Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 25 września 2024 r., sygn. II SA/Go 399/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Rogalski (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Dziedzic Sędzia WSA Grażyna Staniszewska Protokolant st. sekr. sąd. Magdalena Komar po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 września 2024 r. sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w [...] na uchwałę Rady Miejskiej w [...] z dnia [...] r., nr [...] w sprawie uchwalenia regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków stwierdza nieważność § 5, § 7 ust. 2 i ust. 3, § 8, § 9 ust. 2, § 10, § 16, § 18 ust. 1, § 19 ust. 2, § 22, § 31, § 39 ust. 1, § 40 zaskarżonej uchwały.

Uzasadnienie

Dnia 18 kwietnia 2006 r. Rada Miejska podjęła uchwałę Nr XXXIX/363/2006 w sprawie regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków, jako podstawę prawną uchwały wskazując art. 19 ust. 1 i 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 72, poz. 747, dalej w skrócie u.z.z.w.). Uchwała została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa z 2006 r. Nr 41 pod poz. 904 i weszła w życie z dniem 28 czerwca 2006 r.

Na powyższą uchwałę skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. wniósł Prokurator Rejonowy w [...], zaskarżając ją w części obejmującej: § 16, § 19 ust. 2, § 5, § 22 ust. 1 i 2, § 31, § 16 ust. 5, § 31, § 7 ust. 3, § 8, § 10, § 7 ust. 2, § 39 ust. 1, § 40. Uchwale zarzucił istotne naruszenie prawa dotyczące wskazanych wyżej przepisów, tzn. art. 87 ust. 1 i 2 Konstytucji RP oraz u.z.z.w. Jednocześnie na podstawie art. 147 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm., dalej p.p.s.a.) wniósł o stwierdzenie nieważności powyższej uchwały w części obejmującej: § 16, § 19 ust. 2, § 5, § 22 ust. 1 i 2, § 31, § 16 ust. 5, § 31, § 7 ust. 3, § 8, § 10, § 7 ust. 2, § 39 ust. 1, § 40.

Jak Prokurator wyjaśnił w uzasadnieniu skargi, na podstawie § 16 oraz § 19 ust. 2 uchwały lokalny prawodawca zadecydował, że przyłączenie nieruchomości do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej jest odpłatne. Powyższa opłata została wprowadzona przy wykorzystaniu władztwa publicznego gminy i jest pobierana w związku z samym faktem budowy urządzeń wodociągowych, a jej uiszczenie jest warunkiem podłączenie nieruchomości do sieci. Przymus czyni tę opłatę daniną publiczną narzuconą jednostronnie wraz z usługą przyłączenia do sieci. W zakresie upoważnienia ustawowego nie mieści się wprowadzanie za pomocą uchwały opłat za przyłączenie nieruchomości do sieci. Jednostronne nakładanie na obywateli jakichkolwiek obowiązków, w tym opłat, nie jest dopuszczalne bez wyraźnego upoważnienia ustawowego. Z art. 84 Konstytucji RP wynika, że obywatel jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych przewidzianych wyłącznie ustawą. Tymczasem w obowiązującym systemie prawnym nie istnieje podstawa prawna dla gminy do wprowadzenia opłat za przyłączenie do sieci wodociągowej.