Wyrok NSA z dnia 13 czerwca 2024 r., sygn. III FSK 809/22

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Dominik Gajewski (sprawozdawca), Sędzia NSA Wojciech Stachurski, Sędzia WSA (del.) Mirella Łent, Protokolant Julia Zielska, po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2024 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej D. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 14 marca 2022 r. sygn. akt I SA/Gd 1041/21 w sprawie ze skargi D. M. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku z dnia 6 maja 2021 r. nr 2201-IEW-1.4123.20-24.2021/MB w przedmiocie odpowiedzialności podatkowej osób trzecich 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od D. M. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku kwotę 480 (słownie: czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z 14 marca 2022 r. sygn. akt I SA/Gd 1041/21 oddalił skargę D. M. (dalej: Skarżąca) na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku (dalej: DIAS, organ) z 6 maja 2021 r. w przedmiocie orzeczenia odpowiedzialności byłego członka zarządu za zaległości podatkowe spółki.

Skargę kasacyjną na powyższy wyrok wniósł w imieniu Skarżącej - jej pełnomocnik z urzędu, na podstawie art. 173 § 1, art. 176 § 1 i art. 177 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2022 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2022 r., poz. 329, dalej P.p.s.a.). Zaskarżono wskazany wyrok, wniesiono o jego uchylenie w całości oraz o przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie na rzecz Skarżącej kasacyjnie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sądowi I instancji zarzucono na podstawie art. 174 pkt 2 P.p.s.a. naruszenie prawa procesowego, które ma istotny wpływ na wynik sprawy polegające na:

- naruszeniu art. 134 § 1 P.p.s.a. w związku z art. 1 i art. 2 P.p.s.a. i art. 116 § 1 pkt 1 lit.b) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja Podatkowa (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1325, dalej: O.p.) i art. 2 Konstytucji RP w zw. z art. 84 i 217 Konstytucji RP i art. 31 ust. 1 i art. 7 Konstytucji RP - poprzez niewyjaśnienie dostateczne stanu faktycznego i braku winy Skarżącej kasacyjnie w niezgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości Spółki i naruszenie zasady proporcjonalności obciążenia obowiązkami, oraz stworzenia pozoru prawnego możliwości czynnej obrony swych praw w postępowaniu podatkowym i sądowym, braku stworzenia realnego mechanizmu wyłączenia winy członka zarządu od odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe, które jest wadliwością prawa podatkowego niedopuszczalną w demokratycznym państwie prawnym; niezagwarantowanie równych praw Skarżącej kasacyjnie, jako byłego członka zarządu z sytuacją aktualnych członków zarządu, to jest naruszeniu równości w znaczeniu prawnym (oznaczającą możliwość korzystania z takich samych uprawnień procesowych), jak i faktycznym (przejawiającą się w rzeczywistej możliwości korzystania z tych uprawnień przez strony), gdyż jako były członek zarządu Skarżąca kasacyjnie nie miała wiedzy o toczących się postępowaniach podatkowych wobec Spółki za okres , w którym była członkiem zarządu, nie mogła prowadzić spraw Spółki w toku postępowania, ani występować jako strona obok Spółki, bronić stanowiska Spółki w zakresie prawidłowości rozliczeń podatkowych, podczas gdy takie uprawniania przysługiwały aktualnym członkom zarządu, którzy nie ponosząc odpowiedzialności za zobowiązania Spółki nie byli zainteresowani skutecznym bronieniem Spółki i byłych członków zarządu przed ewentualną odpowiedzialnością za zobowiązania podatkowe;