Pojęcie strony w postępowaniu administracyjnym

Właściwe ustalenie kręgu stron postępowania już w ramach pierwszych czynności w postępowaniu administracyjnym, a następnie bieżąca aktualizacja kręgu stron – to istotne obowiązki organu. Ich zaniedbanie najczęściej będzie prowadziło do uchylenia decyzji w ramach postępowania odwoławczego albo postępowania sądowoadministracyjnego. Może także prowadzić do podważenia ostatecznej decyzji administracyjnej – w wyniku wznowienia postępowania.

W postępowaniu administracyjnym biorą udział różne podmioty, których udział może mieć charakter obligatoryjny lub fakultatywny. Do podmiotów obligatoryjnych, bez których uczestnictwa postępowanie nie mogłoby być prowadzone, zalicza się:

• organ administracji publicznej oraz
• stronę.

Uczestnikami fakultatywnymi są z kolei:

• podmioty biorące w nim udział w celu ochrony wartości ogólnych (np. prokurator),
• podmioty zainteresowane wynikiem postępowania ze względu na własny interes faktyczny niepodlegający ochronie prawnej oraz
• podmioty zaangażowane w postępowanie, celem wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (np. świadek, biegły).

Do uczestników fakultatywnych, których udział wynika z ochrony pewnych wartości o charakterze ogólnym, zaliczyć można ponadto organizację społeczną.

Przedmiotem dalszej części artykułu jest wyłącznie udział w postępowaniu podmiotu obligatoryjnego – którym jest strona postępowania. Podstawą ustalenia kręgu stron postępowania jest art. 28 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) lub przepis szczególny, który wyłączałby wspomniany art. 28 k.p.a. Przepis ten, jako przesłanki uznania za stronę, wskazuje związek postępowania z interesem prawnym lub obowiązkiem konkretnego podmiotu albo wystąpienie z żądaniem podjęcia czynności przez organ w związku z interesem prawnym lub obowiązkiem.