Interpretacja indywidualna z dnia 21 lutego 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.740.2024.3.AS

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 12 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – 2 stycznia 2025 r. i 17 lutego 2025 r. (pismami z 27 grudnia 2024 r. i 13 lutego 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wspólnie z mężem jest Pani współwłaścicielką nieruchomości położonej w X przy ul. A1, dla której Sąd Rejonowy w (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) (dalej: „Nieruchomość”). Nieruchomość objęta jest wspólnością majątkową małżeńską. Od dnia zawarcia związku małżeńskiego do dnia dzisiejszego wspólność majątkowa małżeńska nie została ograniczona. Nie została ustanowiona również rozdzielność majątkowa małżeńska. Nieruchomość została nabyta w dniu (...) 1996 r. na podstawie aktu notarialnego, Repertorium A nr (...) sporządzonego w Kancelarii Notarialnej w (...) Notariusza (...).

Zamierza Pani przenieść nieruchomość na rzecz zagranicznej osoby prawnej, tj. fundacji rodzinnej (...), w której jest Pani również beneficjentem warunkowym, zarejestrowanej na Malcie na podstawie kodeksu cywilnego prawa maltańskiego jako osoba prawna pod numerem (...), z siedzibą pod adresem (...) (dalej: „Fundacja”), na podstawie umowy dożywocia (dalej: „Umowa”). Z tego tytułu Fundacja – w wykonaniu Umowy dożywocia (obok świadczeń związanych z zapewnieniem Pani dożywotniego utrzymania) – zobowiązana będzie w zamian za przeniesienie własności nieruchomości również do wypłacania Pani miesięcznej renty określonej w Umowie, tj. renty dożywotniej.

Renta i świadczenia związane z zapewnieniem Pani dożywotniego utrzymania, które będzie wypłacane w zamian za przeniesienie własności nieruchomości, stanowić będzie formę odpłatności Umowy. W związku z powyższym powzięła Pani wątpliwość, czy przeniesienie własności nieruchomości na podstawie Umowy na rzecz Fundacji oraz otrzymywanie z tego tytułu renty i świadczeń związanych z zapewnieniem Pani dożywotniego utrzymania, będzie skutkowało obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.

Uzupełnienie wniosku

Pani mąż także zamierza przenieść własność nieruchomości na podstawie Umowy dożywocia (dalej: „Umowa”) w zamian za zapewnienie dożywotniego utrzymania oraz rentę dożywotnią. Wskazuje Pani jednak, że finalnie – przy zachowaniu tożsamości opisu zdarzenia przyszłego wskazanego we Wniosku – modyfikacji ulegnie jedynie przedmiot Umowy wskazany w opisie zdarzenia przyszłego Wniosku, tj. nieruchomość, która zostanie przeniesiona na rzecz Fundacji w zamian za zapewnienie Pani dożywotniego utrzymania oraz otrzymywanie świadczeń z tytułu renty dożywotniej.

Przedmiotem Umowy będzie nieruchomość położona w Y, dla której Sąd Rejonowy w (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) (dalej: „Nieruchomość”). Zamierza Pani – wspólnie z małżonkiem – przenieść na rzecz Fundacji Udział w Nieruchomości wynoszący (...) (dalej: „Udział”). Wartość Udziału wynosi ponad 8 mln zł. Na dopuszczalność zawarcia umowy o dożywocie w zamian za przeniesienie udziału w Nieruchomości wskazano m.in. w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2015 r., w sprawie o sygn. akt V CSK 416/14. W zamian za przeniesienie Udziału Fundacja zobowiązana będzie do zapewnienia Pani dożywotniego utrzymania oraz wypłacania renty miesięcznej (dalej także: „renta dożywotnia”). Kwota miesięcznej renty w takiej samej wysokości będzie stanowić również odrębny ekwiwalent na rzecz Pani męża w zamian za przeniesienie ww. Udziału. Udział w Nieruchomości objęty jest wspólnością majątkową małżeńską. Jednocześnie od dnia zawarcia związku małżeńskiego do dnia dzisiejszego wspólność majątkowa małżeńska nie została ograniczona. Nie została również ustanowiona rozdzielność majątkowa małżeńska.

Umowa na rzecz Fundacji zostanie zawarta na podstawie polskiej ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny i będą miały do niej zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego, w szczególności przepisy art. 908-916 tej ustawy. Nie jest Pani fundatorem Fundacji. Udział w Nieruchomości nie będzie wnoszony do Fundacji – zwłaszcza nie będzie wnoszony tytułem pokrycia funduszu/kapitału tego podmiotu. Dla uniknięcia jakichkolwiek wątpliwości wskazuje Pani, że Udział w Nieruchomości nie będzie wniesiony do Fundacji, ale będzie przeniesiony na rzecz Fundacji zgodnie z przepisami art. 908 i nast. KC. W rezultacie Fundacja stanie się współwłaścicielem Nieruchomości (o równowartości ponad 8 mln zł), w związku z zawartą Umową, tj. w zamian za zapewnienie dożywotniego utrzymania oraz renty dożywotniej. Umowa nie ma związku z wnoszeniem Udziału w Nieruchomości na jakikolwiek kapitał/fundusz. Nie wniosła Pani innego majątku do Fundacji.

W świetle prawa Malty Fundacja jako osoba prawna jest podmiotem podlegającym opodatkowaniu na Malcie od całości swoich dochodów. Fundacja jest osobą prawną, która podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na Malcie.

Fundacja powołana jest m.in. w celu reinwestowania i pomnażania majątku. Fundacja jest zarządzana przez profesjonalne organy na Malcie. Świadczenie z Umowy nie ma żadnego związku z Pani statusem jako beneficjentem warunkowym Fundacji. Należne świadczenia wynikać będą z zawartej Umowy w zamian za przeniesienie Udziału we współwłasności Nieruchomości na rzecz Fundacji.

Umowa stanowi odrębny od Statutu Fundacji stosunek zobowiązaniowy. Podstawą przeniesienia Udziału we współwłasności Nieruchomości w zamian za dożywotnie utrzymanie oraz rentę dożywotnią jest jedynie Umowa, na podstawie której Fundacja nabywa Udział we współwłasności Nieruchomości. Umowa, która ma zostać zawarta z Fundacją, nie będzie przewidywać wypłaty innych niż środki pieniężne świadczeń opisanych we Wniosku i wynikających z Umowy i dożywotniej renty w zamian za przeniesienie Udziału w prawie własności Nieruchomości.

Od świadczeń otrzymywanych z tytułu Umowy nie będzie pobierany zryczałtowany podatek dochodowy na Malcie. Zmiana nieruchomości będącej przedmiotem Umowy – w Pani ocenie – nie wpływa na istotę zdarzenia przyszłego opisanego we Wniosku. W dalszym ciągu wskazane we Wniosku zdarzenie przyszłe dotyczy Umowy dożywocia i wypłacania świadczeń z tytułu renty dożywotniej – z tą różnicą, że wartość przenoszonego Udziału przekroczy 8 mln zł, podczas gdy wartość rynkowa nieruchomości położonej przy ul. A – wg wyceny biegłego rzeczoznawcy z dnia (...) 2024 r. – wynosi 3.030.000 zł.

Nieruchomość położona w Y (gmina (...), powiat (...), województwo (...)), dla której Sąd Rejonowy w (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą oznaczoną numerem (...) (dalej: „Nieruchomość”), stanowi obszar 0,8617 ha i składa się z działki gruntu oznaczonej numerem 1/1 (po podziale działki nr 1 na 1/1 i 1/2), oznaczonej jako tereny mieszkaniowe (symbol: „B”). Nieruchomość jest nieruchomością gruntową zabudowaną dwukondygnacyjnym budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym o powierzchni użytkowej 1.484,82 m² i powierzchni zabudowy 980 m² oraz budynkiem gospodarczym o powierzchni użytkowej 78,40 m² i powierzchni zabudowy 55,50 m².

Wspólnie z mężem, na prawach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, jest Pani właścicielem Nieruchomości. Nieruchomość została nabyta w drodze umowy zamiany z dnia (...) 2003 r. zawartej w formie aktu notarialnego, Repertorium A numer (...), pomiędzy Panią i mężem, w trakcie trwania małżeństwa, a Skarbem Państwa Nadleśnictwem (...). W wyniku zawartej umowy zamiany została nabyta Nieruchomość, tj. m.in. działka o numerze 1 (podzielona później na działki 1/1 i 1/2). Nie prowadzi, ani też nie prowadziła Pani działalności gospodarczej lub działalności związanej z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. Nieruchomość położona w Y nie była i nie jest wykorzystywana przez Panią na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, ani na potrzeby związane z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Przedmiotem umowy dożywocia będzie przeniesienie na rzecz Fundacji udziału wynoszącego – według aktualnych planów – (...) w prawie własności Nieruchomości w Y, która zostanie obciążona prawem dożywocia. Fundatorem Fundacji jest Pani mąż. Pani jest beneficjentem warunkowym Fundacji, co oznacza, że dopiero po śmierci męża będzie Pani uprawniona do wypłaty świadczenia z Fundacji. Zarówno Pani, jak również mąż, nie ma wpływu na działalność Fundacji. Fundacją zarządza administrator. Pierwszego administratora oraz pierwszych 5 protektorów Fundacji powołał fundator. Aktualnie Fundacja zarządzana jest przez radę administratorów pod nadzorem protektorów. To protektorzy powołują administratorów Fundacji. Następnych protektorów powołują obecni protektorzy, którzy powinni powiadomić radę administratorów. Fundator (Pani mąż) ma wyłącznie prawo do rozwiązania Fundacji i nie ma wpływu na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez Fundację.

W świetle art. 23m ust. 2 ustawy o PIT, przez wywieranie znaczącego wpływu, o którym mowa w art. 23m ust. 1 pkt 4 lit. a i b, rozumie się:

1) posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25%:

a) udziałów w kapitale lub

b) praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub

c) udziałów lub praw do udziału w zyskach, stratach lub majątku, lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub

2) faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lub

3) pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.

W świetle powyższego, w Pani ocenie nie sposób przyjąć, że Pani bądź Pani mąż są podmiotem, który wywiera znaczący wpływ na Fundację. Jeśli natomiast przyjąć, że punkt c) ma zastosowanie do Fundacji, tj. że status warunkowego beneficjenta, bądź fakt pozostawania w związku małżeńskim z Fundatorem, który ma wyłącznie prawo do rozwiązania Fundacji, implikuje prawo do ekspektatywy udziału w zyskach, stratach lub majątku Fundacji, to w takiej sytuacji Fundacja jest dla Pani podmiotem powiązanym.

Dla uniknięcia wszelkich wątpliwości wskazuje Pani, że Fundacja, na podstawie umowy dożywocia, w zamian za otrzymaną część udziału (...) w prawie własności Nieruchomości:

a.zobowiązuje się przyjąć Panią oraz Pani małżonka jako domowników i zapewnić na jej koszt wyżywienie, ubrania, ogrzewanie, opał, energię elektryczną, wodę;

b.wyrazić zgodę na przyjmowanie przez Panią odwiedzin dowolnych krewnych i znajomych, w dowolnym czasie i na dowolnie długi czas;

c.zobowiązuje się zapewnić na jej koszt odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie, sprawić pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym, a także

d.zobowiązuje się do dożywotniego świadczenia pieniężnego na Pani rzecz, w określonej umową dożywocia kwocie – wypłacanej co miesiąc gotówką lub odpowiednio przelewem na numer rachunku bankowego.

Wszystkie świadczenia, które będzie wykonywała Fundacja na podstawie umowy dożywocia w zamian za przeniesienie udziału w Nieruchomości zostały opisane powyżej. Fundacja zapewni Pani miejsce zamieszkania w zbywanej Nieruchomości oraz zabezpieczy warunki mieszkania w sposób zgodny z celem i przedmiotem umowy dożywocia. Fundacja będzie Pani zapewniać na swój własny koszt wyżywienie i ubrania w sposób zgodny z celem i przedmiotem umowy dożywocia. Fundacja będzie zapewniać na swój koszt dostęp do opieki lekarskiej, odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie w sposób zgodny z celem i przedmiotem umowy dożywocia. W ramach umowy dożywocia Fundacja nie ustanowi na Pani rzecz użytkowania, służebności mieszkania lub innej służebności osobistej.

Fundacja będzie spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach. Powtarzające się świadczenia w pieniądzach określone zostały we wniosku jako „renta dożywotnia”. Fundacja nie będzie spełniać innych powtarzających się świadczeń w rzeczach oznaczonych co do gatunku. Fundacja nie będzie realizować innych świadczeń związanych z zapewnieniem Pani dożywotniego utrzymania niż wymienione powyżej. Wskazana we wniosku „renta dożywotnia” będzie świadczeniem wykonywanym przez Fundację w ramach umowy dożywocia i nie stanowi odrębnego świadczenia pieniężnego niezależnego od umowy dożywocia.

Pytanie

Czy otrzymywanie przez Panią określonych w Umowie świadczeń związanych z zapewnieniem Pani dożywotniego utrzymania oraz dożywotniej renty spowoduje powstanie obowiązku zapłaty podatku dochodowego?

Pani stanowisko w sprawie

Otrzymywanie przez Panią świadczeń od Fundacji w związku z umową dożywocia, w zamian za przeniesioną na Fundację część udziału w prawie własności Nieruchomości, nie będzie skutkowało powstaniem obowiązku zapłaty podatku dochodowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Dla ustalenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części bądź udziału w nieruchomości oraz ww. praw majątkowych decydujące znaczenie ma zatem ustalenie daty ich nabycia.

Ponadto, zgodnie z art. 5a punkt 6 ustawy o PIT, działalność gospodarcza albo pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza działalność zarobkową:

a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Natomiast umowa dożywocia została uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz. U. 2024 r., poz. 1061, dalej: „KC”). Zgodnie z art. 908 § 1 KC, jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Zgodnie zaś z art. 908 § 2 KC, jeżeli w umowie o dożywocie nabywca nieruchomości zobowiązał się obciążyć ją na rzecz zbywcy użytkowaniem, którego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą albo spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku, użytkowanie, służebność osobista oraz uprawnienie do powtarzających się świadczeń należą do treści prawa dożywocia.

Przedmiotem umowy dożywocia we wskazanym zdarzeniu przyszłym będzie przeniesienie udziału wynoszącego (...) w prawie własności Nieruchomości położonej w Y, w zamian za co Fundacja:

-zobowiąże się przyjąć Panią oraz Pani małżonka jako domowników i zapewni na swój koszt wyżywienie, ubrania, ogrzewanie, opał, energię elektryczną, wodę;

-wyrazi zgodę na przyjmowanie przez Panią odwiedzin dowolnych krewnych i znajomych, w dowolnym czasie i na dowolnie długi czas;

-zobowiąże się zapewnić Pani na swój koszt odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie, sprawić własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym; a także

-zobowiąże się do dożywotniego świadczenia pieniężnego na Pani rzecz w kwocie wypłacanej co miesiąc gotówką lub odpowiednio przelewem na numer rachunku bankowego.

W świetle wskazanego zdarzenia przyszłego, wskutek zawarcia umowy dożywocia w rozumieniu art. 908 § 1 i 2 KC, dojdzie do przeniesienia udziału w prawie własności Nieruchomości na rzecz Fundacji po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie, tj. od 2003 r. W świetle powyższego, w Pani ocenie, przeniesienie na rzecz Fundacji własności Nieruchomości położonej w Y na podstawie umowy dożywocia nie będzie stanowiło źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, gdyż przeniesienie to nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca 2003 r., w którym nastąpiło nabycie Nieruchomości. Pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, upłynął z końcem 2008 r.

Pomimo powyższego podkreślić jednocześnie należy, że w przypadku umowy dożywocia nie jest możliwe określenie przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, na zasadach określonych w art. 19 ustawy o PIT, ze względu na losowy charakter umowy dożywocia oraz brak wyrażonej w umowie dożywocia ceny nieruchomości.

Ponadto zbycie Nieruchomości nie nastąpi w ramach działalności zarobkowej, o której mowa w art. 5a ust. 6 ustawy o PIT.

W konsekwencji uważa Pani, że otrzymywanie przez Panią, w ramach umowy dożywocia, świadczeń opisanych powyżej w zamian za przeniesienie udziału w prawie własności Nieruchomości nie będzie skutkowało powstaniem po Pani stronie obowiązku zapłaty podatku dochodowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 908 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061):

Jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Jeżeli w umowie o dożywocie nabywca nieruchomości zobowiązał się obciążyć ją na rzecz zbywcy użytkowaniem, którego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą albo spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku, użytkowanie, służebność osobista oraz uprawnienie do powtarzających się świadczeń należą do treści prawa dożywocia.

Zgodnie z art. 910 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie następuje z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości prawem dożywocia. Do takiego obciążenia stosuje się odpowiednio przepisy o prawach rzeczowych ograniczonych.

W literaturze cywilistycznej podkreśla się, że podstawową funkcją umowy dożywocia jest funkcja alimentacyjna. W przypadku umowy o dożywocie nie mamy do czynienia z klasycznym przykładem ekwiwalentności świadczeń jak przy umowie sprzedaży czy zamiany. W zamian za swoje świadczenie zbywca nieruchomości (dożywotnik) uzyskuje określone świadczenia służące zaspokajaniu jego potrzeb w taki sposób, aby nie musiał on przyczyniać się do zdobywania środków na zaspokojenie niezbędnych wymagań życiowych. Świadczenie dożywotnika ma więc swój odpowiednik (równoważnik) w świadczeniach nabywcy nieruchomości. Należy także podkreślić, że losowy charakter umowy dożywocia nie może zmienić oceny, że ma ona charakter odpłatny. Istotą odpłatności umowy o dożywocie jest to, że zbywca dokonując przysporzenia nie czyni tego kosztem własnego majątku, albowiem uzyskuje ekwiwalentne świadczenie, posiadające określony wymiar materialny, przejawiający się choćby w zaoszczędzeniu przez zbywcę tych wydatków, które musiałby ponieść w związku z własnym utrzymaniem, gdyby nie doszło do zawarcia umowy o dożywocie.

Uzyskiwane przez dożywotnika świadczenia niewątpliwie mają określony walor finansowy, a tym samym przyjąć należy, że po stronie zbywcy nie dochodzi do bezpłatnego przysporzenia kosztem własnego majątku. Ponadto nabywca nieruchomości, który staje się jej właścicielem z mocy umowy dożywocia, nie jest ograniczony mimo zobowiązań jakie na siebie przyjął wobec dożywotnika, w rozporządzaniu nabytą nieruchomością. Może on dokonywać wszelkiego rodzaju obciążeń tej nieruchomości prawami rzeczowymi ograniczonymi, jak i może zbyć tę nieruchomość osobie trzeciej.

Charakterystyczną cechą takiej umowy jest więc ekwiwalentność świadczeń stron tej umowy, przy czym w doktrynie uznaje się, że jest to ekwiwalentność rozumiana w sensie subiektywnym, a nie obiektywnym, co oznacza, że świadczenia stron względem siebie nie muszą mieć tego samego wymiaru ekonomicznego, ustalanego według kryteriów obiektywnych. Podkreślenia wymaga, że tego rodzaju umowy zaliczane są do odpłatnych czynności prawnych, które charakteryzują się tym, że każda ze stron uzyskuje jakąś korzyść majątkową (niekoniecznie w postaci pieniężnej). Umowa dożywocia ma więc charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej.

Chociaż w przypadku umowy o dożywocie nie mamy do czynienia z klasycznym przykładem ekwiwalentności świadczeń jak przy umowie sprzedaży, gdzie świadczeniu zbywcy odpowiada uiszczona przez nabywcę cena, to jednak nie oznacza, że przeniesienie własności nieruchomości na podstawie tej umowy następuje pod tytułem darmym.

Mając powyższe na uwadze, umowa dożywocia jest formą odpłatnego zbycia nieruchomości. Zatem stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 powołanej ustawy jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w nim wymienionych, przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, powoduje obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jak wynika z opisu sprawy nieruchomość, w której udział zamierza Pani zbyć w drodze umowy dożywocia, nabyła Pani w 2003 r. A zatem 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, upłynął z końcem 2008 r. W konsekwencji planowane przez Panią przeniesienie własności udziału w nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie nie będzie dla Pani stanowić źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ze względu na upływ terminu wskazanego w tym przepisie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.