Interpretacja indywidualna z dnia 3 lipca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.175.2025.2.BS
Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje gminie w zakresie inwestycji finansowanych z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych; pełne odliczenie możliwe jest dla inwestycji związanych wyłącznie z działalnością opodatkowaną, natomiast odliczenie proporcjonalne dla inwestycji związanych z działalnością mieszaną, bez względu na źródło finansowania, pod warunkiem braku przesłanek negatywnych z art. 88 ustawy o VAT.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
28 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
·prawa do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją Inwestycji nr 1;
·prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją Inwestycji nr 2 z zastosowaniem wskaźnika proporcji
poprzez dokonanie korekt deklaracji za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Uzupełnili go Państwo pismem z 16 czerwca 2025 r. (wpływ 16 czerwca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Gmina (...) jest jednostką samorządu terytorialnego, zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. 1 stycznia 2017 r. Gmina (...) dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT, polegającym na wspólnym rozliczeniu VAT przez Urząd Gminy wraz z pozostałymi samorządowymi jednostkami budżetowymi i od tej chwili traktowana jest jako jeden podatnik VAT. Wykonując zadania własne Gmina (...) działa zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i na podstawie umów o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Jednym z obszarów działania Gminy są zadania z zakresu wodociągów i kanalizacji, które gmina świadczy sama. Gmina na podstawie zawieranych z odbiorcami umów pobiera opłaty za dostarczenie wody i odprowadzenie ścieków na terenie Gminy we własnym imieniu i na własną rzecz, które są dokumentowane wystawionymi przez Gminę fakturami VAT. Wartość netto wraz z należnym podatkiem VAT z tytułu świadczenia powyższych usług Gmina wykazuje w składanych deklaracjach JPK_V7M.
Gmina ponosi wydatki bieżące związane z powyżej wskazanym obszarem działania. Ponadto Gmina poniosła wydatki na realizację inwestycji nr 1 i inwestycji nr 2. Inwestycje te zostały dofinansowane z Programu Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych zgodnie z otrzymanymi promesami BGK w kwocie brutto i w takiej kwocie zostały zapłacone.
Inwestycja nr 1 została zrealizowana w roku 2022 (protokół odbioru końcowego z (…)) i służy tylko i wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Faktury zakupu dotyczące realizacji tej inwestycji były wystawione na Gminę. Wydatki na wytworzenie tej nieruchomości stanowią środki trwałe o wartości początkowej przekraczającej 15.000,00 zł. Na realizację tej inwestycji Gmina otrzymała dofinansowanie ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych w wysokości (…)% wartości brutto.
Inwestycja nr 2 została zrealizowana w roku 2023 (protokół odbioru końcowego z (…)) i jest wykorzystywana do działalności opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej VAT. Faktury zakupu dotyczące realizacji tej inwestycji były wystawione na Gminę. Wydatki na wytworzenie tej nieruchomości stanowią środki trwałe o wartości początkowej przekraczającej 15.000,00 zł. Na realizację tej inwestycji Gmina otrzymała dofinansowanie ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych w wysokości (…)% wartości brutto inwestycji.
W związku z otrzymanym dofinansowaniem ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład Program Inwestycji Strategicznych na podstawie promes inwestycyjnych udzielanych przez BGK w kwocie brutto, tj. łącznie z podatkiem VAT Gmina na etapie realizacji wyżej wymienionych inwestycji nie dokonała odliczenia podatku VAT naliczonego z obawy na podwójne finansowanie. Środki dofinansowania są pomocą bezzwrotną na realizację inwestycji i przyznawane są z budżetu państwa.
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego
Ad 1.
Wydatki związane z realizacją inwestycji nr 1 stanowią wydatki bezpośrednio i wyłącznie związane z budowaną infrastrukturą kanalizacyjną.
Ad 2.
Wydatki związane z realizacją inwestycji nr 2 stanowią wydatki bezpośrednio i wyłącznie związane z budowaną infrastrukturą kanalizacyjną i przebudowywaną infrastrukturą wodociągową.
Ad 3.
Towary i usługi nabyte w związku z realizacją inwestycji nr 1 są wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.
Ad 4.
Przystępując do realizacji inwestycji nr 1 Gmina zakładała, że inwestycja ta będzie wykorzystywana wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.
Ad 5.
Towary i usługi nabyte w związku z realizacją inwestycji nr 2 są wykorzystywane przez Gminę do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 (do czynności opodatkowanych VAT, zwolnionych) jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT).
Ad 6.
Gmina nie ma możliwości przyporządkowania wydatków w całości do celów wykonywanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy w związku ze zrealizowaną inwestycją nr 2, dlatego Gmina dokonałaby korekt deklaracji z zastosowaniem prewspółczynnika VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 2a-2h.
Ad 7.
Gmina nie ma możliwości przyporządkowania całości lub części kwot podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów czynności, tj. czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT w związku ze zrealizowaną inwestycją nr 2. W związku z powyższym Gmina dokonałaby korekt deklaracji z zastosowaniem współczynnika proporcji zgodnie z art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT.
Ad 8.
Przystępując do realizacji inwestycji nr 2 Gmina zakładała, że inwestycja ta będzie wykorzystywana do prowadzonej działalności gospodarczej (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej) i niepodlegającej VAT.
Pytania
1.Czy Gmina może dokonać korekty deklaracji i odliczyć kwotę podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadań inwestycyjnych nr 1 oraz nr 2 pomimo iż środki finansowe na realizację tych zadań pochodziły z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych i zostały przyznane i wypłacone w kwocie brutto, tj. łącznie z podatkiem VAT?
2.Czy odliczając VAT od wymienionych wyżej inwestycji nie dojdzie do podwójnego finansowania, tj. podatek jeden raz Gmina otrzymała w kwocie brutto z Banku Gospodarstwa Krajowego, a drugi raz Gmina odliczy go w ramach odliczenia w 100% zgodnie z art. 86 ust. 1 i z zastosowaniem współczynnika proporcji i prewspółczynnika VAT zgodnie z art. 90 ust. 2 i 3 i art. 86 ust. 2a-2h ustawy?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad 1.
W ocenie Gminy, z uwagi na fakt, że inwestycja nr 1 finansowana z promesy BGK pozostaje w związku wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT oraz mając na uwadze również to, iż nabywcą i odbiorcą faktur VAT związanych ze zrealizowaną inwestycją była Gmina, przysługuje jej pełne 100% prawo do odliczenia VAT, natomiast inwestycja nr 2 jest wykorzystywana do działalności opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej VAT Gminie przysługuje odliczenie z zastosowaniem wskaźnika proporcji o którym mowa w art. 86 ust. 2a-2h i art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Zdaniem Gminy może ona dokonać korekt deklaracji. Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o podatku VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy o podatku VAT jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Ad. 2
Zdaniem Gminy przepisy ustawy o VAT nie wiążą prawa do odliczenia podatku naliczonego ze źródłem pochodzenia środków finansowych przeznaczonych na zakup towarów i usług, przy nabyciu których podatek został naliczony. Przepisy ustawy nie wyłączają prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku dokonywania zakupów ze środków finansowych pochodzących od podmiotów trzecich. Zatem dla ustalenia prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego podstawowe znaczenie ma związek dokonanych zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, natomiast bez znaczenia pozostaje źródło pochodzenia środków finansowych na pokrycie ww. zakupów. Jednak przy ustalaniu tego prawa należy mieć na uwadze ograniczenie wynikające z art. 88 ustawy. Z przepisu tego nie wynika, by prawo do odliczenia mogło być ograniczone ze względu na sposób lub źródło finansowania dokonywanych zakupów. Odliczenie przysługuje więc niezależnie od tego, kto wyasygnował środki finansowe na nabycie towarów i usług. Zatem zdaniem Gminy będzie jej przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z inwestycją realizowaną w ramach zadania nr 1 oraz odliczenie z zastosowaniem wskaźnika proporcji o którym mowa w art. 86 ust. 2a i art. 90 ust. 2 i 3 dla zadania nr 2 poprzez dokonanie korekt deklaracji za okresy w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775) – zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:
W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Ponadto zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
Na mocy art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.
Oznacza to, że z odliczenia podatku na podstawie art. 86 ust. 10 i 10b pkt 1 ustawy można skorzystać dopiero w rozliczeniu za okres, w którym spełnione są łącznie trzy przesłanki:
·powstał obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabywanych towarów i usług,
·doszło do faktycznego nabycia tych towarów i usług,
·podatnik jest w posiadaniu faktury dokumentującej tę transakcję.
Zgodnie z ww. przepisem, jeżeli powstanie obowiązek podatkowy u sprzedawcy towarów lub usług z tytułu danej czynności będącej źródłem podatku naliczonego, to u podatnika, który jest odbiorcą tej czynności, powstanie także prawo do odliczenia. Jednocześnie ustawodawca, w kontekście terminu powstania prawa do odliczenia, utrzymał warunek związany z otrzymaniem faktury VAT.
Na podstawie art. 86 ust. 11 ustawy:
Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy:
Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:
1)za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo
2)za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego
– nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Jeżeli podatnik nie dokonał odliczenia podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 10 i 10b pkt 1 ustawy, to na podstawie art. 86 ust. 11 ustawy będzie mógł dokonać tego odliczenia, gdzie termin „trzech następnych okresów rozliczeniowych” do odliczenia podatku będzie liczony dopiero od okresu, w którym zostaną spełnione łącznie wskazane wyżej przesłanki do odliczenia.
Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osobyprawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotówpozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ władzy publicznej oraz urzędy obsługujące ten organ będą uznane za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do wniosku, że wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo‑przedmiotowy. W celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia z podatku konieczne jest spełnienie dwóch warunków:
·czynności – co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT – muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,
·ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.
W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość ustawowego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).
Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Jednym z obszarów Państwa działania są zadania z zakresu wodociągów i kanalizacji, które świadczą Państwo sami. Na podstawie zawieranych z odbiorcami umów pobierają Państwo opłaty za dostarczenie wody i odprowadzenie ścieków na terenie Gminy we własnym imieniu i na własną rzecz, które są dokumentowane wystawionymi przez Gminę fakturami VAT. Ponoszą Państwo wydatki bieżące związane z powyżej wskazanym obszarem działania. Zrealizowali Państwo Inwestycję nr 1 . Otrzymali Państwo dofinansowanie ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych na realizację ww. Inwestycji w wysokości (…)% brutto. Inwestycja nr 1 służy tylko i wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Faktury zakupu dotyczące realizacji Inwestycji nr 1 były wystawionena Gminę. Wydatki związane z realizacją Inwestycji nr 1 stanowią wydatki bezpośrednio i wyłącznie związane z budowaną infrastrukturą kanalizacyjną. Towary i usługi nabyte w związku z realizacją ww. Inwestycji nr 1 są wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT. Przystępując do realizacji Inwestycji nr 1 Gmina zakładała, że Inwestycja ta będzie wykorzystywana wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT. Zrealizowali Państwo Inwestycję nr 2. Otrzymali Państwo dofinansowanie ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych na realizację ww. Inwestycji nr 2 w wysokości (…)% brutto. Inwestycja nr 2 jest wykorzystywana do działalności opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej VAT. Faktury zakupu dotyczące realizacji tej inwestycji były wystawione na Gminę. Wydatki związane z realizacją Inwestycji nr 2 stanowią wydatki bezpośrednio i wyłącznie związane z budowaną infrastrukturą kanalizacyjną i przebudowywaną infrastrukturą wodociągową. Gmina nie ma możliwości przyporządkowania tych wydatków w całości do celów wykonywanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Gmina nie ma możliwości przyporządkowania całości lub części kwot podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów czynności, tj. czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT w związku ze zrealizowaną Inwestycją nr 2. Przystępując do realizacji Inwestycji nr 2 Gmina zakładała, że Inwestycja ta będzie wykorzystywana do prowadzonej działalności gospodarczej (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej) i niepodlegającej VAT. Nie dokonali Państwo na etapie realizacji wyżej wymienionych Inwestycji odliczenia podatku VAT naliczonego z obawy na podwójne finansowanie.
Państwa wątpliwości – wyrażone na wstępie pytania pierwszego – dotyczą ustalenia, czy przysługuje Państwu prawo do pełnego odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją Inwestycji nr 1.
W analizowanej sprawie, warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, zostały spełnione. Są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, a wydatki są związane z wykorzystywaniem ww. Inwestycji nr 1 tylko i wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Towary i usługi nabyte w związku z realizacją ww. Inwestycji są więc wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.
W dalszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją Inwestycji nr 2 zgodnie z art. 86 ust. 2a oraz art. 90 ust. 3 ustawy.
Należy zauważyć, że wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte m.in. w art. 86 ust. 2a ustawy, zgodnie z którym:
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:
Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:
Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:
1)średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
2)średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
3)roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
4)średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.
Na mocy art. 86 ust. 2d ustawy:
W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.
Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy:
Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a, 10 i 10c-10g stosuje się odpowiednio.
W myśl art. 86 ust. 2h ustawy:
W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.
Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.
Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem.
Na mocy § 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia:
Rozporządzenie:
1)określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji”;
2)wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.
Podatnikami, do których odnoszą się przepisy zawarte w rozporządzeniu, są jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.
W świetle zapisów § 2 pkt 8 rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to:
a)urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,
b) jednostkę budżetową,
c)zakład budżetowy.
Rozporządzenie wprowadza wzory, według których będą wyznaczane sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć.
Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia:
W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.
Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostki samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jej poszczególnych jednostek organizacyjnych.
W rozporządzeniu ustawodawca podał ustalone według wzoru sposoby określania proporcji m.in. w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, w przypadku jednostki budżetowej oraz zakładu budżetowego.
W myśl z § 3 ust. 2 rozporządzenia:
Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:
X = A x 100/DUJST
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,
A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,
DUJST – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
Przy czym zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o obrocie - rozumie się przez to podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy, w zakresie:
a)dokonywanych przez podatników:
-odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,
-odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,
-eksportu towarów,
-wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b)odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.
W myśl § 2 pkt 9 rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o dochodach wykonanych urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego - rozumie się przez to dochody obejmujące dochody publiczne, środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych - wynikające ze sprawozdania rocznego z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszone o:
a)dochody, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 4 lit. b-d i pkt 5 ustawy o finansach publicznych,
b)zwrot różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy, lub zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy,
c)dochody wykonane jednostki budżetowej powiększone o kwotę stanowiącą równowartość środków przeznaczonych na wypłatę przez tę jednostkę, na podstawie odrębnych przepisów, zasiłków, zapomóg i innych świadczeń o podobnym charakterze na rzecz osób fizycznych, celem realizacji zadań jednostki samorządu terytorialnego,
d)środki finansowe pozostające na wydzielonym rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, odprowadzone na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
e)wpłaty nadwyżki środków obrotowych zakładu budżetowego,
f)kwoty stanowiące równowartość środków, innych niż stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, przekazanych zakładom budżetowym, innym jednostkom sektora finansów publicznych oraz innym osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, z wyłączeniem kwot, które zostały zwrócone, celem realizacji przez te podmioty zadań jednostki samorządu terytorialnego,
g)odszkodowania należne jednostce samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty odszkodowań stanowiących zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.
Zgodnie z § 3 ust. 5 rozporządzenia:
Dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, dochody wykonane jednostki budżetowej oraz przychody wykonane zakładu budżetowego nie obejmują odpowiednio dochodów lub przychodów uzyskanych z tytułu:
1)dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane odpowiednio przez jednostkę samorządu terytorialnego lub jednostkę organizacyjną jednostki samorządu terytorialnego do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane odpowiednio do środków trwałych jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego – używanych na potrzeby prowadzonej przez te jednostki działalności;
2)transakcji dotyczących:
a)pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,
b)usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41 ustawy, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.
Wyłączenie powyższych transakcji z dochodów wykonanych urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego (mianownik proporcji) zapewnia spójność z wyłączeniem tych transakcji z obrotu z działalności gospodarczej (licznik proporcji) i ma na celu „oczyszczenie” kwoty dochodów przyjmowanej do wyliczenia proporcji z danych, które mogłyby zniekształcić proporcję.
Zaproponowana metoda ma charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu udziału „obrotów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą VAT.
Powołany wyżej przepis art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych.
Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy.
W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania VAT. „Towarzyszą” one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą.
Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia podatku VAT.
Natomiast przez cele inne, rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy – przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową.
Z uwagi na swą specyfikę jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami zrównanymi z komercyjnymi przedsiębiorcami. Wynika to chociażby z racji uprzywilejowania tych jednostek poprzez treść art. 15 ust. 6 ustawy i nieuznawania ich za podatnika w określonych okolicznościach, tj. w przypadku działania w charakterze organu władzy publicznej, którego przymiotu komercyjny przedsiębiorca nie posiada i którego działalność, co do zasady, jest opodatkowana w całości. Z tego też względu rozpatrując w zakresie podatku VAT kwestie uprawnień i obowiązków podmiotów, takich jak jednostki samorządu terytorialnego, należy mieć na względzie okoliczność, że podmioty te – co do zasady – w odniesieniu do niektórych czynności występują jako organ władzy publicznej i nie są uznawane za podatników stosownie do ww. art. 15 ust. 6 ustawy.
Z powołanych powyżej przepisów wynika, że w celu odliczenia podatku naliczonego podatnik powinien w pierwszej kolejności przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej od podatku i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem). W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz (w przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych od podatku) w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.
Na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy:
W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Natomiast art. 90 ust. 2 ustawy stanowi, że:
Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.
Jak wynika z art. 90 ust. 3 ustawy:
Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
Według art. 90 ust. 4 ustawy:
Proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.
Na mocy art. 90 ust. 9a ustawy:
Przy ustalaniu proporcji zgodnie z ust. 2-6 do obrotu nie wlicza się kwoty podatku.
Na podstawie art. 90 ust. 10 ustawy:
W przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:
1)przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 10 000 zł - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;
2)nie przekroczyła 2% - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.
Ponadto, zgodnie z art. 90 ust. 10a ustawy:
W przypadku jednostki samorządu terytorialnego proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Przepisy ust. 3-6 i 8-10 stosuje się odpowiednio.
W myśl art. 90 ust. 10b ustawy:
Przez jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w ust. 10a, rozumie się:
1)utworzone przez jednostkę samorządu terytorialnego samorządową jednostkę budżetową lub samorządowy zakład budżetowy;
2)urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski.
Jak wcześniej wskazano, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Ponadto, z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.
Zasada ogólna dotycząca odliczenia podatku naliczonego wyklucza możliwość odliczenia podatku VAT, który nie jest związany z czynnościami opodatkowanymi. W takiej sytuacji podatnik powinien dokonać alokacji wydatków przyporządkowując je do czynności, co do których przysługuje mu prawo do odliczenia podatku VAT i dokonując odliczenia wyłącznie w ww. zakresie. Jednak – z uwagi na specyfikę działalności – nie mają Państwo możliwości wyodrębnienia wydatków związanych z wyświadczonymi przez Kancelarię usługami bezpośrednio i wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT lub też do zdarzeń w ogóle niepodlegających regulacjom podatku VAT.
W takiej sytuacji, w pierwszej kolejności, są Państwo zobowiązani do obliczenia podatku naliczonego przypisanego do działalności gospodarczej zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i następne ustawy, z uwzględnieniem przepisu § 3 ust. 2 rozporządzenia, ustalonym dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
Następnie, skoro nabyte przez Państwa towary i usługi związane były zarówno z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT oraz zwolnionymi z opodatkowania podatkiem VAT i nie są Państwo w stanie przyporządkować tych nabyć bezpośrednio i wyłącznie do poszczególnych rodzajów czynności, to są Państwo zobowiązani dokonać kolejnego podziału podatku naliczonego w oparciu o zasady wskazane w art. 90 ust. 2, ust. 3 i następne ustawy.
Tym samym, biorąc pod uwagę zacytowane powyżej regulacje dotyczące sposobu określenia proporcji, należy uznać, że prawidłowym będzie w tej sytuacji zastosowanie zasady dotyczącej określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej wynikającej z art. 86 ust. 2a ustawy. Przy czym powinni Państwo zastosować sposób wyliczenia proporcji wynikający z regulacji zawartych w § 3 ust. 2 rozporządzenia, a w dalszej kolejności z art. 90 ust. 3 ustawy, tj. poprzez ustalenie udziału rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
W analizowanej sprawie warunki uprawniające do częściowego odliczenia podatku VAT zostały więc spełnione. Są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, a wydatki są związane z wykorzystywaniem ww. Inwestycji do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, zwolnionych i niepodlegających VAT. Nie mają Państwo możliwości przyporządkowania tych wydatków w całości do celów wykonywanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie mają Państwo możliwości przyporządkowania całości lub części kwot podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów czynności, tj. czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT w związku ze zrealizowaną ww. Inwestycją.
Państwa kolejne wątpliwości – wyrażone w pierwszym pytaniu – dotyczą również prawa do odliczenia podatku VAT pomimo, iż środki na realizację tegoż zadania pochodziły z Rządowego funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych i zostały przyznane i wypłacone w kwocie brutto poprzez dokonanie korekt deklaracji za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Należy zauważyć, że przepisy ustawy o VAT nie wiążą prawa do odliczenia podatku naliczonego ze źródłem pochodzenia środków finansowych przeznaczonych na zakup towarów i usług, przy nabyciu których podatek został naliczony. Przepisy ustawy nie wyłączają prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku dokonywania zakupów ze środków finansowych pochodzących od podmiotów trzecich. Zatem, dla ustalenia prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego podstawowe znaczenie ma związek dokonanych zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, natomiast bez znaczenia pozostaje źródło pochodzenia środków finansowych na pokrycie ww. zakupów. Jednak przy ustalaniu tego prawa należy mieć na uwadze ograniczenie wynikające z art. 88 ustawy.
Dalsze Państwa wątpliwości dotyczą korekty deklaracji, gdyż Gmina na etapie realizacji wyżej wymienionych inwestycji nie dokonała odliczenia podatku VAT z obawy na podwójne finansowanie.
Zatem, jeżeli nie dokonali Państwo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z ww. faktur w okresach, o których mowa w art. 86 ust. 10 i 11 ustawy, to mogą Państwo dokonać obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z ww. otrzymanych i opłaconych faktur, zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy, poprzez korektę deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego – w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Przy czym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, jednak nie wcześniej niż w okresie otrzymania faktury pierwotnej.
W konsekwencji przysługuje Państwu prawo do pełnego odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją Inwestycji nr 1, która będzie wykorzystywana wyłącznie do działalności opodatkowanej podatkiem VAT.
Przysługuje Państwu również prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją Inwestycji nr 2, z zastosowaniem przepisów o których mowa w art. 86 ust. 2a ustawy i w art. 90 ust. 3 ustawy.
Prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje w ww. przypadkach pomimo, iż środki na realizację tych zadań pochodziły z Rządowego funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych i zostały przyznane, i wypłacone w kwocie brutto, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wynikających z treści art. 88 ustawy.
Odliczenia tego mogą Państwo dokonać w trybie art. 86 ust. 1 i 13 ustawy, tj.w deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego – nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest zatem prawidłowe.
Państwa wątpliwości – wyrażone pytaniu drugim – dotyczą podwójnego finansowania, tj. podatek jeden raz Gmina otrzymała w kwocie brutto z Banku Gospodarstwa Krajowego, a drugi raz Gmina odliczy go w ramach odliczenia w 100% zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy oraz z zastosowaniem przepisów art. 86 ust. 2a-2h i art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że na realizację tych Inwestycji Gmina otrzymała dofinansowanie ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Finansowanie inwestycji odbywało się wyłącznie w kwocie brutto. Zgodnie z Państwa informacją środki dofinansowania są pomocą bezzwrotną i są przyznawane z budżetu państwa.
Jak wyżej wykazano, przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług dotyczących zrealizowanych Inwestycji. Dodatkowo, w opisanej sytuacji – jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy – nie mają miejsca wyłączenia zapisane w art. 88 ust. 3a ustawy.
Zatem, ponoszone przez Państwa wydatki finansowane ze środków otrzymanego dofinansowania nie stanowią negatywnej przesłanki, która nie daje Państwu prawa do odliczenia podatku VAT.
Podkreślić należy, że kwestia kwalifikowalności wydatków (w tym VAT) związana jest z założeniami i zasadami funkcjonowania danego programu, a nie z zasadami dotyczącymi opodatkowania podatkiem VAT określonych czynności, zawartymi w przepisach ustawy oraz w przepisach wykonawczych. Jednostki samorządu terytorialnego – w odniesieniu do określonych czynności wykonywanych w ramach realizowanych przez nie działań – posiadają status podatnika podatku VAT. W takiej sytuacji ciążą na nich obowiązki i przysługują im prawa wynikające z przepisów i zasad funkcjonowania systemu VAT, w tym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych do działalności opodatkowanej.
Przepisy o VAT nie ograniczają możliwości pozyskania dofinansowania od podmiotu trzeciego lub z zewnętrznego funduszu na kwotę VAT – niezależnie od kwestii, czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dokonanych zakupów, czy też prawo to nie przysługuje.
Kwestia ewentualnego wpływu prawa do odliczenia podatku naliczonego lub jego zwrotu na kalkulację wysokości wsparcia na ww. Inwestycje wykracza poza ramy systemu VAT.
Podsumowując, stwierdzam, że otrzymane dofinansowaniew kwocie brutto z Banku Gospodarstwa Krajowego na realizację ww. Inwestycji nie stanowi przesłanki negatywnej, wykluczającej możliwość odliczenia VAT naliczonego od poniesionych wydatków.
Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest zatem prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Zatem, należy zaznaczyć, że interpretacja indywidualna opiera się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu fatycznego. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.