Interpretacja indywidualna z dnia 30 września 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.379.2025.2.DP

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku stosowania prewspółczynnika w celu odliczenia podatku naliczonego od wydatków, które są związane z przebudową, modernizacją budynku stanowiącego siedzibę Opery, prac remontowych w nim przeprowadzanych oraz zakupu nowego sprzętu wykorzystywanego przez Operę w swojej działalności. Uzupełnili go Państwo pismem z 4 sierpnia 2025 r. (wpływ 8 sierpnia 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Opera (…) (dalej jako: „Opera”) jest instytucją kultury działającą na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 87, dalej jako: „ustawa o działalności kulturalnej”). Opera posiada status czynnego podatnik VAT w rozumieniu przepisów ustawy VAT.

Opera prowadzi działalność na podstawie statutu (dalej: „statut”). Zgodnie z nim przedmiotem działalności Opery jest rozwijanie i upowszechnianie kultury i edukacji muzycznej m.in. poprzez:

1)realizację programu artystycznego w oparciu o sezonowe plany repertuarowe oraz działalność impresaryjną,

2)edukację kulturalną i wychowanie przez sztukę, a zwłaszcza przygotowanie dzieci i młodzieży do roli przyszłych odbiorców i współtwórców kultury,

3)tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi twórczości i talentów twórczych,

4)utrzymywanie kontaktów ze szkolnictwem artystycznym i środowiskami artystycznymi,

5)nawiązywanie współpracy i realizację porozumień z instytucjami, organizacjami, stowarzyszeniami w kraju i za granicą w zakresie popularyzacji i upowszechniania muzyki w kraju i za granicą,

6)inicjowanie nowych form upowszechnienia sztuki w różnych środowiskach społecznych,

7)dokumentowanie audio i video wszelkich wydarzeń artystycznych oraz dysponowanie nimi zgodnie z interesem instytucji,

8)upowszechnianie kultury filmowej poprzez tworzenie warunków do powszechnego dostępu do dorobku polskiej, europejskiej i światowej sztuki filmowej,

9)organizację innych przedsięwzięć służących upowszechnianiu kultury, takich jak na przykład: seminaria, konferencje, kursy warsztaty, konkursy,

10)prowadzenie działalności reklamowo-promocyjnej w zakresie upowszechniania kultury.

Jak stanowi § 13 ust. 1 statutu Opera może, na zasadach określonych w obowiązujących przepisach, prowadzić jako dodatkową odpłatną działalność w zakresie zbieżnym lub niekolidującym z jego działalnością podstawową. Powyższy przepis doprecyzowuje § 13 ust. 2 statutu, który stanowi, iż działalność określona w ust. 1 może być prowadzona w zakresie:

1)najmu oraz dzierżawy majątku ruchomego i nieruchomego,

2)działalności wydawniczej, związanej z upowszechnianiem różnych dziedzin kultury i sztuki,

3)usług reklamowych,

4)odpłatnej organizacji imprez kulturalnych, edukacyjnych i naukowych,

5)produkcji i dystrybucji filmów, nagrań video, programów telewizyjnych, nagrań dźwiękowych i muzycznych, oraz dysponowanie nimi zgodnie z interesem instytucji,

6)sprzedaż wydawnictw, materiałów promocyjnych, wyrobów przemysłu kultury,

7)usług pośrednictwa sprzedaży biletów na imprezy artystyczne,

8)usług gastronomicznych.

Tym samym Opera prowadzi również działalność opodatkowaną podatkiem VAT, w zakresie sprzedaży biletów na przedstawienia oraz spektakle, sprzedaży usług reklamowych, najmu pomieszczeń, sprzętu multimedialnego, instrumentów oraz sprzedaży pamiątek, gadżetów, towarów oraz programów. Powyższe usługi są opodatkowane stawką VAT w wysokości 8%. W związku z tym odliczając podatek naliczony stosuje proporcję, o której stanowi art. 90 ust. 2 ustawy o VAT.

Przedmiotem niniejszego wniosku są skutki podatkowe związane z przebudową, modernizacją budynku stanowiącego siedzibę Opery (dalej: „Budynku”), prac remontowych w nim przeprowadzanych oraz zakupu nowego sprzętu wykorzystywanego przez Operę w swojej działalności.

Zakres planowanych robót obejmuje modernizację, przebudowę lub zakupy:

• wyciągów kurtynowych, przysłaniających figury oraz ściany, mostów oświetleniowych nad widownią,
• systemu sterowania napędami uwzględniającego napędy inne niż napędy sceniczny,
• wyciągów dekoracyjnych oraz oświetleniowych,
• systemu nagłaśniającego,
• sprzętu mobilnego,
• projektorów multimedialnych,
• instalacji zasilającej i sygnałowej,
• sali prób chóru i orkiestry oraz wózków scenicznych,
• kasety sceny obrotowej.

Opera wyodrębnia określone grupy wydatków, które zostaną przeznaczone na konkretne prace modernizacyjne, rozbudowy oraz zakupy sprzętu nagłaśniającego w zależności od powierzchni, której dotyczą wyżej określone prace/zakupy. W ramach powyższych grup Opera wyodrębnia:

• grupę wydatków, które będą poniesione w odniesieniu do tych części Budynku, w których wykonywane są wyłącznie czynności odpłatne, w szczególności biletowane spektakle, operetki, musicale oraz najem powierzchni podmiotom zewnętrznym (dalej: „Grupa nr 1”). Grupa ta obejmuje m.in. modernizację wyciągów kurtynowych oraz mostów oświetleniowych nad widownią będących podstawowymi elementami mechanizacji sceny i widowni biorącymi udział w użytkowaniu scenografii powyższych wydarzeń, a także modernizację instalacji zasilającej, która odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie urządzeń niezbędnych do ich realizacji.
• grupę wydatków, które będą poniesione w odniesieniu do tych części Budynku, w których wykonywane są czynności odpłatne i okazjonalnie (incydentalnie) wykonywane są czynności nieodpłatne, związane z późniejszymi odpłatnymi wydarzeniami (wydarzenia w ramach strategii marketingowej), w szczególności są to wydatki na zakup nowego sprzętu nagłaśniającego, który używany jest wyłącznie na potrzeby wydarzeń odpłatnych, ale jego elementy (głośniki) znajdują się również w pomieszczeniach, w których wykonywane są ww. incydentalne wydarzenia nieodpłatne, tj. w pomieszczeniach typu korytarze, foyer górne, foyer dolne oraz szatnie (dalej: „Grupa nr 2”).

W celu doprecyzowania Opera wskazuje, że konsola do sterowania ww. sprzętu nagłaśniającego będzie znajdować się na powierzchni wykorzystywanej wyłącznie do czynności odpłatnych (zaliczanych do Grupy nr 1). Niemożliwe jest jego uruchamianie z powierzchni, na których odbywają się wydarzenia odpłatne i incydentalne wydarzenia nieodpłatne (jak wskazano powyżej - niemożliwe jest wykorzystywanie tego sprzętu do wydarzeń nieodpłatnych).

• grupę wydatków, które będą przeznaczone na zakup sprzętu przenośnego (mobilnego), który będzie wykorzystywany zarówno w pomieszczeniach Budynku wykorzystywanych do czynności odpłatnych jak i nieodpłatnych związanych z późniejszymi odpłatnymi wydarzeniami (dalej: „Grupa nr 3”). Ta kategoria wydatków jest wydzielona z Grupy nr 2 z uwagi, iż dotyczy sprzętu mobilnego, który zgodnie z celem Opery będzie wykorzystywany do czynności odpłatnych i nieodpłatnych (w przeciwieństwie do systemu nagłaśniającego z Grupy nr 2, który będzie zakupiony w celu wykorzystywania do wydarzeń odpłatnych).

W przeważającej większości planowane wydatki będą związane z Grupą nr 1. Wydatki z kategorii Grupy nr 2 i nr 3 będą niewielkie. Faktury dokumentujące ponoszone wydatki będą wystawiane na Operę.

Organizowane przez Operę nieodpłatne wydarzenia to m.in.: konferencje prasowe nawiązujące do przyszłych (biletowanych) spektakli oraz wydarzenia „Noc Muzeów”, „Międzynarodowy dzień teatru”, podczas których Opera oprowadza zwiedzających po Budynku zapowiadając planowane odpłatne wydarzenia. Wszystkie organizowane przez Operę wydarzenia nieodpłatne związane są z późniejszymi wydarzeniami odpłatnymi - zawsze celem wydarzeń nieodpłatnych jest zachęcenie odbiorców do udziału w wydarzeniach odpłatnych.

Wydarzenia nieodpłatne wykonywane są wyłącznie na rzecz odbiorców indywidualnych, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Wydarzenia nieodpłatne organizowane są w częściach ogólnodostępnych, takich jak korytarze, foyer górne, foyer dolne, a więc w pomieszczeniach wykorzystywanych przede wszystkim do czynności odpłatnych, tj. wykorzystywanych w trakcie trwania spektakli, musicali, operetek itd. Pozostałe pomieszczenia stanowiące przeważającą większość są wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych.

Opera wskazuje, iż w dniu 13 maja 2025 r. złożyła wniosek o interpretację w powyższej sprawie, jednakże z uwagi na uchybienie terminowi do uzupełnienia wniosku, wniosek ten postanowieniem z dnia (…) 2025 r., nr (…) został pozostawiony bez rozpatrzenia.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Pytanie 1:

Czy towary i usługi nabywane w związku z przebudową i modernizacją budynku stanowiącego siedzibę Opery (dalej: Inwestycja) będą Państwo wykorzystywać do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, zwolnionych od tego podatku, niepodlegających opodatkowaniu VAT?

Odpowiedź:

• Grupa nr 1:

Towary i usługi nabywane w związku z przebudową i modernizacją Budynku, pracami remontowymi w nim przeprowadzanymi oraz zakupem nowego sprzętu będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych, chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii - ta grupa wydatków dotyczy wydatków ponoszonych w odniesieniu do tych części Budynku, w których wykonywane są wyłącznie odpłatne (opodatkowane podatkiem VAT) wydarzenia, tj. biletowane spektakle, operetki, musicale oraz najem powierzchni podmiotom zewnętrznym.

• Grupa nr 2:

Towary i usługi nabywane w związku z przebudową i modernizacją Budynku, pracami remontowymi w nim przeprowadzanymi oraz zakupem nowego sprzętu będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych, chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii - ta grupa wydatków dotyczy wydatków ponoszonych w odniesieniu do tych części Budynku, w których wykonywane są czynności opodatkowane podatkiem VAT, w szczególności biletowane spektakle, operetki, musicale oraz najem powierzchni podmiotom zewnętrznym oraz okazjonalnie (incydentalnie) czynności nieodpłatne.

W szczególności wydatki z tej grupy są wydatkami na zakup nowego sprzętu nagłaśniającego, który jest używany wyłącznie na potrzeby wydarzeń odpłatnych, ale jego elementy (głośniki) znajdują się również w pomieszczeniach, w których wykonywane są incydentalne wydarzenia nieodpłatne, tj. w pomieszczeniach typu korytarze, foyer górne, foyer dolne oraz szatnie. Konsola do sterowania ww. sprzętu nagłaśniającego będzie znajdować się na powierzchni wykorzystywanej wyłącznie do czynności odpłatnych (zaliczanych do Grupy nr 1). Niemożliwe będzie jego uruchamianie z powierzchni, na których odbywają się wydarzenia odpłatne i incydentalne wydarzenia nieodpłatne (jak wskazano powyżej - niemożliwe jest wykorzystywanie tego sprzętu do wydarzeń nieodpłatnych).

Wykonywane w tych częściach Budynku okazjonalne (incydentalne) wydarzenia nieodpłatne w ramach strategii marketingowej Opery są wydarzeniami związanymi z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT z uwagi, iż ich celem jest zapoznanie odbiorców z odpłatną ofertą Opery, co przekłada się na wzrost przychodów Opery ze sprzedaży biletów na wydarzenia odpłatne.

• Grupa nr 3:

Towary i usługi nabywane w związku z zakupem nowego sprzętu będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych, chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii - ta grupa wydatków dotyczy wydatków ponoszonych na zakup sprzętu przenośnego (mobilnego), który będzie wykorzystywany zarówno w pomieszczeniach Budynku wykorzystywanych do czynności odpłatnych jak i nieodpłatnych, ale związanych z późniejszymi odpłatnymi wydarzeniami.

Pytanie 2:

Czy towary i usługi nabywane w związku z ww. Inwestycją będą wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), czy również do celów innych niż działalność gospodarcza?

Odpowiedź:

• Grupa nr 1:

Nabywane towary i usług w ramach ww. inwestycji będą wykorzystywane przez Operę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii.

• Grupa nr 2:

Nabywane towary i usług w ramach ww. inwestycji będą wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii. Opera jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą zmuszona jest do podejmowania wszelkich działań, również nieodpłatnych, mających na celu przyciągnięcie potencjalnych klientów (odwiedzających/odbiorców wydarzeń). Organizowane incydentalne niebiletowane wydarzenia nawiązujące tematyką do planowanych odpłatnych wydarzeń (spektakli, musicali itp.) są istotnym elementem strategii marketingowej Opery.

Pamiętać należy, że kategoria wydatków z Grupy nr 2 dotyczy systemu nagłaśniającego, który będzie zakupiony w celu wykorzystywania do wydarzeń, a jedynie jego niektóre elementy (głośniki) będą znajdować się również w pomieszczeniach, w których wykonywane są incydentalne wydarzenia nieodpłatne (tj. w pomieszczeniach typu korytarze, foyer górne, foyer dolne oraz szatnie). Konsola do sterowania ww. sprzętu nagłaśniającego będzie znajdować się na powierzchni wykorzystywanej wyłącznie do czynności odpłatnych (zaliczanych do Grupy nr 1). Niemożliwe będzie jego uruchamianie z powierzchni, na których odbywają się wydarzenia odpłatne i incydentalne wydarzenia nieodpłatne (jak wskazano powyżej - niemożliwe jest wykorzystywanie tego sprzętu do wydarzeń nieodpłatnych).

• Grupa nr 3:

Nabywane towary i usługi w ramach ww. inwestycji będą wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii. Opera jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą zmuszona jest do podejmowania wszelkich działań, również nieodpłatnych, mających na celu przyciągnięcie potencjalnych klientów (odwiedzających/odbiorców wydarzeń). Organizowane incydentalne niebiletowane wydarzenia nawiązujące tematyką do planowanych odpłatnych wydarzeń (spektakli, musicali itp.) są istotnym elementem strategii marketingowej Opery.

Pytanie 3:

Jeśli towary i usługi nabywane w ramach Inwestycji będą wykorzystywane przez Państwa zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, to czy będzie istniała możliwość przyporządkowania wydatków w całości do celów działalności gospodarczej?

Odpowiedź:

• Grupa nr 1:

Nabywane towary i usługi w ramach ww. inwestycji będą wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii.

• Grupa nr 2:

Nabywane towary i usługi w ramach ww. inwestycji będą wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii.

• Grupa nr 3:

Nabywane towary i usługi w ramach ww. inwestycji będą wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii. Ta grupa wydatków dotyczy zakupu sprzętu przenośnego (mobilnego), który będzie wykorzystywany zarówno w pomieszczeniach Budynku wykorzystywanych do czynności odpłatnych jak i nieodpłatnych, ale związanych z późniejszymi odpłatnymi wydarzeniami.

Pytanie 3a:

Jeśli towary i usługi nabywane w ramach Inwestycji będą przez Państwa wykorzystywane zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT, to należy wskazać, czy będą mieli Państwo obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT?

Odpowiedź:

• Grupa nr 1:

Nabywane towary i usługi w ramach ww. inwestycji będą wykorzystywane w ramach działalności gospodarczej wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii. Opera nie świadczy czynności zwolnionych od podatku VAT.

• Grupa nr 2:

Nabywane towary i usługi w ramach ww. inwestycji będą wykorzystywane w ramach działalności gospodarczej wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii. Opera nie świadczy czynności zwolnionych od podatku VAT.

• Grupa nr 3:

Jak wskazano w odpowiedzi do pytania nr 2 i 3, nabywane towary i usługi w ramach ww. inwestycji będą wykorzystywane w ramach działalności gospodarczej wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, chyba że organ będzie miał odmienne zdanie co do tej kwestii. Opera nie świadczy czynności zwolnionych od podatku VAT.

Pytanie 4:

Czy nieodpłatne czynności, związane z późniejszymi odpłatnymi wydarzeniami, są realizacją Państwa zadań statutowych czy działalnością gospodarczą?

Odpowiedź:

Nieodpłatne czynności, związane z późniejszymi odpłatnymi wydarzeniami, są realizacją działalności gospodarczej, w ramach której organizowane są odpłatne wydarzenia.

Pytanie 5:

Czy organizowane przez Państwa wydarzenia nieodpłatne związane są wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi (proszę o wskazanie jakie wydarzenia nieodpłatne z jakimi czynnościami opodatkowanymi są związane) czy wydarzenia nieodpłatne są również organizowane niezależnie od wydarzeń opodatkowanych?

Odpowiedź:

Organizowane przez Operę wydarzenia nieodpłatne związane są wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi. Nieodpłatnymi czynnościami (wydarzeniami) organizowanymi przez Operę są m.in.:

• konferencje prasowe nawiązujące do przyszłych (biletowanych) spektakli,
• wydarzenia „Noc Muzeów”, „Międzynarodowy dzień teatru” - podczas których Opera oprowadza zwiedzających po budynku zapowiadając planowane odpłatne wydarzenia.

Wszystkie nieodpłatne wydarzenia mają jeden cel - zapoznanie odbiorców z odpłatną ofertą Opery i zachęcenie ich do skorzystania z tej oferty. Sprzęt z Grupy nr 2 nie ma żadnego związku z powyższymi nieodpłatnymi wydarzeniami.

Pytania

1. Czy Opera ponosząc wydatki z Grupy nr 1 będzie obowiązana do stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w celu odliczenia podatku VAT?

2. Czy Opera ponosząc wydatki z Grupy nr 2 będzie obowiązana do stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w celu odliczenia podatku VAT?

3. Czy Opera ponosząc wydatki z Grupy nr 3 będzie obowiązana do stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w celu odliczenia podatku VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

1.

W ocenie Opery ponosząc wydatki z Grupy nr 1 nie będzie ona obowiązana do stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w celu odliczenia podatku VAT.

Jak stanowi art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z przywołanego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, wydatki z Grupy nr 1 będą ponoszone na te części Budynku, w których wykonywane są wyłącznie czynności odpłatne, w szczególności biletowane spektakle, operetki, musicale oraz te które są wynajmowane podmiotom zewnętrznym.

Biorąc pod uwagę powyższe, Opera spełnia dwie kluczowe przesłanki prawa do dokonywania odliczenia podatku naliczonego od należnego, tj. wykonuje te czynności jako podatnik VAT oraz wykonuje czynności opodatkowane podatkiem VAT. W konsekwencji Opera nie ma obowiązku stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, a przysługuje jej pełne prawo do odliczenia podatku VAT w związku z ponoszonymi wydatkami z Grupy nr 1.

Jak wskazuje A. Bartosiewicz:

„Prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawową cechą podatku od wartości dodanej. Zapewnia ono bowiem neutralność tego podatku dla podatników VAT, przy jednoczesnym faktycznym opodatkowaniu konsumpcji. Ma ono zapewniać, że podatek płacony przez podatnika VAT przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych w działalności opodatkowanej nie będzie stanowił dla niego faktycznego kosztu (obciążenia finansowego). Stąd też możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest jego fundamentalnym i podstawowym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej.” (por. A. Bartosiewicz [w:] VAT. Komentarz, wyd. XVIII, Warszawa 2024, art. 86, dostęp LEX z dn. 19 grudnia 2024 r.)

Modernizacja wyciągów kurtynowych oraz mostów oświetleniowych nad widownią stanowi podstawę wystawiania wszelkich spektakli, oper, operetek, musicali oraz recitali. Jest to całkowicie podstawowy element scenografii, który odsłania i zasłania występujących na scenie artystów oraz aktorów. Natomiast oświetlenie zapewnia dobrą widoczność dla wszystkich osób oglądających przedstawienie z każdego miejsca siedzącego w operze. Bez prawidłowego działania wyciągów kurtynowych oraz oświetlenia Opera nie jest w stanie organizować odpłatnych, biletowanych wydarzeń. To samo dotyczy modernizacji instalacji zasilającej, która odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie wszelkich urządzeń potrzebnych do realizacji odpłatnych przedsięwzięć.

Zgodnie z istotą art. 86 ust. 2a ustawy o VAT jest on stosowany wyłącznie w sytuacji, w której podatnik VAT nie ma możliwości przypisania towarów i usług tylko do prowadzonej działalności gospodarczej. W omawianym zdarzeniu przyszłym powyższy przepis nie będzie miał zastosowania z uwagi na obiektywną możliwość przypisania towarów i usług tylko do prowadzonej działalności gospodarczej, co zostało wykazane powyżej.

Podsumowując, towary i usługi nabywane w związku z przebudową i modernizacją Budynku, pracami remontowymi w nim przeprowadzanymi oraz zakupem nowego sprzętu będą - w ocenie Opery - wykorzystywane do czynności opodatkowanych - ta grupa wydatków dotyczy wydatków ponoszonych w odniesieniu do tych części Budynku, w których wykonywane są wyłącznie odpłatne (opodatkowane podatkiem VAT) wydarzenia, tj. biletowane spektakle, operetki, musicale oraz najem powierzchni podmiotom zewnętrznym. Nabywane towary i usług w ramach ww. inwestycji będą - w ocenie Opery - wykorzystywane przez Operę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W ocenie Opery, nieodpłatne czynności związane z późniejszymi odpłatnymi wydarzeniami, są realizacją działalności gospodarczej prowadzonej przez Operę.

Mając powyższe na względzie, ponosząc wydatki z Grupy nr 1 Opera nie będzie obowiązana do stosowania, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w celu odliczenia podatku VAT.

2.

W ocenie Opery ponosząc wydatki z Grupy nr 2 nie będzie ona obowiązana do stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w celu odliczenia podatku VAT.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego wydatki z Grupy nr 2 będą poniesione na zakup nowego sprzętu nagłaśniającego, który używany jest wyłącznie na potrzeby wydarzeń odpłatnych. Jego elementy (głośniki) siłą rzeczy muszą się jednak znajdować w pomieszczeniach takich jak korytarze, foyer górne, foyer dolne oraz szatnie, czyli w pomieszczeniach, w których przebywają uczestnicy odpłatnych wydarzeń bezpośrednio przed ich rozpoczęciem, a także podczas przerw w tych spektaklach. Co istotne, konsola do sterowania ww. sprzętu nagłaśniającego będzie znajdować się na powierzchni wykorzystywanej wyłącznie do czynności odpłatnych (zaliczanych do Grupy nr 1). Niemożliwe jest uruchamianie tego sprzętu z powierzchni, na których odbywają się wydarzenia odpłatne i incydentalne wydarzenia nieodpłatne (jak wskazano powyżej - niemożliwe jest wykorzystywanie tego sprzętu do wydarzeń nieodpłatnych).

W tych pomieszczeniach Opera incydentalnie organizuje wydarzenia nieodpłatne (np. konferencje prasowe), które nawiązują do planowanych biletowanych już wydarzeń organizowanych przez Operę. Fakt ten nie zobowiązuje jednak Opery do stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Przy ustalaniu prawa do pełnego odliczenia podatku VAT należy mieć na względzie celowość ponoszonego wydatku. Opera zamierza zakupić nowy system nagłaśniający, który zapewni odwiedzającym niezakłócony odbiór odpłatnych wydarzeń. Głośniki systemu nagłaśniającego muszą znajdować się we wszystkich pomieszczeniach Budynku, w których mogą przebywać odwiedzający zarówno w czasie bezpośrednio poprzedzającym odpłatne wydarzenia jak i w czasie przerw w tych wydarzeniach. Są to zatem wspomniane już korytarze, foyer górne, foyer dolne oraz szatnie.

Ponadto, Opera jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą zmuszona jest do podejmowania wszelkich działań, również nieodpłatnych, mających na celu przyciągnięcie potencjalnych klientów (odwiedzających/odbiorców wydarzeń). Organizowane incydentalne niebiletowane wydarzenia nawiązujące tematyką do planowanych odpłatnych wydarzeń (spektakli, musicali itp.) są istotnym elementem strategii marketingowej Opery. Tak jak dealer samochodowy organizujący pikniki rodzinne (niebiletowane) w celu zapoznania jak największej liczby potencjalnych klientów ze swoją ofertą), tak Opera od czasu do czasu organizuje przykładowo konferencje prasowe nawiązujące do przyszłych (biletowanych) spektakli. Wydarzenia te są organizowane w częściach ogólnodostępnych, takich jak korytarze, foyer górne, foyer dolne, a więc w pomieszczeniach wykorzystywanych do czynności odpłatnych, tj. wykorzystywanych w trakcie trwania spektakli, musicali, operetek itd. W ocenie Opery nie ma to jednak wpływu na jej prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków Grupy nr 2. Jak już wskazano, celem tych wydatków jest zapewnienie prawidłowej realizacji odpłatnych wydarzeń Opery, natomiast to, że niektóre elementy systemu nagłaśniającego znajdują się w pomieszczeniach, w których okazjonalnie mogą być organizowane wydarzenia nieodpłatne, pozostaje bez znaczenia. Istotą tych wydatków jest bowiem zapewnienie prawidłowego przebiegu wydarzeń odpłatnych.

Podsumowując, towary i usługi nabywane w związku z przebudową i modernizacją Budynku, pracami remontowymi w nim przeprowadzanymi oraz zakupem nowego sprzętu będą wykorzystywane - w ocenie Opery - wyłącznie do czynności opodatkowanych - ta grupa wydatków dotyczy wydatków ponoszonych w odniesieniu do tych części Budynku, w których wykonywane są czynności opodatkowane podatkiem VAT, w szczególności biletowane spektakle, operetki, musicale oraz najem powierzchni podmiotom zewnętrznym oraz okazjonalnie (incydentalnie) czynności nieodpłatne.

Nabywane towary i usług w ramach ww. inwestycji będą wykorzystywane - w ocenie Opery - wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Opera jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą zmuszona jest do podejmowania wszelkich działań, również nieodpłatnych, mających na celu przyciągnięcie potencjalnych klientów (odwiedzających/odbiorców wydarzeń). Organizowane incydentalne niebiletowane wydarzenia nawiązujące tematyką do planowanych odpłatnych wydarzeń (spektakli, musicali itp.) są istotnym elementem strategii marketingowej Opery.

Pamiętać należy, że kategoria wydatków z Grupy nr 2 dotyczy systemu nagłaśniającego, który będzie zakupiony w celu wykorzystywania do wydarzeń, a jedynie jego niektóre elementy (głośniki) będą znajdować się również w pomieszczeniach, w których wykonywane są incydentalne wydarzenia nieodpłatne (tj. w pomieszczeniach typu korytarze, foyer górne, foyer dolne oraz szatnie). Konsola do sterowania ww. sprzętu nagłaśniającego będzie znajdować się na powierzchni wykorzystywanej wyłącznie do czynności odpłatnych (zaliczanych do Grupy nr 1). Niemożliwe będzie jego uruchamianie z powierzchni, na których odbywają się wydarzenia odpłatne i incydentalne wydarzenia nieodpłatne (jak wskazano powyżej - niemożliwe jest wykorzystywanie tego sprzętu do wydarzeń nieodpłatnych). W ocenie Opery, nieodpłatne czynności związane z późniejszymi odpłatnymi wydarzeniami, są realizacją działalności gospodarczej prowadzonej przez Operę. Mając powyższe na względzie, ponosząc wydatki z Grupy nr 2 Opera nie będzie obowiązana do stosowania, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w celu odliczenia podatku VAT.

3.

W ocenie Opery ponosząc wydatki z Grupy nr 3 nie będzie ona obowiązana do stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w celu odliczenia podatku VAT.

Jak już wspominano w opisie zdarzenia przyszłego, na potrzeby koniecznej modernizacji, Opera planuje zakupić nowy sprzęt mobilny, który będzie mógł być wykorzystany zarówno do czynności odpłatnych, czyli m.in. spektakli, musicali, operetek, jak i do czynności nieodpłatnych, np. wernisaży poprzedzających wydarzenia biletowane. Ta kategoria wydatków jest wydzielona z Grupy nr 2 z uwagi, iż dotyczy sprzętu mobilnego, który zgodnie z celem Opery będzie wykorzystywany do czynności odpłatnych i nieodpłatnych (w przeciwieństwie do systemu nagłaśniającego z Grupy nr 2, który będzie zakupiony w celu wykorzystywania do wydarzeń odpłatnych). Niemniej co kluczowe, wydarzenia nieodpłatne będą miały charakter incydentalny i będą organizowane w celach promocyjnych.

Opera jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą zmuszona jest do podejmowania wszelkich działań, również nieodpłatnych, mających na celu przyciągnięcie potencjalnych klientów (odwiedzających/odbiorców wydarzeń). Organizowane incydentalne niebiletowane wydarzenia nawiązujące tematyką do planowanych odpłatnych wydarzeń (spektakli, musicali itp.) są istotnym elementem strategii marketingowej Opery. W realiach gospodarki wolnorynkowej trudno znaleźć podmiot, który nie będzie podejmował aktywności nieodpłatnej, celem przyciągnięcia uwagi przyszłych odbiorców po to, aby dotrzeć do szerszego grona osób. Konsekwencją takiego działania jest większa rozpoznawalność danej instytucji kultury, zwiększenie obrotów oraz umocnienie jego pozycji na rynku, które pozwoli na osiągnięcie większego zysku.

Tak jak dealer samochodowy organizujący pikniki rodzinne (niebiletowane) w celu zapoznania jak największej liczby potencjalnych klientów ze swoją ofertą), tak Opera od czasu do czasu organizuje przykładowo konferencje prasowe nawiązujące do przyszłych (biletowanych) spektakli.

Warto w tym miejscu przytoczyć wyrok Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 4 lipca 2024 r. C-87/23, w którym stwierdzono, iż:

„Art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że posiadany status stowarzyszenia o celach niezarobkowych nie stoi na przeszkodzie temu, by - po przeprowadzeniu analizy uwzględniającej wszystkie okoliczności działalności danego stowarzyszenia, a w szczególności okoliczność, że działalność ta jest porównywalna z typowym zachowaniem podmiotu gospodarczego w tym samym sektorze - stowarzyszenie to mogło zostać uznane za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu”.

Nieodpłatne działania są integralnie związane z działalnością opodatkowaną, służą promocji Opery oraz rozwojowi jej działalności komercyjnej, opodatkowanej podatkiem VAT. Podobną konstatacje poczynił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 lipca 2020 r., sygn. I FSK 473/18, w którym stwierdzono, iż:

„Zasadnie wskazał zatem Sąd pierwszej instancji, że skarżący przedstawił wystarczającą argumentację na poparcie swojego stanowiska. Wykazał bowiem, że organizowane nieodpłatnie imprezy mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, tj. wykonywane są w ramach działalności promocyjnej i marketingowej w celu zwiększenia sprzedaży opodatkowanej”.

Opera nie znajduje powodów, dla których powinna być traktowana odmiennie niż inne podmioty prowadzące działalność gospodarczą. W związku z tym nie widzi przeszkód do pełnego odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych na wydatki z Grupy nr 3. Podsumowując, towary i usługi nabywane w związku z zakupem nowego sprzętu będą - w ocenie Opery - wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych - ta grupa wydatków dotyczy wydatków ponoszonych na zakup sprzętu przenośnego (mobilnego), który będzie wykorzystywany zarówno w pomieszczeniach Budynku wykorzystywanych do czynności odpłatnych jak i nieodpłatnych, ale związanych z późniejszymi odpłatnymi wydarzeniami.

Nabywane towary i usług w ramach ww. inwestycji będą wykorzystywane - w ocenie Opery - wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Opera jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą zmuszona jest do podejmowania wszelkich działań, również nieodpłatnych, mających na celu przyciągnięcie potencjalnych klientów (odwiedzających/odbiorców wydarzeń). Organizowane incydentalne niebiletowane wydarzenia nawiązujące tematyką do planowanych odpłatnych wydarzeń (spektakli, musicali itp.) są istotnym elementem strategii marketingowej Opery. W ocenie Opery, nieodpłatne czynności związane z późniejszymi odpłatnymi wydarzeniami, są realizacją działalności gospodarczej prowadzonej przez Operę.

Mając powyższe na względzie ponosząc wydatki z Grupy nr 3 Opera nie będzie obowiązana do stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w celu odliczenia podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy:

• towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych,
• podatek odlicza zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT.

Z art. 86. ust. 1 ustawy wynika, że odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wykluczona jest możliwość odliczania podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych - czyli gdy są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych. Przy odliczeniu częściowym pomija się tę część podatku, w jakiej zakupione towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Podatnik ma obowiązek dokonania tzw. alokacji podatku, czyli określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu. Obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do tego rodzaju sprzedaży, z którym są związane.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje pod warunkiem, że:

• spełnione zostały przesłanki pozytywne, wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy oraz
• nie zaistniały przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy - pozbawiają one podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego uzupełniają regulacje zawarte m.in. w art. 86 ust. 2a ustawy i następne oraz art. 90 ustawy.

Art. 86 ust. 2a ustawy:

Art. 86 ust. 2b ustawy:

Art. 86 ust. 2d ustawy:

Art. 86 ust. 2g ustawy:

Art. 86 ust. 2h ustawy:

Art. 86 ust. 22 ustawy:

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem. Podatnikami, do których odnoszą się przepisy zawarte w rozporządzeniu, są jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

§ 4 ust. 1 rozporządzenia:

§ 5 ust. 1 rozporządzenia:

Aby odliczyć podatek naliczony podatnik powinien w pierwszej kolejności przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności:

• opodatkowanej podatkiem VAT,
• niepodlegającej opodatkowaniu.

W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy (tzw. prewspółczynnik).

Prawidłowa wykładnia art. 86 ust. 2a ustawy wymaga zdefiniowania pojęć: „cele wykonywanej działalności gospodarczej” oraz „cele inne niż działalność gospodarcza”.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy.

W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem VAT. Towarzyszą one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, ale ich występowanie nie oznacza, że podatnik wykonuje czynności poza działalnością gospodarczą. Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy. Chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, następuje obowiązek naliczenia VAT w przypadkach określonych w tych przepisach.

Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy - przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy, czy nieodpłatną działalność statutową.

Art. 86 ust 2a ustawy odnosi się do sytuacji, gdy podatnik nabywa towary i usługi, przeznaczone do wykorzystywania zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z określonymi wyjątkami, które przepis ten wskazuje). Natomiast gdy podatnik w ramach działalności gospodarczej wykonuje czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług oraz zwolnione z opodatkowania, powinien mieć na uwadze uregulowania zawarte w art. 90 ustawy. Stanowią one uzupełnienie przepisów art. 86 ustawy.

Aby czynność była opodatkowana podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Na gruncie podatku od towarów i usług działalność gospodarcza posiada samoistną i odrębną definicję od definicji tego pojęcia stosowanego na potrzeby innych regulacji.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny i pozwala na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Status podatnika podatku od towarów i usług wynika również z okoliczności dokonania czynności, które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Art. 8 ust. 1 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego. Stronami tego stosunku są:

• odbiorca (nabywca) usługi, oraz
• podmiot świadczący usługę.

Świadczenie jest odpłatne, gdy istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi wypłacane jest wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że ze stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W ściśle określonych przypadkach opodatkowaniu podatkiem VAT podlega również nieodpłatne przekazanie towarów i nieodpłatne świadczenie usług.

Art. 8 ust. 2 ustawy:

Aby ustalić, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy art. 8 ust. 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie będzie się wpisywało w cel prowadzonej działalności, wówczas nie można uznać takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu.

Opodatkowaniu podlegają natomiast te usługi, których cel nie wiąże się z prowadzoną działalnością. Usługi niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej to wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami tej działalności. Oznacza to usługi, które nie mają wpływu na przyszłe obroty przedsiębiorstwa, jego zyski, wizerunek, odbiór przez kontrahentów.

Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Czynności związane z działalnością gospodarczą mogą generować przychody albo mogą mieć wpływ na te przychody (pośrednio bądź bezpośrednio). Natomiast czynności niezwiązane z działalnością gospodarczą - co do zasady - nie mają żadnego wpływu na osiągane przez przedsiębiorstwo podlegające opodatkowaniu przychody (ani pośredniego, ani bezpośredniego), są one bowiem związane z realizacją dodatkowych celów, np.: misji, celów statutowych, czy działań wykonywanych w charakterze organów władzy publicznej.

Gdy instytucja kultury prowadzi działalność gospodarczą i wykonuje również czynności nieodpłatne, najpierw należy ocenić, czy czynności te należy uznać za odrębny, obok działalności gospodarczej, przedmiot działalności podatnika, czy też czynności te towarzyszą działalności gospodarczej.

W przypadku stwierdzenia (decyduje o tym specyfika działalności danej instytucji kultury), że czynności nieodpłatne stanowią odrębny, obok działalności gospodarczej, przedmiot działalności danej instytucji kultury (np. instytucja kultury wykonuje nieodpłatną działalność statutową w zakresie upowszechniania kultury, polegającą na organizacji nieodpłatnie imprez i wydarzeń kulturalnych, świadczeniu usług nieodpłatnej edukacji kulturalnej oraz prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy polegającą na np.: wynajmowaniu powierzchni na cele użytkowe) wówczas, w celu odliczenia podatku naliczonego, jeżeli nie będzie możliwe przypisanie go w całości do działalności gospodarczej, podatnik będzie musiał stosować zasady, o których mowa w art. 86 ust. 2a i następne ustawy.

Ocena, czy w konkretnym przypadku dane nieodpłatne przedsięwzięcia realizowane przez instytucję kultury będą skutkować (lub wykluczać) stosowaniem przez nią zasad określonych w art. 86 ust. 2a i następne ustawy wymaga każdorazowo zbadania okoliczności faktycznych występujących w indywidualnej sprawie pod kątem spełnienia przesłanek omówionych wyżej. W przypadku instytucji kultury, która podejmuje nieodpłatne przedsięwzięcia w celach promocyjnych i marketingowych, a ich efektem ma być poszerzenie grona widzów, którzy skorzystają ostatecznie z odpłatnej usługi świadczonej przez daną instytucję kultury mogłyby zaistnieć przesłanki do uznania ich za związane z działalnością gospodarczą, jednakże ocena każdego przypadku wymaga analizy w oparciu o przesłanki obiektywne występujące w konkretnej sprawie.

Jak już wskazano, podatnik, który będzie wykorzystywał nabywane towary i usługi zarówno do celów wykonywanej przez niego działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, nie będzie mógł przypisać tych wydatków w całości do działalności gospodarczej, będzie w pierwszej kolejności zobowiązany do wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu współczynnika (proporcji) umożliwiającego odliczenie podatku naliczonego w prawidłowej wysokości, zgodnie z zasadami określonymi w art. 86 ust. 2a i następne ustawy.

W przypadku wykonywania przez instytucje kultury, prowadzące działalność gospodarczą, nieodpłatnych czynności, które stanowią odrębny, obok działalności gospodarczej, przedmiot działalności instytucji kultury, a nabywane towary i usługi wykorzystywane są zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów działalności innej niż gospodarcza, instytucje powinny ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy (tzw. prewspółczynnik) zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r.

W analizowanej sprawie należy wziąć pod uwagę przepisy ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 87).

Art. 1 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Art. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Art. 8 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Art. 9 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Art. 12 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Art. 28 ust. 1 - 3 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo instytucją kultury, działającą na podstawie przepisów ustawy o organizowaniu i prowadzaniu działalności kulturalnej i czynnym podatnikiem VAT.

Przedmiotem Państwa działalności jest rozwijanie i upowszechnianie kultury i edukacji muzycznej.

Wniosek, który Państwo złożyli, dotyczy skutków podatkowych związanych z przebudową, modernizacją budynku stanowiącego Państwa siedzibę, prac remontowych w nim przeprowadzanych oraz zakupu nowego sprzętu wykorzystywanego przez Państwa w swojej działalności.

W Budynku mogą Państwo wyodrębnić części, w których wykonywane są:

• czynności odpłatne, w szczególności biletowane spektakle, operetki, musicale oraz najem powierzchni podmiotom zewnętrznym,
• czynności odpłatne i okazjonalnie (incydentalnie) wykonywane są czynności nieodpłatne m.in.: konferencje prasowe nawiązujące do przyszłych (biletowanych) spektakli oraz wydarzenia „Noc Muzeów”, „Międzynarodowy dzień teatru” - korytarze, foyer górne, foyer dolne oraz szatnie.

Zwracają Państwo uwagę, że wszystkie organizowane przez Państwa wydarzenia nieodpłatne związane są z późniejszymi wydarzeniami odpłatnymi - zawsze celem wydarzeń nieodpłatnych jest zachęcenie odbiorców do udziału w wydarzeniach odpłatnych. Są one istotnym elementem Państwa strategii marketingowej.

Zakres planowanych robót obejmuje modernizację, przebudowę lub zakupy:

• wyciągów kurtynowych, przysłaniających figury oraz ściany, mostów oświetleniowych nad widownią,
• systemu sterowania napędami uwzględniającego napędy inne niż napędy sceniczny,
• wyciągów dekoracyjnych oraz oświetleniowych,
• systemu nagłaśniającego,
• sprzętu mobilnego,
• projektorów multimedialnych,
• instalacji zasilającej i sygnałowej,
• sali prób chóru i orkiestry oraz wózków scenicznych,
• kasety sceny obrotowej.

Wskazali Państwo, że mogą Państwo wyodrębnić określone grupy wydatków w zależności od powierzchni (części Budynku), której dotyczą:

1.wydatki, które będą poniesione w odniesieniu do tych części Budynku, w których wykonywane są wyłącznie czynności odpłatne (m.in. modernizacja wyciągów kurtynowych oraz mostów oświetleniowych nad widownią, a także modernizacja instalacji zasilającej te urządzenia),

2.wydatki, które będą poniesione w odniesieniu do tych części Budynku, w których wykonywane są czynności odpłatne i nieodpłatne (w szczególności zakup nowego sprzętu nagłaśniającego, który używany jest wyłącznie na potrzeby wydarzeń odpłatnych, ale jego elementy (głośniki) znajdują się również w pomieszczeniach, w których wykonywane są wydarzenia nieodpłatne),

3.wydatki, które będą przeznaczone na zakup sprzętu przenośnego (mobilnego), który będzie wykorzystywany zarówno w pomieszczeniach Budynku wykorzystywanych do czynności odpłatnych jak i nieodpłatnych, i zgodnie z Państwa celem będzie wykorzystywany do czynności odpłatnych i nieodpłatnych.

Państwa wątpliwości dotyczą zakresu prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków, które przypisali Państwo do poszczególnych grup.

Jak wskazano powyżej, odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić odpowiedni prewspółczynnik.

Wskazali Państwo, że wydatki z Grupy 1 i Grupy 2 wykorzystują Państwo wyłącznie do czynności opodatkowanych, a tylko wydatki z Grupy 3 związane są z wydarzeniami nieodpłatnymi, takimi jak:

• konferencje prasowe nawiązujące do przyszłych (biletowanych) spektakli,
• wydarzenia „Noc Muzeów”, „Międzynarodowy dzień teatru” - podczas których oprowadzają Państwo zwiedzających po Budynku.

Podkreślili Państwo, że wydarzenia nieodpłatne mają na celu przyciągnięcie potencjalnych klientów i w Państwa ocenie są realizacją działalności gospodarczej prowadzonej przez Państwa.

Uważają Państwo, że nie będą Państwo zobowiązani do stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w celu odliczenia podatku VAT w odniesieniu do wszystkich trzech grup wydatków.

Chociaż wskazują Państwo, że wydarzenia nieodpłatne realizowane w ramach Państwa strategii marketingowej są wydarzeniami związanymi z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT i mają na celu zapoznanie odbiorców z Państwa odpłatną ofertą, trudno w przedstawionych przez Państwa okolicznościach uznać, że mają wyłącznie taki właśnie charakter. Działania te, w swojej istocie skierowane są do szerokiego kręgu odbiorców, a nie tylko do Państwa potencjalnych klientów.

Wbrew temu, co Państwo wskazali, głównym celem takich nieodpłatnych czynności jest realizacja zadań statutowych, do których zostali Państwo powołani. Organizacja bezpłatnych wydarzeń stanowi bowiem przede wszystkim realizację celów statutowych, wobec czego w tym przypadku mamy do czynienia z działalnością inną niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo instytucją kultury działającą na podstawie przepisów ustawy o organizowaniu i prowadzaniu działalności kulturalnej. Zatem Państwa celem, jako instytucji kultury, jest przede wszystkim tworzenie i upowszechnienie dóbr kultury, a więc realizowanie zadań nałożonych ww. ustawą. Także w statucie, który jest podstawą Państwa działalności, jest szereg zadań dotyczących upowszechniania kultury, m.in.:

• edukacja kulturalna i wychowanie przez sztukę, a zwłaszcza przygotowanie dzieci i młodzieży do roli przyszłych odbiorców i współtwórców kultury,
• inicjowanie nowych form upowszechnienia sztuki w różnych środowiskach społecznych,
• organizację innych przedsięwzięć służących upowszechnianiu kultury, takich jak na przykład: seminaria, konferencje, kursy, warsztaty, konkursy,
• prowadzenie działalności reklamowo-promocyjnej w zakresie upowszechniania kultury.

W niewielkim stopniu organizacja nieodpłatnych wydarzeń (konferencji, zwiedzania Budynku) może przełożyć się na wzrost ilości osób korzystających z usług oferowanych odpłatnie przez Państwa, jednakże nie można uznać, że głównym celem tych nieodpłatnych czynności jest marketing.

Cel promocyjno-marketingowy wydarzeń nieodpłatnych dotyczy całej, szeroko pojętej Państwa działalności. Polega ona na upowszechnianiu kultury w szerokim znaczeniu tego pojęcia, do której zostali Państwo powołani jako instytucja kultury, a także na prowadzeniu odpłatnej działalności gospodarczej. Tym samym, nieodpłatne wydarzenia służą zarówno Państwa celom statutowym, jak i celom działalności gospodarczej.

W konsekwencji nie można uznać, że Państwa nieodpłatne działania polegające na organizacji nieodpłatnych wydarzeń stanowią czynności związane wyłącznie z działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Należy ocenić, że organizacja nieodpłatnych wydarzeń ma na celu przede wszystkim szeroko rozumiane promowanie kultury, a w takich okolicznościach trudno uznać, że organizowane są wyłącznie celem poszerzenia grona widzów, biorących udział w wydarzeniach odpłatnych. Zatem nieodpłatne wydarzenia nie są realizowane wyłącznie w ramach działalności gospodarczej, ponieważ nie będą one sprzyjać wyłącznie osiągnięciu przychodów z Państwa działalności gospodarczej.

Nie sposób więc zgodzić się z Państwem, że towary i usługi nabywane w ramach wydatków z Grupy 3 będą wykorzystywane wyłącznie do wykonywania działalności gospodarczej.Cel promocyjny nieodpłatnych działań podejmowanych przez Państwa będzie służył zarówno realizacji celów statutowych nieodpłatnych, jak i działalności gospodarczej.

Jednocześnie nie można się z Państwem zgodzić, że również wydatki z Grupy 1 i 2 dotyczą wyłącznie czynności opodatkowanych. Części Budynku przeznaczone co do zasady do działalności gospodarczej, jak wynika z wniosku, sporadycznie wykorzystywane są również do działalności nieodpłatnej - np. oprowadzanie osób zwiedzających po Budynku w trakcie „Nocy Muzeów” czy „Międzynarodowego dnia teatru”. Wskazali Państwo, że wydarzenia nieodpłatne realizują Państwo w związku z wydarzeniami biletowanymi. Natomiast z okoliczności sprawy wynika, że wydarzenia nieodpłatne mają również związek z Państwa zadaniami statutowymi, polegającymi na rozwijaniu i upowszechnianiu kultury i edukacji muzycznej, a do wykonywania powyższych czynności wykorzystują Państwo Budynek, na przebudowę i modernizację którego ponoszą Państwo wydatki wskazane we wniosku. W konsekwencji należy stwierdzić, że wszystkie towary i usługi, nabyte w ramach zakupów objętych wnioskiem - związane z przebudową, modernizacją Budynku, prac remontowych w nim przeprowadzanych oraz zakupu nowego sprzętu wykorzystywanego przez Państwa w swojej działalności - będą wykorzystywane przez Państwa zarówno do czynności opodatkowanych, jak i czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Należy podkreślić, że cały Budynek służy upowszechnianiu kultury jako Państwa zadania statutowego, a jednocześnie Państwa działalności gospodarczej.

A zatem mają Państwo możliwość częściowego odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług nabytych w ramach wydatków z Grupy 1, 2 i 3 - wyłącznie w zakresie, w jakim zakupy będą wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jeśli nie jest możliwe przyporządkowanie wydatku wyłącznie do czynności opodatkowanych i czynności niepodlegających opodatkowaniu, w celu odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentującej te nabycia są Państwo zobowiązani zastosować odpowiedni prewspółczynnik, czyli sposób określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy, z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia.

Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji będzie pokrywał się z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność. Jeśli w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.