Wyrok SN z dnia 21 stycznia 2025 r., sygn. II USKP 87/24
Okres współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej (zakładu rzemieślniczego) może zostać zaliczony do okresów składkowych wpływających na wysokość kapitału początkowego i emerytury wyłącznie pod warunkiem wykazania, że za ten okres zostały faktycznie opłacone składki na ubezpieczenie społeczne. Samo podleganie obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu współpracy, bez wykazania opłacenia składek, nie daje podstaw do zaliczenia danego okresu jako składkowego, zgodnie z art. 5 ust. 4 i 5 oraz art. 6 ust. 2 pkt 15 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z przepisami historycznymi o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników.
Teza AI
Istota problemu
Główny problem prawny dotyczył warunków zaliczania do okresów składkowych okresu współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego. Konkretnie spór koncentrował się wokół tego, czy okres współpracy odwołującego się z matką prowadzącą działalność gospodarczą w latach 1966-1971 może zostać zaliczony jako okres składkowy dla celów ustalenia kapitału początkowego i wysokości emerytury, oraz kto ponosi ciężar dowodu wykazania opłacenia składek za ten okres. Problem dotyczył także interpretacji przepisów historycznych regulujących ubezpieczenie społeczne rzemieślników i osób współpracujących.
Rozstrzygnięcie
Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną, potwierdzając stanowisko sądów niższych instancji. Rozstrzygnięcie oparto na tym, że zgodnie z art. 7 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników z 1965 r. i z 1972 r., za okres ubezpieczenia uważa się miesiące kalendarzowe, w których osoba współpracująca była objęta obowiązkiem ubezpieczenia, jeżeli za te miesiące zostały opłacone składki na ubezpieczenie. W sprawie nie udowodniono, że za sporny okres były opłacane składki za odwołującego się. Sąd podkreślił, że dla uzyskania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych nie wystarczy samo ustalenie faktu prowadzenia działalności i podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym - konieczne jest również wykazanie opłacenia składek.
