Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 26 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.752.2023.4.AKA

Nieuznanie Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w działce gruntu nr 1/1.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 17 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Pana za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w działce gruntu nr 1/1.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 stycznia 2024 r. (wpływ 22 stycznia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości położonej w (…), w obrębie (…), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 1/1, o powierzchni (…) (dalej: „Nieruchomość”).

Wnioskodawca nabył Nieruchomość do majątku wspólnego na podstawie umowy sprzedaży nieruchomości 14 listopada 2018 r. Nieruchomość w dniu nabycia była częścią większej nieruchomości, o powierzchni (…), w obrębie (…), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 1. Wnioskodawca nabył tę większą nieruchomość na współwłasność z innym kupującym, w ten sposób, że:

  • Wnioskodawca wraz z małżonką nabyli współwłasność nieruchomości w udziale wynoszącym 1/2 na zasadach wspólności majątkowej,
  • drugi kupujący nabył współwłasność nieruchomości w udziale wynoszącym 1/2 do majątku osobistego.

10 marca 2020 r. doszło do zniesienia współwłasności i wydzielenia z działki gruntu nr 1, dwóch działek: 1/1 oraz 1/2, z których każda ma powierzchnię (…), w ten sposób, że działka 1/1 stanowi własność Wnioskodawcy i jego małżonki, a działka 1/2 stanowi własność drugiego kupującego. Jednocześnie dokonano odłączenia z księgi wieczystej gruntu oznaczonego numerem 1/1 i założenia dla odłączonej działki nowej księgi wieczystej. Zniesienie współwłasności nastąpiło w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w nieruchomości (tj. po 1/2) i odbyło się bez spłat i dopłat.

Wnioskodawca wykonał dla Nieruchomości projekt budynku mieszkalnego i otrzymał prawomocne pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego wolnostojącego (dom jednorodzinny). Następnie Wnioskodawca rozpoczął budowę, zgodnie z projektem.

Z powodów osobistych w 2023 r. Wnioskodawca był zmuszony do porzucenia planów związanych z budową domu jednorodzinnego - problemy zdrowotne związane z koniecznością operacji (…), jak również konieczność przygotowania się do kolejnego zabiegu w przyszłości, uniemożliwiły Wnioskodawcy dalsze zajmowanie się budową i prowadzenie prac. Mimo rozpoczętej na nieruchomości budowy, Wnioskodawca rozważa sprzedaż Nieruchomości. Sprzedaż ma nastąpić w 2024 r., albo w kolejnych latach.

Na Nieruchomości znajduje się część budynku (…). W związku z powyższym, Wnioskodawca rozpoczął rozmowy z drugim kupującym (uprzednim współwłaścicielem nieruchomości, z której wydzielono działkę, będącą własnością Wnioskodawcy), w zakresie możliwości odsprzedaży mu swojej Nieruchomości.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie (…).

Zakupiona Nieruchomość nie została jednak nabyta na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wnioskodawca nabył Nieruchomość dla celów prywatnych, aby tam wybudować dom jednorodzinny w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Nieruchomość nie była przez Wnioskodawcę wykorzystywana na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, działalnością rolniczą, ani też na potrzeby związane z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. Drugi kupujący, któremu Wnioskodawca chciałby odsprzedać Nieruchomość, nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej.

Nieruchomość nie jest i nie była wykorzystywana do czynności objętych zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, w tym do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług.

Nieruchomość nie stanowi środka trwałego, podlegającego ujęciu w ewidencji środków trwałych. Wnioskodawca nie będzie podejmował (osobiście bądź za pośrednictwem osób trzecich) jakichkolwiek specjalnych czynności nakierowanych na podniesienie wartości, czy uatrakcyjnienie przedmiotowej Nieruchomości w celu jej sprzedaży. Nieruchomość posiada (…). Poza tym, jedynym elementem zmieniającym stan Nieruchomości jest rozpoczęta budowa domu jednorodzinnego, z której z przyczyn osobistych Wnioskodawca nie może kontynuować.

Wnioskodawca nie będzie podejmował żadnych działań marketingowych wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia w zakresie obrotu nieruchomościami w celu sprzedaży Nieruchomości. Na chwilę obecną, Wnioskodawca w celu sprzedaży nieruchomości rozważa jedynie prowadzenie negocjacji z byłym współwłaścicielem.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał:

Nieruchomość była i miała być wykorzystywana jedynie w celach prywatnych (dla realizacji potrzeb mieszkaniowych). Na Nieruchomości rozpoczęta została budowa budynku mieszkalnego jednorodzinnego wolnostojącego (dom jednorodzinny). Poza prowadzeniem budowy Nieruchomość nie była i nie miała być wykorzystywana w żadnych innych celach, szczególnie w celach zarobkowych.

Nieruchomość nie była, ani nie będzie do momentu sprzedaży przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.

Przedmiotem negocjacji dotyczących sprzedaży Nieruchomości z byłym współwłaścicielem mają być warunki odkupu Nieruchomości, w szczególności cena odkupu, a także kwestie prawne i administracyjne związane z rozpoczętą budową i uzyskanymi pozwoleniami.

W związku ze sprzedażą Nieruchomości Wnioskodawca nie będzie udzielał, ani nie udzielał Kupującemu, ani innej osobie trzeciej pełnomocnictw (zgód, upoważnień) w celu występowania w jego imieniu w sprawach dotyczących sprzedaży Nieruchomości.

Jako osoba fizyczna posiadająca majątek prywatny Wnioskodawca nie dokonywał wcześniej sprzedaży nieruchomości. Jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą pod firmą M.M., w 2022/2023 r. Wnioskodawca uczestniczył wraz z dwoma innymi współwłaścicielami nieruchomości (w udziale po (…)) w inwestycji związanej z budową budynków mieszkalnych jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej (segmenty), przeznaczonych na sprzedaż.

Z uwagi na specyfikę współpracy z tymi współwłaścicielami nieruchomości oraz charakter tej inwestycji do przedsięwzięcia tego Wnioskodawca przystąpił jako osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą - jako jeden z 3 współwłaścicieli nieruchomości. Była to jednak jednorazowa i wyjątkowa sytuacja, ponieważ z reguły Wnioskodawca nie dokonuje czynności związanych z nabywaniem i sprzedażą nieruchomości w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej pod firmą (…).

Poniżej Wnioskodawca przedstawił odpowiedzi na pytania dotyczące tej jednorazowej inwestycji:

W posiadanie gruntu, na którym prowadzono inwestycję Wnioskodawca wszedł w drodze zakupu, w udziale (…), w 2019 r. Nieruchomość (grunt) została nabyta w celu wybudowania budynków jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej na sprzedaż. Od chwili nabycia gruntu, na nieruchomości prowadzona była budowa budynków jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej. Poza tym nieruchomość do chwili sprzedaży gotowych segmentów nie była przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Sprzedaż segmentów następowała w 2022 i 2023 r. Sprzedaż wynikała z realizacji celów inwestycyjnych. Sprzedano (…) segmentów w zabudowie bliźniaczej, w udziale (…) przypadającym na każdego współwłaściciela. Segmenty stanowią nieruchomości mieszkalne. W związku ze sprzedażą segmentów Wnioskodawca wystąpił jako czynny podatnik VAT i wykazywał należny podatek VAT od sprzedaży.

Poza Nieruchomością opisaną we wniosku Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

Pytanie (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 2)

Czy w przypadku sprzedaży Nieruchomości, sprzedaż stanowić będzie opodatkowaną dostawę nieruchomości, w rozumieniu przepisów VAT i Wnioskodawca powinien zostać uznany za podatnika podatku VAT w odniesieniu do tej transakcji?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku realizacji transakcji sprzedaży Nieruchomości, sprzedaż nie będzie stanowić opodatkowanej dostawy nieruchomości, w rozumieniu przepisów VAT i Wnioskodawca nie powinien być uznany za podatnika podatku VAT w odniesieniu do tej transakcji. Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na gruncie art. 15 ust. 2 ustawy VAT, za działalność gospodarczą należy uznać działalność obejmującą w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Nie oznacza wykonywania działalności gospodarczej proste wykonywanie przez osobę fizyczną prawa własności na nieruchomości podlegającej pod majątek osobisty osoby, służącej do realizacji jej prywatnych celów, np. celów mieszkaniowych.

Wnioskodawca, mimo że prowadzi działalność gospodarczą, to sprzedaż Nieruchomości następuje z majątku prywatnego, dokładniej sprzedaż nastąpić ma z majątku wspólnego jego oraz jego małżonki.

„Majątek prywatny” jako taki nie jest ustawowo zdefiniowany, jednakże na gruncie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, majątek prywatny określany jest, jako taka część majątku osoby fizycznej, która nie jest wykorzystywana ani przeznaczona dla potrzeb wykonywanej przez osobę fizyczną działalności gospodarczej.

Za istotny Trybunał wskazuje sposób wykorzystania nieruchomości, a więc konieczność zamiaru wykorzystywania nieruchomości, w całym okresie jej posiadania, w ramach majątku osobistego. Na gruncie interpretacji dokonywanych przez organy podatkowe, za przykład takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być wskazane, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Na gruncie powyższego stanu faktycznego zdaje się, iż sprzedaż nieruchomości ma nastąpić w wykonaniu zwykłego przysługującego Wnioskodawcy jako właścicielowi prawa przeniesienia własności, nie zaś w wykonaniu działalności gospodarczej.

Jak zaznacza Dyrektor Krajowej Izby Skarbowej w interpretacji z 6 lipca 2020 r. (0112-KDIL1-3.4012.66.2020.3.AKR): „Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia  15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej”.

Nieruchomość została nabyta celem realizacji potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy, natomiast nigdy nie była wykorzystywana na potrzeby prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę. Konieczność sprzedaży Nieruchomości wynika z sytuacji osobistej Wnioskodawcy (problemy zdrowotne uniemożliwiające mu kontynuowanie budowy domu) i nie służy do realizacji celów zarobkowych.

Ponadto, Wnioskodawca nie dokonywał na Nieruchomości żadnych czynności mających charakter przystosowania jej dla potrzeb zbycia, poza rozpoczętą budową domu.

Aby mówić o transakcji podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie jest wystarczające posiadanie przez podmiot dokonujący transakcji statusu podatnika, konieczne jest również jego działanie w takim charakterze.

Jak zaznacza Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej (0113-KDIPT1-2.4012.606.2018. 3.SM) z 23 października 2018 r.: „za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym”.

Podsumowując powyższe rozważania, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w zakresie opisanej sytuacji przyszłej nie winien być traktowany jako podatnik na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie udziału w nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5  ust. 1 pkt 1 ustawy.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

W myśl art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Jak stanowi art. 198 ustawy Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809).

Stosownie do art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania:

1)czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na tle przedstawionego opisu sprawy Wnioskodawca powziął wątpliwości dotyczące opodatkowania sprzedaży udziału w zabudowanej działce gruntu nr 1/1.

Dla ustalenia prawidłowego opodatkowania dostawy nieruchomości należy rozważyć, czy osoba dokonująca tej transakcji występuje w charakterze podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Jednocześnie wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku, wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, wykorzystywanie majątku należącego do danej osoby stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie jest wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy.

Należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych.

„Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

W niniejszej sprawie należy również odwołać się do orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10), z którego wynika, że dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z ww. orzeczenia wynika również, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży nieruchomości angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Wskazać należy, że przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów dostawa towarów (w tym nieruchomości) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo.

Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie należy przeanalizować całokształt działań jakie Wnioskodawca podjął i podejmie w odniesieniu do sprzedaży udziału w działce nr 1/1.

Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroków TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 prowadzi do wniosku, że sprzedaż udziału w działce nr 1/1 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z tą transakcją uznać Wnioskodawcę za podatnika tego podatku.

Z okoliczności sprawy nie wynika bowiem taka aktywność Wnioskodawcy, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W opisie sprawy Wnioskodawca wskazał, że nieruchomość nabył do majątku wspólnego na podstawie umowy sprzedaży nieruchomości 14 listopada 2018 r. Nieruchomość w dniu nabycia była częścią większej nieruchomości, oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 1. Wnioskodawca nabył tę większą nieruchomość na współwłasność z innym kupującym, w ten sposób, że:

  • Wnioskodawca wraz z małżonką nabyli współwłasność nieruchomości w udziale wynoszącym 1/2 na zasadach wspólności majątkowej,
  • drugi kupujący nabył współwłasność nieruchomości w udziale wynoszącym 1/2 do majątku osobistego.

10 marca 2020 r. doszło do zniesienia współwłasności i wydzielenia z działki gruntu nr 1, dwóch działek: 1/1 oraz 1/2, z których każda ma powierzchnię (…), w ten sposób, że działka 1/1 stanowi własność Wnioskodawcy i jego małżonki, a działka 1/2 stanowi własność drugiego kupującego.

Wnioskodawca wykonał dla Nieruchomości projekt budynku mieszkalnego i otrzymał prawomocne pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego wolnostojącego (dom jednorodzinny). Nieruchomość była i miała być wykorzystywana jedynie w celach prywatnych (dla realizacji potrzeb mieszkaniowych). Na Nieruchomości rozpoczęta została budowa budynku mieszkalnego jednorodzinnego wolnostojącego (dom jednorodzinny). Poza prowadzeniem budowy Nieruchomość nie była i nie miała być wykorzystywana w żadnych innych celach, szczególnie w celach zarobkowych.

Z powodów osobistych, w 2023 r. Wnioskodawca był zmuszony do porzucenia planów związanych z budową domu jednorodzinnego - problemy zdrowotne związane z koniecznością operacji (…), jak również konieczność przygotowania się do kolejnego zabiegu w przyszłości, uniemożliwiły Wnioskodawcy dalsze zajmowanie się budową i prowadzenie prac. Mimo rozpoczętej na nieruchomości budowy, Wnioskodawca rozważa sprzedaż Nieruchomości. Sprzedaż ma nastąpić w 2024 r., albo w kolejnych latach.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie (…). Zakupiona Nieruchomość nie została jednak nabyta na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Nieruchomość nie była przez Wnioskodawcę wykorzystywana na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, działalnością rolniczą, ani też na potrzeby związane z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. Nieruchomość nie jest i nie była wykorzystywana do czynności objętych zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, w tym do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług. Wnioskodawca nie będzie podejmował (osobiście bądź za pośrednictwem osób trzecich) jakichkolwiek specjalnych czynności nakierowanych na podniesienie wartości, czy uatrakcyjnienie przedmiotowej Nieruchomości w celu jej sprzedaży. Wnioskodawca nie będzie podejmował żadnych działań marketingowych wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia w zakresie obrotu nieruchomościami w celu sprzedaży Nieruchomości. Na chwilę obecną, Wnioskodawca w celu sprzedaży nieruchomości rozważa jedynie prowadzenie negocjacji z byłym współwłaścicielem.

Nieruchomość nie była, ani nie będzie do momentu sprzedaży przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Przedmiotem negocjacji dotyczących sprzedaży Nieruchomości z byłym współwłaścicielem mają być warunki odkupu Nieruchomości, w szczególności cena odkupu, a także kwestie prawne i administracyjne związane z rozpoczętą budową i uzyskanymi pozwoleniami. W związku ze sprzedażą Nieruchomości Wnioskodawca nie będzie udzielał, ani nie udzielał Kupującemu, ani innej osobie trzeciej pełnomocnictw (zgód, upoważnień) w celu występowania w jego imieniu w sprawach dotyczących sprzedaży Nieruchomości.

Jako osoba fizyczna posiadająca majątek prywatny Wnioskodawca nie dokonywał wcześniej sprzedaży nieruchomości. Poza Nieruchomością opisaną we wniosku Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

Jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą pod w 2022/2023 r. Wnioskodawca uczestniczył wraz z dwoma innymi współwłaścicielami nieruchomości (w udziale po (…)) w inwestycji związanej z budową budynków mieszkalnych jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej (segmenty), przeznaczonych na sprzedaż. Z uwagi na specyfikę współpracy z tymi współwłaścicielami nieruchomości oraz charakter tej inwestycji do przedsięwzięcia tego Wnioskodawca przystąpił jako osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą - jako jeden z 3 współwłaścicieli nieruchomości. Była to jednak jednorazowa i wyjątkowa sytuacja, ponieważ z reguły Wnioskodawca nie dokonuje czynności związanych z nabywaniem i sprzedażą nieruchomości w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej.

Z powyższego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w celu sprzedaży udziału w działce nr 1/1 nie angażuje i nie będzie angażował środków podobnych do tych, jakie wykorzystują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, o których mowa we wskazanym orzeczeniu w sprawach C-180/10 i C-181/10, tj. Wnioskodawca nie wykazuje aktywności w przedmiocie jej zbycia porównywalnej do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

W przedmiotowej sprawie zatem, sprzedaż udziału w działce nr 1/1 nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż brak jest przesłanek do uznania, że mamy tu do czynienia z działalnością o charakterze zawodowym, stałym i zorganizowanym.

W konsekwencji, brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży udziału w działce nr 1/1 Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15  ust. 2 ustawy, a tym samym sprzedaż ww. udziału w nieruchomości nie będzie czynnością podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Zatem przedmiotowa interpretacja rozstrzyga w zakresie zastosowania przepisów regulujących podatek od towarów i usług względem Pana, a nie wywiera skutku prawnego dla Pana małżonki.

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług w zakresie pytania oznaczonego we wniosku jako pytanie nr 2. W zakresie pytania oznaczonego we wniosku jako nr 1 w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ze względu na autonomiczność prawa podatkowego i odrębność uregulowań prawnych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku VAT rozstrzygnięcie przyjęte w interpretacji dot. nieuznania Pana za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w działce gruntu 1/1 pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie przyjęte w tym zakresie na gruncie przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383  ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00