Czy wydatek niezwiązany z prowadzoną działalnością gospodarczą może być uznany za KUP
PROBLEM
Mój klient prosi o uznanie wydatku niezwiązanego z prowadzoną działalnością gospodarczą za koszt uzyskania przychodu. Czy skuteczne jest oświadczenie, które uchroni mnie przed odpowiedzialnością?
RADA
Osoba prowadząca księgi powinna odmówić ujęcia tego wydatku w księgach jako kosztu uzyskania przychodów.
UZASADNIENIE
Mając na uwadze opisany stan faktyczny w pierwszej kolejności powiedzieć należy, że prowadzenie ksiąg i ewidencji podatkowych na rzecz podatnika jest wykonywaniem umowy zlecenia w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Z tego też względu jeżeli zleceniodawca przedkłada dowody na poniesienie wydatku w celu ujęcia ich w kosztach uzyskania przychodów, chociaż w ocenie zleceniobiorcy wydatki te w danych okolicznościach nie mogą stanowić tych kosztów, to jedynym sposobem na uniknięcie odpowiedzialności karnej za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe jest osobiste pisemne i czytelnie podpisane oświadczenie zleceniodawcy, że dany wydatek, udokumentowany przedłożoną fakturą lub innym dowodem został poniesiony w celu bądź to osiągnięcia konkretnych przychodów, bądź też w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Oświadczenie takie może być złożone na odwrocie przedłożonego nam dokumentu kosztowego. W takim przypadku, jeżeli zostanie stwierdzona nieprawidłowość przy zaliczeniu danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, nie będzie możliwe przypisanie winy zleceniobiorcy związanej z zaliczeniem wydatku do kosztów podatkowych. W takim przypadku zleceniobiorca ponosił odpowiedzialności karnej za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe.
Powyższa zasada nie będzie miała zastosowania, gdy z okoliczności faktycznych będzie jednoznacznie wynikało, że dany wydatek nie może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. W takim przypadku osoba prowadząca księgi powinna odmówić ujęcia tego wydatku w księgach jako kosztu uzyskania przychodów - nie zaliczenie do tych kosztów wydatku, który z mocy ustawy podatkowej nigdy nie może być uznany za koszt podatkowy.
art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 163),
art. 58 § 1, art. 734 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 z późn. zm.),
art. 1 § 1, § 3 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 628).
Marian Szałucki
doradca podatkowy
