Ustalanie podstawy opodatkowania VAT przy sprzedaży przedmiotów zabezpieczeń lombardowych w procedurze marży - Interpretacja indywidualna z dnia 4 czerwca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.227.2025.1.KP

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT w momencie sprzedaży przedmiotu zastawu będącego zabezpieczeniem, który przeszedł na własność Spółki i zostaje sprzedany z nadwyżką.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wnioskodawca spełnia wszystkie wymogi zgodnie z Ustawą z dnia 14 kwietnia 2023 r. o konsumenckiej pożyczce lombardowej (t. j. Dz.U. 2023 poz. 1285). Jest płatnikiem podatku od towarów i usług.

Działalność Wnioskodawcy sklasyfikowana jest m.in. według PKD 64.92.Z Pozostałe formy udzielania kredytów, PKD 47.79.Z Sprzedaż Detaliczna artykułów używanych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach, PKD 47.19.Z Pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach, PKD 47.99.Z Pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona poza siecią sklepową, straganami i targowiskami, PKD 52.10.B Magazynowanie i przechowywanie pozostałych towarów.

Przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest m.in. udzielanie konsumenckich pożyczek lombardowych, na podstawie, której Wnioskodawca zobowiązuje się oddać do dyspozycji konsumenta środki pieniężne, a konsument zobowiązuje się do zapłaty całkowitej kwoty do spłaty w oznaczonym terminie oraz do ustanowienia zabezpieczenia lombardowego polegającego na ograniczeniu prawa do dysponowania przedmiotem zabezpieczenia lombardowego przez konsumenta, w szczególności przez ustanowienie zastawu na rzeczach ruchomych na rzecz Wnioskodawcy zawierającego tę umowę oraz sprzedaż zastawionych rzeczy ruchomych. Za zobowiązania wynikające z zawarcia umowy konsumenckiej pożyczki lombardowej konsument odpowiada wyłącznie przedmiotem zabezpieczenia lombardowego.

Umowa konsumenckiej pożyczki lombardowej zawierana jest na okres nie krótszy niż 7 dni. Zabezpieczenie lombardowe wygasa z chwilą zapłaty przez konsumenta całkowitej kwoty do spłaty. W takim przypadku Wnioskodawca niezwłocznie zwraca przedmiot zabezpieczenia lombardowego. W przypadku braku zapłaty przez Pożyczkobiorcę całości albo części całkowitej kwoty do spłaty w umówionym terminie albo w terminie ustalonym, przedmiot zabezpieczenia lombardowego staje się własnością Wnioskodawcy. Wnioskodawca zaspokaja wierzytelność wynikającą z umowy konsumenckiej pożyczki lombardowej przez sprzedaż przedmiotu zabezpieczenia lombardowego w trybie określonym w ustawie o konsumenckiej pożyczce lombardowej.

Kwota uzyskana ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego jest uiszczana na rachunek bankowy Wnioskodawcy. Wnioskodawca zatem dokonuje sprzedaży przedmiotów nabytych uprzednio przez niego od Pożyczkobiorców w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Przykładowo Wnioskodawca udziela konsumenckiej pożyczki o wartości 100 zł. Umowa jest zawierana na 7 dni. Po upływie 7 dni konsument powinien oddać 110,62 zł, natomiast po upływie 30 przy uwzględnieniu opłaty po terminie łączna kwota jaką musi zwrócić konsument wynosi około 132 zł. Wnioskodawca nalicza Pożyczkobiorcy wierzytelność od kwoty udzielonej pożyczki. W przypadku gdy Pożyczkobiorca nie oddaje wymaganej kwoty i nie odbiera przedmiotu zastawu rzecz ruchoma pod zastaw przechodzi na własność Wnioskodawcy, który następnie sprzedaje tą rzecz innemu podmiotowi zewnętrznemu. Jeżeli sprzeda tę rzecz podmiotowi zewnętrznemu za cenę 132 zł albo mniejszą to wierzytelność Wnioskodawcy do Pożyczkobiorcy zostanie zaspokojona w całości albo w części.

Całkowity koszt konsumenckiej pożyczki lombardowej to wszelkie koszty, które Pożyczkobiorca jest obowiązany ponieść w związku z umową konsumenckiej pożyczki lombardowej, są to opłaty zwiększające wierzytelność, w szczególności odsetki od udzielonej konsumenckiej pożyczki lombardowej, opłata manipulacyjna, koszty usług dodatkowych jak koszty przechowania przedmiotu zabezpieczenia lombardowego lub ubezpieczeń, inne opłaty dodatkowe. Różnica pomiędzy kwotą udzielonej pożyczki a kwotą sprzedaży przedmiotu zastawu tj. 32 zł stanowi kwotę powiększająca dług konsumenta, któremu udzielono konsumenckiej pożyczki lombardowej, zatem przedmiot zastawu zostaje sprzedany przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotu zewnętrznego za wysokość długu Pożyczkobiorcy, który nie spłacił konsumenckiej pożyczki lombardowej.

Pytanie

Jak przy sprzedaży przedmiotu zastawu, będącego zabezpieczeniem lombardowym konsumenckiej pożyczki lombardowej, nabytego przez podatnika od Pożyczkobiorcy w ramach prowadzonej działalności lombardowej ustalić kwotę nabycia w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT przy procedurze VAT marża określonej w art. 120 ust. 4 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy przy sprzedaży przedmiotu zastawu, będącego zabezpieczeniem lombardowym konsumenckiej pożyczki lombardowej, nabytego przez podatnika od Pożyczkobiorcy w ramach prowadzonej działalności lombardowej ustalenie kwoty nabycia w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2024. 361 t. j. z dnia 13 marca 2024 r.), dalej: ustawa o VAT przy procedurze VAT marża określonej w art. 120 ust. 4 ustawy o VAT wymaga uwzględnienia wszystkich kosztów związanych z udzieleniem Pożyczkobiorcy konsumenckiej pożyczki lombardowej ponoszonych przez Wnioskodawcę, a więc całkowitej kwoty, którą Pożyczkobiorca jest zobligowany oddać Wnioskodawcy z tytułu udzielonej konsumenckiej pożyczki lombardowej, czyli zarówno kwoty udzielonej konsumenckiej pożyczki lombardowej jak i kosztów konsumenckiej pożyczki lombardowej, które Pożyczkobiorca jest obowiązany ponieść w związku z umową konsumenckiej pożyczki lombardowej, do których zaliczają się opłaty zwiększające wierzytelność tj. odsetki od udzielonej pożyczki, opłata manipulacyjna, koszty usług dodatkowych jak koszty przechowania przedmiotu zabezpieczenia lombardowego lub ubezpieczeń, inne opłaty dodatkowe.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę są zwolnione z VAT. Wnioskodawca nie ma w tym zakresie wątpliwości, iż udzielenie konsumenckiej pożyczki lombardowej jest zwolnione z podatku VAT.

Zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy o VAT w przypadku podatnika dokonującego dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.

Podstawą opodatkowania podatkiem jest zatem marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku. Przy czym kwotę nabycia i kwotę sprzedaży należy rozumieć zgodnie z art. 120 ust. 1 pkt. 5 i 6 ustawy o VAT.

Artykuł 120 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT zawiera definicję legalną kwotę sprzedaży, przez którą należy rozumieć całkowitą kwotę, którą podatnik otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów od nabywcy lub osoby trzeciej, wliczając w to otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik obciąża nabywcę, z wyłączeniem kwot, o których mowa w art. 29a ust. 7 ustawy o VAT.

Wyłączenie z art. 29a ust. 7 ustawy o VAT dotyczy wyłączenia z podstawy opodatkowania kwot:

1.stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2.udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3.otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Jednocześnie zgodnie z art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT przez kwotę nabycia rozumie się wszystkie składniki wynagrodzenia, o których mowa w pkt 5, tj. dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, które dostawca towarów otrzymał lub ma otrzymać od podatnika, czyli którymi podatnik obciąża nabywcę.

Dyrektor KIS w interpretacji z 25 listopada 2020 r. (nr 0111-KDIB3-1.4012.779.2020.1.IK) stanął na stanowisku, iż „Przez kwotę nabycia należy rozumieć wszystko, co stanowi wynagrodzenie, które pierwotny sprzedawca towaru otrzymał od podatnika (nabywcy). Tak rozumiana cena towaru (kwota nabycia) obejmuje wszystkie koszty związane z transakcją, jeżeli nabywca towaru (kupujący) ponosi ciężar tych opłat płacąc za nie sprzedawcy [...].”

W przypadku podatnika - Wnioskodawcy, który sprzedaje przedmiot zastawu podmiotowi zewnętrznemu w procedurze VAT marża należy ustalić, co jest u niego kwotą nabycia tego przedmiotu zastawu - rzeczy ruchomej. W świetle art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT kwotą nabycia jest całkowita kwota, którą Pożyczkobiorca jest zobligowany oddać Wnioskodawcy z tytułu udzielonej konsumenckiej pożyczki lombardowej, inaczej mówiąc kwota obejmująca wszystkie koszty związane z transakcją, które obciążają Wnioskodawcę, a więc suma kwoty udzielonej pożyczki oraz koszt konsumenckiej pożyczki lombardowej, który Pożyczkobiorca jest obowiązany ponieść w związku z umową konsumenckiej pożyczki lombardowej, czyli wszelkie opłaty zwiększające wierzytelność tj. odsetki od udzielonej pożyczki, opłata manipulacyjna, koszty usług dodatkowych jak koszty przechowania przedmiotu zabezpieczenia lombardowego lub ubezpieczeń, inne opłaty dodatkowe.

Skoro zatem przedmiot zastawu nabyty uprzednio przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności jest sprzedawany przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotu zewnętrznego za wysokość całkowitego długu Pożyczkobiorcy, który nie spłacił konsumenckiej pożyczki lombardowej to nie powstaje w myśl art. 120 ust. 4 ustawy o VAT marża, tj. różnica między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku, która stanowi podstawę opodatkowania podatkiem VAT. Przychód ze sprzedaży przedmiotu zastawu na rzecz podmiotu zewnętrznego jest traktowany jako koszt zakupu, a w takim przypadku nie występuje marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia. Jeśli zatem nie występuje nadwyżka to nie mamy w tym przypadku do czynienia z marżą VAT, która inicjowałaby konieczność opodatkowania tej kwoty podatkiem od towaru i usług. Koszt konsumenckiej pożyczki lombardowej, które Pożyczkobiorca jest obowiązany ponieść w związku z umową konsumenckiej pożyczki lombardowej, czyli opłaty zwiększające wierzytelność tj. odsetki od udzielonej pożyczki, opłata manipulacyjna, koszty usług dodatkowych jak koszty przechowania przedmiotu zabezpieczenia lombardowego lub ubezpieczeń, inne opłaty dodatkowe należy traktować jako wszystkie koszty związane z transakcją konsumenckiej pożyczki lombardowej, które obciążają Wnioskodawcę.

Należy mieć na uwadze, iż istotą działalności lombardów jest udzielanie konsumenckich pożyczek lombardowych pod zastaw, a następnie sprzedaż rzeczy ruchomych będących przedmiotem zastawu, zatem wyświadczenie usługi głównej bez dodatkowych czynności jest w przypadku tego rodzaju usług niemożliwe. Jest również oczywiste, iż Wnioskodawca - lombard - odpowiada np. za sprawdzenie danej rzeczy ruchomej, ochronę, zapakowanie, zabezpieczenie przed zniszczeniem, przechowanie w odpowiednich warunkach oraz nalicza odsetki z tytułu udzielonej konsumenckiej pożyczki lombardowej, opłatę manipulacją oraz inne opłaty dodatkowe.

Przy sprzedaży przedmiotu zastawu będącego zabezpieczeniem lombardowym konsumenckiej pożyczki lombardowej kwotą nabycia jest całkowita kwota, którą Pożyczkobiorca jest zobligowany oddać Wnioskodawcy z tytułu udzielonej konsumenckiej pożyczki lombardowej, a więc suma kwoty udzielonej pożyczki oraz koszt konsumenckiej pożyczki lombardowej, które Pożyczkobiorca jest obowiązany ponieść w związku z umową konsumenckiej pożyczki lombardowej, czyli opłaty zwiększające wierzytelność tj. odsetki od udzielonej pożyczki, opłata manipulacyjna, koszty usług dodatkowych jak koszty przechowania przedmiotu zabezpieczenia lombardowego lub ubezpieczeń, inne opłaty dodatkowe. Jeśli Wnioskodawca sprzedaje nabyty przez niego uprzednio przedmiot zastawu w ramach prowadzonej działalności na rzecz zewnętrznego podmiotu w cenie nabycia, to w takim przypadku nie pojawia się nadwyżka, co zatem prowadzi do wniosku, iż nie występuje w niniejszym przypadku mechanizm marży VAT, a więc różnica między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku, który uzasadniałby opodatkowanie tej kwoty podatkiem VAT.

Reasumując, przy sprzedaży przedmiotu zastawu, będącego zabezpieczeniem lombardowym konsumenckiej pożyczki lombardowej, nabytego przez podatnika od Pożyczkobiorcy w ramach prowadzonej działalności lombardowej ustalenie kwoty nabycia w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT przy procedurze VAT marża określonej w art. 120 ust. 4 ustawy o VAT wymaga uwzględnienia wszystkich kosztów związanych z udzieleniem Pożyczkobiorcy konsumenckiej pożyczki lombardowej ponoszonych przez Wnioskodawcę, a więc całkowitej kwoty, którąś Pożyczkobiorca jest zobligowany oddać Wnioskodawcy z tytułu udzielonej konsumenckiej pożyczki lombardowej, czyli kwoty udzielonej konsumenckiej pożyczki lombardowej oraz kosztów konsumenckiej pożyczki lombardowej, do których zaliczają się opłaty zwiększające wierzytelność tj. odsetki od udzielonej pożyczki, opłata manipulacyjna, koszty usług dodatkowych jak koszty przechowania przedmiotu zabezpieczenia lombardowego lub ubezpieczeń, inne opłaty dodatkowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Przepis art. 2 pkt 22 ustawy stanowi, że:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Art. 29a ust. 1 stanowi, że:

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy:

W art. 29a ust. 7 ustawy wskazano, że:

Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego.

Przepis ten stanowi implementację art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE seria L z 2006 r. Nr 341/1). Zgodnie z art. 73 Dyrektywy 112 - w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Definicję towarów, w stosunku do których mają zastosowanie szczególne procedury VAT marża zawiera art. 120 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy:

W myśl art. 120 ust. 4 ustawy:

Stosownie do treści art. 120 ust. 1 pkt 5 ustawy:

Natomiast na podstawie art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy:

Ponadto, zgodnie z art. 120 ust. 10 ustawy:

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidują stosowanie szczególnej procedury opodatkowania dostawy m.in. towarów używanych, przedmiotów kolekcjonerskich polegającej na opodatkowaniu marży. Jest to szczególna forma opodatkowania, w której podstawą opodatkowania jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku. Taka procedura opodatkowania jest stosowana w przypadku dostawy towarów używanych nabytych wcześniej przez podatnika w ramach prowadzonej działalności w celu odsprzedaży. Zaznaczyć należy, że dla opodatkowania dostawy towarów używanych w procedurze marży ważny jest nie tylko rodzaj towaru, który może zostać objęty tą procedurą, ale również to, od kogo ten towar został kupiony. Zastosowanie tej procedury wymaga, aby towary używane były nabyte od podmiotów wymienionych w powołanym wyżej art. 120 ust. 10 ustawy.

Wspólną cechą wszystkich przedstawionych w ww. przepisie przypadków, warunkujących zastosowanie szczególnej procedury opodatkowania marży, jest to, że podmiot sprzedający używany towar pozbawiony był prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy jego nabyciu. Ponadto, jak wynika z przepisu art. 120 ust. 4 ustawy, warunkiem niezbędnym do zastosowania tej procedury jest określenie, że towar został jednak nabyty w celu odsprzedaży.

Zatem stosowanie szczególnej procedury opodatkowania dostawy – między innymi – towarów używanych, polegającej na opodatkowaniu marży. Jest to wyjątek od ogólnej reguły opodatkowania wszystkiego co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia jaka kwota powinna stanowić kwotę nabycia w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy przy sprzedaży przedmiotu zastawu w procedurze VAT marża określonej w art. 120 ust. 4 ustawy, będącego zabezpieczeniem lombardowym konsumenckiej pożyczki lombardowej, nabytego przez podatnika od Pożyczkobiorcy w ramach prowadzonej działalności lombardowej.

Aby odpowiedzieć na Państwa wątpliwości należy w pierwszej kolejności odnieść się do przepisów regulujących zasady działalności lombardowej.

Działalność lombardowa została uregulowana przepisami ustawy z dnia 14 kwietnia 2023 r. o konsumenckiej pożyczce lombardowej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1285).

W art. 1 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej wskazano, że:

Zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej wyjaśniono, że:

Stosownie do art. 25 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej:

W myśl art. 27 ust. 1 i ust. 2 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej:

Na podstawie art. 34 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej:

W tym miejscu należy wskazać, że działalność lombardu polega na pożyczaniu pieniędzy pod zastaw. Klient korzystający z pożyczki lombardowej może odzyskać przedmiot zastawu po dokonaniu zwrotu pożyczonej kwoty wraz z prowizją naliczoną przez właściciela lombardu.

Zabezpieczenie udzielonej przez lombard pożyczki może być dokonane w drodze przewłaszczenia. Przewłaszczenie rzeczy na zabezpieczenie polega na przeniesieniu własności rzeczy na wierzyciela z równoczesnym zobowiązaniem go - pod warunkiem uiszczenia w terminie zabezpieczonego długu - do powrotnego przeniesienia własności rzeczy na dłużnika. W razie niewykonania przez pożyczkobiorcę zobowiązania w umówionym terminie, podmiot świadczący usługę lombardową staje się właścicielem rzeczy będącej przedmiotem przewłaszczenia. Przewłaszczone rzeczy najczęściej sprzedawane są w ramach prowadzonej działalności lombardowej.

Lombard wykonuje więc, co do zasady, dwa główne rodzaje czynności, odmiennie opodatkowane podatkiem od towarów i usług, czyli udzielanie pożyczek pieniężnych pod zastaw w zamian za określone wynagrodzenie (prowizję), oraz sprzedaż zastawionych i nieodebranych rzeczy, tj. dostawę towarów.

Ustawa o konsumenckiej pożyczce lombardowej od 7 stycznia 2024 r. nakłada na przedsiębiorców obowiązek:

• zbycia przedmiotu zabezpieczenia lombardowego w drodze aukcji elektronicznej dostępnej publicznie oraz
• obowiązek zwrotu kwoty nadwyżki ze sprzedaży takiego przedmiotu, jednocześnie w myśl cytowanych przepisów nadwyżka może zostać pomniejszona przez przedsiębiorcę o nie więcej niż 20% tej nadwyżki, co ma zapewnić przedsiębiorcy pokrycie kosztów związanych z przechowaniem i sprzedażą rzeczy.

Wobec powyższego w przypadku sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego, podmiot prowadzący działalność lombardową jest zobowiązany wypłacić konsumentowi kwotę odpowiadająca różnicy pomiędzy pozostającą na dzień sprzedaży niezapłaconą częścią całkowitej kwoty do spłaty a kwotą uzyskaną ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz treść powołanych przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, że z treści przepisu art. 120 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi marża, stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku, którą dostawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów.

Z opisu sprawy wynika, że Państwo spełniają wszystkie wymogi zgodnie z ustawą z dnia 14 kwietnia 2023 r. o konsumenckiej pożyczce lombardowej. Podpisując umowę pożyczki lombardowej, biorą Państwo w zabezpieczenie tzw. przedmioty zabezpieczenia lombardowego. W przypadku braku zapłaty przez konsumenta/pożyczkobiorcę całkowitej kwoty do spłaty, Państwo jako wykonujący działalność lombardową dokonują sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego w trybie określonym w ustawie o konsumenckiej pożyczce lombardowej. Kwota uzyskana ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego jest uiszczana na Państwa rachunek bankowy lub gotówką. Następnie są Państwo zobowiązani przekazać nadwyżkę konsumentowi/pożyczkobiorcy.

Jak już wcześniej wskazano, w razie niewykonania przez pożyczkobiorcę zobowiązania w umówionym terminie, podmiot świadczący usługę lombardową staje się nieograniczonym właścicielem rzeczy będącej przedmiotem przewłaszczenia. Wówczas lombard dokonuje sprzedaży przewłaszczonych towarów.

Zamierzacie Państwo opodatkować sprzedaż przewłaszczonych towarów z zastosowaniem procedury VAT marża. Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji „kwoty nabycia”, o której mowa w wyżej powołanym art. 120 ust. 4 ustawy. Zasadnym wydaje się przyjęcie, że „kwota nabycia” to kwota, którą podatnik stosujący procedurę VAT marża uiszcza kontrahentowi, od którego nabywa towar. W przypadku lombardu nie dochodzi do zakupu towaru w ścisłym tego słowa znaczeniu, gdyż umowa zawarta pomiędzy lombardem, a klientem nie jest umową kupna-sprzedaży w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.). Umowa lombardowa jak już wyżej wskazano składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza z części umowy lombardowej określa warunki, na jakich zostaje udzielona pożyczka określonej kwoty pieniężnej. Natomiast w drugiej części określa się sposób zabezpieczenia spłaty pożyczki. Najczęściej jest to pozostawienie przedsiębiorcy oferującemu usługi lombardowe rzeczy ruchomej (np. pojazdów, sprzętu RTV, biżuterii), z zastrzeżeniem możliwości ich sprzedaży w przypadku braku spłaty pożyczki w terminie.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, iż w przypadku sprzedaży w systemie VAT marża towaru używanego przewłaszczonego przez lombard za kwotę nabycia przyjąć należy wysokość zabezpieczenia długu wynikającą z zawartej umowy, a zatem kwotą nabycia, w rozumieniu art. 120 ust. 4 ustawy będzie wartość na jaką został wyceniony towar przy udzielaniu pożyczki.

Jak wskazano powyżej lombard wykonuje dwa rodzaje transakcji tj. świadczy usługi udzielania pożyczek i dostawy towarów zastawionych i nieodebranych towarów.

Otrzymywane przez Stronę wynagrodzenie z tytułu spłat oprocentowania pożyczek, spłat odsetek za nieterminowe spłaty pożyczek, opłaty manipulacyjne, koszty usług dodatkowych jak koszty przechowywania przedmiotu zabezpieczenia lombardowego lub ubezpieczeń, inne opłaty dodatkowe jest wynagrodzeniem związanym ze świadczeniem przez Stronę usługi udzielania pożyczki pod zastaw zastawionych rzeczy ruchomych. Nie jest zatem związane ze sprzedażą towaru. Tym samym wynagrodzenia tego nie można uznać za element kwoty nabycia towarów, których stali się Państwo właścicielem, wskutek tego, że pożyczkobiorca nie dokonał spłaty udzielonej pożyczki, a które zamierzacie Państwo sprzedać z uwzględnieniem procedury marży.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż w przypadku sprzedaży towaru przewłaszczonego przez Państwa od podmiotów, określonych w art. 120 ust. 10 ustawy, kwotą nabycia będzie wyłącznie wysokość zabezpieczenia długu wynikająca z zawartej umowy, a zatem wartość na jaką został wyceniony towar przy udzielaniu pożyczki.

W efekcie Państwa stanowisko zgodnie z którym przy sprzedaży przedmiotu zastawu ustalenie kwoty nabycia w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy wymaga uwzględnienia wszystkich kosztów związanych z udzieleniem pożyczki, czyli kwoty udzielonej konsumenckiej pożyczki lombardowej oraz kosztów konsumenckiej pożyczki lombardowej, do których zaliczają się opłaty zwiększające wierzytelność tj. odsetki od udzielonej pożyczki, opłata manipulacyjna, koszty usług dodatkowych jak koszty przechowania przedmiotu zabezpieczenia lombardowego lub ubezpieczeń, inne opłaty dodatkowe uznaję za nieprawidłowe.

W odniesieniu do powołanej przez Państwa interpretacji indywidualnej z 25 listopada 2020 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.779.2020.1.IK Organ wskazuje, że interpretacja ta dotyczyła ustalenia kwoty nabycia przy stosowaniu procedury VAT marża pojazdów nabywanych głównie na aukcjach internetowych od zagranicznych podmiotów. Zatem powyższe rozstrzygnięcie zapadło w indywidualnej sprawie osadzonej w odmiennym stanie faktycznym i nie może wpłynąć na rozstrzygnięcie zawarte w tej interpretacji.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który przedstawili Państwo i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.