Bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego

Brak przedmiotu postępowania administracyjnego jest pewnym stanem uniemożliwiającym wszczęcie lub kontynuowanie postępowania administracyjnego. Stan taki może istnieć już od początku prowadzenia postępowania, a może też zaistnieć w jego toku – i w każdym przypadku powinien zostać z urzędu zidentyfikowany przez organ, celem formalnego zakończenia postępowania decyzją o jego umorzeniu.

Brak przedmiotu postępowania administracyjnego będący skutkiem nieistnienia jednego z elementów sprawy administracyjnej, o której mowa w art. 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.), określany jest mianem bezprzedmiotowości postępowania. Zgodnie z wyrokiem WSA w Krakowie z 22 listopada 2022 r. (sygn. akt II SA/Kr 1067/22) przedmiotem postępowania administracyjnego jest konkretna sprawa, w której organ administracji państwowej jest władny i jednocześnie zobowiązany rozstrzygnąć na podstawie przepisów prawa materialnego o uprawnieniach lub obowiązkach indywidualnego podmiotu. Sprawa administracyjna jest więc konsekwencją istnienia stosunku administracyjnego – takiej sytuacji prawnej, w której strona ma prawo żądać od organu administracyjnego skonkretyzowania jej indywidualnych uprawnień wynikających z prawa materialnego.

Bezprzedmiotowość pierwotna

Brak przedmiotu postępowania może mieć charakter pierwotny, kiedy już od momentu zainicjowania postępowania nie istniała sprawa nadająca się do rozstrzygnięcia w postępowaniu administracyjnym (albo wtórny – gdy przedmiot postępowania przestał istnieć już po jego wszczęciu, o czym dalej). Bezprzedmiotowość będzie miała charakter pierwotny także wtedy, kiedy organ w toku wstępnej fazy postępowania administracyjnego nie zauważył braku kompetencji do rozstrzygnięcia sprawy w postępowaniu administracyjnym.