AKTUALNOŚCI

Plany ogólne: na co zwrócić uwagę, aby nie trafiały do kosza wojewody

Niezgodne z przepisami określenie wskaźnika powierzchni biologicznie czynnej i niewłaściwe wyznaczenie obszarów uzupełnienia zabudowy – to główne przyczyny unieważnienia pierwszych uchwał. Wskazujemy, co konkretnie zakwestionował organ nadzoru w czterech pierwszych gminach i jakie są skutki tego rozstrzygnięcia.

Pyskowice, Jejkowice, Sławków i Siemianowice Śląskie – to gminy, które jako pierwsze w Polsce uchwaliły plany ogólne. Przypomnijmy, że ten nowy rodzaj dokumentów planistycznych zgodnie z reformą planistyczną muszą przyjąć gminy w Polsce – mają na to czas do połowy przyszłego roku.

Niestety, wszystkie te pionierskie uchwały zostały unieważnione przez organ nadzoru – wojewodę śląskiego (wymienione jednostki samorządu leżą w tym województwie).

Co istotne, organ nadzoru jako pierwszy dokonał władczej wykładni przepisów, które mają zastosowanie w sprawie planów ogólnych. A są to przepisy, których właściwe odczytanie wymaga nie tylko wiedzy prawniczej, lecz także urbanistycznej.

Uwaga! Analiza omawianych rozstrzygnięć nadzorczych pozwala wskazać, jakie obszary planów ogólnych szczególnie są kontrolowane. Wnioski z niej mogą być wskazówką dla innych gmin, na co zwrócić największą uwagę przy uchwalaniu planów ogólnych.

W tekście sygnalizujemy główne nieprawidłowości wskazane przez wojewodę, jeśli jednak ktoś chciałby przestudiować samodzielnie pełne wielostronicowe uzasadnienia – publikujemy linki do rozstrzygnięć i kwestionowanych uchwał.

pyskowice

Jako pierwsza w Polsce uchwałę w sprawie planu ogólnego przyjęła 26 czerwca 2025 r. rada miejska w Pyskowicach (nr XVI/135/2025). Plan wszedł w życie 26 lipca 2025 r., jednak miasto niedługo cieszyło się tytułem pioniera, bowiem już 1 sierpnia 2025 r. wojewoda śląski w rozstrzygnięciu nadzorczym (nr IFIII.4131.1.74.2025) stwierdził nieważność całej uchwały.

Głównym powodem wydania rozstrzygnięcia unieważniającego plan ogólny było – jak wynika z uzasadnienia rozstrzygnięcia – niewłaściwe określenie powierzchni biologicznie czynnej. Wojewoda stwierdził, że zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem w sprawie projektu planu ogólnego gminy, dokumentowania prac planistycznych w zakresie tego planu oraz wydawania z niego wypisów i wyrysów (dalej: rozporządzenie p.p.o.) w strefie planistycznej oznaczonej symbolem 8SU powierzchnia biologicznie czynna powinna być ustalona na poziomie minimalnym 30 proc., tymczasem rada ustaliła ją na zaledwie 15 proc.