Brak prawa do odliczenia VAT przy zakupie pojazdu strażackiego przez gminę na potrzeby projektu nieopodatkowanego - Interpretacja indywidualna z dnia 18 kwietnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.243.2025.1.EW
Gmina realizująca projekt zakupu samochodu pożarniczego w ramach zadań własnych nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur, ponieważ nie wykorzystuje nabytych towarów do czynności opodatkowanych, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT związanego z realizacją projektu pn.: „(…)”.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Gmina (...) jest wnioskodawcą i realizatorem projektu pn.: „(…)”, realizowanego w ramach programu Fundusze Europejskie dla (...) 2021-2027, Priorytetu (...), Typ projektu: (…).
Dofinansowanie (…) zł.
Wkład własny Gminy (…) zł.
Gmina realizuje projekt w ramach zadań własnych wynikających z przepisu art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 z późn. zm.), tj. w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego. Celem głównym przedmiotowego projektu jest zapobieganie zagrożeniom i ograniczenie ich skutków poprzez zakup samochodu pożarniczego dla Ochotniczej Straży Pożarnej w (...) (zwaną w dalszej części „OSP (...)”).
W celu usprawnienia akcji ratowniczych w ramach projektu planuje się zakup nowego średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego spełniającego wszystkie normy techniczne i ekologiczne w kraju. Planowany zakup będzie dotyczył nabycia pojazdu optymalnie spełniającego oczekiwania OSP (...) średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego.
Ze względu na to, że OSP (...) przynależy do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w (...), obszarem jej działania jest teren Gminy (...) oraz teren całego Powiatu (...).
Samochód pożarniczy będzie własnością Gminy (...) i zostanie przekazany do używania, na podstawie umowy użyczenia w bezpłatne użytkowanie OSP w (...), która wykonuje nieodpłatne zadania mające na celu zapobieganie pożarom i udział w akcjach ratowniczych w czasie pożarów, powodzi, zagrożeń ekologicznych oraz innych klęsk żywiołowych i zdarzeń. OSP (...) współdziała w tym zakresie z Komendą Powiatową Państwowej Straży Pożarnej w (...) oraz Gminą.
Podatek od towarów i usług naliczony przy zakupie samochodu pożarniczego został uznany za wydatek kwalifikowalny przez Gminę (...), jako beneficjenta projektu. Gmina jest zobowiązana do przedstawienia Urzędowi Marszałkowskiemu w (...), jako Instytucji Zarządzającej programem, zaświadczenia zawierającego informację, czy w odniesieniu do ww. projektu istnieje możliwość odliczenia podatku VAT w całości lub w części. Ponadto, podstawę do zobowiązania beneficjentów do spełnienia wymogów dotyczących kwalifikowalności podatku VAT, stanowi umowa o dofinansowanie projektu, zawierająca postanowienia dotyczące obowiązku przedstawienia na żądanie instytucji wdrażającej wszelkich informacji i wyjaśnień związanych z realizacją projektu w wyznaczonym przez nią terminie. Efekty projektu, tj. zakup samochodu pożarniczego nie będą w żadnym zakresie związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Wnioskodawca, tj. Gmina (...) jak również przyszły użytkownik, tj. OSP (...), nie będą wykonywać żadnej działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, przy wykorzystaniu samochodu pożarniczego.
Podatnikiem podatku VAT, a zarazem Wnioskodawcą i podmiotem realizującym projekt, na który będą wystawione faktury VAT w ramach przedmiotowego projektu, jest Gmina (...).
Po dokonaniu zakupu, samochód zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych Gminy (...). Po przekazaniu samochodu do bezpłatnego użytkowania OSP (...), samochód pozostanie w ewidencji środków trwałych Gminy (...).
Pytanie
Czy realizując projekt pn.: „(...)” Gmina (...) będzie miała możliwość odliczenia podatku VAT w całości lub w części, biorąc pod uwagę opisany stan faktyczny oraz przepisy art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
Państwa stanowisko w sprawie
W Państwa ocenie, Gmina (...) nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją ww. projektu ponieważ nie będzie wykonywała czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
Otrzymanie niniejszej interpretacji podatkowej jest niezbędne do uzyskania dofinansowania z Urzędu Marszałkowskiego Województwa (...).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne, w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego.
Na podstawie art. 9 ust. 1, 2 i 3 ustawy o samorządzie gminnym:
1.W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.
2.Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.
3.Formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna ustawa.
Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.
W analizowanej sprawie, Gmina jest Wnioskodawcą i realizatorem projektu pn.: „(...)”.
Gmina realizuje projekt w ramach zadań własnych wynikających z przepisu art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tj. w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego. Celem głównym przedmiotowego projektu jest zapobieganie zagrożeniom i ograniczenie ich skutków poprzez zakup samochodu pożarniczego dla Ochotniczej Straży Pożarnej w (...).
Gmina, w celu usprawnienia akcji ratowniczych w ramach projektu planuje zakup nowego średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego spełniającego wszystkie normy techniczne i ekologiczne w kraju. Planowany zakup będzie dotyczył nabycia pojazdu optymalnie spełniającego oczekiwania OSP (...), tj. średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego. Samochód pożarniczy będzie własnością Gminy (...) i zostanie przekazany do używania, na podstawie umowy użyczenia w bezpłatne użytkowanie OSP w (...), która wykonuje nieodpłatne zadania mające na celu zapobieganie pożarom i udział w akcjach ratowniczych w czasie pożarów, powodzi, zagrożeń ekologicznych oraz innych klęsk żywiołowych i zdarzeń. OSP (...) współdziała w tym zakresie z Komendą Powiatową Państwowej Straży Pożarnej w (...) oraz Gminą.
Efekty projektu, tj. zakup samochodu pożarniczego nie będą w żadnym zakresie związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Wnioskodawca, tj. Gmina, jak również przyszły użytkownik, tj. OSP (...), nie będą wykonywać żadnej działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, przy wykorzystaniu samochodu pożarniczego. Podatnikiem podatku VAT, a zarazem Wnioskodawcą i podmiotem realizującym projekt, na który będą wystawione faktury VAT w ramach przedmiotowego projektu, jest Gmina (...). Po dokonaniu zakupu samochód zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych Gminy (...). Po przekazaniu samochodu do bezpłatnego użytkowania OSP (...), samochód pozostanie w ewidencji środków trwałych Gminy (...).
Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Gminie, w odniesieniu do realizowanego projektu pn.: „(...)”, nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanego z realizacją ww. projektu.
Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie jest spełniona − wskazana w art. 86 ust. 1 ustawy − przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. wydatki związane z realizacją opisanego projektu nie służą do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ponieważ samochód ratowniczo-gaśniczy zostanie przekazany na podstawie umowy użyczenia w bezpłatne użytkowanie OSP w (...).
W konsekwencji, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji projektu pn.: „(…)”.
Tym samym, Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno -skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Informuję także, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie Państwu pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.