Interpretacja indywidualna z dnia 15 lipca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4014.141.2025.2.PB
W przypadku umowy zamiany pojazdów obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży solidarnie na obu stronach transakcji, niezależnie od ich wewnętrznych ustaleń; podstawa opodatkowania ustalana jest na bazie wyższej wartości rynkowej zamienianego pojazdu.
Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
3 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 3 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy zamiany pojazdów. Uzupełniła go Pani pismami z 3 maja 2025 r. (wpływ 3 maja 2025 r.) oraz pismem z 23 maja 2025 r. (wpływ 23 maja 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Umowa Zamiany Aut przewiduje, iż strony płacą PCC w częściach równych, wspólnie/solidarnie, ale po połowie. Jako strona umowy złożyła Pani PCC-3 do US oraz zapłaciła Pani połowę należnego podatku od droższego auta (swojego, które Pani zamieniała). Druga strona umowy nie złożyła natomiast PCC-3/A, od miesięcy unika kontaktu z Panią, nie współpracuje i nie chce pokryć swojej części podatku.
Ma Pani przygotowaną skargę do KAS, ponieważ ten Pan nie opłacił również PCC jak kupił auto od poprzedniego właściciela, ani podatku od zamiany, gdyż minęło tylko 2 miesiące, jak zamieniła Pani auto. Pan (...) okazał się osobą nieuczciwą, obok problemów z PCC miała Pani jeszcze problemy z OC auta, które Pani zamieniła, gdyż skłamał odnośnie opłaconej polisy. US (…) wzywa Panią do zapłaty całej kwoty podatku za tą transakcję, choć umowa przewiduje, że płacą Państwo po równo. Umowa zamiany aut jest regulowana przepisami KC.
Pytania
1)Czy w tej sytuacji US powinien podjąć czynności, aby uzyskać PCC od drugiej strony umowy?
2) Czy powinna Pani opłacić PCC od tej transakcji od ceny droższego auta, choć zamieniła Pani swoje auto na tańsze auto (od którego jest niższy podatek) i opłaciła Pani połowę PCC za droższe auto?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem:
Ad. 1) Druga strona umowy, Pan (...), powinien złożyć PCC-3/A oraz zapłacić równą część podatku, zgodnie z umową zamiany aut z dopłatą.
Ad. 2) Jako podatnik złożyła Pani poprawnie PCC-3 do swojego US i wpłaciła Pani połowę kwoty podatku od droższego auta (czyli swojego, które Pani zamieniała).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295):
Podatkowi podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
Ustawa nie definiuje pojęcia zamiany, w tym celu należy więc sięgnąć do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Art. 603 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy.
Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
W myśl art. 4 pkt 2 cyt. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie zamiany - na stronach czynności.
Jak wynika z art. 5 ust. 1 i 2 omawianej ustawy:
Obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku.
Jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, albo wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spółki cywilnej.
Art. 6 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi, że:
Podstawę opodatkowania stanowi - przy umowie zamiany:
a) lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na taki lokal lub prawo do lokalu - różnica wartości rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali,
b) w pozostałych przypadkach - wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek;
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 tej ustawy:
Stawki podatku wynoszą - od umów zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny:
a) przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym - 2%,
b) przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych - 1%.
Stosownie do art. 10 ust. 1 cyt. ustawy:
Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika, oraz przypadków, o których mowa w ust. 1a.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że zawarła Pani Umowę Zamiany Aut, która przewiduje, iż strony płacą PCC w częściach równych, wspólnie/solidarnie, ale po połowie. Jako strona umowy złożyła Pani PCC-3 do US oraz zapłaciła Pani połowę należnego podatku od droższego auta (swojego, które Pani zamieniała). Druga strona umowy nie złożyła natomiast PCC-3/A, od miesięcy unika kontaktu z Panią, nie współpracuje i nie chce pokryć swojej części podatku.
Jak wynika z cytowanych wyżej przepisów, obowiązek podatkowy przy umowie zamiany powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej oraz ciąży solidarnie na stronach tej umowy.
Podstawę opodatkowania w opisanym przypadku stanowi wartość rynkowa rzeczy - przedmiotu zamiany, od którego przypada większy podatek. Wobec tego, podstawą opodatkowania jest wartość tego przedmiotu zamiany, od którego przypada wyższy podatek, a więc wartość pojazdu, który Pani zamieniała, jeśli istotnie jego wartość rynkowa jest wyższa od wartości rynkowej pojazdu Pana (...).
Stawka podatku przy przeniesieniu własności rzeczy ruchomych wynosi zatem w tym przypadku 2% wartości rynkowej tej rzeczy ruchomej (pojazdu), od którego przypada wyższy podatek.
Jeśli w sprawie wystąpiła dopłata, to nie zmienia ona charakteru umowy zamiany i nie czyni z niej umowy sprzedaży - ma bowiem wyłącznie na celu wyrównanie między stronami wartości zamienianych przedmiotów. Z tego względu dopłata nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych - nie wpływa na ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Całość podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych stanowi wartość pojazdu, od którego przypada wyższy podatek.
Odnosząc się do kwestii zapłaty przez Panią połowy kwoty podatku od umowy zamiany pojazdów, wskazać należy, że zgodnie z art. 366 Kodeksu cywilnego:
Kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).
Aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.
Zasada solidarnej odpowiedzialności, określona w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych, pozwala organom podatkowym na egzekwowanie należnego podatku w sposób określony w art. 366 Kodeksu cywilnego.
W związku z faktem, że solidarna odpowiedzialność dłużników polega na tym, iż wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, to zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych z długu.
Reasumując, od umowy zamiany przypada jeden określony podatek, do którego zapłaty zobowiązane są obie strony umowy solidarnie - nie obowiązują dwa osobne podatki dla każdej strony z osobna. Solidarne zobowiązanie oznacza, że zapłata podatku przez jedną ze stron umowy powoduje wykonanie zobowiązania - na drugiej osobie nie ciąży już wtedy również obowiązek podatkowy. Ustalenia dokonane pomiędzy podatnikami - stronami umowy cywilnoprawnej nie zmieniają zasad solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe
Wobec tego Pani stanowiska, z którego wynika, że poprawne jest wpłacenie połowy kwoty podatku nie można było uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
W związku z załączeniem przez Panią do wniosku umowy zamiany pojazdów, wskazujemy, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany ani uprawniony do oceny załączonych dokumentów; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Panią i Pani stanowiskiem.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Pani stanowiska wyłącznie w zakresie pytania nr 2. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym pytania nr 1, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie - postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania, Znak: 0111-KDIB2-2.4014.171.2025.1.PB.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
POTRZEBUJESZ POMOCY?