości nie wyznacza wsposobu ostry granicy pozwalającej odróżnić wydatki, które można uznać za koszy uzyskania przychodów, od tych które już nimi nie są. Niemniej jednak kryterium to nie może służyć rekomendowaniu otwartego ciągu zdarzeń, tworząc w ten sposób niekończący się związek skutkowo-przyczynowy.”

W doktrynie wskazuje się, że zwrot „w celu uzyskania przychodu” nie powinien być interpretowany zbyt szeroko. Możność uzyskania przychodu przez dokonanie danego wydatku powinna być oceniana z uwzględnieniem zasad doświadczenia życiowego i praktyki obrotu gospodarczego. Nie jest bowiem wykluczone, że dany wydatek teoretycznie może się przyczynić do uzyskania przychodu, niemniej jednak faktycznie jest on obojętny dla uzyskiwania przychodu. W praktyce występują bowiem sytuacje, w których podatnicy zaliczają do kosztów uzyskania przychodów wydatki, które przeznaczone są na realizację ich potrzeb osobistych, a ich możność przyczynienia się do powstania przychodu jest czysto teoretyczna.

Skoro zatem jednym z warunków zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest poniesienie go w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, kryterium uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu sprowadza się w istocie do ustalenia, czy mógł się on potencjalnie przyczynić do osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia źródła przychodów bez względu na to, czy ów skutek się ziści. Wykazywany związek przyczynowo-skutkowy powinien mieć charakter obiektywny.

Z opisu wniosku wynika, że przedmiotem Pana działalności gospodarczej jest świadczenie usług transportowych, sklasyfikowanych pod kodem PKD 49.39.Z. W maju 2016 r. i w maju 2018 r. zawarł Pan dwie umowy leasingu operacyjnego, których przedmiotem były dwa autokary. W skutek pandemii COVID - 19, utracił Pan płynność finansową, raty leasingu płacił nieterminowo, a w później zaniechał płatności. Leasingodawca wypowiedział i rozwiązał z Panem umowy leasingu w grudniu 2020 r. Z wypowiedzianej umowy leasingu pozostała niezapłacona leasingodawcy wierzytelność. 22 lutego 2023 r. zawarł Pan porozumienie, na mocy którego zobowiązał się Pan do zapłaty przysługującej leasingodawcy wierzytelności. W ramach tego porozumienia zobowiązał się Pan spłacić i wierzytelność w wysokości 346 567 zł 49 gr. W skład powyższej wierzytelności wchodziły zaległe raty leasingowe oraz odsetki i noty obciążeniowe za wezwania do zapłaty. Wierzytelność ta jest przez Pana spłacana do 15 każdego miesiąca - od marca 2023 r. w wysokości 6 667 zł co miesiąc. Do kosztów uzyskania przychodów chciałby Pan zaliczyć całą spłacaną kwotę wierzytelności, proporcjonalnie co miesiąc do spłaconej części wierzytelności. Podpisanie porozumienia uchroniło Pana od wszczęcia windykacji i od zajęcia jedynego środka trwałego jakim Pan dysponuje (autokaru), a który jest niezbędny do wykonywania działalności transportowej.

Zgodnie z wyrokiem NSA z 16 października 2012 r., sygn. akt II FSK 430/11: „Wydatek należy oceniać mając na uwadze racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu. Poniesienie wydatku musi zatem być powiązane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, ukierunkowaną na uzyskanie przychodów; wydatek powinien, przynajmniej potencjalnie, wpływać na wielkość uzyskiwanych lub spodziewanych przychodów z tej działalności. Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi więc uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego wydatku.”

Wydatki na spłatę wierzytelności wynikającej z zawartego przez Pana porozumienia z leasingodawcą nie zostały wymienione w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Pana działania opisane we wniosku uznać należy za gospodarczo uzasadnione.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz powyżej zaprezentowaną argumentację, stwierdzić należy, że faktycznie poniesione przez Pana wydatki w 2023 r. na spłatę wierzytelności, wynikające z rozwiązanej umowy leasingu operacyjnego, stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w 2023 r.

Ponadto, pamiętać należy, że to na Panu, jako odnoszącemu korzyść z faktu zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodu, ciąży obowiązek wykazania w jakiej części wydatki te mają związek z prowadzoną przez Pana pozarolniczą działalnością gospodarczą oraz obowiązek ich właściwego udokumentowania.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonałem wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego nie przeprowadzam postępowania dowodowego, lecz opieram się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi rozstrzygnięcie tylko i wyłącznie w zakresie sprawy objętej pytaniem. A zatem, nie odnosi się do innych kwestii zawartych w opisie sprawy oraz we własnym stanowisku, które nie były przedmiotem zapytania.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).