Interpretacja indywidualna z dnia 7 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.87.2024.2.BJ

W zakresie ustalenia, czy udziały członkowskie zgromadzone na dzień 31 grudnia 2023 r. w wysokości (...) zł oraz oprocentowanie udziałów na dzień 31 grudnia 2023 r. w wysokości (...) zł, powinny być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy udziały członkowskie zgromadzone na dzień 31 grudnia 2023 r. w wysokości (...) zł oraz oprocentowanie udziałów na dzień 31 grudnia 2023 r. w wysokości (...) zł, powinny być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 18 kwietnia 2024 r. Znak: 0111-KDIB2-1.4010.87.2024.1.BJ, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 30 kwietnia 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W październiku 2020 roku zmarł członek Spółdzielni posiadający pełne udziały członkowskie w wysokości (...) zł. Zgodnie z art. 16 § 4 Ustawy prawo Spółdzielcze, członek może w deklaracji lub w odrębnym oświadczeniu złożonym na piśmie wskazać spółdzielni osobę, której spółdzielnia obowiązana jest po jego śmierci wypłacić udziały.

Prawo z tego tytułu nie należy do spadku. Zmarły jednak nie wskazał w deklaracji ani w odrębnym pisemnym oświadczeniu złożonym Spółdzielni osoby, której Spółdzielnia byłaby zobowiązana do wypłaty udziałów w razie jego śmierci. W związku z powyższym udziały członkowskie stały się masą spadkową oraz powinny przypaść spadkobiercom według przepisów kodeksu cywilnego. Do dnia dzisiejszego nie zgłosił się do Spółdzielni żaden spadkobierca po zmarłym członku Spółdzielni, a zgodnie z art. 29 § 1 Ustawy prawo Spółdzielcze Roszczenia o wypłatę udziałów, udziału w nadwyżce bilansowej oraz z tytułu zwrotu wkładów albo ich równowartości pieniężnej ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat.

Udziały członkowskie po zmarłym uległy przedawnieniu i w poszczególnych latach kształtowały się następująco:

- stan zgromadzonych udziałów na 31 grudnia 2020 r.: (…) zł;

- dopis do udziałów w 2022 r. wg stanu na dzień 31 grudnia 2021 r.: (…) zł netto;

- stan zgromadzonych udziałów na 31 grudnia 2022 r.: (…) zł;

- dopis do udziałów w 2023 r. wg stanu na dzień 31 grudnia 2022 r.: (…) zł netto;

- stan zgromadzonych udziałów na 31 grudnia 2023 r.: (…) zł;

Aktualnie udziały zaksięgowane są na funduszu udziałowym i zostały opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych w momencie dopisu.

Oprocentowanie udziałów po zmarłym w poszczególnych latach kształtowały się następująco:

- oprocentowanie udziałów w 2021 r. wg stanu na dzień 31 grudnia 2020 r.: (…) zł netto;

- oprocentowanie udziałów w 2022 r. wg stanu na dzień 31 grudnia 2021 r.: (…) zł netto;

- oprocentowanie udziałów w 2023 r. wg stanu na dzień 31 grudnia 2022 r.: (…) zł netto;

- należny, nie potrącony pracownikowi zryczałtowany podatek dochodowy: (…) zł.

Łączne oprocentowanie udziałów na dzień 31 grudnia 2023 r. wynosi: 14 803,00 zł i zaksięgowane jest na rozrachunkach z pracownikami. Zostało ono opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych w momencie jego naliczenia.

Pytanie

Czy udziały członkowskie zgromadzone na dzień 31 grudnia 2023 r. w wysokości (...) zł oraz oprocentowanie udziałów na dzień 31 grudnia 2023 r. w wysokości (...) zł, powinny być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych? (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1)

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, udziały członkowskie w kwocie (...) zł oraz oprocentowanie udziałów w kwocie (...) zł nie powinny być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych, gdyż od tych udziałów został już zapłacony podatek dochodowy od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zauważyć należy, że stosownie do zakresu wniosku, przedmiotem niniejszej interpretacji, nie jest ocena skutków podatkowych przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego na gruncie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm. zwanej dalej: „ustawa o PIT”), w tym zwłaszcza konieczności zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od udziałów członkowskich i oprocentowania, o których mowa we wniosku.

Zgodnie z art. 16 § 4 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (t. j. Dz.U. z 2021 r. poz. 648):

W myśl art. 29 § 1 ustawy Prawo spółdzielcze:

Stosownie do art. 75 ustawy Prawo spółdzielcze:

Zgodnie z art. 76 ustawy Prawo spółdzielcze:

W myśl art. 77 ustawy Prawo spółdzielcze:

Z punktu widzenia podatkowego, spółdzielnia podlega przepisom ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm. zwanej dalej: „ustawa o CIT”).

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy o CIT:

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 2 ustawy o CIT:

Sposób ujęcia przedmiotu opodatkowania w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje na objęcie zakresem ustawy wszystkich zdarzeń, z którymi wiąże się dla podatnika konkretna korzyść o wymiarze finansowym, powodująca zwiększenie aktywów lub zmniejszenie pasywów. Nie jest przy tym istotne źródło korzyści, chodzi bowiem o każdy przypadek powodujący wzrost wartości majątku lub zmniejszenie zobowiązań ciążących na podatniku. Bez znaczenia jest również to, czy przysporzenie jest wynikiem działania innej osoby, czy też samego podatnika, jak również to, czy korzyść wiąże się z konkretnymi przepływami finansowymi. Kluczową zatem przesłanką wystąpienia przychodu jest osiągnięcie wymiernego przysporzenia o charakterze definitywnym.

Powyższy pogląd podzielił m.in. NSA w wyroku z 14 maja 1998 r. sygn. akt SA/Sz 1305/97 stwierdzając: „(...) Z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem - jako źródłem dochodu - jest tylko ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa. Otrzymanymi pieniędzmi lub wartościami pieniężnymi są zatem w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 omawianej ustawy tylko takie wartości, które powiększają aktywa majątkowe podatnika, a więc takie którymi może on rozporządzać jak własnym”.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w październiku 2020 roku zmarł członek Spółdzielni posiadający pełne udziały członkowskie w wysokości 28.300,00 zł. Zgodnie z art. 16 § 4 Ustawy prawo Spółdzielcze, członek może w deklaracji lub w odrębnym oświadczeniu złożonym na piśmie wskazać spółdzielni osobę, której spółdzielnia obowiązana jest po jego śmierci wypłacić udziały.

Prawo z tego tytułu nie należy do spadku. Zmarły jednak nie wskazał w deklaracji ani w odrębnym pisemnym oświadczeniu złożonym Spółdzielni osoby, której Spółdzielnia byłaby zobowiązana do wypłaty udziałów w razie jego śmierci. W związku z powyższym udziały członkowskie stały się masą spadkową oraz powinny przypaść spadkobiercom według przepisów kodeksu cywilnego. Do Spółdzielni nie zgłosił się jednak żaden spadkobierca po zmarłym członku Spółdzielni, a zgodnie z art. 29 § 1 Ustawy prawo Spółdzielcze Roszczenia o wypłatę udziałów, udziału w nadwyżce bilansowej oraz z tytułu zwrotu wkładów albo ich równowartości pieniężnej ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat.

Udziały członkowskie po zmarłym uległy przedawnieniu.

Aktualnie udziały zaksięgowane są na funduszu udziałowym i zostały opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych w momencie dopisu.

Łączne oprocentowanie udziałów na dzień 31 grudnia 2023 r. wynosi: 14 803,00 zł i zaksięgowane jest na rozrachunkach z pracownikami. Zostało ono opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych w momencie jego naliczenia.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest m.in. kwestia ustalenia, czy udziały członkowskie zgromadzone na dzień 31 grudnia 2023 r. w wysokości 55.000,00 zł oraz oprocentowanie udziałów na dzień 31 grudnia 2023 r. w wysokości 14.803,00 zł, powinny być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości stwierdzić należy, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT,

Przedawnienie zobowiązania jest zdarzeniem prawnym, powodującym określone skutki w zakresie możliwości dochodzenia zobowiązań. Zgodnie z art. 117 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1610), po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

Zgodnie z art. 117 § 2¹ cyt. ustawy, po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi.

Powyższe oznacza, że zobowiązanie przedawnione przekształca się w tzw. zobowiązanie naturalne. Nie może ono być wyegzekwowane pod przymusem ani też zasądzone przez sąd powszechny, jeżeli dłużnik powoła się na upływ terminu przedawnienia.

Nie ulega zatem wątpliwości, że gdy występuje niemożność przymusowego wyegzekwowania zobowiązania, mimo braku jego faktycznego wykonania, dłużnik uzyskuje pewną korzyść majątkową, przejawiającą się w tym, że nie musi realnie wykonać zobowiązania.

Zasadnicze znaczenie ma bowiem, że w następstwie przedawnienia dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia (ustaje obowiązek spełnienia świadczenia).

Co do zasady przedawnienie zobowiązania wobec wierzyciela skutkuje powstaniem po stronie dłużnika przychodu podatkowego.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania i przedstawiony opis stanu faktycznego, stwierdzić należy, że udziały członkowskie oraz oprocentowanie udziałów (jako część nadwyżki bilansowej), powinny być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych, bowiem po Państwa stronie powstanie przysporzenie majątkowe.

Kwestia ewentualnego opodatkowania podatkiem od osób fizycznych, o którym mowa we wniosku dotyczyłaby przychodów osób fizycznych, a nie przychodu Spółdzielni, która nie jest podatnikiem tego podatku tylko podatku od osób prawnych. Tym samym zapłacenie podatku od przychodów osób fizycznych nie ma wpływu na powstanie Państwa przychodu w opisanej sytuacji.

W świetle powyższego Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy udziały członkowskie zgromadzone na dzień 31 grudnia 2023 r. w wysokości 55.000,00 zł oraz oprocentowanie udziałów na dzień 31 grudnia 2023 r. w wysokości 14.803,00 zł, powinny być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych – jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Spółkę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).