Wyrok SN z dnia 23 września 2025 r., sygn. II USKP 43/25
W postępowaniu kasacyjnym od wyroku oddalającego odwołanie od decyzji odmawiającej prawa do renty socjalnej z powodu braku całkowitej niezdolności do pracy nie jest dopuszczalne kwestionowanie oceny dowodów i ustaleń faktycznych sądu drugiej instancji, który oparł się na opinii biegłego medycyny pracy sporządzonej bez badania osobistego po przeanalizowaniu dokumentacji i opinii innych biegłych, gdyż zgodnie z art. 3983 § 3 k.p.c. podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów, a Sąd Najwyższy jest związany ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawę zaskarżonego orzeczenia (art. 39813 § 2 k.p.c.), przy czym kompetencją biegłego medycyny pracy jest całościowa ocena stopnia natężenia schorzeń i ich wpływu na zdolność do pracy, co uprawnia go do odmiennej interpretacji ustaleń psychiatrów/psychologów w kontekście możliwości wykonywania pracy zarobkowej, a odmienna ocena materiału dowodowego przez sąd odwoławczy przy uwzględnieniu uzupełnionego postępowania dowodowego nie stanowi pominięcia materiału zgromadzonego w pierwszej instancji.
Teza AI
Istota problemu
Sprawa dotyczyła 30-letniej kobiety z padaczką od dzieciństwa (po poszczepiennym zapaleniu mózgu), zaburzeniami nastroju, poznawczymi i osobowości, która ukończyła studia licencjackie (administracja). SO przyznał rentę socjalną na podstawie opinii biegłych psychiatry/psychologa/neurologa/nefrologa stwierdzających całkowitą niezdolność do pracy (brak motywacji, deficyty poznawcze/emocjonalne, możliwość pracy tylko w warunkach chronionych). SA po uzupełnieniu postępowania o opinię biegłego medycyny pracy oddalił odwołanie - biegły stwierdził brak całkowitej niezdolności, gdyż padaczka jest kontrolowana lekami, nie ma otępienia ani upośledzenia umysłowego (ukończenie studiów tego dowodzi), może wykonywać prace biurowe/stacjonarne z uwzględnieniem przeciwwskazań (bez pracy na wysokości, przy maszynach, nocnej). Problem prawny dotyczył: (1) dopuszczalności oparcia rozstrzygnięcia na opinii biegłego medycyny pracy sporządzonej bez badania osobistego, sprzecznej z opiniami psychiatry/psychologa po badaniu, (2) kompetencji biegłego medycyny pracy do kwestionowania ustaleń psychiatrów/psychologów w zakresie deficytów poznawczych/emocjonalnych wykluczających zdolność do pracy, (3) granic kontroli kasacyjnej przy sporze o ocenę dowodów dotyczących całkowitej niezdolności do pracy.
POTRZEBUJESZ POMOCY?