orzeczenie

Finansujący badania naukowe musi mieć możliwość ich weryfikacji i rozliczenia

Narodowe Centrum Nauki musi mieć zagwarantowaną możliwość merytorycznej i finansowej oceny realizacji projektu badawczego, na który przekazywało środki finansowe. Sposobem na weryfikację realizacji badań jest złożenie obowiązkowego raportu końcowego, sporządzonego i podpisanego także przez kierownika projektu – orzekł Sąd Najwyższy.

Na wokandę trafiła nietypowa sprawa – po przeciwnych stronach stanęły dwie publiczne instytucje naukowe: krakowskie Narodowe Centrum Nauki (NCN) i Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk. Spór dotyczył zwrotu dofinansowania badań naukowych nad uzyskaniem metalicznego wodoru, który prowadził PAN. NCN na ten cel przekazał Instytutowi Chemii kwotę prawie 1 mln zł. Zgodnie z zawartą umową opracowano projekt badawczy, który miał być później rozliczony na podstawie oceny merytorycznej przeprowadzonych badań i eksperymentów, które to z kolei dane i informacje dotyczące wydatkowania przekazanych środków miały być regularnie raportowane przez kierownika projektu. Kierownik projektu miał być odpowiedzialny za wykonanie prac badawczych oraz ich rozliczenie finansowe. Umowę zawarto w 2011 r., zaś projekt badawczy miał być zrealizowany w ciągu trzech lat. Tak się też stało, ale wkrótce potem doszło do zawirowań personalnych w Instytucie Chemii PAN. Kierownik projektu miał złożyć finalny raport z realizacji projektu do końca 2018 r. Ten termin nie został jednak dochowany, za to do NCN trafił na początku 2019 r. raport sporządzony i podpisany przez pracowników Instytutu Chemii PAN, ale zabrakło w nim podpisu kierownika projektu badawczego. Ten bowiem odmówił złożenia swojego podpisu pod raportem.