Zwolnienie z VAT dla usługi najmu opasek medycznych jako świadczenia ściśle związanego z usługą teleopieki - Interpretacja indywidualna z dnia 18 kwietnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.101.2025.2.KS
Usługi najmu lub dzierżawy wyrobów medycznych, świadczone łącznie z usługą teleopieki, stanowią świadczenia ściśle związane z usługami medycznymi i korzystają ze zwolnienia z VAT, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT, jako niezbędny etap świadczenia usług medycznych służących profilaktyce i poprawie zdrowia.
Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
11 lutego 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie braku zwolnienia od podatku usług najmu lub dzierżawy wyrobów medycznych świadczonych wraz z usługą teleopieki.
Uzupełnili go Państwo pismem z 20 marca 2025 r. (wpływ 20 marca 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest spółką zarejestrowaną w Polsce, polskim rezydentem podatkowym i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych. Jednocześnie Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Spółka jest podmiotem leczniczym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej jako „Ustawa o VAT”).
W ramach swojej działalności Spółka uczestniczy w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. Spółka zajmuje się dostawą urządzeń, tj. opasek telemedycznych (opasek bezpieczeństwa) wraz z usługą teleopieki, do podmiotów publicznych, w tym do ośrodków pomocy społecznej. Spółka oferuje opaski telemedyczne, które są wyrobami medycznymi, w rozumieniu poz. 13 załącznika nr 3 do ustawy o VAT.
Stawka podatku VAT na wyroby medyczne (opaski bezpieczeństwa) oferowane przez Spółkę wynosi 8%. Z kolei usługa teleopieki (abonament płacony w każdym miesiącu) zwolniona jest od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT.
Dotychczas, Spółka oferując opaskę telemedyczną wraz z usługą teleopieki, podawała oddzielnie cenę za urządzenie netto wraz z podaniem stawki VAT (8%) oraz cenę za usługę teleopieki wskazując, że jest ona zwolniona z podatku VAT.
W przyszłości, Spółka zamierza oferować najem lub dzierżawę (zamiast sprzedaży) opasek medycznych wraz z usługą teleopieki. Podkreślić przy tym należy, że kontrahenci oczekują podania jednej ceny, tj. cena za najem/dzierżawę opaski zostanie wliczona w cenę usługi teleopieki. Spółka, dostarczać będzie opaski kontrahentowi, na okres najmu/dzierżawy, w tym czasie świadcząc również usługę teleopieki, a po jego zakończeniu opaski będą zwracane Spółce.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
Najem/dzierżawa wyrobów medycznych - opasek telemedycznych polegać będzie na przekazaniu opasek zamawiającemu (podmiotowi publicznemu - Gminie/Powiatowi), który z kolei nieodpłatnie udostępniać je będzie podopiecznemu w ramach zorganizowanego programu pomocy konkretnym osobom, np. osobom starszym, zaś czynność teleopieki realizowana w oparciu o umowę zawartą z ww. podmiotem publicznym, ale na rzecz podopiecznych tego podmiotu i polegać będzie na całodobowym monitoringu sygnałów przekazywanych przez opaski telemedyczne oraz pomiarach funkcji życiowych podopiecznego realizowane w interwałach czasowych przez ratowników medycznych Wnioskodawcy, którzy w razie konieczności udzielają pomocy telefonicznej oraz wzywają pogotowie.
Wyroby medyczne - opaski będą skonfigurowane z systemem teleopieki i będą zawierać oprogramowanie kompatybilne z tym systemem.
Opaska telemedyczna będzie wyposażona w następujące funkcje:
a)przycisk bezpieczeństwa - sygnał SOS,
b)detektor upadku,
c)czujnik zdjęcia opaski/urządzenia,
d)lokalizator GPS,
e)funkcje umożliwiające komunikowanie się z centrum obsługi i opiekunami,
f)funkcje monitorujące podstawowe czynności życiowe (puls i saturacja).
Świadczeniobiorca będzie mógł z niej skorzystać poprzez monitorowanie swoich podstawowych czynności życiowych (puls/saturację), a także w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia użycie przycisku bezpieczeństwa, mającego na celu wezwanie pomocy.
Najem/dzierżawa wyrobów medycznych - opasek będzie:
- służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu, poprawie zdrowia - poprzez zastosowanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych w opiece nad osobami starszymi, mieszkającymi samotnie, umożliwiającymi sprawdzanie funkcji życiowych, (np. puls, saturacja),
- mieć bezpośrednio na celu zapobieganie chorobom lub ich diagnozowanie i leczenie lub przywracanie zdrowia, poprzez możliwość zapewnienia szybkiej reakcji w sytuacji zagrożenia lub pogorszenia samopoczucia (przycisk bezpieczeństwa SOS),
- zmierzać do likwidacji zaburzeń, zmian chorobowych zagrażających życiu lub zdrowiu, poprzez możliwość badania funkcji życiowych,
- polegać na weryfikacji stanu zdrowia konkretnego pacjenta, poprzez monitorowanie parametrów życiowych oraz wykrywanie zdarzeń medycznych, a także integrację z systemem telemedycznym,
- poprawiać stan zdrowia pacjenta, poprzez skrócenie czasu udzielania pomocy medycznej,
- mieć głównie na celu ochronę, utrzymanie lub przywracanie zdrowia, poprzez profilaktykę stanu zdrowia (monitorowanie podstawowych parametrów życiowych), zarządzanie stanem zdrowia (monitorowanie codziennych parametrów zdrowia, w tym również w trakcie rekonwalescencji),
- mieć na celu (służyć) udzielanie porad przed podjęciem przez pacjenta decyzji wywołującej określone skutki prawne,
zaś teleopieka będzie:
- służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu, poprawie zdrowia - poprzez monitorowanie samopoczucia osób starszych przez centrum teleopieki, nawet jeśli przebywają oni w odległym miejscu,
- mieć bezpośrednio na celu zapobieganie chorobom lub ich diagnozowanie i leczenie lub przywracanie zdrowia, poprzez możliwość zapobiegania, wykrywania na wczesnym etapie sytuacji zagrażających osobom w podeszłym wieku oraz szybszego reagowania w przypadku pogorszenia stanu zdrowia,
- zmierzać do likwidacji zaburzeń, zmian chorobowych zagrażających życiu lub zdrowiu, poprzez możliwość sprawnego i szybkiego wezwania pomocy lub udzielenia odpowiedniej porady,
- polegać na weryfikacji stanu zdrowia konkretnego pacjenta, poprzez monitorowanie parametrów życiowych i reagowanie w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia, a także możliwość zdalnej konsultacji i wsparcia pacjenta przez ratowników medycznych,
- poprawiać stan zdrowia pacjenta, poprzez możliwość zachowania samodzielności i aktywności osób w podeszłym wieku, monitorując stan zdrowia pacjenta i udzielając zdalnej konsultacji i wsparcia pacjenta,
- mieć głównie na celu ochronę, utrzymanie lub przywracanie zdrowia, poprzez zapewnienie poczucia bezpieczeństwa osobom starszym oraz bycie bardziej samodzielnymi, a w razie potrzeby szybko powiadomić bliską osobę czy też służby ratunkowe o kryzysowej sytuacji, w jakiej się znaleźli, a także pomóc w rekonwalescencji pacjenta poprzez monitorowanie jego funkcji życiowych,
- mieć na celu (służyć) udzielanie porad przed podjęciem przez pacjenta decyzji wywołującej określone skutki prawne.
Świadczenia objęte wnioskiem (najem/dzierżawa wyrobów medycznych oraz teleopieka) będą wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach działalności leczniczej.
Umowy o realizację konkretnego świadczenia (najem/dzierżawa opasek oraz teleopieka) będą zawierane z podmiotami publicznymi (Gminy, Powiaty, Województwa) - nie będą zawierane z poszczególnymi odbiorcami.
Świadczenie usługi teleopieki będzie realizowane na rzecz podopiecznych (odbiorców teleopieki), zaś najem/dzierżawa będzie realizowana na rzecz zamawiającego (podmiotu publicznego), który udostępniać będzie podopiecznemu nieodpłatnie opaski, w oparciu o umowy na świadczenie ww. usług zawarte z tymi podmiotami publicznymi.
Odbiorcy - podopieczni wyrobów medycznych oraz teleopieki, w celu uzyskania wykonywanych przez Wnioskodawcę świadczeń będą kierowani przez podmiot publiczny (Gminę, Powiat, Województwo), na podstawie prowadzonych przez ten podmiot programów wsparcia konkretnych grup społecznych, (np. osób starszych).
Strony umowy będą zobowiązane do:
- Wnioskodawca - do przekazania opasek podmiotowi publicznemu (najem/dzierżawa) oraz świadczenia usług teleopieki na rzecz podopiecznych tego podmiotu,
- podmiot publiczny - do regulowania wynagrodzenia ryczałtowego w danym okresie rozliczeniowym za najem/dzierżawę oraz za usługę teleopieki, a po zakończeniu trwania umowy do zwrotu opasek.
W zakresie najmu/dzierżawy wyrobów medycznych oraz teleopieki nie będą zawierane odrębne umowy - będzie zawierana jedna umowa z konkretnym podmiotem publicznym na najem/dzierżawę opasek i świadczenie usług teleopieki.
Świadczenia objęte wnioskiem (najem/dzierżawa wyrobów medycznych oraz teleopieka) będą realizowane we własnym zakresie (przez Wnioskodawcę).
Głównym celem najmu/dzierżawy wyrobów medycznych będzie stosowanie konkurencyjnych stawek dla zamawiających, z uwagi na to, że cena najmu/dzierżawy opaski telemedycznej jest wielokrotnie niższa, niż ich jednorazowa sprzedaż, zaś głównym celem świadczenia usługi teleopieki jest to, że opaski telemedyczne spełniają swoją funkcję najlepiej w połączeniu z usługą teleopieki i taki wymóg stawiają zamawiający w przetargach, w których składa oferty Wnioskodawca. Celem Wnioskodawcy jest występowanie jako podmiot konkurujący w stosunku do innych podmiotów, świadczących tożsame usługi.
Najem/dzierżawa opasek będzie świadczona na rzecz jednego konkretnego podmiotu publicznego (w oparciu o ogłoszony przez ten podmiot przetarg), który będzie nieodpłatnie udostępniał opaski swoim podopiecznym w ramach organizowanego programu wsparcia konkretnych grup osób, natomiast usługa teleopieki będzie świadczona na rzecz podopiecznych, w oparciu o zawartą z ww. podmiotem umowę.
Wynagrodzenie otrzymywane będzie wyłącznie od zamawiających - podmiotów publicznych, zarówno za najem/dzierżawę opasek, jak i usługę teleopieki.
Z treści umów zawieranych ze świadczeniobiorcą będzie wynikało, że Wnioskodawca wykonuje usługi, polegające na dostarczeniu w ramach najmu/dzierżawy opasek oraz odrębnie świadczeniu usług teleopieki.
Wnioskodawca będzie rozliczany z realizacji zadań w ten sposób, że świadczenia (zarówno najem/dzierżawa, jak i teleopieka) będą wyliczone w wysokości świadczenia na rzecz jednego podopiecznego (odrębnie za najem/dzierżawę i odrębnie za usługę teleopieki) i pomnożone przez liczbę podopiecznych - koszt wyliczony miesięcznie i płatny za całość świadczeń w danym miesiącu.
Wynagrodzenie będzie ustalane ryczałtowo w konkretnym okresie rozliczeniowym i nie będzie podlegać zmianie.
Najem/dzierżawa wyrobów medycznych oraz teleopieka nie będą ze sobą ściśle związane. Z ekonomicznego punktu widzenia nie będą tworzyć jednej całości - będą świadczone oddzielnie, ale na podstawie jednej umowy.
Poszczególne świadczenia (najem/dzierżawa i teleopieka) będą stanowić cel sam w sobie (co do zasady będą świadczeniami odrębnymi), przy czym będą świadczone na podstawie jednej umowy.
Spośród świadczeń nie ma możliwości, aby wyodrębnić jedno świadczenie główne. Najem/dzierżawa opasek oraz usługa teleopieki będą świadczeniami odrębnymi, równolegle funkcjonującymi, ale świadczonymi w ramach jednej umowy - będą to świadczenia równoważne.
Faktycznie nie będzie możliwości świadczenia wyłącznie usług teleopieki, ponieważ po pierwsze zamawiający, jako przedmiot zamówienia wskazują konieczność zaoferowania obu świadczeń, a po drugie usługa teleopieki świadczona przez Wnioskodawcę jest ściśle powiązana z konkretnymi opaskami telemedycznymi oferowanymi przez Wnioskodawcę. Tym samym, aby Wnioskodawca mógł świadczyć usługę teleopieki, konieczny jest najem/dzierżawa opasek.
Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy świadczenie usług najmu lub dzierżawy wyrobów medycznych, która to usługa będzie świadczona wraz ze świadczeniem usług teleopieki, stanowi świadczenie usług dla których nie przewidziano preferencji co do stawki podatku VAT, ani zwolnienia od podatku VAT?
Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Przez świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy.
W ocenie Spółki, najem lub dzierżawa wyrobów medycznych stanowi świadczenie usług. Zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.
Zdaniem Spółki, nie istnieją przesłanki by uznać, że najem/dzierżawa wyrobów medycznych (opasek medycznych) może korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43. W załączniku nr 3 do ustawy zawierającego wykaz towarów i usług, opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%, w części „Towar (grupa towarów)”, pod poz. 13 wymieniono „Wyroby medyczne, wyposażenie wyrobów medycznych, systemy i zestawy zabiegowe, w rozumieniu przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych, zmiany dyrektywy 2001/83/WE, rozporządzenia (WE) nr 178/2002 i rozporządzenia (WE) nr 1223/2009 oraz uchylenia dyrektyw Rady 90/385/EWG i 93/42/EWG (Dz. Urz. UE L 117 z 5 maja 2017 r., str. 1, ze zm.), oraz wyroby medyczne do diagnostyki in vitro i wyposażenie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, w rozumieniu przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/746 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro oraz uchylenia dyrektywy 98/79/WE i decyzji Komisji 2010/227/UE (Dz. Urz. UE L 117 z 5 maja 2017 r. str. 176 ze. zm.), dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”. Natomiast, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT „Zwalnia się od podatku (…) usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze”.
Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów, zwolnienie od podatku VAT - co do zasady - ma zastosowanie do dostawy (rozumianej zgodnie z definicją zawartą w art. 7 ust. 1 ustawy jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel) towarów w postaci wyrobów medycznych, w rozumieniu ustawy o wyrobach medycznych, dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Analizując okoliczności faktyczne sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa należy stwierdzić, że ponieważ umowy zawierane z kontrahentami nie będą zawierały skutku w postaci przeniesienia własności towarów po zakończeniu umowy, to czynności wskazane przez Spółkę będą stanowiły świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, a zatem usługi dla których ustawodawca nie przewidział preferencji co do stawki podatku, ani zwolnienia od podatku. W konsekwencji wykonywane przez Spółkę czynności (najem/dzierżawa opasek) nie będą objęte zwolnieniem, ani obniżonymi stawkami podatku na podstawie innych przepisów ustawy i rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie.
Podsumowując, mając na uwadze przywołane przepisy prawa oraz okoliczności analizowanej sprawy, w ocenie Spółki, dla świadczenia usług najmu lub dzierżawy wyrobów medycznych, które to usługi będą świadczone wraz ze świadczeniem usługi teleopieki, nie znajdą zastosowania jakiekolwiek preferencyjne stawki podatku od towarów i usług, a także zwolnienia od tego podatku.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:
przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy:
przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…)
Pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy.
Usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy:
zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.
Zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy:
zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1)nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2)ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
Należy podkreślić, że przepis art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, stanowi implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:
zwolnieniu od podatku przez państwa członkowskie podlegają opieka szpitalna i medyczna oraz ściśle z nimi związane czynności podejmowane przez podmioty prawa publicznego lub, na warunkach socjalnych porównywalnych do stosowanych w odniesieniu do instytucji prawa publicznego, przez szpitale, ośrodki medyczne i diagnostyczne oraz inne odpowiednio uznane placówki o podobnym charakterze.
Z powołanego przepisu art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy wynika, że zwolnieniu od podatku VAT podlegają wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, które spełniają określone warunki - służą mianowicie profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz świadczone są przez konkretne, wymienione przez ustawodawcę wprost podmioty, a także dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane. Zwolnienie powyższe ma zatem charakter podmiotowo-przedmiotowy, co oznacza, że zwolnieniu od podatku podlega określony rodzaj usług wykonywanych przez ściśle zdefiniowany krąg podmiotów, wykonujących te usługi.
Przepisy ustawy nie definiują pojęcia podmiotu leczniczego czy działalności leczniczej. Wobec powyższego, przy definiowaniu powyższych pojęć należy posiłkować się przepisami ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 450).
Na mocy art. 2 ust. 1 pkt 5 cyt. wyżej ustawy o działalności leczniczej:
użyte w ustawie określenia oznaczają: podmiot wykonujący działalność leczniczą - podmiot leczniczy, o którym mowa w art. 4, oraz lekarza, pielęgniarkę, fizjoterapeutę lub diagnostę laboratoryjnego wykonujących zawód w ramach działalności leczniczej jako praktykę zawodową, o której mowa w art. 5;
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy o działalności leczniczej:
przez świadczenie zdrowotne należy rozumieć działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania.
Stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 1 przytoczonej wyżej ustawy o działalności leczniczej:
podmiotami leczniczymi są przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236, 1222 i 1871 oraz z 2025 r. poz. 222) we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że Spółka jest podmiotem leczniczym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług.
W rezultacie w rozpatrywanej sprawie spełniona została przesłanka o charakterze podmiotowym dla zaistnienia zwolnienia świadczonych przez Państwa usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy.
Pozostaje zatem do przeanalizowania, czy wykonywane przez Państwa czynności stanowić będą usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia (a zatem czy spełniona jest przesłanka o charakterze przedmiotowym, odnosząca się do rodzaju świadczonych usług). Nie można bowiem przyjąć, że każda usługa świadczona przez podmiot leczniczy stanowi opiekę medyczną w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy. Konieczne jest każdorazowe wnikliwe zbadanie i ustalenie na podstawie całokształtu okoliczności sprawy, jaki jest charakter świadczonej przez danego podatnika usługi w kontekście możliwości uznania jej za usługę z zakresu opieki medycznej służącą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia.
Definicja opieki medycznej nie została zawarta ani w krajowych, ani wspólnotowych przepisach podatkowych. Wyjaśnienia tych pojęć należy szukać w bogatym dorobku orzecznictwa wspólnotowego.
W wyroku w sprawie L.u.P. GmbH (C-106/05, pkt 27) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że:
pojęcia „opieki medycznej” oraz „świadczeń opieki medycznej” (…) odnoszą się do usług, które służą diagnozie, opiece oraz w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia.
Pojęcie to zdefiniowano również w wyroku w sprawie d´Ambrumenil (C-307/01, pkt 57), gdzie podkreślono, że:
podmiotami leczniczymi są przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236, 1222 i 1871 oraz z 2025 r. poz. 222) we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
Podobnie w wyroku w sprawie Margarete Unterpertinger vs Pensionsversicherungsanstalt der Arbeiter (C-212/01) TSUE wskazał, że:
(…) to cel usługi medycznej decyduje o tym, czy powinna ona być zwolniona z podatku VAT. Dlatego też, jeśli kontekst, w jakim taka usługa jest wykonywana, pozwala ustalić, że jej głównym celem nie jest ochrona zdrowia, włączając w to utrzymanie lub przywrócenie zdrowia, lecz udzielanie porad wymaganych przed podjęciem decyzji wywołujących skutki prawne, zwolnienie nie ma zastosowania do takiej usługi.
Również z orzeczenia C-384/98 wynika, że:
(…) preferencji podlegać mogą jedynie te usługi, które mają cel terapeutyczny, bądź profilaktyczny, a nie podlegają mu takie, które mają charakter czysto ekspercki i doradczy (np. orzekanie o stanie zdrowia dla potrzeb przyznania renty, bądź dla instytucji ubezpieczeniowych dla ustalenia wysokości składki ubezpieczenia na życie).
W wyroku z 11 stycznia 2001 r. w sprawie Commission of the European Communities v French Republic, C-76/99, TSUE wskazał m.in.:
W art. 132 ust. 1 lit. b dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że zwolnienie dotyczy jedynie czynności „ściśle” związanych z podstawowymi usługami objętymi zwolnieniem, którym - jak wynika z powyższej analizy - powinien przyświecać cel terapeutyczny. W zakresie pojęcia „czynności ściśle związane z opieką szpitalną i medyczną” powinny zatem mieścić się wyłącznie świadczenia, których realizacja jest niezbędna dla osiągnięcia celu terapeutycznego opieki szpitalnej i medycznej. Prawidłowość takiej interpretacji znajduje potwierdzenie w orzecznictwie TSUE. Zdaniem Trybunału, zwolnienie obejmuje czynności pobierania i przesyłania próbek do analizy laboratoryjnej w celu postawienia diagnozy. Bez tych czynności nie byłoby bowiem możliwe dokonanie analizy terapeutycznej - spełniają one zatem warunek bezpośredniego związku z czynnością główną (analiza laboratoryjna), której przyświeca cel terapeutyczny.
Określony w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy zakres zwolnienia (usługi opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia) odpowiada, co do zasady, używanym przez Trybunał określeniom „postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz, w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych”. Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika ponadto, że ze zwolnienia mogą korzystać również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok TSUE z 20 listopada 2003 r. w sprawie Margarete Unterpertinger, C-212/01, pkt 40).
Zatem jeżeli podstawowym celem danego świadczenia nie są diagnoza, opieka, bądź leczenie chorób lub zaburzeń zdrowia, (tj. świadczeniu nie przyświeca cel terapeutyczny), świadczenie takie nie podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług (wyrok TSUE z 20 listopada 2003 r. w sprawie Margarete Unterpertinger, C-212/01; wyrok TSUE z 10 września 2002 r. w sprawie Ambulanter Pflegedienst Kügler GmbH, C-141/00).
Precyzując czynności, których celem jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawa zdrowia, pojęcia te należy interpretować z zastosowaniem wykładni językowej.
„Profilaktyka” to wszelkie działania i środki stosowane w celu zapobiegania czemuś niepożądanemu, likwidowanie przyczyn niekorzystnych zjawisk; to działania i środki stosowane w celu zapobiegania chorobom. Zatem profilaktyka zdrowotna obejmuje działania mające na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby.
„Zachowywanie” rozumiane jest jako dochowanie czegoś w stanie niezmienionym, nienaruszonym lub niezniszczonym mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności, utrzymywanie.
Interpretując słowo „ratowanie”, należy odwołać się do słów „ratować” i „ratownictwo”. Ratować to starać się ocalić, zachować coś, natomiast ratownictwo jest rozumiane jako ogół środków i metod ratowania życia ludzkiego i niesienia pomocy w warunkach zagrożenia.
Słowo „przywracać” oznacza doprowadzić coś do poprzedniego stanu, wprowadzić coś na nowo, odtworzyć coś w pierwotnej postaci, wznowić, odnowić, sprawić, że ktoś się znajdzie w takiej sytuacji, w takim stanie, w jakim był poprzednio. Pojęcie „przywracanie zdrowia” oznacza doprowadzenie zdrowia do poprzedniego stanu, sprawienie, że znajdzie się ono w takim stanie, w jakim był poprzednio.
Poprawa to zmiana stanu czegoś na lepsze, poprawienie czegoś, poprawianie się, polepszanie. Z kolei termin „poprawa zdrowia”, którym posługuje się ustawodawca określając zakres zwolnień, zgodnie z wykładnią literalną, oznacza zmianę stanu zdrowia na lepsze, poprawienie zdrowia, jego polepszanie.
Zarówno treść art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, jak i przytoczone tezy z orzeczeń TSUE pozwalają na wyodrębnienie świadczenia głównego, jakim jest opieka medyczna nad jej odbiorcami oraz świadczeń ściśle z nim związanych. Co więcej opieka medyczna jest skierowana do konkretnego pacjenta w konkretnych okolicznościach i stanowi wykładnię art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy z uwzględnieniem art. 132 pkt 1 lit. b dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zasadnicze kryteria uznania usługi za opiekę szpitalną i medyczną, wskazuje na czynności, które służą profilaktyce, diagnozie, opiece i w miarę możliwości leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia.
Należy również dokonać rozgraniczenia usług opieki medycznej od usług ściśle z nimi związanych.
W sprawie CopyGene A/S przeciwko Skatteministeriet C-262/08, Trybunał Sprawiedliwości UE wskazał, że:
jeśli chodzi następnie o pojęcie działalności „ściśle związanej” z „opieką szpitalną i medyczną” w rozumieniu art. 13 część A ust. 1 lit. b) szóstej dyrektywy z brzmienia tego przepisu wynika, że nie obejmuje ono świadczeń, które nie przedstawiają żadnego związku z opieką szpitalną nad odbiorcami tych świadczeń ani z opieką medyczną świadczoną ewentualnie na ich rzecz (zob. ww. wyrok w sprawie Dornier, pkt 33, a także wyrok z dnia 1 grudnia 2005 r. w sprawach połączonych C‑394/04 i C‑395/04 Ygeia, Zb.Orz. s. I‑10373, pkt 17),
(…) świadczenia wchodzą w zakres pojęcia „działalności ściśle […] związanej” z opieką szpitalną i medyczną w rozumieniu art. 13 część A ust. 1 lit. b) szóstej dyrektywy tylko wówczas, gdy są rzeczywiście świadczone jako usługi pomocnicze względem stanowiącej świadczenie główne opieki szpitalnej nad odbiorcami lub opieki medycznej świadczonej na rzecz odbiorców (zob. ww. wyrok w sprawie Ygeia, pkt 18).
W związku z tym z orzecznictwa Trybunału wynika, że świadczenie może być uznane za pomocnicze względem świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi celu samego w sobie, lecz środek służący jak najlepszemu skorzystaniu ze świadczenia głównego usługodawcy (zob. ww. wyroki: w sprawie Komisja przeciwko Francji, pkt 27; w sprawie Dornier, pkt 34; w sprawie Ygeia, pkt 19, a także wyrok z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie C‑434/05 Horizon College, zb. orz. s. I‑4793, pkt 29 i przywołane tam orzecznictwo). W odniesieniu do świadczeń medycznych Trybunał stwierdził, że zważywszy na cel zwolnienia przewidzianego w art. 13 część A ust. 1 lit. b) szóstej dyrektywy, jedynie świadczenie usług, które logicznie wpisują się w ramy dostarczania usług opieki szpitalnej i medycznej i które w procesie świadczenia tych usług stanowią etap niezbędny, aby osiągnąć cele terapeutyczne, którym te ostatnie służą, mogą stanowić „działalność ściśle […] związaną” w rozumieniu tego przepisu (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Ygeia, pkt 25).
Samo rozróżnienie tych usług w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy wskazuje na ich bliższy (usługi w zakresie opieki medycznej) i dalszy (usługi ściśle z tymi usługami związane) związek z ich faktycznym odbiorcą (pacjentem). Jeszcze wyraźniej wskazuje na to treść art. 132 ust. 1 lit. b dyrektywy 2006/112/WE Rady, w którym mowa o opiece szpitalnej i medycznej, której nie sposób oddzielić od podmiotu, który ma być tą opieką objęty oraz o czynnościach ściśle z nimi związanych.
Dla zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy,istotny jest cel wykonywanych świadczeń, co wynika z przywołanych przepisów ustawy. Ze zwolnienia korzystają generalnie tylko te czynności, które mają charakter diagnostyczny lub terapeutyczny (leczniczy). Jeśli świadczenie nie służy profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia konkretnej osoby, to nie jest objęte zwolnieniem podatkowym.
Z opisu sprawy wynika, że zamierzają Państwo oferować najem lub dzierżawę (zamiast sprzedaży) opasek medycznych wraz z usługą teleopieki. Dostarczać będą Państwo opaski kontrahentowi, na okres najmu/dzierżawy, w tym czasie świadcząc również usługę teleopieki, a po jego zakończeniu opaski będą Państwu zwracane. Najem/dzierżawa wyrobów medycznych - opasek telemedycznych polegać będzie na przekazaniu opasek zamawiającemu (podmiotowi publicznemu - Gminie/Powiatowi), który z kolei nieodpłatnie udostępniać je będzie podopiecznemu w ramach zorganizowanego programu pomocy konkretnym osobom, np. osobom starszym, zaś czynność teleopieki realizowana w oparciu o umowę zawartą z ww. podmiotem publicznym, ale na rzecz podopiecznych tego podmiotu i polegać będzie na całodobowym monitoringu sygnałów przekazywanych przez opaski telemedyczne oraz pomiary funkcji życiowych podopiecznego. Najem/dzierżawa wyrobów medycznych - opasek będzie:
- służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu, poprawie zdrowia - poprzez zastosowanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych w opiece nad osobami starszymi, mieszkającymi samotnie, umożliwiającymi sprawdzanie funkcji życiowych, (np. puls, saturacja),
- mieć bezpośrednio na celu zapobieganie chorobom lub ich diagnozowanie i leczenie lub przywracanie zdrowia, poprzez możliwość zapewnienia szybkiej reakcji w sytuacji zagrożenia lub pogorszenia samopoczucia (przycisk bezpieczeństwa SOS),
- zmierzać do likwidacji zaburzeń, zmian chorobowych zagrażających życiu lub zdrowiu, poprzez możliwość badania funkcji życiowych,
- polegać na weryfikacji stanu zdrowia konkretnego pacjenta, poprzez monitorowanie parametrów życiowych oraz wykrywanie zdarzeń medycznych, a także integrację z systemem telemedycznym,
- poprawiać stan zdrowia pacjenta, poprzez skrócenie czasu udzielania pomocy medycznej,
- mieć głównie na celu ochronę, utrzymanie lub przywracanie zdrowia, poprzez profilaktykę stanu zdrowia (monitorowanie podstawowych parametrów życiowych), zarządzanie stanem zdrowia (monitorowanie codziennych parametrów zdrowia, w tym również w trakcie rekonwalescencji),
- mieć na celu (służyć) udzielanie porad przed podjęciem przez pacjenta decyzji wywołującej określone skutki prawne,
zaś teleopieka będzie:
- służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu, poprawie zdrowia - poprzez monitorowanie samopoczucia osób starszych przez centrum teleopieki, nawet jeśli przebywają oni w odległym miejscu,
- mieć bezpośrednio na celu zapobieganie chorobom lub ich diagnozowanie i leczenie lub przywracanie zdrowia, poprzez możliwość zapobiegania, wykrywania na wczesnym etapie sytuacji zagrażających osobom w podeszłym wieku oraz szybszego reagowania w przypadku pogorszenia stanu zdrowia,
- zmierzać do likwidacji zaburzeń, zmian chorobowych zagrażających życiu lub zdrowiu, poprzez możliwość sprawnego i szybkiego wezwania pomocy lub udzielenia odpowiedniej porady,
- polegać na weryfikacji stanu zdrowia konkretnego pacjenta, poprzez monitorowanie parametrów życiowych i reagowanie w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia, a także możliwość zdalnej konsultacji i wsparcia pacjenta przez ratowników medycznych,
- poprawiać stan zdrowia pacjenta, poprzez możliwość zachowania samodzielności i aktywności osób w podeszłym wieku, monitorując stan zdrowia pacjenta i udzielając zdalnej konsultacji i wsparcia pacjenta,
- mieć głównie na celu ochronę, utrzymanie lub przywracanie zdrowia, poprzez zapewnienie poczucia bezpieczeństwa osobom starszym oraz bycie bardziej samodzielnymi, a w razie potrzeby szybko powiadomić bliską osobę czy też służby ratunkowe o kryzysowej sytuacji, w jakiej się znaleźli, a także pomóc w rekonwalescencji pacjenta poprzez monitorowanie jego funkcji życiowych,
- mieć na celu (służyć) udzielanie porad przed podjęciem przez pacjenta decyzji wywołującej określone skutki prawne.
Z powyższego opisu wynika, że celem świadczonych usług teleopieki będzie działanie związane z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem, przywracaniem i poprawą zdrowia pacjenta. W konsekwencji usługi te należy uznać za usługi w zakresie opieki medycznej.
Zatem usługi teleopieki będą usługami mieszczącymi się w pojęciu usług w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia i w odniesieniu do tych usług, zostanie spełniona przesłanka o charakterze przedmiotowym określonaw art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy.
Tym samym świadczone przez Państwa usługi teleopieki będą korzystały ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy.
Natomiast usługi najmu/dzierżawy wyrobów medycznych - opasek pozostają w ścisłym związku z usługą teleopieki. Jak wynika z opisu sprawy przedmiotem zamówienia jest konieczność oferowania obu świadczeń razem, usługa najmu/dzierżawy opasek będzie świadczona wyłącznie razem z usługą teleopieki. Ponadto najem/dzierżawa opasek jest niezbędna do wyświadczenia usług teleopieki, ponieważ usługa teleopieki jest ściśle powiązana z konkretnymi oferowanymi przez Państwa opaskami telemedycznymi. Wyroby medyczne - opaski będą skonfigurowane z systemem teleopieki i będą zawierać oprogramowanie kompatybilne z tym systemem. Wobec tego, aby wyświadczyć usługę teleopieki, konieczny jest najem/dzierżawa opasek.
W związku z tym pomiędzy usługą teleopieki a usługą najmu dzierżawy opasek występuje relacja wskazująca na ich nieodzowność dla prawidłowego przebiegu usługi. Pomiędzy tymi świadczeniami będzie występować zależność pozwalająca uznać, że usługa najmu/dzierżawy opasek medycznych stanowi niezbędny etap, aby osiągnąć cele terapeutyczne - wykonać usługi teleopieki. Usługi najmu/dzierżawy wyrobów medycznych - opasek stanowić będą środek służący jak najlepszemu skorzystaniu z usługi teleopieki.
Wobec tego usługi najmu/dzierżawy opasek medycznych świadczone łącznie z usługą teleopieki będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towaru i usług, jako usługi ściśle związane z usługą w zakresie opieki medycznej na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 w zw. z art. 43 ust. 17 ustawy.
A zatem Państwa stanowisko, należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k - 14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
