Interpretacja indywidualna z dnia 17 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.707.2025.1.AB
Gmina, realizując zadania własne związane z edukacją publiczną oraz nieodpłatne świadczenie usługi edukacyjnej, nie ma prawa do obniżenia kwoty VAT należnego na podstawie art. 86 ustawy o VAT, gdyż nie działa w charakterze podatnika w ramach działalności gospodarczej.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
17 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług nabywanych i wykorzystywanych do realizacji projektu pn. (...).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Gmina (...) posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest właścicielem mienia i innych praw majątkowych oraz samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie budżetu.
Gmina (...) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, składającym do urzędu skarbowego pliki JPK_V7M, składające się z części ewidencyjnej i deklaracyjnej. Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego prowadzi działalność niepodlegającą podatkowi od towarów i usług oraz działalność gospodarczą opodatkowaną i zwolnioną.
Na mocy ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 280), w dniu 1 stycznia 2017 r. doszło do scentralizowania rozliczeń VAT Gminy (...) i jej jednostek budżetowych.
Jednostki organizacyjne nie stanowią odrębnych od Gminy podatników VAT – obroty osiągane przez jednostki są wykazywane w łącznych rozliczeniach VAT Gminy. W strukturze Gminy (...) funkcjonują następujące jednostki budżetowe:
1. Urząd Miasta (...),
2. Ośrodek Pomocy Społecznej w (...),
3. Gminny Zespół Szkół w (...),
4. Szkoła Podstawowa Nr (...) z siedzibą w (...),
5. Szkoła Podstawowa w (...),
6. Szkoła Podstawowa im. (...) w (...),
7. Przedszkole z Oddziałami Integracyjnymi im. (...) w (...).
Gmina realizuje swoje ustawowe zadania wynikające z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1153), który stanowi, że gminy wykonują zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gmin należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, Gmina w ramach realizacji zadań własnych odpowiada za sprawy edukacji publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 8) oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (art. 7 ust. 1 pkt 15). Gmina wykonuje swoje zadania przy pomocy jednostek organizacyjnych – będących jednostkami budżetowymi w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1530 z późn. zm.). Takimi jednostkami są szkoły podstawowe stanowiące jednostki tworzące system oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1043).
Podstawowym celem działalności szkół jest działalność oświatowa polegająca w szczególności na realizacji celów, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.
Gmina jest właścicielem budynków, w których mieszczą się Szkoły Podstawowe. Szkoły, będące jednostkami organizacyjnymi Gminy (...), mają do swojej dyspozycji nieruchomości, na które składają się budynki oraz tereny przyległe wokół tych obiektów.
Na potrzeby edukacyjne szkół podstawowych, Gmina podjęła się realizacji projektu partnerskiego pn. (...), w którym zaplanowała działania infrastrukturalne w Szkole Podstawowej (...) z siedzibą w (...), Szkole Podstawowej w (...) oraz Szkole Podstawowej im. (...) w (...). Projekt dotyczy realizacji zadań inwestycyjnych w wybranych placówkach oświatowych w ramach infrastruktury włączającej dla osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w gminach tworzących (...). Celem projektu jest przekształcenie i adaptacja infrastruktury edukacyjnej w placówkach oświatowych gmin tworzących (...) Miasta (...) (Miasto (...), Gmina (...), Gmina (...), Gmina (...), Gmina (...), Gmina (...)), w celu zapewnienia pełnej dostępności do edukacji osobom z niepełnosprawnościami. Projekt zakłada eliminację barier architektonicznych, poprawę dostępności budynków oraz dostosowanie przestrzeni edukacyjnych do potrzeb uczniów z różnymi rodzajami niepełnosprawności, co przyczyni się do zwiększenia integracji społecznej i umożliwi równy dostęp do edukacji.
W ramach projektu na terenie Gminy (...) zostaną wykonane następujące prace:
1. Szkoła Podstawowa w (...) – w istniejącym budynku SP w (...) zostaną zmodernizowane 2 łazienki, korytarz oraz sala lekcyjna. W łazienkach zostaną zastosowane toalety z płytą Hpl, zlewy na odpowiednich wysokościach, położone nowe płytki na podłodze i ścianach, malowanie, tynkowanie, wyrównanie nawierzchni podłoża na równej wysokości. W korytarzu zostanie wyrównana nawierzchnia podłoża eliminując progi wraz z odmalowaniem pomieszczenia. Sala lekcyjna zostanie poddana modernizacji w zakresie malowania ścian wraz z tynkami, ułożenie nowej nawierzchni eliminując nierówności i progi. Zostanie wykonane również nowe oświetlenie we wszystkich modernizowanych pomieszczeniach.
2. Szkoła Podstawowa w (...) – w istniejącym budynku SP w (...) zostanie zmodernizowana łazienka. W pomieszczeniu tym zostaną zastosowane toalety z płytą Hpl, zlewy na odpowiednich wysokościach, położone nowe płytki na podłodze i ścianach, malowanie, tynkowanie, wyrównanie nawierzchni podłoża na równiej wysokości. Zostanie wykonane również nowe oświetlenie w modernizowanym pomieszczeniu.
3. Szkoła Podstawowa nr 2 w (...) z siedzibą w (...) – w istniejącym budynku SP w (...) zostanie zmodernizowana łazienka. W pomieszczeniu tym zostaną zastosowane toalety z płytą Hpl, zlewy na odpowiednich wysokościach, położone nowe płytki na podłodze i ścianach, malowanie, tynkowanie, wyrównanie nawierzchni podłoża na równiej wysokości. Zostanie wykonane również nowe oświetlenie w modernizowanym pomieszczeniu. Zostanie przełożona kostka przy wejściu do budynku, eliminując progi oraz zostaną postawione ściany i zmodernizowany dach do wiatrołapu.
Ponadto w ramach kosztów pośrednich finansowane będą działania związane z zarządzaniem, obsługą finansowo księgową, monitoringiem i promocją projektu. Zarządzanie projektem będzie realizowane w ramach zasobów własnych.
Na realizację powyższego zadania Gmina otrzymała dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej w ramach programu (...). Urząd Miasta (...) w imieniu Partnerów projektu podpisał umowę o dofinansowanie w dniu (...) 2025 r.
Wartość planowanych wydatków związanych z projektem dla Gminy (...) wyniesie (...) zł brutto, a dofinansowanie zadania wyniesie (...) zł brutto. Dofinansowanie wynosi 85% wartości kosztów kwalifikowalnych, wkład własny 15%. Podatek VAT w projekcie został zaliczony jako koszt kwalifikowalny w całości.
Założeniem programu jest wsparcie realizacji zadań przez jednostki samorządu terytorialnego. Otrzymane środki będą mogły zostać przeznaczone na konkretne zadanie (poprawę dostępności infrastruktury edukacyjnej w Gminie (...)), nie będzie możliwe ich przeznaczenie na ogólną działalność Gminy. W sytuacji gdyby Gmina nie otrzymała dotacji to nie realizowałaby ww. zadania. W przypadku niezrealizowania inwestycji przez Gminę uzyskane środki w ramach Programu podlegają zwrotowi. Dofinansowanie z Programu nastąpi po zakończeniu realizacji zadania lub jego wydzielonego etapu. Dotychczas Gmina nie otrzymała dofinansowania. Przedmiotowe dofinansowanie nie będzie stanowiło (w całości ani w części) dopłaty do ceny konkretnych usług świadczonych przez Gminę. Pozyskane dofinansowanie będzie miało wyłącznie charakter „zakupowy” tzn. zostanie przeznaczone na częściowe pokrycie wydatków ponoszonych w związku z realizacją zadania inwestycyjnego pn. (...).
Otrzymane przez Gminę (...) dofinansowanie będzie przeznaczone na pokrycie kosztów związanych z realizacją projektu. Koszty pokryte dofinansowaniem obejmują wydatki związane z modernizacją pomieszczeń szkół oraz wydatki pośrednie.
Projekt jest realizowany przez Gminę (...). Oznacza to, że nabywcą towarów i usług związanych z Projektem jest Gmina (jako podatnik VAT).
Po ostatecznym zrealizowaniu Projektu powstałe efekty rzeczowe zostaną, z punktu widzenia księgowego, przekazane do szkół i będą stanowić składniki majątkowe szkół. Rozliczenie wynagrodzenia poszczególnych wykonawców nastąpi fakturami. Faktury za wykonane prace zostaną wystawione na Gminę (...), na fakturach będzie wykazany podatek VAT.
Zrealizowany projekt ma służyć zadaniom własnym Gminy – edukacja i opieka nad dziećmi. Zrealizowane roboty będą przeznaczone wyłącznie do czynności nieodpłatnych związanych z prowadzeniem statutowej działalności publicznej, tj. z wykonywaniem zadań oświatowych. Efekty rzeczowe projektu będą wykorzystywane przez szkoły do wykonywania głównej działalności oświatowej i edukacyjnej.
Modernizowane pomieszczenia nie będą podlegały wynajmowi, czy dzierżawie na podstawie umów cywilnoprawnych, nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Zgodnie z założeniami, efekty rzeczowe projektu nie mają służyć i nie będą wykorzystywane przez szkoły do działalności gospodarczej, czyli wiążących się z uzyskiwaniem jakichkolwiek dochodów.
Gmina za pośrednictwem Szkół prowadzi działalność publicznoprawną w zakresie edukacji, o której mowa w ustawie o samorządzie gminnym. Gmina od początku realizuje przedmiotową inwestycję z zamiarem udostępniania zmodernizowanych pomieszczeń nieodpłatnie na rzecz uczniów.
Pytanie
Czy Gminie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług nabywanych i wykorzystywanych do realizacji projektu pn. (...)?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia kwot podatku VAT wynikających z faktur dokumentujących realizację zadania pn. (...).
Uzasadnienie.
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 775, dalej: ustawa o VAT), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie natomiast do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy o VAT i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W związku z powyższym jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).
Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. 2025 r. poz. 1153), gmina wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Z treści wniosku wynika, że Gmina będąca czynnym podatnikiem podatku VAT w przypadku projektu pn. (...) nie będzie wykorzystywała efektów projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Tym samym, Gmina biorąc udział w projekcie (...) występuje jako organ władzy publicznej, a realizacja projektu związana jest z realizacją zadań własnych na podst. art. 7 ust. 1 pkt 8 i pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym (w szczególności zadania własne obejmują sprawy: edukacji publicznej oraz utrzymania gminnych obiektów oraz urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych) i w tym zakresie nie może być uznana za podatnika VAT, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.
Ponadto wydatki poniesione na realizacje projektu nie będą związane z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych.
Tym samym, nie przysługuje jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 cyt. ustawy.
Otrzymanie powyższej interpretacji przepisów prawa podatkowego jest niezbędne celem złożenia wniosku o płatność do Urzędu (...).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”.
W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.
Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności pozostających poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług oraz zwolnionych.
Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:
Pod pojęciem działalności gospodarczej należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.
W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:
·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1153):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 8 i pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy edukacji publicznej oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.
Państwa wątpliwości dotyczą kwestii braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług nabywanych i wykorzystywanych do realizacji projektu pn. (...).
Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.
W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, bowiem – jak Państwo wskazali – zrealizowany projekt ma służyć zadaniom własnym Gminy. Roboty będą przeznaczone wyłącznie do czynności nieodpłatnych związanych z prowadzeniem statutowej działalności publicznej, tj. z wykonywaniem zadań oświatowych. Efekty rzeczowe projektu będą wykorzystywane przez szkoły do wykonywania głównej działalności oświatowej i edukacyjnej. Modernizowane pomieszczenia nie będą podlegały wynajmowi czy dzierżawie na podstawie umów cywilnoprawnych, nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Zgodnie z założeniami, efekty rzeczowe projektu nie mają służyć i nie będą wykorzystywane przez szkoły do działalności gospodarczej, czyli wiążących się z uzyskiwaniem jakichkolwiek dochodów. Gmina za pośrednictwem Szkół prowadzi działalność publicznoprawną w zakresie edukacji, o której mowa w ustawie o samorządzie gminnym. Gmina od początku realizuje przedmiotową inwestycję z zamiarem udostępniania zmodernizowanych pomieszczeń nieodpłatnie na rzecz uczniów.
Tym samym, nie będą spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego i Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług przy realizacji Projektu.
Podsumowanie
Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług nabywanych i wykorzystywanych do realizacji projektu pn. (...).
Tym samym, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego.
W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym, nie zajęto stanowiska w tej sprawie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
