Jak rozliczyć w VAT i CIT zadatek na czynsz dzierżawny

Y spółka z o.o. (podatnik VAT czynny) zawarła 3 kwietnia 2025 r. umowę dzierżawy niezabudowanego gruntu z firmą X, który będzie przeznaczony na skład materiałów budowlanych. Umowę dzierżawy zawarto na trzy lata: od 1 czerwca 2025 r. do 31 maja 2028 r. Czynsz dzierżawny ma być płatny w terminie do końca każdego rocznego okresu rozliczeniowego. Zgodnie z umową dzierżawny czynsz roczny wynosi 10 000 zł netto, a firma X do końca kwietnia 2025 r. miała wpłacić zadatek na poczet tej umowy w wysokości 5000 zł. Spółka Y otrzymała zadatek 10 kwietnia 2025 r., natomiast do chwili obecnej nie otrzymała czynszu dzierżawnego za ten okres od 1 czerwca 2025 r. do 31 maja 2026 r. Nie zostały wystawione faktury, które dokumentowałyby zadatek bądź czynsz dzierżawny za pierwszy rok. Pomiędzy spółką Y a firmą X nie zachodzą powiązania, o których mowa w art. 32 ust. 1 ustawy o VAT. Rokiem podatkowym spółki jest rok kalendarzowy, a właściwa dla niej jest stawka CIT w wysokości 19 proc. Spółka rozlicza VAT i zaliczki na CIT na zasadach ogólnych za okresy miesięczne. Jak spółka powinna rozliczyć VAT i CIT od otrzymanego zadatku na poczet zawartej umowy dzierżawy? ©℗

VAT

Opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT), a towary to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT). Z kolei w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.