Interpretacja indywidualna z dnia 31 grudnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.557.2024.3.EJU

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

-uznania czy nieodpłatne przekazanie infrastruktury wodociągowej na rzecz Gminy będzie stanowiło czynność zwolnioną od opodatkowania podatkiem VAT oraz

-w przypadku uznania, że nieodpłatne przekazanie infrastruktury wodociągowej na rzecz Gminy będzie stanowić czynność zwolnioną od opodatkowania podatkiem VAT - czy będą Państwo zobowiązani do korekty podatku naliczonego na podstawie art. 91 ust. 2 ustawy o VAT.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca działa na podstawie art. 64 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Został powołany celem wspólnego wykonywania przez gminy w nim zrzeszone zadań publicznych, (...).

Związek jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W ramach realizacji przez Związek, jako Inwestora, projektu „…”, mającego na celu (...) na terenie gmin - uczestników Związku, wybudowana została (...). Inwestycja w przeważającej części finansowana była ze środków pozyskanych z Funduszy Europejskich Pozostała część nakładów pokryta została ze środków własnych Związku.

Związek odliczał podatek VAT naliczony od zakupów dokonywanych w ramach realizacji projektu.

Powstały majątek Związku oddany został w dzierżawę gminom lub innym przedsiębiorstwom wodno-kanalizacyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. Nr 72 poz. 747 ze zm.). Z tytułu dzierżawy Związek w ramach zawartych umów na podstawie wystawianych faktur VAT pobiera czynsz, od którego odprowadzany jest podatek VAT należny.

W ramach inwestycji powstała między innymi (...) (dalej: Gmina). (...).

Z tytułu dzierżawionego majątku Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej (odbiorca faktur) uiszcza czynsz.

Aktualnie rozważane są różne ewentualności co do dalszego sposobu zagospodarowania przedmiotowej infrastruktury wodociągowej, w tym dokonanie jej nieodpłatnego przekazania na rzecz Gminy.

Obiekty zostały oddane do użytkowania w (...) 2016 r. Od czasu oddania obiektów do użytkowania upłynął okres 5 lat.

Poza wydatkami inwestycyjnymi poczynionymi do 2016 r. (w ramach inwestycji wymienionej powyżej), Związek nie ponosił w ostatnich 2 latach innych wydatków na majątek objęty planowanym przekazaniem, które mogłyby stanowić ulepszenie o wartości co najmniej 30% wartości początkowej tego majątku.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że

Związek od roku 2006 jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Pierwsza deklaracja VAT-7 została złożona za miesiąc marzec 2006.

Jak wskazano we wniosku, czynność nieodpłatnego przekazania planowana jest na styczeń 2025 r. Konkretna data przekazania nie została jeszcze na chwilę obecną ustalona.

Wydatki na realizację inwestycji dotyczącej sieci wodociągowej, o której mowa we wniosku ponoszone były w okresie (...), a faktury Związek otrzymywał w okresie (...)

Infrastruktura wodociągowa będąca przedmiotem wniosku położona jest na gruntach, których właścicielem nie jest Związek. Są to:

-grunty, których właścicielami są osoby prywatne (prawo do dysponowania gruntem),

-grunty leśne Skarbu Państwa - (...) (umowy dzierżawy),

-grunty Skarbu Państwa - (...) (umowy dzierżawy/użytkowania),

-grunty, których właścicielem jest gmina,

-grunty, których zarządcą jest między innymi (...).

Przedmiotem nieodpłatnego przekazania będzie tylko infrastruktura wodociągowa. Infrastruktura wodociągowa będąca przedmiotem wniosku położona jest na gruntach, których właścicielem nie jest Związek. 

Przedmiotowa infrastruktura wodociągowa zostanie nieodpłatnie przekazana na rzecz Gminy w drodze darowizny.

W wyniku realizacji kontraktu (...) w ramach projektu”…” Związek stał się właścicielem (...). W związku z tym, iż zadanie w zakresie gospodarki wodnej jest zadaniem własnym gminy po zakończeniu okresu trwałości projektu Związek planuje przekazać(...), która będzie jej Operatorem.

Aktualnie przedmiotowa infrastruktura wodociągowa jest przedmiotem umowy dzierżawy. Tytułem czynszu dzierżawnego Związek wystawia faktury VAT oraz odprowadza podatek należny VAT.

Po nieodpłatnym przekazaniu sieci, Związek zakończy działalność w tym zakresie, gdyż nie będzie już właścicielem przedmiotowej infrastruktury.

Po nieodpłatnym przekazaniu Związek nie będzie korzystał z przedmiotowej infrastruktury.

Przedmiotowa infrastruktura wodociągowa stanowi w głównej mierze budowle. Oprócz nich obejmuje również urządzenia - (...).

Wartość przedmiotowej infrastruktury wodociągowej przekracza 15.000,00 zł.

Przedmiotowa infrastruktura wodociągowa została wprowadzona do ewidencji środków trwałych i podlega amortyzacji.

Jak wskazano we wniosku, od roku 2016 Związek nie ponosił i nie planuje ponosić na przedmiotową infrastrukturę wydatków.

Pytania

1. Czy nieodpłatne przekazanie infrastruktury wodociągowej na rzecz Gminy będzie stanowić czynność zwolnioną od opodatkowania podatkiem VAT?

2. Czy w przypadku uznania, że nieodpłatne przekazanie infrastruktury wodociągowej na rzecz Gminy będzie stanowić czynność zwolnioną od opodatkowania podatkiem VAT Wnioskodawca będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego na podstawie art. 91 ust. 2 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

1. Zdaniem Wnioskodawcy nieodpłatne przekazanie infrastruktury wodociągowej na rzecz Gminy będzie stanowić czynność zwolnioną od opodatkowania podatkiem VAT.

2. Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku uznania, że nieodpłatne przekazanie infrastruktury wodociągowej na rzecz Gminy będzie stanowić czynność zwolnioną od opodatkowania podatkiem VAT Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego na podstawie art. 91 ust. 2 ustawy o VAT.

Ad 1.

W świetle art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:

a.odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

b.eksport towarów;

c.import towarów na terytorium kraju;

d.wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

e.wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Jednocześnie jak stanowi art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1) przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2) wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3) wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4) wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5) ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W pierwszej kolejności pragną Państwo wskazać, że nieodpłatne przekazanie na gruncie VAT stanowi czynność podlegającą ustawie o VAT.

W przypadku, gdy przedmiotem nieodpłatnego przekazania są rzeczy i dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, mamy do czynienia z odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

W analizowanej sytuacji czynność ta dokonywana będzie przez Państwa na rzecz Gminy na podstawie umowy cywilnoprawnej w formie aktu notarialnego.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W świetle art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W związku z faktem, że dokonywana przez Gminę czynność nastąpi na podstawie zawieranej umowy cywilnoprawnej wyłączenie, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie będzie miało zastosowania. Gmina będzie podatnikiem z tytułu dokonanej czynności nieodpłatnego przekazania majątku.

Na marginesie należałoby wskazać, że w przedmiotowej sytuacji nie mają Państwo do czynienia ze zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa czy przedsiębiorstwa (przedmiotem nieodpłatnego przekazania nie są np. zobowiązania, należności, składniki niematerialne, umowy).

W myśl art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (dalej: Prawo budowlane), ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Jak stanowi art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, przez budynek - należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Stosownie zaś do art. 3 pkt 3 ustawy - Prawo budowlane, przez budowle - należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

W świetle powyższego zdaniem Wnioskodawcy, infrastrukturę wodno-kanalizacyjną należałoby uznać za budowle w świetle powołanych wyżej przepisów.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Jednocześnie, jak stanowi art. 2 pkt 14 ww. ustawy, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

1) wybudowaniu lub

2) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W analizowanej sytuacji, od pierwszego zasiedlenia infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oddanej do użytkowania do 2016 r., włącznie do momentu nieodpłatnego przekazania, minie okres dłuższy niż dwa lata. Czynność nieodpłatnego przekazania planowana jest na styczeń 2025 r.

Od 2016 r. Związek nie ponosił żadnych wydatków na przedmiotowe obiekty, które mogłyby zwiększać wartość początkową o co najmniej 30%.

W związku z powyższym, nieodpłatne przekazanie infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oddanej do użytkowania do 2016 r. włącznie, nie jest dokonywane w ramach pierwszego zasiedlenia, a od pierwszego zasiedlenia minie okres dłuższy niż 2 lata, przedmiotowa transakcja powinna korzystać ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Ad 2.

Jeśli w okresie korekty, o której mowa w art. 91 ust. 1 i 2 ustawy o VAT zmieni się sposób wykorzystywania poniesionych nakładów w taki sposób, że zaczną one służyć wykonywaniu czynności zwolnionych od podatku VAT lub nie podlegających temu podatkowi, wówczas Dostawca jest zobligowany dokonać korekty podatku odliczonego związanego z nakładami poniesionymi na budowę przekazanej infrastruktury. W takiej sytuacji wzniesione urządzenia przestaną bowiem służyć czynnościom wyłącznie opodatkowanym dającym prawo do odliczenia podatku.

Stosownie do treści art. 91 ust. 2 ustawy o VAT w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym, są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat a w przypadku nieruchomości - w ciągu 10 lat, licząc począwszy od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości - jednej dziesiątej, kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.

W opisanym stanie faktycznym, Wnioskodawca zamierza dokonać czynności nieodpłatnego przekazania obiektów po upływie 5 lat licząc począwszy od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

W związku z powyższym obowiązek korekty nie wystąpi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie zaś do art. 8 ust. 1 cyt. ustawy:

Z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Należy jednakże zauważyć, że ustawodawca od powyższej reguły przewidział wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 ustawy, natomiast w przypadku świadczenia usług – w art. 8 ust. 2 ustawy.

Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy:

W myśl regulacji art. 8 ust. 2 ustawy:

Dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu, nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Aby zatem nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, a co za tym idzie za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Jak stanowi art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 64 ustawy o samorządzie gminnym:

Stosownie do art. 65 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 73a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Przepis art. 64 ustawy o samorządzie gminnym stanowi o możliwości połączenia się gmin w nowy podmiot, jakim jest związek międzygminny. Cel, dla którego taki związek może być utworzony, to wspólne wykonywanie zadania lub też zadań publicznych. Określenie „wspólne wykonywanie zadań” odnosi się przy tym do tego, że gminy wchodzące w skład związku międzygminnego wykonują razem określony rodzaj zadania przypisanego przez ustawodawcę im wszystkim, w zinstytucjonalizowanej formie związku. Gmina może również przekazać związkowi częściowe wykonanie danego zadania. W takiej sytuacji związek będzie realizował zadanie wyłącznie w zakresie przekazanej części, w pozostałej – gmina. Wykonanie tak przekazanego zadania musi przebiegać w sposób, który nie narusza wzajemnie zakresu realizacji zadania przez oba podmioty – gminę i związek.

Związek międzygminny jest odrębnym od gmin podmiotem prawa publicznego. Wyodrębnienie podmiotu prawa za pomocą osobowości prawnej ma w istocie to znaczenie, że danemu podmiotowi prawa przyznaje się zdolność stawania się podmiotem praw i obowiązków oraz związanej z tym zdolności prawnej do realizacji tych praw i obowiązków. Związek międzygminny, podobnie jak tworzące go gminy, posiada osobowość prawną, ponieważ taką wolę ustawodawca wyraził w art. 65 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym. Pomimo, że związek wykonuje zadania publiczne i posiada osobowość prawną, nie tworzy kolejnego szczebla samorządu terytorialnego i występuje jako odrębny podmiot publicznoprawny. Tak więc uzyskanie osobowości prawnej umożliwia skuteczne i samodzielne występowanie w obrocie prawnym. Związek posiada zarówno osobowość publicznoprawną, jak i cywilnoprawną. Osobowość publicznoprawna pozwala mu na podejmowanie działań, w tym z zastosowaniem władczych form działania administracji publicznej, które zmierzać będą do realizacji zadań publicznych. Dzięki osobowości cywilnoprawnej związek międzygminny posiada zdolność do czynności prawnych i może m.in. zawierać umowy, dysponować mieniem czy też zaciągać zobowiązania.

Oznacza to, że w przypadku gdy zadania, których obowiązek wykonania ciążył na gminie, zostaną przekazane związkowi międzygminnemu, podobnie jak gmina związek wykonuje je we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Tym samym dochodzi do przekazania zadań, które w okresie istnienia związku przestają być zadaniami jednostek tworzących ten związek, z wszelkimi tego konsekwencjami. Jest to więc odpowiedzialność zarówno cywilnoprawna, jak i publicznoprawna.

Tym samym, związki międzygminne w świetle przepisów art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług uznawane są za odrębnych od gmin podatników podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Związek jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Związek planuje przekazać (...) Gminie, która będzie jej Operatorem. Czynność nieodpłatnego przekazania (...) planowana jest na styczeń 2025 r. (...), będąca przedmiotem nieodpłatnego przekazania, położona jest na gruntach, których właścicielem nie jest Związek Międzygminny. Aktualnie przedmiotowa infrastruktura wodociągowa jest przedmiotem umowy dzierżawy. Tytułem czynszu dzierżawnego Związek wystawia faktury VAT oraz odprowadza podatek należny VAT. Po nieodpłatnym przekazaniu sieci, Związek zakończy działalność w tym zakresie, gdyż nie będzie już właścicielem przedmiotowej infrastruktury. Po nieodpłatnym przekazaniu Związek nie będzie korzystał z przedmiotowej infrastruktury. Przedmiotowa infrastruktura wodociągowa stanowi w głównej mierze budowle. Oprócz nich obejmuje również urządzenia - (...).

Państwa wątpliwości dotyczą m.in. ustalenia, czy nieodpłatne przekazanie infrastruktury wodociągowej na rzecz Gminy będzie stanowiło czynność zwolnioną od opodatkowania podatkiem VAT.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności należy ustalić, czy będącą przedmiotem wniosku infrastrukturę wodociągową – w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – należy traktować jako towar. W tym celu niezbędne staje się odwołanie do przepisów ustawy Kodeks cywilny.

Na podstawie art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

W myśl art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie natomiast do art. 47 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Jak stanowi art. 48 Kodeksu cywilnego:

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia budynku, budowli. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.). I tak, zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane:

Tak więc rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej.

Jak wskazali Państwo w uzupełnieniu sprawy, przedmiotowa infrastruktura wodociągowa stanowi w głównej mierze budowle, położona jest na gruntach, których właścicielem nie jest Związek. Są to:

-grunty, których właścicielami są osoby prywatne (prawo do dysponowania gruntem),

-grunty leśne Skarbu Państwa - (...) (umowy dzierżawy),

-grunty Skarbu Państwa - (...) (umowy dzierżawy/użytkowania),

-grunty, których właścicielem jest gmina,

-grunty, których zarządcą jest między innymi (...).

Zatem ww. infrastruktura jest posadowiona na cudzym gruncie (należącym do ww. podmiotów).

Z punktu widzenia prawa cywilnego nakłady na nieruchomość (np. wybudowanie budynku lub budowli oraz ulepszenie i modernizacja istniejących budynków lub budowli), poniesione na cudzym gruncie stanowią część składową gruntu, a tym samym własność właściciela gruntu. W konsekwencji podmiot, który wybudował taki obiekt posadowiony na cudzym gruncie, nie może go sprzedać, ponieważ nie ma do niego tytułu prawnego. Niemniej jednak dysponuje on pewnym prawem do poniesionych nakładów, i może to prawo przenieść na rzecz innego podmiotu.

Wprawdzie ustawa o podatku od towarów i usług w odniesieniu do dostawy towarów posługuje się sformułowaniem „przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel” (art. 7 ust. 1 ustawy), a więc nie uzależnia dostawy towarów od tytułu własności, jednak nakłady poniesione na nieruchomość nie stanowią odrębnych rzeczy, które mogłyby stanowić towar (w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy), a więc ich przekazanie nie może uchodzić za dostawę towarów.

Analiza przedstawionego przez Państwa opisu sprawy na tle powołanych powyżej przepisów prowadzi do wniosku, że nieodpłatne przekazanie przez Państwa na rzecz Gminy infrastruktury wodociągowej, nie można rozpatrywać w kategorii dostawy towarów, gdyż nie mamy tu do czynienia z odrębną rzeczą, która mogłaby stanowić – zdefiniowany w art. 2 pkt 6 ustawy – towar.

Zatem przekazanie przez Państwa na rzecz Gminy nakładów na wytworzenie infrastruktury, należy traktować jako świadczenie usług (w przedmiotowej sytuacji nieodpłatne).

W konsekwencji powyższego w opisanej sytuacji zastosowanie będzie mieć art. 8 ust. 2 ustawy.

Wskazać przy tym należy również, że stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług uznaje się za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli nie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, tj. za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. Konsekwentnie opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością, a więc nie mają wpływu na przyszłe obroty przedsiębiorstwa, jego zyski, wizerunek, odbiór przez kontrahentów. Są to zatem te wszystkie nieodpłatne świadczenia usług, które odbywają się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności. Jeżeli natomiast nieodpłatne świadczenie będzie się wpisywało w cel prowadzonej działalności gospodarczej, tzn. nieodpłatne świadczenie usług będzie wykonane w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podatnika, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona.

W świetle powyższego, oceniając, czy dana usługa służy działalności przedsiębiorstwa podatnika, należy zbadać, czy jest ona dla tego celu niezbędna, jak również zważyć, czyja korzyść jest dominująca. Jeżeli korzyść podatnika przeważa nad korzyścią osoby otrzymującej nieodpłatne świadczenie, wówczas świadczenie to zachowuje swój nieodpłatny charakter i nie podlega opodatkowaniu.

Zatem za usługi dokonane do celów działalności gospodarczej należy uznać takie, które mają związek z potrzebami tej działalności. Związek z działalnością gospodarczą mają natomiast takie czynności, których wykonanie jest celowe dla osiągnięcia bądź poprawienia efektów tej działalności. Ta celowość istnieć może również wtedy, gdy taka usługa nieodpłatna nie jest niezbędna do osiągnięcia efektu działalności gospodarczej, ale obiektywnie może na te efekty wpływać.

Co do zasady takie usługi, w których zasadniczą korzyść odnoszą osoby otrzymujące nieodpłatne świadczenie, należałoby uznać za świadczone na ich osobiste cele, a w konsekwencji usługi te będą podlegały opodatkowaniu na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy. Z drugiej jednak strony, jeżeli usługa taka nie jest świadczona przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności lub ma z nią nikły związek, to można mówić o świadczeniu usługi nie tyle na cele osobiste, lecz przede wszystkim w ramach innej działalności. W tym przypadku również czynność ta objęta jest opodatkowaniem zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy.

Ponadto należy wskazać, że istotną kwestią dla zastosowania przepisu art. 8 ust. 2 ustawy jest ustalenie, czy występuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Takie podejście znajduje potwierdzenie w opinii Rzecznika Generalnego z 23 października 2008 r. w sprawie C-371/07, który w pkt 40 opinii stwierdził, że:

Zatem w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkiego innego nieodpłatnego świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wówczas zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy.

Jak Państwo wskazali, Związek odliczał podatek VAT naliczony od zakupów dokonywanych w ramach realizacji projektu, w ramach którego wybudowana została m.in. infrastruktura wodociągowa będąca przedmiotem wniosku.

Ponadto z opisu sprawy wynika, że aktualnie przedmiotowa infrastruktura wodociągowa jest przedmiotem umowy dzierżawy. Po nieodpłatnym przekazaniu sieci, Związek zakończy działalność w tym zakresie, gdyż nie będzie już właścicielem przedmiotowej infrastruktury, i nie będzie korzystał z infrastruktury. A zatem nie można uznać, że Państwa działania będą związane z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej Związku.

Tym samym nieodpłatne przekazanie nakładów poniesionych na infrastrukturę wodociągową na rzecz Gminy wypełnia definicję odpłatnego świadczenia usług zawartą w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy.

W konsekwencji, mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że nieodpłatne przekazanie przez Związek na rzecz Gminy nakładów poniesionych na infrastrukturę wodociągową, posadowioną na gruncie niebędącym własnością Związku, będzie stanowiło nieodpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, zrównane z odpłatnym świadczeniem, podlegające opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie zwrócić uwagę należy, że dla opisanej czynności nieodpłatnego przekazania nakładów przepisy podatku od towarów i usług nie przewidują zwolnienia od podatku. Zatem ich przekazanie będzie opodatkowane stawką podatku właściwą dla przedmiotu świadczenia.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, w myśl którego opisana we wniosku transakcja powinna być traktowana jako sprzedaż towarów i korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, jest nieprawidłowe.

Z uwagi na warunkowy charakter pytania oznaczonego we wniosku nr 2, nie udziela się na nie odpowiedzi, gdyż odpowiedzi na to pytanie oczekiwali Państwo wyłącznie w przypadku uznania przez Dyrektora KIS, że nieodpłatne przekazanie infrastruktury wodociągowej na rzecz Gminy będzie stanowić czynność zwolnioną od opodatkowania podatkiem VAT.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.