Nowelizacja ustawy o pomocy społecznej – zmiany od 1 listopada 2023 r.

Z dniem 24 sierpnia 2023 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 1693) opublikowana została ustawa z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa nowelizująca). Ustawa ta wprowadza między innymi instytucję mieszkań chronionych, usług opiekuńczych świadczonych w formie usług sąsiedzkich oraz usług wsparcia krótkoterminowego. W publikacji przedstawiamy najważniejsze zmiany wprowadzone ustawą nowelizującą.

Głównym celem ustawy nowelizującej jest wprowadzenie do regulacji ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (dalej: ustawa o pomocy społecznej) zmian w zakresie:

1. mieszkań chronionych – mieszkania treningowe i wspomagane;
2. usług opiekuńczych – świadczonych w formie usług sąsiedzkich;
3. usług świadczonych przez domy pomocy społecznej – usług wsparcia krótkoterminowego;
4. wprowadzenia regulacji obligujących kierowników lub dyrektorów domów pomocy społecznej oraz podmioty prowadzące placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku do prowadzenia rejestru zgłoszeń o zdarzeniach nadzwyczajnych dotyczących mieszkańców lub osób przebywających w placówce, związanych z zagrożeniem życia lub zdrowia tych osób, podejmowania działań następczych oraz przekazywania informacji właściwym organom.

Mieszkania treningowe i mieszkania wspomagane

Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy nowelizującej, wprowadzenie formy mieszkań wspomaganych zgodne jest z kierunkami „Strategii rozwoju usług społecznych, polityka publiczna do roku 2030 (z perspektywą do 2035 r.)”, przyjętej uchwałą nr 135 Rady Ministrów z 15 czerwca 2022 r.

Wprowadzone zmiany założyły odejście od obecnie funkcjonującego nazewnictwa mieszkań określonych jako „chronione” i zmianę ich formuły. Nazwa „mieszkania chronione” zastąpiono nazwą „mieszkania treningowe i wspomagane”. Zmiana ta została spowodowana tym, że sformułowanie „mieszkania chronione” było odbierane w sposób negatywny przez środowisko osób z niepełnosprawnościami oraz uznano, że różnice między dwoma typami mieszkań chronionych są na tyle istotne, że warto podkreślić ich odrębność, dokonując wyraźnego podziału na dwie formy wsparcia.