Dieta i zwrot kosztów podróży służbowej sołtysa

Sołtys, jako przewodniczący organu wykonawczego jednostki pomocniczej, w ramach pełnionej funkcji realizuje zadania i obowiązki związane z funkcjonowaniem sołectwa. Jednocześnie ustawodawca – ale także sądy administracyjne w zakresie interpretacji przepisów ustawy o samorządzie gminnym – nie gwarantują sołtysowi otrzymania rekompensaty za straty, jakie ponosi on w wyniku wykonywanych czynności przedstawicielskich.

Diety nie należy utożsamiać z wynagrodzeniem za pracę. Sołtys pełni co do zasady swoją funkcję społecznie, a fakt wykonywania zadań określonych w statucie sołectwa nie skutkuje ani nawiązaniem stosunku pracy z gminą, ani też nawiązaniem z jednostką samorządu terytorialnego umowy cywilnoprawnej. Dieta ma bowiem stanowić niejako ekwiwalent utraconych korzyści w związku z realizacją obowiązków i zadań przez sołtysa. Innymi słowy, celem diety jest zabezpieczenie prawidłowego i efektywnego wykonywania funkcji sołtysa.

Czy dieta dla sołtysa jest obligatoryjna

Mogłoby się wydawać, że otrzymywanie diety przez sołtysów, którzy na co dzień realizują zadania i obowiązki związane z pełnieniem swojej funkcji, jest oczywiste i należne. Zgodnie z art. 37b ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (dalej: u.s.g.) rada gminy może ustanowić zasady, na jakich przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej będzie przysługiwała dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej. Z powyższego przepisu wynika, że (za czym przemawia zwrot „może ustanowić zasady”, którym posłużył się ustawodawca).