Interpretacja indywidualna z dnia 7 lipca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.334.2025.1.MC
Otrzymanie samochodu osobowego w związku z wystąpieniem ze spółki cywilnej nie stanowi przychodu podatkowego na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 12b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz otrzymane środki pieniężne mogą stanowić przychód podlegający opodatkowaniu, zależnie od przekroczenia wartości określonej w art. 14 ust. 3 pkt 11 tej ustawy.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
-prawidłowe – w części dotyczącej otrzymania samochodu osobowego;
-nieprawidłowe – w części dotyczącej otrzymania środków pieniężnych.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
Dnia 7 kwietnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 2 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Zakres wniosku jest następujący:
Opis stanu faktycznego
Dnia (…)2020 roku zmarł Pani tata, który był wspólnikiem Spółki cywilnej (…). Zgodnie z aneksem nr 3 do umowy spółki cywilnej zawartej (...)1995 roku, w której jest zapis w & 14 pkt „a”, że w przypadku śmierci wspólnika zgodnie z art. 872 KC spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki na jego miejsce, wstąpiła Pani do tej Spółki cywilnej na jego miejsce dnia (...)2020 roku.
Po kilku latach postanowiła Pani wystąpić ze Spółki cywilnej (…). W związku z tym dnia (...)2024 roku przed notariuszem zostało zawarte porozumienie o wystąpieniu wspólnika spółki cywilnej, wstąpieniu wspólnika do spółki cywilnej oraz zmiana umowy spółki cywilnej. Zgodnie z tym aktem dokonano rozliczenia się Spółki cywilnej z Panią:
1)Spółka wypłaciła Pani na rachunek bankowy kwotę (...) zł, tytułem sumy udziałów w zyskach, udziałów w środkach trwałych;
2)Spółka wypłaciła Pani również kwotę (...) zł tytułem udziału w nieruchomości będącej własnością Spółki cywilnej, tj. prawo własności działki nr (…) oraz prawo użytkowania wieczystego działki nr (…).
Ponadto otrzymała Pani również laptopa firmy (…) o wartości (...) zł oraz na wyłączną własność samochód osobowy marki (…) o wartości rynkowej (....) zł, który był środkiem trwałym Spółki cywilnej.
Pytanie
Czyotrzymane środki pieniężne tytułem rozliczenia udziałów w zyskach Spółki cywilnej nie są przychodem zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jednocześnie nie jest przychodem otrzymany samochód osobowy marki (…), który był środkiem trwałym w Spółce cywilnej zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 12b?
Pani stanowisko w sprawie
W Pani ocenie – nie będą przychodem zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 11 i pkt 12b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymane przez Panią środki pieniężne z tytułu rozliczenia wypłaty udziału w zyskach Spółki cywilnej w związku z Pani wystąpieniem, ponieważ były już opodatkowane podatkiem dochodowym PIT-5L przez Spółkę cywilną w prowadzonej działalności gospodarczej, jak również uważa Pani, że nie będzie przychodem nabycie samochodu osobowego marki (...), który był składnikiem majątku Spółki cywilnej na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 12b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W związku z powyższym uważa Pani, że został spełniony warunek z art. 14 ust. 3 pkt 11 i 12b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i Pani stanowisko jest prawidłowe.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest:
-prawidłowe – w części dotyczącej otrzymania samochodu osobowego;
-nieprawidłowe – w części dotyczącej otrzymania środków pieniężnych.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Z opisu sprawy wynika, że w (...)2020 r. zmarł Pani tata, który był wspólnikiem spółki cywilnej (dalej: Spółka cywilna). Zgodnie z aneksem do umowy Spółki cywilnej zawartej (...)1995 roku, w której jest zapis, że w przypadku śmierci wspólnika zgodnie z art. 872 KC spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki na jego miejsce, wstąpiła Pani do Spółki cywilnej na jego miejsce dnia (...)2020 roku. Po kilku latach postanowiła Pani wystąpić ze Spółki cywilnej. Tytułem rozliczenia otrzymała Pani m.in. samochód osobowy oraz środki pieniężne.
Zasady działania spółek cywilnych regulują przepisy art. 860-875 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Zgodnie z art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.
W myśl art. 861 § 1 Kodeksu cywilnego:
Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług.
Stosownie do art. 861 § 2 Kodeksu cywilnego:
Domniemywa się, że wkłady wspólników mają jednakową wartość.
W myśl art. 862 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli wspólnik zobowiązał się wnieść do spółki własność rzeczy, do wykonania tego zobowiązania, jak również do odpowiedzialności z tytułu rękojmi oraz do niebezpieczeństwa utraty lub uszkodzenia rzeczy stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży. Jeżeli rzeczy mają być wniesione tylko do używania, stosuje się odpowiednio w powyższym zakresie przepisy o najmie.
Przytoczony przepis oznacza zobowiązanie się wspólnika do przeniesienia własności rzeczy na współwłasność łączną wspólników (w tym i jego) oraz wydania wspólnikom (spółce) tej rzeczy bez zapłaty ceny.
W przypadku wniesienia do spółki cywilnej wkładu w postaci składnika majątku stanowiącego wyłączną własność jednego wspólnika, własność ta z chwilą wniesienia do spółki cywilnej przekształca się we współwłasność łączną. Współwłasność ta ma charakter bezudziałowy, a każdemu ze wspólników przysługują równe prawa do całego majątku. Spółka cywilna nie posiada własnego majątku. W spółce tej właścicielami poszczególnych składników majątku pozostają wspólnicy spółki w ramach współwłasności łącznej.
Zgodnie z art. 863 § 1 Kodeksu cywilnego:
Wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników, ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku.
Stosownie do art. 867 § 1 Kodeksu cywilnego:
Każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach.
Zgodnie z art. 867 § 2 Kodeksu cywilnego:
Ustalony w umowie stosunek udziału wspólnika w zyskach odnosi się w razie wątpliwości także do udziału w stratach.
Z przepisów tych wynika, że spółka cywilna jest umową zawartą przez wspólników w celu dążenia do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Właścicielami majątku wykorzystywanego w prowadzonej w formie spółki cywilnej pozarolniczej działalności gospodarczej są wspólnicy tej spółki w ramach współwłasności łącznej, a nie spółka.
Na podstawie natomiast z art. 871 § 1 Kodeksu cywilnego:
W przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki zwraca mu się w naturze rzeczy, które wniósł do używania, oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia - wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika.
Stosownie do art. 871 § 2 Kodeksu cywilnego:
Występującemu wspólnikowi wypłaca się ponadto w pieniądzu taką część wartości wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki.
W przypadku wystąpienia ze spółki cywilnej wspólnikowi przysługuje zatem prawo do zwrotu wartości wkładu oraz wartości majątku wypracowanego przez tą spółkę w części przypadającej na tego wspólnika.
Postanowienia art. 871 Kodeksu cywilnego mają charakter względnie obowiązujący, co oznacza, że wspólnicy, w umowie spółki cywilnej lub uchwale wspólników, mogą odmiennie ustalić zasady rozliczeń z występującym wspólnikiem.
W myśl art. 5a pkt 26 ustawy z dnia z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Ilekroć w ustawie jest mowa o spółce niebędącej osobą prawną, oznacza to spółkę inną niż określona w pkt 28.
Stosownie do art. 5a pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie mowa jest o spółce, oznacza to:
a)spółkę posiadającą osobowość prawną, w tym także spółkę zawiązaną na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 2157/2001 z dnia 8 października 2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) (Dz.Urz. WE L 294 z 10.11.2001, str. 1, z późn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, str. 251),
b)spółkę kapitałową w organizacji,
c)spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
d)spółkę niemającą osobowości prawnej mającą siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa jest traktowana jak osoba prawna i podlega w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania,
e)spółkę jawną będącą podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.
Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej. Dochody tej spółki nie stanowią zatem odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają natomiast dochody poszczególnych wspólników spółki cywilnej. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w tej spółce uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem spółki cywilnej jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zatem spółka cywilna jest spółką niebędącą osobą prawną. Dlatego w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej, podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych nie jest spółka, tylko poszczególni wspólnicy. To na nich, a nie na spółce cywilnej ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.
W myśl art. 5b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.
Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat.
Z tych regulacji wynika, że przychody i koszty związane z działalnością spółki niebędącej osobą prawną wspólnicy będący osobami fizycznymi powinni określać proporcjonalnie do posiadanego udziału w zysku tej spółki.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Przepis ten stanowi ogólną definicję przychodu w ramach działalności gospodarczej. Przychodem tym jest każde przysporzenie, które jest należne i powiększa aktywa podatnika.
Przychodem jest zatem każda forma przysporzenia majątkowego – zarówno forma pieniężna, jak i niepieniężna, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Pod pojęciem przychodu należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
Co do zasady, do przychodów z działalności gospodarczej należą wszystkie przychody osiągane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 omawianej ustawy podatkowej.
Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, wystąpieniem wspólnika z takiej spółki lub zmniejszeniem udziału kapitałowego w takiej spółce, z wyjątkiem składników majątku stanowiących udziały (akcje), papiery wartościowe, tytuły uczestnictwa w funduszach kapitałowych, pochodne instrumenty finansowe oraz składników majątku, w wyniku otrzymania których Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów z ich odpłatnego zbycia.
Natomiast stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, wystąpieniem wspólnika z takiej spółki lub zmniejszeniem udziału kapitałowego w takiej spółce, z wyjątkiem składników majątku stanowiących udziały (akcje), papiery wartościowe, tytuły uczestnictwa w funduszach kapitałowych, pochodne instrumenty finansowe oraz składników majątku, w wyniku otrzymania których Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów z ich odpłatnego zbycia – jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja: prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej, prowadzonych samodzielnie działów specjalnych produkcji rolnej, spółki niebędącej osobą prawną lub nastąpiło wystąpienie wspólnika z takiej spółki albo zmniejszenie udziału kapitałowego w takiej spółce, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej.
Celem wprowadzenia tych przepisów, tj. art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b i art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulujących kwestie związane z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, z zakończeniem uczestnictwa podatnika w spółce niebędącej osobą prawną bądź zmniejszeniem jego udziału kapitałowego w takiej spółce, było rozwianie wątpliwości interpretacyjnych dotyczących skutków podatkowych zakończenia/ograniczenia uczestnictwa podatnika w spółce niebędącej osobą prawną. Ustawodawca postanowił zatem, że w takich przypadkach, gdy wspólnik otrzyma z tego tytułu niepieniężne składniki majątku, odroczony zostanie moment opodatkowania do chwili, gdy podatnik odpłatnie zbędzie te składniki majątku, a zatem z tytułu tego zbycia uzyska dodatkowe, nieopodatkowane wcześniej środki.
Oznacza to, że skoro – w związku z wystąpieniem Pani ze Spółki cywilnej (spółki niebędącej osobą prawną) – otrzymała Pani samochód, jego wartość nie stanowi Pani przychodu podatkowego w dacie wystąpienia Pani ze Spółki cywilnej.
Przychód powstałby dopiero w sytuacji odpłatnego zbycia samochodu przez Panią, chyba że sprzedaż nastąpiłaby po upływie 6 lat, licząc od następnego miesiąca po miesiącu, w którym wystąpiła Pani z tej spółki i sprzedaż przez Panią samochodu nie nastąpiłaby w ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej.
W odniesieniu do otrzymania przez Panią od Spółki cywilnej środków pieniężnych tytułem wystąpienia ze Spółki cywilnej, wskazuję, co następuje.
Zgodnie art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodem z działalności gospodarczej są również środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki.
Z przepisu tego wynika więc, że – co do zasady – w momencie wypłaty środków pieniężnych z tytułu rozliczeń ze spółką niebędącą osobą prawną powstaje przychód. Co więcej, środki pieniężne uzyskane z tytułu wystąpienia ze spółki niebędącej osobą prawną stanowią przychód z działalności gospodarczej. Co do zasady też, do przychodów z działalności gospodarczej zalicza się całą kwotę wypłaconą wspólnikowi.
Należy jednak mieć na uwadze art. 14 ust. 3 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że:
Do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki, w części odpowiadającej uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce i wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, o ile wcześniej nie pomniejszyły przychodu do opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 pkt 16a.
Zatem zgodnie z tą regulacją należy w pierwszej kolejności ustalić łączną nadwyżkę przychodów nad kosztami ich uzyskania. Następnie, kwotę tę pomniejszyć o wypłaty dokonane z tytułu udziału w spółce niebędącej osobą prawną oraz o wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Tak ustalona wartość podlega wyłączeniu z przychodów podlegających opodatkowaniu. Jeżeli kwota otrzymana przez wspólnika z tytułu jego wystąpienia ze spółki niebędącej osobą prawną jest równa lub niższa od określonej w ten sposób wartości, to kwota ta nie jest zaliczana do przychodów z działalności gospodarczej. Jeżeli natomiast kwota ta jest większa, do przychodów z działalności gospodarczej należy zaliczyć tylko nadwyżkę.
Tym samym, kwota otrzymana przez wspólnika z tytułu wystąpienia ze spółki cywilnej nie powoduje obowiązku zapłaty podatku, jeśli nie przewyższa wartości obliczonej według powyższego algorytmu.
Ustalony w przedstawiony sposób przychód, pomniejszony o wydatki na nabycie lub objęcie prawa do udziału w spółce stanowi dochód podatkowy, o którym mowa w art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu na zasadach obowiązujących podatnika w dniu jego uzyskania.
Zgodnie bowiem z art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną w przypadku otrzymania środków pieniężnych jest różnica między przychodem z tego tytułu, ustalonym zgodnie z art. 14, a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce niezaliczonymi w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów.
Celem ustalenia, jaka kategoria wydatków mieści się w zawartym w przepisie art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sformułowaniu „wydatki na nabycie lub objęcie prawa do udziałów”, należy odwołać się do jego wykładni językowej. Według Słownika Języka Polskiego - przez „wydatek” należy rozumieć „sumę, która ma być wydana albo sumę wydaną na coś” (zob. Słownik Współczesnego Języka Polskiego pod. red. Bogusława Dunaja, Warszawa 1996, s. 1200). Definicja pojęcia „wydatek” wskazuje, że oznacza on faktycznie wydaną sumą pieniędzy, wskazuje na konieczność uszczuplenia majątku w celu pozyskania określonego dobra (rzecz, prawo). „Wydatek” może również dotyczyć sytuacji, gdy uszczuplenie majątku następuje w innej postaci niż środki finansowe, np. rzeczy.
Dlatego wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziału w spółce niebędącej osobą prawną są faktycznie poniesione przez podatnika wydatki (fizycznie wydatkowane środki) w związku z objęciem tego prawa. W przypadku, gdy prawo do udziału w spółce niebędącej osobą prawną jest nabywane w zamian za środki pieniężne, wydatkiem na nabycie tego prawa jest kwota faktycznie zapłacona za ten udział (wpłacona na pokrycie udziału). Natomiast w przypadku, gdy ww. prawo nabywane jest w zamian za inne składniki majątku (wnoszone aportem), wydatkami na nabycie prawa do udziału w spółce niebędącej osobą prawną, o których mowa w cyt. art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są wydatki faktycznie poniesione przez wnoszącego wkład na nabycie tych składników majątkowych.
W myśl art. 97 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2025 r., poz. 111 ze zm.):
Spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 1a, 2 i 2a, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.
Zgodnie natomiast z art. 97 § 2 Ordynacji podatkowej:
Jeżeli na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.
Stosownie do art. 97 § 4 Ordynacji podatkowej:
Przepisy § 1-3 stosuje się również do praw i obowiązków wynikających z decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa podatkowego.
Prawa majątkowe to te prawa, które są bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym uprawnionego, mają swój materialny i wymierny kształt. Do praw majątkowych należą m.in. prawo do zwrotu podatku, odroczenia lub rozłożenia na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, odroczenia zapłaty podatku, prawo do nadpłaty oraz prawo do umorzenia w całości lub w części zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę lub opłat prolongacyjnych, a także prawo do rozliczenia straty w następnych okresach rozliczeniowych. Natomiast prawa niemajątkowe obejmują m.in. prawo do złożenia korekty deklaracji, czy zeznania, prawo do złożenia odwołania, czy też skargi na decyzję.
Z regulacji zawartej w art. 97 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa dotyczącej sukcesji w zakresie prawa podatkowego wynika, że spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Ich sukcesja jest możliwa jedynie na podstawie i w granicach przepisów ustawy Ordynacja podatkowa. Zarówno prawa i obowiązki, aby mogły być nabyte przez spadkobiercę, muszą nie tylko wynikać z przepisów prawa podatkowego, ale również przynależeć do konkretnej osoby, w tym wypadku do spadkodawcy. Na spadkobierców przechodzą tylko te obowiązki spadkodawcy, które miał on jako podatnik i tylko te, które są związane z realizacją obowiązków, wynikających z ustaw regulujących kwestie podatków. Jednocześnie nie można mówić o sukcesji prawa, którego spadkodawca nie nabył. Wejście spadkobiercy, na podstawie art. 97 ustawy Ordynacja podatkowa, w prawa i obowiązki podatnika (spadkodawcy) – nie uzasadnia utożsamiania go z podatnikiem.
W rozpatrywanej sprawie zdarzeniem, którego zaistnienie konstytuuje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych jest uzyskanie przychodu z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki (spadkobiercy). Spadkodawca natomiast nie dokonał czynności wystąpienia ze spółki. W konsekwencji wobec nieistnienia takiego prawa nie możne być ono przedmiotem sukcesji.
Na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz opisu sprawy stwierdzam, że za wydatki na nabycie lub objęcie prawa do udziału w spółce niebędącej osobą prawną należy uznać faktycznie poniesione przez Panią wydatki (fizycznie wydatkowane środki) w związku z objęciem tego prawa.
W Pani sprawie to Pani zmarły tata (spadkodawca) wniósł wkład do Spółki cywilnej, natomiast na mocy aneksu do umowy Spółki cywilnej Pani wstąpiła do tej Spółki cywilnej jako spadkobierca, czyli nabyła Pani w całości ogół praw i obowiązków w Spółce cywilnej tytułem darmym, uprzednio przysługujący zmarłemu tacie (spadkodawcy). Na Panią przeszły zatem tylko te prawa i obowiązki zmarłego taty, które miał on jako podatnik i tylko te, które związane były z realizacją obowiązków, wynikających z ustaw regulujących kwestie podatków.
Zatem w sytuacji wystąpienia Pani ze Spółki cywilnej środki pieniężne otrzymane z tytułu wystąpienia z tej Spółki obejmują zarówno kwotę należną z tytułu wystąpienia ze Spółki cywilnej, jak i zwrot wkładu. Zaznaczam jednak, że Pani nie wnosiła wkładu do Spółki cywilnej. Został on wniesiony przez Pani tatę (spadkodawcę), na którego miejsce wstąpiła Pani jako spadkobierca.
Wydatki na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w spółce stają się kosztem uzyskania przychodu w przypadku ich odpłatnego zbycia. Jednak uprawnienie wynikające z art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie istniało w chwili otwarcia spadku. Na Panią, jako spadkobiercę, przeszły tylko te prawa, które nabył spadkodawca jako podatnik. Zatem skoro spadkodawca nie dokonał czynności wystąpienia ze Spółki cywilnej jako podatnik, prawa z nich wynikające nie przysługują Pani po jego śmierci.
Tym samym w związku wystąpieniem Pani ze Spółki cywilnej po śmierci taty, to na Pani ciąży obowiązek podatkowy w związku z uzyskaniem przychodu z tytułu wystąpienia ze Spółki cywilnej. Uprawnienia i obowiązki wynikające z czynności wystąpienia ze Spółki cywilnej nie przysługiwały zmarłemu tacie (spadkodawcy), wobec czego Pani nie nabyła do nich uprawnień w wyniku wstąpienia w ogół praw i obowiązków po zmarłym tacie (spadkodawcy) jako podatniku.
Zatem, otrzymane w wyniku wystąpienia ze Spółki cywilnej środki pieniężne stanowią dla Pani przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten należy pomniejszyć, zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 11 tej ustawy, o tę część otrzymanych środków pieniężnych, które odpowiadają uzyskanej przed wystąpieniem przez Pani nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce i wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.
W przypadku, gdy kwota środków pieniężnych otrzymanych przez Panią z tytułu wystąpienia ze Spółki cywilnej przekroczyła wartość opisanego wyliczenia, to nadwyżka ta stanowi Pani przychód, który – co do zasady – stosownie do art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po pomniejszeniu o wydatki poniesione przez wspólnika na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w Spółce cywilnej, stanowi dochód. W związku z tym, że nabyła Pani udziały w Spółce cywilnej tytułem darmym, nie ponosząc tym samym wydatków na ich nabycie, nie przysługuje Pani prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na objęcie udziałów w Spółce cywilnej, a nadwyżka stanowi dochód podatkowy podlegający opodatkowaniu na zasadach obowiązujących w dniu jego uzyskania.
Podsumowanie: zgadzam się z Pani stanowiskiem, że nie stanowi przychodu otrzymanie samochodu osobowego, który był środkiem trwałym w Spółce cywilnej, zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Natomiast otrzymane środki pieniężne tytułem rozliczenia udziałów w zyskach Spółki cywilnej nie są przychodem, o ile nie przewyższają wartości obliczonej według algorytmu wynikającego z art. 14 ust. 3 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie nie ma Pani możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych przez spadkodawcę w celu nabycia udziałów w spółce cywilnej. Może zatem po Pani stronie powstać obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Dlatego Pani stanowisko w tej części jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
POTRZEBUJESZ POMOCY?