Interpretacja indywidualna z dnia 7 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.645.2025.3.KKA
Rozpoznanie przychodu lub kosztu z tytułu premii z pochodnych instrumentów finansowych następuje dopiero z chwilą zamknięcia pozycji opcyjnej, nie wcześniej niż w momencie realizacji prawa lub wygaśnięcia instrumentu.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych, jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 sierpnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan pismem, które wpłynęło 26 września 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jako osoba fizyczna, nieprowadząca działalności gospodarczej, dokonuje Pan inwestycji na rynku kapitałowym za pośrednictwem zagranicznego brokera (np…..). Zawiera Pan transakcje na standaryzowanych opcjach giełdowych typu amerykańskiego, w szczególności: SH (sprzedaż opcji sprzedaży) – otrzymuje Pan premię z góry. Opcja może zostać wykonana (assignment – przydział akcji), wygasnąć bez wartości lub zostać zamknięta przed terminem (odkupiona). LC (zakup opcji kupna) – płaci Pan premię. Opcja może zostać wykonana (exercise – nabycie akcji po cenie wykonania), wygasnąć bez wartości lub zostać sprzedana. W niektórych przypadkach zawarcie transakcji następuje w jednym roku podatkowym, a jej zakończenie – w kolejnym.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
Na moje pytanie o treści:
1) Czy podlega Pan w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
odpowiedział Pan:
Potwierdzam, że mam miejsce zamieszkania na terytorium RP i podlegam w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Ośrodek interesów życiowych znajduje się w Polsce; przebywam tu powyżej 183 dni w roku podatkowym.
Na moje pytanie o treści:
2) Na czym konkretnie polega dokonywanie przez Pana transakcji na rynku kapitałowym, o których mowa we wniosku? Proszę to szczegółowo opisać oraz wskazać, jakie to transakcje (np. zakup, sprzedaż, inne – jakie) oraz czego konkretnie dotyczą?
odpowiedział Pan, że:
Dokonuję transakcji na standaryzowanych opcjach giełdowych (opcje kupna, tj. C oraz opcje sprzedaży, tj. P) na akcje i/lub ETF notowane głównie w USA. W szczególności:
·zakup opcji (LC / lp) – płacę premię,
·wystawienie opcji (s C / s P) – otrzymuję premię,
·zamknięcie przed terminem (sprzedaż/odkup tej samej serii),
·wygaśnięcie (także bez wartości – OTM),
·wykonanie/assignment (fizyczna dostawa – np. przy SH nabycie akcji po strike).
Tak wygląda assigment we wszystkich czterech przypadkach:
·kupiona opcja kupna (LC) – kupuję akcje po cenie strike z opcji
·sprzedana opcja kupna (s C ) – sprzedaję akcje po cenie strike z opcji
·kupiona opcja sprzedaży (lp) – sprzedaję akcje po cenie strike z opcji
·sprzedana opcja sprzedaży (s P) – kupuję akcje po cenie strike z opcji.
Assignment (przydział) następuje:
·w dniu wygaśnięcia, gdy opcja jest ITM i zostaje wykonana (często automatycznie), albo
·wcześniej, jeżeli posiadacz opcji złoży dyspozycję exercise.
Prawo wykonania przed terminem dotyczy opcji w stylu amerykańskim i przysługuje wyłącznie nabywcy opcji. Wystawca (sprzedawca) opcji nie decyduje o terminie wykonania. Opcja musi być ITM, czyli posiadać wartość wewnętrzną. W przeciwnym razie, wygasa bez wartości.
Transakcje realizuję poza działalnością gospodarczą, rozliczając je jako kapitały pieniężne (PIT-38).
Na moje pytanie o treści:
3) Czy ww. transakcje odbywają się/będą się odbywać w oparciu o jakieś umowy? Jeśli tak, to jakie, pomiędzy kim zawarte, jakie czynniki zgodnie z zawartą umową o współpracy będą miały wpływ na uzyskanie premii oraz jej wysokość? Proszę to dokładnie opisać.
odpowiedział Pan, że:
Transakcje zawieram na podstawie umowy o prowadzenie rachunku maklerskiego i regulaminów brokera oraz właściwych regulaminów rynku/izby rozliczeniowej.
Nie zawieram umów indywidualnych (OTC) określających premię. Premia jest ustalana rynkowo w arkuszu zleceń i zależy m.in. od: ceny instrumentu bazowego, relacji strike do kursu (moneyness), czasu do wygaśnięcia, zmienności implikowanej, stóp procentowych oraz dywidend.
Zawarcie transakcji następuje poprzez dopasowanie zleceń w systemie obrotu; rozliczenie prowadzi izba rozliczeniowa.
Nie ma tutaj żadnego powiązania z umowami menadżerskimi, bądź opcjami na akcje z programów menadżerskich.
Na moje pytanie o treści:
4) Czy opcje, o których mowa we wniosku stanowią:
-papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi lub
-pochodne instrumenty finansowe, tj. instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
-inne walory – jakie, proszę je opisać;
odpowiedział Pan, że:
Opcje będące przedmiotem wniosku to pochodne instrumenty finansowe w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c–i ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (opcje, kontrakty terminowe, swapy itp.). Nie są papierami wartościowymi w rozumieniu przepisów o obrocie papierami wartościowymi.
Na moje pytanie o treści:
5) Co należy rozumieć pod wymienionymi we wniosku pojęciami:
a) „premia”, „premia opcyjna”,
b) „nabycie akcji po cenie wykonania”,
c) „wygaśnięcie opcji bez wartości”,
d) „zamknięcie opcji przed terminem (odkupienie)”,
e) „odkup opcji”,
f) „wykonanie opcji”,
g) „zakup opcji kupna”,
h) „sprzedaż opcji sprzedaży”?
Proszę, to dokładnie wyjaśnić.
odpowiedział Pan, że:
Pojęcia użyte we wniosku
a)Premia (premia opcyjna) – kwota płacona przez nabywcę opcji wystawcy przy zawarciu transakcji; wynagrodzenie za prawo (dla nabywcy) i za przyjęcie warunkowego zobowiązania (dla wystawcy).
b)„Nabycie akcji po cenie wykonania” – fizyczny zakup akcji po cenie strike w wyniku exercise/assignment.
c)„Wygaśnięcie opcji bez wartości (OTM)” – upływ terminu ważności, gdy wartość wewnętrzna = 0; brak rozliczenia pieniężnego i dostawy.
d)„Zamknięcie opcji przed terminem (odkupienie)” – transakcja odwrotna do otwarcia tej samej serii w celu zamknięcia pozycji przed wygaśnięciem. W przypadku wcześniejszego kupna opcji, należy ją sprzedać, by ją zamknąć. W przypadku wcześniejszego sprzedania opcji, należy ją kupić, by ją zamknąć.
e)„Odkup opcji” – kupno tej samej serii przez wystawcę (s) w celu zamknięcia pozycji krótkiej.
f)„Wykonanie opcji (exercise)” – realizacja prawa przez posiadacza; dla C – kupno aktywa bazowego po cenie strike; dla P – sprzedaż aktywa bazowego po cenie strike; po stronie s powstaje assignment.
g)„Zakup opcji kupna” – nabycie opcji C (LC) za premię.
h)„Sprzedaż opcji sprzedaży” – wystawienie opcji P (s P) i otrzymanie premii; możliwy assignment skutkujący zakupem akcji po strike.
Na moje pytanie o treści:
6) W czyim imieniu dokonuje/będzie Pan dokonywał inwestycji opisanych we wniosku?
odpowiedział Pan, że:
We własnym imieniu, jako osoba fizyczna, poza działalnością gospodarczą.
Na moje pytanie o treści:
7) Czy posiada/będzie posiadał Pan rachunek brokerski w kraju, czy zagranicą, jeśli zagranicą, to w którym kraju i w jakim kraju ma siedzibę broker?
odpowiedział Pan, że:
Rachunek prowadzony w zagranicznym domu maklerskim: …... Transakcje dotyczą głównie opcji na akcje/ETF z rynków USA.
Na moje pytanie o treści:
8)W jakich sytuacjach otrzymuje/będzie otrzymywał Pan premię? Jakie są zasady ustalenia tej premii? Proszę, to szczegółowo opisać.
odpowiedział Pan, że:
Otrzymuję premię jako wystawca opcji (np. SHlub s C ) w momencie zawarcia transakcji. Wysokość premii ustala rynek (arkusz zleceń/wycena rynkowa) i jest funkcją m.in. ceny instrumentu oraz stóp procentowych i dywidend.
Na moje pytanie o treści:
9) W jakich sytuacjach będzie Pan płacił premię? Jakie są zasady ustalenia tej premii? Proszę, to szczegółowo opisać.
odpowiedział Pan, że:
Płacę premię jako nabywca opcji (np. LC lub lp) w momencie zakupu. Wysokość premii określają te same rynkowe czynniki jak w pkt 8.
Do mojej prośby o treści:
10) Wobec wskazania w pytaniu nr 3 (część G, poz. 83 wniosku), że:
Czy w przypadku wykonania opcji C lub P (kupno akcji po cenie wykonania)
a w opisie sprawy części G, poz. 82, że:
SH(sprzedaż opcji …).
proszę tak uzupełnić wniosek, aby wszystkie jego elementy były spójne.
ustosunkował się Pan w następujący sposób:
W zdaniu „C lub PIT” wystąpiła literówka; prawidłowo „C lub P”.
Gdy mowa o „SH(sprzedaż opcji…)” – chodzi o wystawienie P z możliwym assignment, co skutkuje nabyciem akcji po strike przez wystawcę.
•Nabyć akcje można w wyniku kupna opcji kupna (LC) lub sprzedaży opcji sprzedaży (s P).
•Sprzedać akcje można w wyniku sprzedaży opcji kupna (s C ) lub kupna opcji sprzedaży (lp).
Dodatkowo wskazał Pan, że wszystkie opisane zdarzenia dotyczą tego samego profilu inwestycyjnego:
•osoba fizyczna,
•poza DG,
•…..,
•opcje na akcje/ETF w USA,
•styl amerykański,
•fizyczna dostawa.
Zamieścił Pan również dodatkowe wyjaśnienia odnośnie Pana pytań:
1. Czy otrzymana premia z tytułu sprzedaży opcji P lub zapłacona z tytułu zakupu opcji C powinna być rozpoznana jako przychód/koszt dopiero w momencie zamknięcia pozycji opcyjnej, tj. w chwili: odkupu opcji, jej wygaśnięcia, lub wykonania (assignment)?
Przez „zamknięcie pozycji opcyjnej” rozumie Pan każdy moment realizacji praw z instrumentu pochodnego, tj.:
a)transakcję odwrotną tej samej serii (odkup/sprzedaż) przed terminem wygaśnięcia,
b)wygaśnięcie bez wartości w terminie wygaśnięcia (brak rozliczenia pieniężnego ani dostawy),
c)wykonanie/assignment w terminie wygaśnięcia skutkujące fizyczną dostawą akcji.
Pytanie obejmuje zarówno premię otrzymaną przy wystawieniu P (s P), jak i premię zapłaconą przy zakupie C (LC).
2. Czy w przypadku braku realizacji, zamknięcia lub wygaśnięcia opcji w danym roku podatkowym, premia nie powinna być ujęta jako przychód (np. w dniu transakcji) do czasu zajścia jednego z tych zdarzeń?
Chodzi o sytuację, gdy pozycja pozostaje otwarta do końca roku podatkowego, bez transakcji odwrotnej, bez wygaśnięcia i bez wykonania/assignment. W takim przypadku premia nie byłaby ujmowana jako przychód/koszt „na wejściu”, lecz dopiero w roku, w którym nastąpi realizacja praw (zamknięcie/wygaśnięcie/wykonanie).
Dla jasności: jeśli nastąpi rolowanie poprzez transakcję odwrotną (zamknięcie starej serii i otwarcie nowej), to dla serii zamykanej następuje rozpoznanie wyniku w dacie tego zamknięcia.
3. Czy w przypadku wygaśnięcia opcji bez wartości (OTM), zapłacona premia może być rozpoznana jako koszt podatkowy w roku wygaśnięcia?
„Wygaśnięcie opcji bez wartości (OTM)” oznacza, że w dniu wygaśnięcia wartość wewnętrzna opcji wynosi 0, nie dochodzi do rozliczenia pieniężnego ani dostawy. W takiej sytuacji premia zapłacona za długą pozycję (np. LC) staje się definitywnym kosztem i byłaby rozpoznana w roku wygaśnięcia danej serii (wraz z powiązanymi prowizjami).
4. Czy w przypadku wykonania opcji C lub PIT (kupno akcji po cenie wykonania), koszt nabycia akcji nie powinien obejmować premii opcyjnej – a premia powinna być rozliczona jako osobny koszt z tytułu instrumentu pochodnego?
W zdaniu „C lub PIT” chodzi o oczywistą literówkę: P.
Pytanie dotyczy dwóch przypadków nabycia akcji po cenie wykonania:
a)exercise LC
b)assignment s P.
Intencją jest potwierdzenie, że w obu przypadkach koszt nabycia akcji obejmuje wyłącznie cenę wykonania (strike) oraz prowizje związane z dostawą, natomiast premia opcyjna jest rozliczana odrębnie jako wynik na instrumencie pochodnym w dacie exercise/assignment i nie zwiększa, ani nie zmniejsza kosztu nabycia akcji.
Sprzedaż tych akcji będzie rozliczana odrębnie zgodnie z zasadami właściwymi dla papierów wartościowych.
Pytania
1.Czy otrzymana premia z tytułu sprzedaży opcji P lub zapłacona z tytułu zakupu opcji C powinna być rozpoznana jako przychód/koszt dopiero w momencie zamknięcia pozycji opcyjnej, tj. w chwili: odkupu opcji, jej wygaśnięcia, lub wykonania (assignment)?
2.Czy w przypadku braku realizacji, zamknięcia lub wygaśnięcia opcji w danym roku podatkowym, premia nie powinna być ujęta jako przychód (np. w dniu transakcji) do czasu zajścia jednego z tych zdarzeń?
3.Czy w przypadku wygaśnięcia opcji bez wartości (OTM), zapłacona premia może być rozpoznana jako koszt podatkowy w roku wygaśnięcia?
4.Czy w przypadku wykonania opcji C lub P (kupno akcji po cenie wykonania), koszt nabycia akcji nie powinien obejmować premii opcyjnej – a premia powinna być rozliczona jako osobny koszt z tytułu instrumentu pochodnego?
Pana stanowisko w sprawie
Ad 1
Tak. Zarówno w przypadku opcji s P, jak i LC, moment rozpoznania przychodu lub kosztu podatkowego z tytułu premii powinien wystąpić dopiero w momencie zamknięcia pozycji opcyjnej, tj. w chwili: wykonania opcji (assignment/exercise), jej wygaśnięcia, lub zamknięcia (np. odkupienia lub sprzedaży).
Ad 2
Tak. Premia nie stanowi przychodu ani kosztu uzyskania przychodu w momencie zawarcia transakcji – niezależnie od tego, że fizycznie została wypłacona lub zapłacona – ponieważ: art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT wskazuje, że przychodem jest zbycie pochodnego instrumentu lub realizacja prawa z niego wynikającego, art. 17 ust. 1b wskazuje, że momentem przychodu z realizacji praw jest dzień ich realizacji, art. 23 ust. 1 pkt 38a mówi, że koszty nabycia instrumentu pochodnego nie stanowią kosztów uzyskania przychodów do dnia jego realizacji, zbycia lub rezygnacji z wykonania.
Ad 3
Tak. Jeśli opcja zostanie zawarta w roku X, a wygaśnie lub zostanie wykonana w roku Y, to rozliczenie podatkowe (przychód lub koszt z opcji) przypada na rok Y – tj. rok zamknięcia pozycji.
Ad 4
Tak. W takiej sytuacji koszt nabycia akcji (lub innego instrumentu, np. ETF) nie uwzględnia premii z opcji. Oznacza to, że: w przypadku SH– cena nabycia przypisanych akcji, to tylko cena wykonania (strike), w przypadku LC – koszt nabycia akcji to również tylko cena wykonania (strike), a zapłacona premia jest odrębnym kosztem podatkowym z tytułu opcji.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Opis Pana sprawy
Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przeszłego wynika, że jako osoba fizyczna, nieprowadząca działalności gospodarczej, dokonuje Pan inwestycji na rynku kapitałowym za pośrednictwem zagranicznego brokera. Zawiera Pan transakcje na standaryzowanych opcjach giełdowych typu amerykańskiego, w szczególności: SH (sprzedaż opcji sprzedaży), gdzie otrzymuje Pan premię z góry. Opcja może zostać wykonana (assignment – przydział akcji), wygasnąć bez wartości lub zostać zamknięta przed terminem (odkupiona). LC (zakup opcji kupna), gdzie płaci Pan premię. Opcja może zostać wykonana (exercise – nabycie akcji po cenie wykonania), wygasnąć bez wartości lub zostać sprzedana. W niektórych przypadkach zawarcie transakcji następuje w jednym roku podatkowym, a jej zakończenie – w kolejnym.
Przedmiot opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stosownie do jego treści:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.
„Przychód” w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Ogólne określenie „przychodów” zawiera art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.
Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne – to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu – przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
O przychodzie podatkowym można mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne (mające konkretny wymiar finansowy) korzyści majątkowe. Poza tym z powyższych regulacji wynika, że przychód stanowią pieniądze i wartości pieniężne otrzymane lub postawione do dyspozycji oraz świadczenia otrzymane.
Termin „otrzymane” zgodnie ze Słownikiem języka polskiego
Przez termin „otrzymane”, zgodnie ze Słownikiem języka polskiego pod redakcją prof. M. Szymczaka (Wydawnictwo Naukowe PWN – 1998 r., wydanie I, tom II, str. 253), należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne lub świadczenia, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika. Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik, wykazując określoną aktywność, ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.
Źródło przychodów – kapitały pieniężne
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 powołanej wyżej ustawy:
Jednym ze źródeł przychodów są m.in. kapitały pieniężne.
Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy:
Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.
Moment powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych
Za datę powstaniaprzychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw, o czym stanowi art. 17 ust. 1b ustawy.
I tak, w myśl art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za datę powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw.
Pochodne instrumenty finansowe w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Pochodny instrument finansowy został zdefiniowany w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych oznacza to:
Instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
Instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi
W myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2024 r. poz. 722 ze zm.), instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:
(…)
c)opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565,
d)opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
e)opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem że są dopuszczone do obrotu wsystemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę,
f)niedopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, a które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
g)instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
h)kontrakty na różnicę,
i)opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także instrumenty pochodne, o których mowa w art. 8 rozporządzenia 2017/565, i inne, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
Zatem, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c) powołanej ustawy, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi m.in. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny.
Sposób obliczania dochodu ze zbycia pochodnych instrumentów finansowych
Stosownie do art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodów uzyskanych:
1)z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających,
2)z odpłatnego zbycia udziałów (akcji),
3)z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni,
4)z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny,
5)z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych
– podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.
Z kolei, sposób obliczania dochodu ze zbycia pochodnych instrumentów finansowych określony został w art. 30b ust. 2 pkt 3 omawianej ustawy. Zgodnie z tym przepisem:
Dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38a ww. ustawy:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych – do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia – o ile wydatki te, stosownie do art. 22g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Należy zauważyć, że pod pojęciem wydatków na nabycie pochodnych instrumentów finansowych należy rozumieć wszelkie wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie pochodnych instrumentów finansowych, czyli takie, bez których ich nabycie nie byłoby możliwe. Do typowych kosztów warunkujących nabycie pochodnych instrumentów finansowych zaliczyć należy zatem zapłaconą cenę za pochodne instrumenty finansowe oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem. Mając na uwadze takie rozumienie pojęcia „wydatki na nabycie”, łatwo zauważyć, że odnosi się ono wyłącznie do kosztów, których poniesienie warunkuje nabycie papierów wartościowych, czy pochodnych instrumentów finansowych. „Wydatkami na nabycie” będą zatem wyłącznie koszty, bez których przeniesienie własności pochodnych instrumentów finansowych nie będzie możliwe. Takie wydatki zalicza się do kosztów uzyskania przychodów w dacie odpłatnego pochodnych instrumentów finansowych z uwzględnieniem, że spełniają ogólne przesłanki zaliczenia ich do kosztów podatkowych wynikające z art. 22 ust. 1 ustawy podatkowej.
Przepis art. 30b ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odwołując się do wskazanych przepisów dotyczących kosztów nie wyłącza ogólnej zasady określania kosztów uzyskania przychodów wynikającej z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Taka regulacja nie stoi w sprzeczności z faktem, iż niektóre koszty ponoszone są przez podatnika w określonym przedziale czasowym, bez związku z konkretną transakcją. W takim przypadku wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodu w momencie uzyskania jakiegokolwiek przychodu z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych. Podkreślić należy, iż warunkiem koniecznym uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu jest jego związek przyczynowo-skutkowy z uzyskaniem przychodu z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych.
Warto również dodać, że w myśl art. 30b ust. 6 ww. ustawy:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, wykazać uzyskane w roku podatkowym dochody, o których mowa w ust. 1 i 1a, i obliczyć należny podatek dochodowy.
Ocena Pana sytuacji
Pana wątpliwości wynikające z pytania nr 1, nr 2 i nr 3 dotyczą określenia momentu rozpoznania przychodu/kosztu podatkowego z tytułu otrzymanej lub zapłaconej premii w związku ze sprzedażą lub zakupem opcji.
W tym miejscu wyjaśnić należy, że w danym roku podatkowym opodatkowaniu może podlegać tylko ten przychód, którego podatnik może się skutecznie domagać, czyli taki, który podatnikowi w danym momencie się należy, jest wymagalny, trwały, definitywny i bezwarunkowy. Nie będzie to zatem jakikolwiek przychód, lecz przychód, który stanowić będzie trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów podlegających opodatkowaniu decyduje definitywny charakter tego przysporzenia, w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono majątek podatnika (takie, którymi może rozporządzać jak właściciel).
I tak mając na uwadze treść cytowanych wyżej przepisów prawa oraz opis Pana sprawy stwierdzam, że prawidłowo ocenił Pan, że zarówno w przypadku opcji SP, jak i LC momentem rozpoznania przychodu lub kosztu podatkowego z tytułu premii (zapłaconej lub otrzymanej) będzie zamknięcie pozycji opcyjnej, tj. moment: wykonania opcji, jej wygaśnięcia, lub zamknięcia (np. odkupienia lub sprzedaży). Jednocześnie, ww. premia nie będzie stanowiła przychodu, ani kosztu uzyskania przychodu, w przypadku braku realizacji, zamknięcia lub wygaśnięcia opcji. Z kolei, w przypadku wygaśnięcia opcji bez wartości zapłacona premia może zostać rozpoznana jak koszt podatkowy w roku jej wygaśnięcia.
Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1, nr 2 i nr 3 uznałem za prawidłowe.
Pana wątpliwości wynikające z pytania nr 4 dotyczą ustalenia, czy w przypadku wykonania opcji C lub P (kupno akcji po cenie wykonania) premia opcyjna będzie stanowiła koszt nabycia akcji, czy powinna zostać rozliczona jako osobny koszt z tytułu instrumentu pochodnego.
Odnosząc się do powyższych wątpliwości – jednocześnie uwzględniając to, że jak Pan wskazał w uzupełnieniu wniosku:
(…) premia opcyjna jest rozliczana odrębnie jako wynik na instrumencie pochodnym w dacie exercise/assignment (…)
– stwierdzam, że w tej sytuacji premia opcyjna nie będzie stanowiła kosztu nabycia akcji, a powinna zostać rozliczona jako osobny koszt z tytułu instrumentu pochodnego.
W konsekwencji powyższego, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 4 również jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, rozpatrzone.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
