Interpretacja indywidualna z dnia 17 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4013.216.2025.2.MAZ
Zwolnieniem z akcyzy na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym objęte są jedynie czynności bezpośrednio powodujące przemiany fizykochemiczne materiałów metalicznych (procesy metalurgiczne) lub niemetalicznych (procesy mineralogiczne). Czynności pomocnicze, jak podgrzewanie form czy pieców, nie podlegają zwolnieniu z akcyzy.
Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku akcyzowym jest:
- prawidłowe w zakresie zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych przeznaczonych do celów opałowych wykorzystywanych do topienia wsadu aluminiowego oraz przetapiania mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego (np. materiałów zwrotnych, materiałów z obróbki mechanicznej) w Odlewni aluminium oraz wygrzewania wsadu żeliwnego w Odlewni żeliwa (część pytania nr 1);
- nieprawidłowew zakresie zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych przeznaczonych do celów opałowych, wykorzystywanych do: podgrzewania form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium w postaci płynnej w Odlewni aluminium, a także wygrzewania pieców topielnych, wygrzewania pieców dozujących, wygrzewania tygli, rożków oraz suszenia wymurówki w Odlewni żeliwa (część pytana nr 1 i pytanie nr 2).
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych, przeznaczonych do celów opałowych w procesach metalurgicznych i mineralogicznych. Uzupełnili go Państwo pismem z 11 września 2025 r. (wpływ 17 września 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Przedmiotem przeważającej działalności Spółki (dalej także jako: „Wnioskodawca”) jest produkcja … . Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą polegającą na produkcji produktów takich jak m.in.: … . W ramach Spółki funkcjonuje zakład produkcyjny zlokalizowany w …, w którym wykorzystywane są znaczne ilości gazu ziemnego o kodzie CN 2711 21 00. Wnioskodawca wskazuje, że w ramach zakładu funkcjonuje m.in. Odlewnia aluminium oraz Odlewnia żeliwa.
Odlewnia aluminium
Spółka wskazuje, że w Odlewni aluminium gaz ziemny wykorzystywany jest w następujących urządzeniach:
- jeden duży piec odlewniczy zasilany gazem;
- cztery małe piece gazowe na materiały zwrotne.
Wnioskodawca wskazuje, że w Odlewni aluminium gaz ziemny wykorzystywany jest na cele opałowe w następujących procesach:
- topienie wsadu aluminiowego - odbywa się w ww. piecu gazowym; spalany gaz pozwala na przeprowadzenie procesu topienia wsadu aluminiowego w temperaturze ok. 800°C, w efekcie czego pozyskiwane jest aluminium w formie płynnej;
- przetapianie mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego, np. materiałów zwrotnych, materiałów z obróbki mechanicznej - odbywa się w ww. czterech małych piecach gazowych.
Odlewnia żeliwa
Spółka wskazuje, że w Odlewni żeliwa gaz ziemny wykorzystywany jest w palnikach gazowych, w następujących procesach:
- wygrzewanie wsadu żeliwnego - początkowa faza wytopu żeliwa, w której dochodzi do ogrzewania żeliwa palnikami gazowymi w celu pozbycia się z niego wilgoci, konsekwencją tego procesu (tj. odparowania wody poprzez ogrzanie) jest zmiana właściwości fizykochemicznych materiału;
- wygrzewanie pieców topielniczych - przedmiotowe piece zasilane są energią elektryczną i działają pięć dni w tygodniu. W pozostałym okresie tygodnia, kiedy to piece nie są wykorzystywane, dochodzi do ich ostygnięcia. Tym samym, aby uniknąć szoku temperaturowego przy ponownym uruchomieniu pieców, są one podgrzewane przy użyciu palników gazowych.
- wygrzewanie pieców dozujących - są to piece o pojemności ok. … tony, które wypełniane są płynnym żeliwem o temperaturze ok. 1200°C. W celu uniknięcia szoku temperaturowego wynikającego z różnicy temperatury pomiędzy wychłodzonym piecem a roztopionym żeliwem, dokonuje się podgrzania przedmiotowych pieców przy użyciu palnika gazowego.
- wygrzewanie tygli, rożków itp. - są to formy wykorzystywane w procesie produkcyjnym, które zalewane są płynnym żeliwem w wysokiej temperaturze. W celu uniknięcia szoku temperaturowego, przed ich użyciem są one podgrzewane za pomocą palników gazowych.
- suszenie wymurówki - poprzez wykorzystanie palnika gazowego przeprowadzany jest proces technologiczny osuszania mineralnej wymurówki z nadmiaru wilgoci. Proces ten poprzedza zalanie wymurówki płynnym żeliwem. Podczas procesu suszenia dochodzi do zmiany stanu fizykochemicznego wymurówki.
Spółka nabywa wyroby gazowe na terytorium kraju od zewnętrznego dostawcy, z akcyzą uwzględnioną w cenie wyrobów, tym samym spełniając warunki do uznania jej za finalny podmiot gazowy, w myśl ustawy o podatku akcyzowym. Obecnie Spółka nie zwalnia z opodatkowania wyrobów gazowych.
Jednocześnie w przypadku spełnienia przesłanek do zwolnienia wyrobów gazowych od akcyzy, na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4, nabywając wyroby gazowe Spółka spełni warunki dla zastosowania zwolnienia od akcyzy tych wyrobów, wymienione w art. 31b ust. 5 ustawy o podatku akcyzowym, tj. określi w umowie zawartej ze sprzedawcą, że wyroby te będą użyte do celów zwolnienia od akcyzy.
W uzupełnieniu wniosku z 11 września 2025 r., odpowiadając na pytania Organu, Spółka podała, że:
1. Pytanie Organu: Czy w Odlewni żeliwa gaz ziemny wykorzystywany jest na cele opałowe?
Odpowiedź: Zgodnie z wyjaśnieniami Spółki, zawartymi w uzasadnieniu stanowiska we wniosku, gaz ziemny zużywany w Odlewni żeliwa wykorzystywany jest wyłącznie na cele opałowe. Wyroby gazowe nabywane przez Spółkę spalane są w Odlewni żeliwa w celu pozyskania ciepła, które kolejno zużywane jest w procesach produkcyjnych produktów, takich jak m.in.: tuleje cylindrowe do samochodów ciężarowych i osobowych, tuleje wielkogabarytowe, zestawy cylindrowo-tłokowe (zestawy naprawcze), prowadnice zaworowe, wkładki tłokowe, tłoki i zawory.
2. Pytanie Organu: Czy umowa ze sprzedawcą wyrobów gazowych będzie dotyczyła wyrobów gazowych zwolnionych od akcyz oraz wyrobów gazowych niepodlegających zwolnieniu, których sprzedaż jest rozliczana okresowo, a w umowie określa się wstępnie ilość wyrobów podlegających zwolnieniu?
Odpowiedź: Spółka wskazuje, że umowa ze sprzedawcą wyrobów gazowych będzie dotyczyła zarówno wyrobów gazowych zwolnionych od akcyzy, jak i wyrobów gazowych niepodlegających zwolnieniu. Sprzedaż tych wyrobów gazowych jest rozliczana okresowo, a w umowie zostanie określona wstępnie ilość wyrobów podlegających zwolnieniu.
3. Pytanie Organu: W przypadku odpowiedzi twierdzącej na powyższe pytanie należy wskazać czy określona wstępnie w umowie ze sprzedawcą wyrobów gazowych ilość wyrobów podlegających zwolnieniu będzie korygowana zgodnie z art. 31b ust. 5a ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (tj. Dz. U. z 2025 r. poz. 126, ze zm.)?
Odpowiedź: Biorąc pod uwagę twierdzącą odpowiedź na pytanie powyżej Spółka wskazuje, że będzie dokonywać korekty ilości wyrobów podlegających zwolnieniu, która zostanie wstępnie określona w umowie w drodze oświadczenia nabywcy, stanowiącego załącznik do umowy zgodnie z wymogami określonymi w art. 31a ust. 5a ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym.
4. Pytanie Organu: Czy przedmiotem wniosku jest także przeprowadzany w Odlewni aluminium proces podgrzewania form odlewniczych przez napełnieniem ich aluminium? W przypadku odpowiedzi twierdzącej należy opisać ten proces.
Odpowiedź: Spółka wyjaśnia, że przedmiotem wniosku jest również przeprowadzany w Odlewni aluminium proces podgrzewania form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium. Wobec tego pytanie Wnioskodawcy, zawarte na s. 4 wniosku, winno brzmieć następująco:
1. Czy w opisanym stanie faktycznym procesy zachodzące w Odlewni aluminium (tj. topienie wsadu aluminiowego, przetapianie mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego np. materiałów zwrotnych, materiałów z obróbki mechanicznej oraz podgrzewanie form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium w postaci płynnej), a także w Odlewni żeliwa (tj. wygrzewanie wsadu żeliwnego, wygrzewanie pieców topielniczych, wygrzewanie pieców dozujących oraz wygrzewanie tygli, rożków) spełniać będą cechy procesów metalurgicznych i tym samym Spółka będzie uprawniona do stosowania zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych, zużywanych na cele opałowe w procesach metalurgicznych, na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym?
W tym miejscu należy wskazać w jaki sposób Spółka rozumie pojęcie obróbki termicznej, która zgodnie z Encyklopedią PWN oznacza „proces technol. zmieniający właściwości mech, i fizyczno-chem. metali i stopów w stanie stałym przez wywołanie w nich zmian strukturalnych, zależących gł. od temperatury i czasu (obróbka cieplna zwykła), temperatury, czasu i działania środowiska (obróbka cieplno-chemiczna), temperatury, czasu i pola magnet. (obróbka cieplno-magnetyczna) lub temperatury, czasu i odkształcenia plast. (obróbka cieplno-plastyczna) [obróbka cieplna; Encyklopedia PWN: źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy (dostęp: 09.09.2025)]”. Powyższe oznacza zatem, że do obróbki termicznej danego materiału dochodzi w sytuacji poddania go działaniu wysokiej temperatury oraz czasu łącznie.
Mając na uwadze powyższe. Spółka wyjaśnia, że podgrzewanie form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium w postaci płynnej odbywa się przy użyciu palników gazowych, w których wykorzystywane są wyroby gazowe. Poprzez spalanie gazu ziemnego w przedmiotowych palnikach wytwarzane jest ciepło. Pod wpływem wysokiej temperatury wytworzonej przez palniki gazowe dochodzi do obróbki termicznej (inaczej cieplnej, a więc pod wpływem wysokiej temperatury i czasu dochodzi do zmiany fizycznej) form odlewniczych, w ramach której podwyższa się temperatura przedmiotowych form. Dzięki temu po napełnieniu form płynnym aluminium (które również ma wysoką temperaturę), nie dochodzi do szoku temperaturowego.
Podsumowując, obróbka termiczna polega zatem na poddaniu tego materiału (tj. form odlewniczych) działaniu wysokiej temperatury oraz czasu łącznie. Tym samym w ocenie Spółki uzasadnionym jest użycie pojęcia obróbki termicznej (inaczej obróbki cieplnej) w przedmiotowym wniosku.
5. Pytanie Organu: Na czym polega zmiana właściwości fizykochemicznych materiału w procesie wygrzewania wsadu żeliwnego?
Odpowiedź: Na wstępie należy wskazać, że zmiana stanu fizycznego jest to proces, w którym zmienia się wygląd danej materii lub jej stan skupienia. Zgodnie z informacjami wskazanymi w uzasadnienia stanowiska we wniosku, wygrzewanie wsadu żeliwnego jest początkową fazą wytopu żeliwa. Żeliwo podgrzewane jest przy użyciu palników gazowych (w których spalany jest gaz ziemny). Wsad żeliwny poddawany jest więc działaniu wysokiej temperatury (tj. ciepła wytworzonego wskutek spalania wyrobów gazowych). Podczas wygrzewania wsadu dochodzi do zmiany jego stanu fizycznego, bowiem nadmiar wilgoci (tj. wody) znajdujący się w wymurówce zmienia swój stan skupienia z ciekłego w gazowy. Oznacza to, że pod wpływem ciepła wytworzonego z palników gazowych, w których spalany jest gaz ziemny, dochodzi do odparowania nadmiaru wilgoci z wsadu żeliwnego, czyli do odparowania nadmiaru wody.
6. Co należy rozumieć pod pojęciem „obróbka termiczna”, użytym przez Spółkę w stanowisku własnym w sprawie, w odniesieniu do procesów wygrzewania wsadu żeliwnego oraz wygrzewania pieców dozujących w Odlewni żeliwa?
Odpowiedź: Zgodnie z Encyklopedią PWN obróbka cieplna, obróbka termiczna oznacza „proces technol. zmieniający właściwości mech. i fizyczno-chem. metali i stopów w stanie stałym przez wywołanie w nich zmian strukturalnych, zależących gł. od temperatur i czasu (obróbka cieplna zwykła), temperatury, czasu i działania środowiska (obróbka cieplno-chemiczna), temperatury, czasu i pola magnet. (obróbka cieplno-magnetyczna) lub temperatury, czasu i odkształcenia piast, (obróbka cieplno- plastyczna)”.
Powyższe oznacza zatem, że do obróbki termicznej danego materiału dochodzi w sytuacji poddania go działaniu wysokiej temperatury oraz czasu, łącznie. W tym zakresie Spółka wyjaśnia, że w przypadku:
- procesu wygrzewania wsadu żeliwnego dochodzi do poddania wsadu działaniu wysokiej temperatur (ciepła, wytworzonego ze spalania gazu ziemnego w palnikach gazowych). W trakcie trwania procesu wygrzewania (wsad żeliwny poddawany jest więc również działaniu czasu w połączeniu z działaniem wysokiej temperatury) nadmiar wilgoci (tj. wody) zmienia swój stan skupienia z ciekłego w gazowy, a w konsekwencji dochodzi do odparowania nadmiaru wilgoci z wsadu żeliwnego, czyli odparowania nadmiaru wody.
- procesu wygrzewania pieców dozujących, piece te są wypełniane żeliwem w temperaturze ok. 1200°C, zatem aby uniknąć szoku temperaturowego wynikającego z różnicy temperatur pomiędzy wychłodzonym piecem, a roztopionym żeliwem, dokonuje się podgrzania pieców przy użyciu palnika gazowego. W palniku tym spalany jest gaz ziemny, dzięki czemu wytwarzane jest ciepło. Obróbka termiczna, biorąc pod uwagę wyżej przytoczoną definicję, polega zatem na tym, że piece dozujące są poddawane działaniu wysokiej temperatur (wytworzonej przy użyciu palnika gazowego) oraz działaniu czasu, która to wysoka temperatura z czasem podgrzewa przedmiotowe piece.
Obróbka termiczna w obu tych procesach polega zatem na poddaniu działania tych materiałów (tj. wsadu żeliwnego oraz pieców dozujących) działaniu wysokiej temperatury oraz czasu łącznie. Tym samym w ocenie Spółki uzasadnionym jest użycie pojęcia obróbki termicznej (inaczej obróbki cieplnej) w przedmiotowym wniosku.
7. Pytanie Organu: Czy opisany we wniosku proces suszenia wymurówki, mający miejsce w Odlewni żeliwa, jest klasyfikowany w nomenklaturze NACE pod kodem Dl 26 „produkcja produktów z pozostałych surowców niemetalicznych” w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 3037/90 z dnia 9 października 1990 r. w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej (Dz.Urz. UE L 293 z 24.10.1990, str. 1, z późn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 02, t. 04, str. 177, z późn. zm.)?
Odpowiedź: Zgodnie z przytoczonym przez Dyrektora rozporządzeniem, nomenklatura NACE klasyfikuje działalności gospodarcze we Wspólnocie Europejskiej. I tak, w ocenie Spółki, w sekcji D Przetwórstwo przemysłowe, podsekcji Dl Produkcja wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych, grupie 26.8 Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych oraz klasie 26.81 Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych, gdzie indziej niewymienionych mieści się przeprowadzany w Odlewni żeliwa proces suszenia wymurówki. Wymurówka po wysuszeniu z nadmiaru wilgoci (a więc po zajściu zmiany fizycznej) jest następnie wykorzystywana przez Spółkę w procesie produkcji finalnych wyrobów.
Sama wymurówka wytworzona jest przede wszystkim z cegły szamotowej oraz betonu ogniotrwałego, które w ocenie Spółki stanowią mineralne surowce niemetaliczne.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Spółki proces suszenia wymurówki, która kolejno wykorzystywana jest w procesie produkcji finalnych wyrobów, mieści się w nomenklaturze NACE pod kodem DI 26.81.
8. Pytanie Organu: Z jakich materiałów wytworzona jest wymurówka, na czym dokładnie polega jej suszenie i zmiana stanu fizykochemicznego?
Odpowiedź: Jak wskazywała Spółka, przedmiotowa wymurówka wytworzona jest przede wszystkim z cegły szamotowej oraz betonu ogniotrwałego.
Suszenie wymurówki odbywa się przy użyciu palników gazowych, w których spalany jest gaz ziemny. W wyniku tego procesu wytwarzane jest ciepło, przy użyciu którego wymurówka osuszana jest z nadmiaru wilgoci.
Zmiana stanu fizycznego jest to proces, w którym zmienia się wygląd danej materii lub jej stan skupienia. I tak w przedmiotowej sprawie, jak już wskazywała Spółka, w procesie suszenia wymurówki dochodzi do zmiany jej stanu fizycznego. Nadmiar wilgoci (tj. wody) znajdujący się w wymurówce zmienia swój stan skupienia z ciekłego w gazowy. Oznacza to. że pod wpływem ciepła wytworzonego z palników gazowych, w których spalany jest gaz ziemny, dochodzi do odparowania nadmiaru wilgoci z wymurówki. czyli do odparowania nadmiaru wody.
Pytania
1. Czy w opisanym stanie faktycznym procesy zachodzące w Odlewni aluminium (tj. topienie wsadu aluminiowego, przetapianie mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego np. materiałów zwrotnych, materiałów z obróbki mechanicznej oraz podgrzewanie form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium w postaci płynnej), a także w Odlewni żeliwa (tj. wygrzewanie wsadu żeliwnego, wygrzewanie pieców topielniczych, wygrzewanie pieców dozujących oraz wygrzewanie tygli, rożków) spełniać będą cechy procesów metalurgicznych i tym samym Spółka będzie uprawniona do stosowania zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych, zużywanych na cele opałowe w procesach metalurgicznych, na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym?
2. Czy w opisanym stanie faktycznym proces zachodzący w Odlewni żeliwa, tj. proces suszenia wymurówki przy użyciu palnika gazowego, spełniać będzie cechy procesu mineralogicznego i tym samym Spółka będzie uprawniona do stosowania zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych, zużywanych na cele opałowe w procesach mineralogicznych, na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym?
Państwa stanowisko w sprawie
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1
Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym procesy przeprowadzane w Odlewni aluminium (tj. topienie wsadu aluminiowego oraz przetapianie mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego np. materiałów zwrotnych, materiałów z obróbki mechanicznej) oraz Odlewni żeliwa (tj. wygrzewanie wsadu żeliwnego, wygrzewanie pieców topielniczych, wygrzewanie pieców dozujących oraz wygrzewanie tygli, rożków) spełniać będą przesłanki do uznania, że gaz ziemny jest wykorzystywany przez Wnioskodawcę na cele opałowe w procesach metalurgicznych. Tym samym Spółka będzie uprawniona do zastosowania zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2
Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym proces przeprowadzany w Odlewni żeliwa, tj. proces suszenia wymurówki przy użyciu palnika gazowego, spełniać będzie przesłanki do uznania, że gaz ziemny jest wykorzystywany przez Wnioskodawcę na cele opałowe w procesach mineralogicznych. Tym samym Spółka będzie uprawniona do zastosowania zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
1. Gaz ziemny jako wyrób akcyzowy
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, ustawa określa opodatkowanie podatkiem akcyzowym wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych, organizację obrotu wyrobami akcyzowymi, a także oznaczanie znakami akcyzy.
Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym, wyroby akcyzowe oznaczają wyroby energetyczne, energię elektryczną, napoje alkoholowe wyroby tytoniowe oraz susz tytoniowy, określone w załączniku nr 1 do tej ustawy.
Do wyrobów energetycznych ustawa o podatku akcyzowym zalicza m.in. wyroby gazowe. Zgodnie, bowiem z art. 2 ust. 1 pkt 1b ustawy o podatku akcyzowym, przez wyroby gazowe rozumie się wyroby energetyczne o kodach CN 2705 00 00, 2711 11 00, 2711 21 00, 2711 29 00 i pozostałe paliwa opałowe, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 15 lit. b. z wyłączeniem wyrobów energetycznych o kodzie CN 2901 10 00.
W wykazie wyrobów akcyzowych stanowiącym załącznik 1 do ustawy o podatku akcyzowym, w poz. 28 pod kodem CN 2711 wymieniono gaz ziemny (mokry) i pozostałe węglowodory gazowe.
Tym samym gaz ziemny zużywany przez Spółkę jest wyrobem akcyzowym. Analizy wymaga zatem kwestia jego opodatkowania.
2. Opodatkowanie wyrobów gazowych akcyzą
Zgodnie z art. 9c ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, w przypadku wyrobów gazowych przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:
1) nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
2) sprzedaż wyrobów gazowych finalnemu nabywcy gazowemu;
3) import wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
4) użycie wyrobów gazowych przez pośredniczący podmiot gazowy;
5) użycie wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego:
a) uzyskanych w sposób inny niż w drodze nabycia.
b) jeżeli nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tych wyrobów finalnemu nabywcy gazowemu, a w wyniku kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego albo postępowania podatkowego nie ustalono, że akcyza została zapłacona w należnej wysokości,
c) nabytych w ramach zwolnienia, o którym mowa w art. 31b ust. 1-4. do innych celów niż zwolnione na podstawie tych przepisów, przy czym za takie użycie uważa się również naruszenie warunku, o którym mowa w art. 31b ust. 5-7 lub 9, a także sprzedaż, eksport lub dostawę wewnątrzwspólnotową wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego zamiast użycia ich do celów, o których mowa w art. 31b ust. 1-4.
Zgodnie z art. 9c ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym, za sprzedaż finalnemu nabywcy gazowemu wyrobów gazowych uznaje się ich:
1) sprzedaż, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.);
2) zamianę, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny;
3) wydanie w zamian za wierzytelności;
4) wydanie w miejsce świadczenia pieniężnego;
5) darowiznę, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny;
6) wydanie w zamian za dokonanie określonej czynności;
7) przekazanie lub wykorzystanie na potrzeby reprezentacji albo reklamy;
8) przekazanie przez podatnika na potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, a także zatrudnionych przez niego pracowników oraz byłych pracowników;
Kluczowe w tym miejscu jest zatem ustalenie sytuacji prawnopodatkowej Spółki.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 19a ustawy o podatku akcyzowym, za finalnego nabywcę gazowego uznaje się podmiot, który:
a) nabywa na terytorium kraju, importuje lub nabywa wewnątrzwspólnotowo wyroby gazowe, lub
b) posiada uzyskane w sposób inny niż w drodze nabycia wyroby gazowe,
- niebędący pośredniczącym podmiotem gazowym.
Natomiast art. 2 ust. 1 pkt 23d ustawy o podatku akcyzowym stanowi, iż pośredniczący podmiot gazowy to podmiot mający siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju lub posiadający koncesję na obrót gazem ziemnym na terytorium kraju:
1) dokonujący sprzedaży, dostawy wewnątrzwspólnotowej, nabycia wewnątrzwspólnotowego, importu lub eksportu wyrobów gazowych, lub
2) używający wyrobów gazowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów nieobjętych zwolnieniem od akcyzy, lub
3) używający wyrobów gazowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów objętych zerową stawką akcyzy, lub
4) będący spółką prowadzącą giełdę towarową w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, nabywającą wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji opisanej w art. 5 ust. 3a ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, lub
5) będący towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, nabywającym wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji opisanej w art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych lub nabywającym wyroby gazowe na rachunek dającego zlecenie na rynku regulowanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub
6) będący giełdową izbą rozrachunkową, Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. lub spółką, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, nabywającymi wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji opisanej w art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, lub
7) będący spółką prowadzącą jednocześnie izbę rozliczeniową i izbę rozrachunkową w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, nabywającą wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji, o której mowa w art. 68a ust. 14 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub w celu rozliczenia i rozrachunku transakcji zawieranych na rynku regulowanym
- który dokonał zgłoszenia rejestracyjnego zgodnie z art. 16.
Biorąc pod uwagę powyższe, Spółka jest obecnie finalnym nabywcą gazowym i nie dokonuje czynności opodatkowanych akcyzą, a w konsekwencji nabywa wyroby gazowe od zewnętrznego dostawcy z akcyzą uwzględnioną w ich cenie.
3. Zwolnienie wyrobów gazowych od akcyzy
Zgodnie z art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym, zwalnia się od akcyzy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby gazowe przeznaczone do celów opałowych w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej.
Jednocześnie, zgodnie z ust. 5 tego samego art. 31b ustawy o podatku akcyzowym, w przypadku sprzedaży wyrobów gazowych w ramach zwolnień, o których mowa w ust. 1, ust. 2 pkt 2-8, ust. 3 pkt 2 i 3 oraz ust. 4, podmiotom, które użyją tych wyrobów do celów określonych w tych przepisach, warunkiem zwolnienia jest określenie w umowie zawartej między sprzedawcą a nabywcą, że wyroby te będą użyte do tych celów.
Tym samym, aby Spółka była uprawniona do korzystania ze zwolnienia wyrobów gazowych od akcyzy na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 (tj. w procesach mineralogicznych i metalurgicznych) musi spełniać łącznie następujące przesłanki:
1. zużywać wyroby gazowe do celów opałowych:
2. zużywać przedmiotowe wyroby gazowe w procesach metalurgicznych lub mineralogicznych;
3. określić w umowie zawartej między sprzedawcą a nabywcą, że wyroby te będą zużywane do celów zwolnionych od akcyzy.
Procesy metalurgiczne
I. Wyroby gazowe zużywane do celów opałowych
Wyroby gazowe w Odlewni aluminium oraz Odlewni żeliwa zużywane są wyłącznie na cele opałowe. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, wyroby gazowe nabywane przez Spółkę spalane są w Odlewni aluminium oraz Odlewni żeliwa w celu pozyskania ciepła, niezbędnego do przeprowadzania procesów produkcyjnych.
Tym samym warunek zużywania przez Spółkę wyrobów gazowych na cele opałowe pozostaje spełniony.
II. Wyroby gazowe zużywane w procesach metalurgicznych
Na wstępie należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku akcyzowym nie definiują pojęcia „procesy metalurgiczne”, a także nie odwołują się w powyższym zakresie wprost do innych aktów prawnych.
W celu określenia definicji pojęcia „procesy metalurgiczne” należałoby zatem posiłkować się definicjami funkcjonującymi w świecie odpowiednich nauk, zawartymi w specjalistycznej literaturze. Tak na przykład, zgodnie z definicją zawartą w publikacji „Technologia ogólna: podstawy technologii mechanicznych” pod red. Aleksandra Góreckiego, procesy metalurgiczne stanowią procesy otrzymywania surówki w podwyższonych temperaturach, najczęściej w wyniku redukcji tlenków. Za procesy metalurgiczne uważa się procesy polegające na otrzymywaniu rafinacji oraz przetwarzaniu metali i ich stopów m.in. przy użyciu prądu elektrycznego
W literaturze specjalistycznej „metalurgią” nazywa się szereg powiązanych ze sobą procesów technologicznych mających na celu otrzymanie technicznie czystego produktu z surowców, którymi najczęściej są rudy wytapianych metali, (por. Chudzikiewicz R., Briks W.: Podstawy metalurgii i odlewnictwa. Warszawa: PWN 1977).
W ślad natomiast za encyklopedią PWN, metalurgia to dział nauki i techniki zajmujący się procesami otrzymywania metali z rud, ich rafinacji (rafinacja metali), wytwarzania stopów oraz obróbki mającej na celu nadanie im odpowiednich kształtów i właściwości. Zgodnie z przedmiotową definicją, proces metalurgiczny obejmuje: „wstępną przeróbkę rudy - rozdrobnienie i wzbogacenie (m.in. grawitacyjne, ogniowe, magnet, lub przez flotację) oraz spiekanie miałkich rud (aglomeracja), właściwy proces prowadzący do otrzymania metalu, zw. procesem hutniczym, oraz rafinację metalu; zależnie od stosowanych metod m. dzieli się na: pirometalurgię, obejmującą procesy redukcji tlenków metali w wysokich temperaturach i procesy utleniania zanieczyszczeń (świeżenie), hydrometalurgię oraz elektrometalurgię (otrzymywanie metali w piecach elektr.), a także metalurgię próżniową i metalurgię proszków” [metalurgia, Encyklopedia PWN: źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy (dostęp: 20.12.2024)].
Po ustaleniu definicji pojęcia „metalurgia”, należy pochylić się również nad znaczeniem pojęć „proces” oraz „produkcja”. W ślad za internetowym Słownikiem języka polskiego PWN, produkcja to „zorganizowana działalność mająca na celu wytwarzanie jakichś towarów, usług lub dóbr kultury; też: to, co zostało wytworzone” [produkcja - definicja, synonimy, przykłady użycia (pwn.pl) (dostęp: 20.12.2024).
Zgodnie natomiast z definicją zaczerpniętą z Wielkiego słownika języka polskiego, proces oznacza ciąg następujących po sobie zmian powiązanych przyczynowo i stanowiących kolejne etapy rozwoju czegoś lub celowego działania” [proces - Wielki słownik języka polskiego PAN (wsjp.pl) (dostęp: 20.12.2024)].
Biorąc pod uwagę powyższe, z punktu widzenia wykładni językowej, procesami metalurgicznymi są więc procesy produkcji wyrobów metalowych, w których występuje chemiczna, termiczna, a w niektórych przypadkach również plastyczna obróbka surowców metalowych.
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, chcąc określić, czy procesy przeprowadzane w Odlewni aluminium oraz Odlewni żeliwa spełniać będą ww. definicję procesów metalurgicznych, należy określić, czy w przedmiotowych procesach produkcji wyrobów metalowych dochodzi do chemicznej, termicznej bądź plastycznej obróbki surowców metalowych, co Spółka szerzej opisuje poniżej.
Odlewnia aluminium
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Spółka posiada na terenie swojego zakładu Odlewnię aluminium, w której wykorzystywane są znaczne ilości wyrobów gazowych, dzięki spalaniu których możliwe jest przeprowadzanie procesów produkcyjnych produktów, takich jak m.in.: tuleje cylindrowe dla samochodów ciężarowych i osobowych, tuleje wielkogabarytowe, zestawy cylindrowo-tłokowe (zestawy naprawcze), prowadnice zaworowe, wkładki tłokowe, tłoki i zawory.
W ocenie Wnioskodawcy przedmiotowe procesy produkcyjne spełniają przesłanki do uznania ich za procesy metalurgiczne. Wśród nich Spółka wyróżnia:
a) topienie wsadu aluminiowego.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, topienie wsadu aluminiowego odbywa się w 10-tonowym piecu gazowym. Wykorzystywany w tym etapie, spalany gaz ziemny pozwala na przeprowadzenie procesu topienia wsadu aluminiowego w temperaturze ok. 800°C. W efekcie powyższego dochodzi do termicznej obróbki surowca - wsad pierwotnie w formie stałej, pod wpływem wysokiej temperatury zmienia stan skupienia na ciekły.
b) przetapianie mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego, np. materiałów zwrotnych, materiałów z obróbki mechanicznej.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, przetapianie mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego odbywa się w czterech małych piecach gazowych. Pod wpływem wysokiej temperatury, wytworzonej w wyniku spalania gazu ziemnego w przedmiotowych piecach, dochodzi do obróbki termicznej przedmiotowych elementów, które zmieniają swój stan skupienia ze stałego na ciekły.
c) podgrzewanie form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium w postaci płynnej.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, podgrzewanie form odlewniczych następuje z użyciem palników gazowych. W celu uniknięcia szoku temperaturowego pomiędzy formą odlewniczą, a aluminium w postaci płynnej ponownie dochodzi do procesu obróbki termicznej, w ramach której dochodzi do podwyższenia temperatury przedmiotowych form.
Biorąc pod uwagę powyżej opisane procesy zachodzące w Odlewni aluminium zakładu produkcyjnego w ..., w ocenie Wnioskodawcy przedmiotowe procesy spełniają definicję procesów metalurgicznych i w konsekwencji gaz ziemny, zużywany do przeprowadzania tych procesów powinien podlegać zwolnieniu od akcyzy na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Spółka wskazuje, że wyżej opisane czynności są nierozerwalnym elementem procesu produkcyjnego, a więc są ciągiem następujących po sobie zmian powiązanych przyczynowo i stanowiących kolejne etapy produkcji towarów.
Odlewnia żeliwa
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Spółka posiada na terenie swojego zakładu Odlewnię żeliwa, w której wykorzystywane są znaczne ilości wyrobów gazowych, dzięki spalaniu których możliwe jest przeprowadzanie procesów produkcyjnych produktów, takich jak m.in.: tuleje cylindrowe dla samochodów ciężarowych i osobowych, tuleje wielkogabarytowe, zestawy cylindrowo-tłokowe (zestawy naprawcze), prowadnice zaworowe, wkładki tłokowe, tłoki i zawory.
W ocenie Wnioskodawcy przedmiotowe procesy produkcyjne spełniają przesłanki do uznania ich za procesy metalurgiczne. Wśród nich Spółka wyróżnia:
a) wygrzewanie wsadu żeliwnego.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, wygrzewanie wsadu żeliwnego jest początkową fazą wytopu żeliwa. W fazie tej dochodzi do ogrzewania żeliwa palnikami gazowymi w celu pozbycia się z niego wilgoci. Wsad żeliwny poddawany jest więc działaniu wysokiej temperatury, wskutek czego dochodzi do jego obróbki termicznej.
b) wygrzewanie pieców topielniczych.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, przedmiotowe piece zasilane są energią elektryczną i działają pięć dni w tygodniu. W pozostałym okresie tygodnia, kiedy to piece nie są wykorzystywane, dochodzi do ich ostygnięcia. Tym samym, aby uniknąć szoku temperaturowego przy ponownym uruchomieniu pieców, są one podgrzewane przy użyciu palników gazowych.
c) wygrzewanie pieców dozujących.
Są to piece o pojemności ok. 1/1,5 tony, które wypełniane są płynnym żeliwem o temperaturze ok. 1200°C. W celu uniknięcia szoku temperaturowego wynikającego z różnicy temperatury pomiędzy wychłodzonym piecem a roztopionym żeliwem, dokonuje się podgrzania przedmiotowych pieców przy użyciu palnika gazowego, tym samym ponownie dochodzi do ich obróbki termicznej.
d) wygrzewanie tygli, rożków itp.
Są to formy wykorzystywane w procesie produkcyjnym, które zalewane są płynnym żeliwem w wysokiej temperaturze. W celu uniknięcia szoku temperaturowego, przed ich użyciem są one podgrzewane za pomocą palników gazowych.
Biorąc pod uwagę powyżej opisane procesy zachodzące w Odlewni żeliwa zakładu produkcyjnego w ..., w ocenie Wnioskodawcy przedmiotowe procesy spełniają definicję procesów metalurgicznych i w konsekwencji gaz ziemny, zużywany do przeprowadzania tych procesów powinien podlegać zwolnieniu od akcyzy na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Spółka wskazuje, że wyżej opisane czynności są nierozerwalnym elementem procesu produkcyjnego, a więc są ciągiem następujących po sobie zmian powiązanych przyczynowo i stanowiących kolejne etapy produkcji towarów.
III. Zawarcie umowy między sprzedawcą a nabywcą, w której określone zostanie, że wyroby gazowe zużywane będą do celów zwolnionych od akcyzy
Stosownie do art. 31b ust. 5 ustawy o podatku akcyzowym, w przypadku sprzedaży wyrobów gazowych w ramach zwolnień, o których mowa w ust. 1, ust. 2 pkt 2-8, ust. 3 pkt 2 i 3 oraz ust. 4, podmiotom, które użyją tych wyrobów do celów określonych w tych przepisach, warunkiem zwolnienia jest określenie w umowie zawartej między sprzedawcą a nabywcą, że wyroby te będą użyte do tych celów.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca, w celu wypełnienia warunków dla zastosowania zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych, wymienionych w art. 31b ust. 4 określi w umowie zawartej ze sprzedawcą, że wyroby te będą zużyte do celów objętych zwolnieniem od akcyzy. Tym samym warunek dotyczący określenia w umowie między sprzedawcą a nabywcą wyrobów gazowych, że wyroby te zostaną zużyte do celów objętych zwolnieniem od akcyzy, należy uznać za spełniony.
Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Wnioskodawcy w ramach procesu produkcyjnego realizowanego w zakładzie Spółki, zarówno w Odlewni aluminium, jak i Odlewni żeliwa dochodzi do termicznej obróbki komponentów metalowych, które po uzyskaniu określonych i pożądanych parametrów oraz właściwości wchodzą w skład produktów gotowych. Z powyższego wynika zatem, że gaz nabywany przez Spółkę wykorzystywany jest do celów opałowych w realizowanym procesie technologicznym, mieszczącym się w pojęciu procesu metalurgicznego i tym samym może podlegać pod zwolnienie na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Procesy mineralogiczne
I. Wyroby gazowe zużywane do celów opałowych
Wyroby gazowe zużywane w Odlewni aluminium oraz Odlewni żeliwa zużywane są wyłącznie na cele opałowe. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, wyroby gazowe nabywane przez Spółkę, spalane są w Odlewni aluminium oraz Odlewni żeliwa w celu pozyskania ciepła, niezbędnego do przeprowadzania procesów produkcyjnych.
Tym samym warunek zużywania przez Spółkę wyrobów gazowych na cele opałowe pozostaje spełniony.
II. Wyroby gazowe zużywane w procesach mineralogicznych
Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 33 ustawy o podatku akcyzowym, procesy mineralogiczne oznaczają procesy sklasyfikowane w nomenklaturze NACE pod kodem Dl 26 „produkcja produktów z pozostałych surowców niemetalicznych” zgodnie z brzmieniem rozporządzenia Rady (EWG) nr 3037/90 z dnia 9 października 1990 r. w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej (Dz.Urz. UE. L 293 z 24.10.1990, str. 1, z późn. zm.; Dz.Urz.UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 02, t. 04, str. 177, z późn. zm.: dalej: „rozporządzenie w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej”).
Jednocześnie, zgodnie z Encyklopedią PWN mineralogia oznacza naukę o minerałach, ich strukturze, składzie chemicznym i właściwościach fizycznych, powstawaniu, przeobrażaniu się i występowaniu w skorupie ziemskiej [mineralogia. Encyklopedia PWN: źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy (dostęp: 20.12.2024)]. Stosownie natomiast do Słownika języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego, mineralogia stanowi „naukę o właściwościach chemicznych i fizycznych minerałów, badającą warunki ich tworzenia się, przeobrażania itp.” [mineralogia. Encyklopedia PWN: źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy (dostęp: 20.12.2024)].
Po ustaleniu definicji pojęcia mineralogia, należy pochylić się również nad znaczeniem pojęć procesu oraz produkcji. W ślad za internetowym Słownikiem języka polskiego PWN produkcja to „zorganizowana działalność mająca na celu wytwarzanie jakichś towarów, usług lub dóbr kultury; też: to, co zostało wytworzone” [produkcja - definicja, synonimy, przykłady użycia (pwn.pl) (dostęp: 20.12.2024)].
Zgodnie natomiast z definicją zaczerpniętą z Wielkiego słownika języka polskiego, proces oznacza ciąg następujących po sobie zmian powiązanych przyczynowo i stanowiących kolejne etapy rozwoju czegoś lub celowego działania [proces - Wielki słownik języka polskiego PAN (dostęp: 20.12.2024].
Przenosząc powyższe definicje na grunt przepisów ustawy o podatku akcyzowym, należy wysnuć wniosek, że przez proces mineralogiczny zgodnie z art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym należy rozumieć proces, w którym następuje przemiana fizykochemiczna minerałów (związków chemicznych, powstałych wskutek procesów geologicznych).
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 1 ust. 1 rozporządzenia w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej, celem tego rozporządzenia jest ustanowienie wspólnej statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej. Należy także wskazać, że ww. nomenklatura klasyfikuje produkcję danego towaru, natomiast w definicji procesów mineralogicznych jest mowa o procesach sklasyfikowanych na podstawie tej nomenklatury. Mowa zatem o dwóch różnych czynnościach, które w praktyce mogą, lecz nie muszą się pokrywać.
Wskazane powyżej przepisy wprowadzają zatem zwolnienie dla wyrobów gazowych przeznaczonych do celów opałowych w procesach mineralogicznych. Procesy te zostały zdefiniowane jako sklasyfikowane w nomenklaturze NACE pod kodem Dl 26 „produkcja produktów z pozostałych surowców niemetalicznych”.
Rozstrzygnięcia wymaga zatem kwestia ewentualnych związków pomiędzy pojęciami „procesy mineralogiczne” a „proces suszenia wymurówki”.
Warto zwrócić uwagę, że definicja „procesów mineralogicznych”, która jako jedyna została zdefiniowana w ustawie o podatku akcyzowym (art. 2 ust. 1 pkt 33), nie odnosi się do wszystkich procesów sklasyfikowanych w nomenklaturze NACE pod kodem Dl 26 (jako działalności kompleksowej), lecz wyłącznie do procesów, w których następuje przemiana fizykochemiczna minerałów (związków chemicznych powstałych wskutek procesów geologicznych). W konsekwencji zwolnieniu od podatku akcyzowego na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym, podlegają wyłącznie wyroby gazowe zużywane w ww. procesie. Zatem nie obejmuje on całokształtu produkcji, a jedynie ściśle określony etap całego procesu produkcyjnego.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, w Odlewni żeliwa przeprowadzany jest proces suszenia wymurówki. Przedmiotowa wymurówka wytworzona jest przede wszystkim z cegły szamotowej i betonu ogniotrwałego. Do celu suszenia wykorzystywany jest palnik gazowy, użycie którego w procesie technologicznym pozwala na osuszenie wymurówki z nadmiaru wilgoci. Proces ten poprzedza zalanie wymurówki płynnym żeliwem. Podczas procesu suszenia dochodzi więc do zmiany stanu fizycznego wymurówki.
Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że w procesie suszenia wymurówki dochodzi do przemiany chemicznej, tj. odparowania wody z wymurówki.
Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Wnioskodawcy w ramach realizowanego procesu produkcyjnego w Spółce, w Odlewni żeliwa dochodzi do przemiany fizykochemicznej minerałów w ściśle określonym etapie procesu produkcyjnego. Z powyższego wynika zatem, że gaz nabywany przez Spółkę wykorzystywany jest do celów opałowych w realizowanym procesie technologicznym, mieszczącym się w pojęciu procesu mineralogicznego i tym samym może podlegać pod zwolnienie na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
III. Zawarcie umowy między sprzedawcą a nabywcą, w której określone zostanie, że wyroby gazowe zużywane będą do celów zwolnionych od akcyzy
Stosownie do art. 31b ust. 5 ustawy o podatku akcyzowym, w przypadku sprzedaży wyrobów gazowych w ramach zwolnień, o których mowa w ust. 1, ust. 2 pkt 2-8, ust. 3 pkt 2 i 3 oraz ust. 4. podmiotom, które użyją tych wyrobów do celów określonych w tych przepisach, warunkiem zwolnienia jest określenie w umowie zawartej między sprzedawcą a nabywcą, że wyroby te będą użyte do tych celów.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca, w celu wypełnienia warunków dla zastosowania zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych, wymienionych w art. 31b ust. 4, określi w umowie zawartej ze sprzedawcą, że wyroby te będą zużyte do celów objętych zwolnieniem od akcyzy.
Tym samym warunek dotyczący określenia w umowie między sprzedawcą a nabywcą wyrobów gazowych, że wyroby te zostaną zużyte do celów objętych zwolnieniem od akcyzy, należy uznać za spełniony.
Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, w ramach realizowanego procesu produkcyjnego w zakładzie Spółki w Odlewni żeliwa dochodzi do produkcji wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych. Z powyższego wynika zatem, że gaz nabywany przez Spółkę wykorzystywany jest do celów opałowych w realizowanym procesie technologicznym, mieszczącym się w pojęciu procesu mineralogicznego i tym samym może podlegać pod zwolnienie na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie także w interpretacjach podatkowych wydanych w oparciu o bardzo zbliżone stany faktyczne. W szczególności należy tu przytoczyć interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (dalej: „Organ”) z dnia 19 sierpnia 2016 r. (nr IBPP4/4513-231/16-1/BP), w której Organ potwierdził, że stanowisko wnioskodawcy, dotyczące możliwości zwolnienia z opodatkowania akcyzą wyrobów gazowych zużywanych w procesach metalurgicznych jest prawidłowe.
Biorąc pod uwagę wskazane powyżej informacje, w opinii Spółki, przeprowadzane procesy produkcyjne w Odlewni aluminium oraz Odlewni żeliwa, w zakładzie w ..., mieścić się będą pod pojęciami procesów mineralogicznych oraz procesów metalurgicznych, o których mowa w art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Ponadto Spółka zawrze w umowie między sprzedawcą a nabywcą wyrobów gazowych, że wyroby te zostaną zużyte do celów objętych zwolnieniem od akcyzy zgodnie z art. 31b ust. 5 ustawy o podatku akcyzowym.
W konsekwencji powyższego gaz ziemny, zużywany w Odlewni aluminium oraz Odlewni żeliwa w zakładzie produkcyjnym w ... w procesie produkcyjnym, spełniać będzie przesłanki do uznania tych procesów za metalurgiczne oraz mineralogiczne, w konsekwencji czego Spółka uprawniona będzie do korzystania ze zwolnienia wyrobów gazowych od akcyzy, o którym mowa w art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że w tożsamych stanach faktycznych zostały wydane następujące interpretacje, potwierdzające prawidłowość zaprezentowanego stanowiska: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 grudnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4013.284.2021.1.JS; pismo z dnia 1 lutego 2017 r. Izba Skarbowa w Katowicach, nr 2461-IBPP4.4513.402.2016.1.PZ.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:
- prawidłowe w zakresie zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych przeznaczonych do celów opałowych wykorzystywanych do topienia wsadu aluminiowego oraz przetapiania mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego (np. materiałów zwrotnych, materiałów z obróbki mechanicznej) w Odlewni aluminium oraz wygrzewania wsadu żeliwnego w Odlewni żeliwa (część pytania nr 1);
- nieprawidłowe w zakresie zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych przeznaczonych do celów opałowych, wykorzystywanych do: podgrzewania form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium w postaci płynnej w Odlewni aluminium, a także wygrzewania pieców topielnych, wygrzewania pieców dozujących, wygrzewania tygli, rożków oraz suszenia wymurówki w Odlewni żeliwa (część pytana nr 1 i pytanie nr 2).
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 126, ze zm.; dalej jako: „ustawa” lub „ustawa o podatku akcyzowym”):
Ustawa określa opodatkowanie podatkiem akcyzowym, zwanym dalej „akcyzą”, wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych, organizację obrotu wyrobami akcyzowymi, a także oznaczanie znakami akcyzy.
Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Użyte w ustawie określenie wyroby akcyzowe - wyroby energetyczne, energię elektryczną, napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych, wyroby nowatorskie, urządzenia do waporyzacji, zestawy części do urządzeń do waporyzacji, saszetki nikotynowe i inne wyroby nikotynowe, wymienione w załączniku nr 1 do ustawy.
Pod pozycją 28 załącznika nr 1 do ustawy, pod kodem CN 2711 został wymieniony gaz ziemny (mokry) i pozostałe węglowodory gazowe.
Jak stanowi art. 2 ust. 1 pkt 1b ustawy:
Wyroby gazowe to wyroby energetyczne o kodach CN 2705 00 00, 2711 11 00, 2711 21 00, 2711 29 00 i pozostałe paliwa opałowe, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 15 lit. b, z wyłączeniem wyrobów energetycznych o kodzie CN 2901 10 00.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Do wyrobów energetycznych, w rozumieniu ustawy, zalicza się wyroby objęte pozycjami CN 2701, 2702 oraz od 2704 do 2715.
Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 5a ustawy:
Centralny Rejestr Podmiotów Akcyzowych to rejestr podmiotów, o których mowa w art. 16 ust. 1 i 1a.
Przepis art. 2 ust. 1 pkt 19a ustawy wskazuje, że:
Finalny nabywca gazowy to podmiot, który:
a) nabywa na terytorium kraju, importuje lub nabywa wewnątrzwspólnotowo wyroby gazowe, lub
b) posiada uzyskane w sposób inny niż w drodze nabycia wyroby gazowe
- niebędący pośredniczącym podmiotem gazowym.
W myśl art. 2 ust. 1 pkt 21 ustawy:
Użyte w ustawie określenie sprzedaż oznacza czynność faktyczną lub prawną, w której wyniku dochodzi do przeniesienia posiadania lub własności przedmiotu sprzedaży na inny podmiot.
Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 23d ustawy:
Pośredniczący podmiot gazowy to podmiot mający siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju lub posiadający koncesję na obrót gazem ziemnym na terytorium kraju:
a) dokonujący sprzedaży, dostawy wewnątrzwspólnotowej, nabycia wewnątrzwspólnotowego, importu lub eksportu wyrobów gazowych, lub
b) używający wyrobów gazowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów nieobjętych zwolnieniem od akcyzy, lub
c) używający wyrobów gazowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów objętych zerową stawką akcyzy, lub
d) będący spółką prowadzącą giełdę towarową w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, nabywającą wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji opisanej w art. 5 ust. 3a ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, lub
e) będący towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, nabywającym wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji opisanej w art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych lub nabywającym wyroby gazowe na rachunek dającego zlecenie na rynku regulowanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub
f) będący giełdową izbą rozrachunkową, Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. lub spółką, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, nabywającymi wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji opisanej w art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, lub
g) będący spółką prowadzącą jednocześnie izbę rozliczeniową i izbę rozrachunkową w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, nabywającą wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji, o której mowa w art. 68a ust. 14 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub w celu rozliczenia i rozrachunku transakcji zawieranych na rynku regulowanym
- który dokonał zgłoszenia rejestracyjnego zgodnie z art. 16.
Jak stanowi art. 2 ust. 1 pkt 33 ustawy o podatku akcyzowym:
Użyte w ustawie określenie procesy mineralogiczne oznacza procesy sklasyfikowane w nomenklaturze NACE pod kodem DI 26 „produkcja produktów z pozostałych surowców niemetalicznych” w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 3037/90 z dnia 9 października 1990 r. w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej (Dz.Urz. UE L 293 z 24.10.1990, str. 1, z późn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 02, t. 04, str. 177, z późn. zm.).
W myśl art. 9c ustawy:
1. W przypadku wyrobów gazowych przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:
1) nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
2) sprzedaż wyrobów gazowych finalnemu nabywcy gazowemu;
3) import wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
4) użycie wyrobów gazowych przez pośredniczący podmiot gazowy;
5) użycie wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego:
a) uzyskanych w sposób inny niż w drodze nabycia,
b) jeżeli nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tych wyrobów finalnemu nabywcy gazowemu, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że akcyza została zapłacona w należnej wysokości,
c) nabytych w ramach zwolnienia, o którym mowa w art. 31b ust. 1-4, do innych celów niż zwolnione na podstawie tych przepisów, przy czym za takie użycie uważa się również naruszenie warunku, o którym mowa w art. 31b ust. 5-7 lub 9, a także sprzedaż, eksport lub dostawę wewnątrzwspólnotową wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego zamiast użycia ich do celów, o których mowa w art. 31b ust. 1-4.
2. Za sprzedaż finalnemu nabywcy gazowemu wyrobów gazowych uznaje się czynności, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 1-8.
3. Jeżeli w stosunku do wyrobów gazowych powstał obowiązek podatkowy w związku z wykonaniem jednej z czynności, o której mowa w ust. 1, to nie powstaje obowiązek podatkowy na podstawie innej czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą, jeżeli kwota akcyzy została określona lub zadeklarowana w należnej wysokości.
4. W przypadku sprzedaży wyrobów gazowych sprzedawca jest obowiązany ustalić, czy sprzedaje te wyroby pośredniczącemu podmiotowi gazowemu czy finalnemu nabywcy gazowemu.
Stosownie do art. 11b ust. 1 ustawy:
W przypadku wyrobów gazowych obowiązek podatkowy powstaje z dniem:
1) nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
2) wydania wyrobów gazowych finalnemu nabywcy gazowemu, w przypadku ich sprzedaży na terytorium kraju;
3) powstania długu celnego, w przypadku importu wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego;
4) użycia wyrobów gazowych przez podmioty w przypadkach, o których mowa w art. 9c ust. 1 pkt 4 lub 5.
Przepis art. 11b ust. 2 ustawy wskazuje, że:
Jeżeli sprzedaż wyrobów gazowych jest potwierdzona fakturą lub innym dokumentem, z którego wynika zapłata należności za sprzedane przez podatnika wyroby gazowe, wydanie wyrobów gazowych finalnemu nabywcy gazowemu jest związane z wystawieniem przez podatnika faktury lub tego dokumentu.
W myśl art. 13 ust. 1 pkt 13 ustawy:
Podatnikiem akcyzy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub wobec której zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą, w tym podmiot będący finalnym nabywcą gazowym - w przypadku, o którym mowa w art. 9c ust. 1 pkt 5.
Jak stanowi art. 16 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym:
Zgłoszenia rejestracyjnego jest obowiązany dokonać:
1) podmiot prowadzący działalność gospodarczą zamierzający:
a) wykonywać czynności podlegające opodatkowaniu akcyzą - przed dniem wykonania pierwszej takiej czynności,
b) wykonywać czynności z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie - przed dniem wykonania pierwszej czynności z wykorzystaniem tych wyrobów,
c) wykonywać czynności z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy opodatkowanych zerową stawką akcyzy ze względu na ich przeznaczenie - przed dniem wykonania pierwszej czynności z wykorzystaniem tych wyrobów,
d) dokonywać nabycia wewnątrzwspólnotowego alkoholu etylowego całkowicie skażonego środkiem skażającym dopuszczonym we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej lub dodatkowymi środkami skażającymi dopuszczonymi przez państwo członkowskie Unii Europejskiej, w którym skażenie następuje, na podstawie rozporządzenia Komisji (WE) nr 3199/93 z dnia 22 listopada 1993 r. w sprawie wzajemnego uznawania procedur całkowitego skażenia alkoholu etylowego do celów zwolnienia z podatku akcyzowego - przed dniem dokonania pierwszego nabycia wewnątrzwspólnotowego tego alkoholu;
2) podmiot zużywający nieprowadzący działalności gospodarczej, niebędący osobą fizyczną, zamierzający zużywać wyroby akcyzowe, o których mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1-3 - przed dniem pierwszego nabycia tych wyrobów;
3) podmiot, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej prowadzi miejsce niszczenia wyrobów akcyzowych spełniające warunki niszczenia wyrobów na podstawie przepisów odrębnych, do którego są wysyłane poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyroby akcyzowe objęte zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, w przypadku, o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 1a - przed dniem wykonania pierwszej czynności w ramach niszczenia wyrobów akcyzowych;
4) podmiot, który zamierza prowadzić działalność gospodarczą jako:
a) pośredniczący podmiot węglowy,
b) pośredniczący podmiot gazowy
- przed dniem rozpoczęcia tej działalności;
5) podmiot, który został wyznaczony jako podmiot reprezentujący, o którym mowa w:
a) art. 13 ust. 5 - przed dniem dokonania pierwszego nabycia wewnątrzwspólnotowego przez odpowiednio nabywcę końcowego lub finalnego nabywcę gazowego,
b) art. 13 ust. 5a - przed dniem rozpoczęcia działalności jako podmiot reprezentujący.
6) wysyłający podmiot zagraniczny, jeżeli nie wyznaczył przedstawiciela podatkowego - przed dniem dokonania pierwszej wysyłki wyrobów akcyzowych.
Stosownie do art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym:
Zwalnia się od akcyzy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby gazowe przeznaczone do celów opałowych w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej.
Jak wskazano w art. 31b ust. 5 ustawy:
W przypadku sprzedaży wyrobów gazowych w ramach zwolnień, o których mowa w ust. 1, ust. 2 pkt 2-8, ust. 3 pkt 2 i 3 oraz ust. 4, podmiotom, które użyją tych wyrobów do celów określonych w tych przepisach, warunkiem zwolnienia jest określenie w umowie zawartej między sprzedawcą a nabywcą, że wyroby te będą użyte do tych celów.
W myśl art. 31b ust. 5a ustawy:
W przypadku gdy umowa, o której mowa w ust. 5, dotyczy wyrobów gazowych zwolnionych od akcyzy oraz wyrobów gazowych niepodlegających zwolnieniu, których sprzedaż jest rozliczana okresowo, w umowie określa się wstępnie ilość wyrobów podlegających zwolnieniu. Ilość wyrobów podlegających zwolnieniu określona wstępnie w umowie może zostać skorygowana, w drodze oświadczenia na piśmie nabywcy stanowiącego załącznik do tej umowy, najpóźniej do dnia wystawienia przez sprzedawcę faktury za okres rozliczeniowy, jeżeli rzeczywista ilość wyrobów gazowych podlegających zwolnieniu, zużytych w tym okresie, różni się od ilości określonej wstępnie w umowie.
Przedmiotem Państwa wątpliwości wyrażonych w pytaniach jest rozstrzygnięcie, czy możliwe jest zastosowanie zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych, zużywanych na cele opałowe, na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, w przypadku, gdy:
- procesy zachodzące w Odlewni aluminium (tj. topienie wsadu aluminiowego, przetapianie mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego np. materiałów zwrotnych, materiałów z obróbki mechanicznej oraz podgrzewanie form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium w postaci płynnej) oraz w Odlewni żeliwa (tj. wygrzewanie wsadu żeliwnego, wygrzewanie pieców topielniczych, wygrzewanie pieców dozujących oraz wygrzewanie tygli, rożków) spełniać będą cechy procesów metalurgicznych (pytanie nr 1);
- proces zachodzący w Odlewni żeliwa, tj. proces suszenia wymurówki przy użyciu palnika gazowego, spełniać będzie cechy procesu mineralogicznego (pytanie nr 2).
Przywołane przepisy art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, dotyczące zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych stanowią implementację przepisów Dyrektywy Rady 2003/96/WE z 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (Dz.U. WE L Nr 283, s. 51 z późn. zm.; Dz.U. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 9, t. 1, s. 405; dalej jako: „Dyrektywa” lub „Dyrektywa energetyczna”). Wskazana regulacja określa zasady opodatkowania podatkiem akcyzowym produktów energetycznych i energii elektrycznej. Pozostawiając poszczególnym państwom margines swobody, Dyrektywa energetyczna ustala zakres wyrobów opodatkowanych, minimalne stawki podatku, zwolnienia od podatku oraz mechanizmy jego pobierania. Poszczególne państwa Unii Europejskiej, w tym Polska, (zgodnie z zasadą lojalności) zobligowane zostały do opodatkowania określonych zastosowań ww. wyrobów. Przy czym istotne jest to, że zasadą nadrzędną jest opodatkowanie tych produktów, przy wyraźnie ograniczonej możliwości stosowania zwolnień.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. b Dyrektywy, m.in. gaz ziemny o kodzie 2711 stanowi „produkt energetyczny” podlegający tej regulacji.
Stosownie natomiast do art. 2 ust. 4 lit. b Dyrektywy:
Niniejsza dyrektywa nie ma ona zastosowania do następującego wykorzystania produktów energetycznych i energii elektrycznej:
- produktów energetycznych wykorzystywanych do celów innych niż paliwo silnikowe lub paliwa do ogrzewania,
- podwójnego zastosowania produktów energetycznych.
Produkt energetyczny ma podwójne zastosowanie w przypadku gdy jest wykorzystywany zarówno jako paliwo do ogrzewania oraz w celach innych niż jako paliwo silnikowe i paliwo do ogrzewania.
Wykorzystywanie produktów energetycznych do redukcji chemicznej oraz w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych uważa się za podwójne zastosowanie,
- energii elektrycznej wykorzystywanej zasadniczo do celów redukcji chemicznej oraz w procesach elektrolitycznych i metalurgicznych,
- energii elektrycznej, w przypadku gdy stanowi ona ponad 50% kosztu produktu. „Koszt produktu” oznacza sumę wszystkich nabytych towarów i usług oraz koszty personelu i amortyzację środków trwałych na poziomie zakładu, którego definicję przedstawiono w art. 11 Dyrektywy. Koszty te są obliczane średnio w odniesieniu do jednostki. „Koszt energii elektrycznej” oznacza rzeczywistą wartość nabycia energii elektrycznej lub koszt wyprodukowania energii elektrycznej, jeśli jest ona pozyskiwana w zakładzie,
- procesów mineralogicznych.
„Procesy mineralogiczne” oznaczają procesy sklasyfikowane w nomenklaturze NACE pod kodem DI 26 „produkcja produktów z pozostałych surowców niemetalicznych” w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 3037/90 z dnia 9 października 1990 r. w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej.
Wyłączenia, o których mowa w Dyrektywie, nie oznaczają jednak, że ww. produkty energetyczne (wyroby energetyczne określone w art. 86 ustawy o podatku akcyzowym, w tym wyroby gazowe) podlegają obowiązkowemu zwolnieniu z opodatkowania.
Zgodnie bowiem z ugruntowanym orzecznictwem sądowym, wszelkiego rodzaju przywileje podatkowe są w swojej istocie odstępstwem od jednej z głównych zasad podatkowych, a mianowicie zasady sprawiedliwości podatkowej, przejawiającej się w powszechności opodatkowania oraz równości podatkowej. Zatem rzeczą zupełnie wyjątkową jest sytuacja, w której pewna grupa podmiotów korzysta z uprawnień, których nie posiada większość. Z powyższego wynika, że wszelkiego rodzaju uprzywilejowanie w systemie prawa podatkowego jako wyjątek, odstępstwo od zasady sprawiedliwości podatkowej (powszechności i równości opodatkowania) nie może być oderwane od zasad wykładni gramatycznej i odbywać się według wykładni rozszerzającej. Zasadą jest bowiem, jak to sformułowano w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 1997 r. (III RN 22/97 - OSNAPU 1998 nr 5 poz. 142), ścisła interpretacja przepisów wprowadzających przywileje podatkowe. (por. również wyrok: NSA z 9 sierpnia 2016 r., sygn. akt I GSK 1866/14, TSUE w sprawie C-169/00 oraz w sprawie C‑150/99).
W tym miejscu wskazać należy również, że w dotychczasowym orzecznictwie podatkowym Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego wydaje się być utrwalone stanowisko, że przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego, próbach odkodowywania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową, polegająca na ustaleniu treści normy prawnej na podstawie możliwego sensu słów, za pomocą których sformułowano dany przepis. Podkreślić jednak należy, że proces ten nie może jednak ograniczać się jedynie do semantycznych czy syntaktycznych reguł języka. Konieczne jest zatem także odwołanie się do tego, co prawodawca przez dane słowa chce osiągnąć.
Przypomniał o tym Naczelny Sąd Administracyjny w szczególności w uchwale składu pięciu sędziów z dnia 24 czerwca 1996 r. sygn. FPK 6/96 (ONSA 1996, z. 3, poz. 106), powołując się na pogląd wyrażony przez Ryszarda Mastalskiego. Podkreśla on, że nazwy przejęte przez prawo podatkowe z innych gałęzi prawa nie mogą oznaczać tych samych pojęć, służą bowiem do budowania określonych pojęć właśnie w prawie podatkowym i stanowią wraz z innymi cechami ustaw podatkowych część składową nowych kompleksów pojęć, uzyskując cechy swoiste, niezbędne do założonych przez prawodawcę celów opodatkowania. Prawo podatkowe bowiem, aby mogło wypełniać swoje zadania, może być wiązane tylko własnymi pojęciami. Dokonując wykładni językowej prawa podatkowego, która powinna być uściślana i rozwijana w kontekście wykładni systemowej i funkcjonalnej, należy przede wszystkim szukać „podatkowego” rozumienia pojęć używanych przez ustawodawcę i zważać na to, czy przyjęcie innego, na przykład cywilnoprawnego punktu widzenia nie prowadzi do uchylania się danego podmiotu od opodatkowania albo też do zmniejszenia jego obciążeń podatkowych (R. Mastalski: Interpretacja prawa podatkowego, źródła prawa podatkowego i jego wykładnia, Wrocław 1989, s. 98-100) - por. uchwała składu pięciu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 sierpnia 1999 r. sygn. FPK 1/99.
Wskazać należy, że zarówno ustawa o podatku akcyzowym, jak i przepisy wspólnotowe (wskazana Dyrektywa) nie zawierają definicji procesów metalurgicznych. Z tego tez względu zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia w literaturze.
Zgodnie z definicją zawartą w publikacji „Technologia ogólna: podstawy technologii mechanicznych” pod red. Aleksandra Góreckiego - procesy metalurgiczne są to procesy otrzymywania surówki w podwyższonych temperaturach, najczęściej w wyniku redukcji tlenków. Za procesy metalurgiczne uważa się procesy polegające na otrzymywaniu, rafinacji oraz przetwarzaniu metali i ich stopów m.in. przy użyciu prądu elektrycznego.
Właściwy proces metalurgiczny to proces otrzymywania surówki w podwyższonych temperaturach, najczęściej w wyniku redukcji tlenków - „Podstawy technologii maszyn” J. Zawora, Warszawa 2001.
Metalurgia to szereg powiązanych ze sobą procesów technologicznych mających na celu otrzymanie technicznie czystego produktu z surowców, którymi najczęściej są rudy wytapianych metali - „Podstawy metalurgii i odlewnictwa” Chudzikiewicz R., Briks W. Warszawa: PWN 1977.
Metalurgia - dziedzina nauki i techniki zajmująca się procesami otrzymywania metali i stopów z rud, ich rafinacją oraz obróbką - encyklopedia PWN. Ta sama encyklopedia definiuje właściwy proces prowadzący do otrzymania metalu zwany procesem hutniczym.
Tym samym metalurgia definiowana w literaturze jako dziedzina nauki i techniki, znaczeniowo jest dużo szerszym pojęciem aniżeli proces metalurgiczny, który obejmuje jedynie pewien fragment technologii produkcji metali, zwykle otrzymywanie metali i ich stopów w wyniku wytapiania, a następnie odlewania.
Odwołać się również należy w tym miejscu do znaczenia pojęcia produkcja i proces.
Zgodnie z internetowym słownikiem języka polskiego, produkcja to zorganizowana działalność mająca na celu wytwarzanie jakichś towarów, usług lub dóbr kultury; też: to, co zostało wytworzone (http://sjp.pwn.pl/slowniki/produkcja).
Natomiast proces jest to ciąg następujących po sobie zmian powiązanych przyczynowo i stanowiących kolejne etapy rozwoju czegoś lub celowego działania. Zgodnie z Małym Słownikiem języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 1993 r. str. 708 „proces to przykładowo” przebieg regularnie następujących po sobie zjawisk, pozostających między sobą w związku przyczynowym; kolejno następujące po sobie zmiany fizykochemiczne: p. technologiczny, p. fermentacyjny, p. zapalny, p. gnilny.
Zauważyć należy, że pojęcie procesu ma węższy zakres niż produkcja, która może składać się z samego procesu, lecz może być też efektem kilku procesów lub też kompilacją procesów oraz czynności nie stanowiących procesu, jak i też w ramach produkcji może nie zachodzić żaden proces.
Zgodnie zaś z definicjami zaczerpniętymi z Leksykonu Naukowo Technicznego Wydawnictwa Naukowo-Technicznego WNT, Warszawa 1984 „proces produkcji” oznacza zespół czynności przetwarzania surowców, materiałów i półwyrobów w wyroby; proces produkcyjny zawsze dotyczy określonego wyrobu i przebiega w określonych w komórkach produkcyjnych; podstawową częścią procesu produkcji jest proces technologiczny; ponadto w jego skład wchodzą procesy pomocnicze (magazynowanie; transport, kontrola itd.)”. Ten sam leksykon podaje również definicję procesu technologicznego, zgodnie z którą jest to podstawowa część procesu produkcyjnego, podczas której następuje zmiana kształtu przedmiotu i jego własności fizycznych, chemicznych i innych.
Również zakres czynności, które zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2024 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2024 r. poz. 1936; dalej jako: „rozporządzenie PKD”) wchodzą przykładowo w skład Produkcji metali (Dział 24), czy Produkcji metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń (Dział 25) - odpowiednik unijnej klasyfikacji NACE DJ27 i DJ28 - jest bardzo rozległy i zawiera zarówno czynności stanowiące procesy metalurgiczne, jak i szereg innych czynności niestanowiących procesów metalurgicznych.
Zauważyć należy, że w celu zapewnienia międzynarodowej porównywalności definicje i zasady metodyczne PKD są spójne z definicjami przyjętymi we wprowadzeniu do NACE. PKD 2025 wprowadzone rozporządzeniem PKD jest klasyfikacją pochodną w stosunku do klasyfikacji macierzystej - NACE Rev. 2.1.
Jak wynika z zasad metodycznych, zawartych w załączniku do rozporządzenia PKD, zaklasyfikowanie działalności prowadzonej przez podmiot do danego poziomu (grupowania) klasyfikacji PKD wymaga określenia działalności przeważającej. Na przeważającą działalność mogą składać się bowiem różne działalności z różnych dziedzin, które gdyby występowały samodzielnie byłyby zaklasyfikowane do odrębnych klasyfikacji zgodnie z ich cechami. Nie można zatem stwierdzić, że czynności wykonywane w ramach określonej działalności, objęte tą klasyfikacją statystyczną, stanowić będą procesy metalurgiczne. Jest to również o tyle istotne, że treść art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy nie odwołuje się do klasyfikacji statystycznej, jak to ma np. miejsce w zwolnieniu określonym w art. 31d ustawy.
Rozpatrując prawo do zastosowania wobec wyrobów gazowych zwolnienia od akcyzy na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, zwrócić należy uwagę, że zarówno ustawa, jak i Dyrektywa zawierają definicję procesów mineralogicznych, zgodnie z którą procesy mineralogiczne zostały zdefiniowane jako procesy sklasyfikowane w nomenklaturze NACE pod kodem DI 26 „produkcja produktów z pozostałych surowców niemetalicznych”.
Wskazać jednak należy, że zgodnie z art. 1 ust. 1 rozporządzenia Rady (EWG) nr 3037/90 w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej, celem tego rozporządzenia jest ustanowienie wspólnej statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej. Należy także wskazać, że ww. nomenklatura klasyfikuje produkcję danego towaru, natomiast w definicji procesów mineralogicznych jest mowa o procesach sklasyfikowanych na podstawie tej nomenklatury. Jest tu zatem mowa o dwóch różnych czynnościach, które w praktyce mogą lecz nie muszą się pokrywać.
Odwołując się natomiast do literatury zwrócić należy uwagę, że zgodnie z encyklopedią PWN mineralogia to nauka o minerałach, ich strukturze, składzie chem. i właściwościach fiz., powstawaniu, przeobrażaniu się i występowaniu w skorupie ziemskiej. Stosownie natomiast do internetowegosłownika języka polskiego - mineralogia to nauka o minerałach (http://sjp.pwn.pl/slowniki/mineralogia).
W przypadku czynności odnoszących się do mineralogii, pojęciom „produkcja”, „proces”, „proces produkcji” należy przypisać analogiczne znaczenie jak w przypadku metalurgii. Sposób rozumienia tych pojęć wyjaśnił Organ powyżej w związku z występującym w art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy określeniem „proces metalurgiczny”.
Przy czym należy odnotować, że zakres czynności, które zgodnie rozporządzeniem PKD mieszczą się w dziale 23 - Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (odpowiedniku unijnej klasyfikacji NACE opisanej pod kodem DI 26), a tym samym do „procesów mineralogicznych” jest bardzo rozległy i zawiera zarówno czynności stanowiące procesy mineralogiczne, jak i szereg innych czynności niestanowiących procesów mineralogicznych. Nie można zatem stwierdzić, że wszystkie czynności wykonywane w ramach określonej działalności klasyfikowanej do działu 23 PKD - Produkcja Wyrobów z Pozostałych Mineralnych Surowców Niemetalicznych (odpowiednika unijnej klasyfikacji NACE, opisanej pod kodem DI 26), stanowić będą - każda z osobna - procesy mineralogiczne.
Podkreślić należy, że prawodawca wprowadzając zwolnienie od podatku akcyzowego dla wyrobów gazowych, wykorzystywanych m.in. w procesach metalurgicznych i mineralogicznych, zastosował narzędzie wsparcia dla danego sektora gospodarki. Wsparcie takie jednak nie może prowadzić do dyskryminacji innych podmiotów, powszechnie opodatkowanych akcyzą od zużycia wyrobów gazowych do celów opałowych, gdyż celem ustawodawcy było objęcie zwolnieniem ściśle określonych procesów, a nie określonych przedsiębiorstw, co wynika wprost z art. 2 ust. 4 lit. b Dyrektywy.
W kontekście powyższego wskazać należy, że wykładni art. 2 ust. 4 lit. b Dyrektywy energetycznej, tj. przepisu odnoszącego się do procesów mineralogicznych/metalurgicznych/elektrolitycznych i redukcji chemicznej, dokonał 7 września 2017 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-465/15. W orzeczeniu tym TSUE wskazał, że „art. 2 ust. 4 lit. b cyt. Dyrektywy powinien być interpretowany w świetle motywu 22 tej Dyrektywy, który stanowi, że produkty energetyczne powinny zasadniczo stanowić przedmiot ram wspólnotowych, gdy są wykorzystywane jako paliwa do ogrzewania lub paliwa silnikowe. Z motywu tego wynika również, że z naturą i logiką systemu podatkowego związane jest to, że z zakresu zastosowania tych ram wyłączone są w szczególności produkty energetyczne podwójnego zastosowania oraz że energia elektryczna wykorzystywana w ten sam sposób powinna być traktowana w analogiczny sposób”.
Z powodu zamienności produktów energetycznych i energii elektrycznej prawodawca unijny opowiedział się za analogicznym traktowaniem tych produktów w celu określenia zakresu zastosowania Dyrektywy energetycznej, a tym samym w celu ich opodatkowania zgodnie z tą Dyrektywą. Ustalenie w taki sposób jej materialnego zakresu zastosowania pozwala bowiem na ustalenie minimalnych poziomów opodatkowania na skalę Unii Europejskiej, w sposób łączny, zarówno dla produktów energetycznych, jak i dla energii elektrycznej. Ostatecznie ma to służyć osiągnięciu podwójnego celu zamierzonego przez wspomnianą Dyrektywę w motywach 2-7 i 11, to znaczy z jednej strony zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego w sektorze produktów energetycznych i energii elektrycznej, a z drugiej strony wspierania celów polityki ochrony środowiska.
Warto zaznaczyć w tym miejscu, że z orzeczenia C-465/15 i opinii rzecznika generalnego w tej sprawie wynika także inny ważny wniosek, który dostrzega orzecznictwo sądów administracyjnych, w tym m.in. WSA w Warszawie w prawomocnym orzeczeniu z 1 sierpnia 2018 r., sygn. akt V SA/Wa 79/18. W orzeczeniu tym WSA wyraźnie wskazał, że: „(…) na podstawie dyrektywy energetycznej 2003/96/WE w zakresie zwolnienia z opodatkowania wyrobów energetycznych (produktów energetycznych) i energii elektrycznej istnieją wskazówki wg których kierować się należy rozstrzygając „granice” stosowania zwolnień. Tymi wskazówkami są: zasada ścisłej interpretacji oraz zasada „bezpośredniości” i „natychmiastowości” wykorzystania produktu energetycznego do określonego procesu podlegającego zwolnieniu. Zwolnieniu podlegać może zatem wyrób, który zużywany jest bezpośrednio i natychmiastowo do określonego procesu którego wynikiem jest określony produkt.
W tym miejscu nie od rzeczy będzie przypomnienie, że orzeczenie TSUE w sprawie C-465/15 wyraźnie podkreśla, że produkty energetyczne (wyroby energetyczne) i energia elektryczna powinny być traktowane w ten sam sposób i tym samym rozstrzygając granice zwolnienia dla poszczególnych nośników energii należy przeanalizować czy poszczególne wyroby są wykorzystywane bezpośrednio do procesu podlegającemu zwolnieniu czy też służą jedynie jako paliwo do napędu poszczególnych urządzeń wykorzystywanych w określonych procesach, które co do zasady podlega opodatkowaniu”. Tożsame konkluzje wynikają m.in. z wyroku NSA z 24 czerwca 2025 r., sygn. akt I FSK 982/22.
Orzeczenia WSA w Warszawie jak i NSA odnosiły się wprawdzie do zwolnienia od akcyzy energii elektrycznej, ale sformułowały uniwersalne wskazania co do możliwego zakresu zwolnienia, co można odnieść również do wyrobów energetycznych. Z wyroków wynika więc, że zwolnieniem nie będzie objęte ani zużycie wyrobów akcyzowych do napędu poszczególnych urządzeń wykorzystywanych w trakcie procesów produkcyjnych, ani zużycie tych wyrobów przez urządzenia poprzedzające i podtrzymujące ten proces, jak również wykorzystywane po zakończeniu tego procesu. Powyższe orzeczenia wskazują także, że wyrok TSUE C-465/15 ma zastosowanie nie tylko do wyłączenia z zakresu dyrektywy energetycznej energii elektrycznej (wykorzystywanej do celów redukcji chemicznej), ale także innych zastosowań, o których mowa w art. 2 ust. 4 lit. b Dyrektywy.
Tezy te znajdują odzwierciedlenie w ugruntowanej w ostatnim czasie jednolitej linii orzeczniczej sądów administracyjnych w zakresie zwolnień - wyrok WSA w Krakowie z dnia 4 października 2019 r., sygn. akt I SA/Kr 756/19; wyrok WSA w Opolu z 30 maja 2019 r., sygn. akt I SA/Op 19/19; wyrok WSA we Wrocławiu z 22 lutego 2024 r., sygn. akt I SA/Wr 440/23; wyroki WSA w Poznaniu z 25 lutego 2022 r., sygn. akt III SA/Po 1202/21 i sygn. akt III SA/Po 1286/21; wyrok WSA w Szczecinie z 28 czerwca 2023 r., sygn. akt I SA/Sz 196/23; wyrok WSA w Poznaniu z 23 stycznia 2024 r., sygn. akt III SA/Po 693/23; wyrok NSA z 24 czerwca 2025 r., sygn. akt I GSK 2160/19; wyrok NSA z 25 czerwca 2025 r., sygn. akt I FSK 798/22.
W tym miejscu zacytowania wymaga prawomocny wyrok WSA w Krakowie z 4 października 2019 r. sygn. akt: I SA/Kr 756/19, w którym Sąd wskazał m.in.: „(…) w zaskarżonej interpretacji organ nie kwestionuje organizacji pracy spółki, nie ingeruje w przedstawiony proces technologiczny, lecz dokonuje oceny, które z opisanych we wniosku etapów produkcji mają charakter procesu mineralogicznego. Okoliczność, że wszystkie etapy produkcji przedstawione przez skarżącą spółkę prowadzą do wyprodukowania wysokiej jakości opakowań szklanych, nie może automatycznie oznaczać, że wszystkie te etapy powinny być uznane za proces mineralogiczny, gdyż nie każdy etap stanowi część tego procesu. Pogląd, że proces mineralogiczny należy zdefiniować jako proces, w którym następuje przemiana fizykochemiczna minerałów (związków chemicznych powstałych wskutek procesów geologicznych) w określony produkt i zwolnienie od akcyzy podlega tylko energia elektryczna zużywana w tym procesie (tzn. w procesie mineralogicznym), zaś fakt, że działalność podmiotu w nomenklaturze [...] odpowiada kodowi [...], nie oznacza, że automatycznie każda czynność jaka ma miejsce w zakładzie stanowi proces mineralogiczny, wyraził również WSA w wyrokach z 12 stycznia 2017r., sygn. akt I SA/Ke 648/16, I SA/Ke 649/16 i I SA/Ke 633/16 oraz z 19 stycznia 2017 r. sygn. akt I SA/Ke 653/16 i I SA/Ke 654/16, WSA w wyroku z dnia 21 października 2016 r., sygn. akt I SA/Op 183/16. (…)
Odnosząc się do eksponowanego w skardze zarzutu, że organ interpretacyjny oparł swoje rozstrzygnięcie na wyroku TSUE w sprawie C-465/15, który według skarżącej spółki nie ma zastosowania w niniejszej sprawie, zgodzić się należy z DKIS, że przedmiotowy wyrok TSUE ma kluczowe znaczenie w sprawie i odnosi się nie tylko do redukcji chemicznej, ale do wszystkich procesów wymienionych w art. 2 ust. 4 lit. b dyrektywy 2003/96. Skarżąca spółka stara się nie dostrzegać, że uregulowania art. 2 ust. 4 lit b dyrektywy energetycznej należy czytać łącznie, gdyż tworzą one spójną, logiczną całość, która jak wyraźnie zaznaczył TSUE nie może skutkować zerwaniem zamierzonego przez prawodawcę unijnego, analogicznego traktowania produktów energetycznych i energii elektrycznej wykorzystywanych w ten sam sposób w celu określenia zakresu zastosowania dyrektywy 2003/96.
Organ zasadnie odwołał się do wyroku TSUE w sprawie C-465/15, w którym dokonano wykładni art. 2 ust. 4 lit. b dyrektywy energetycznej. Wbrew zarzutom skarżącej spółki, wyrok ten jest w pełni adekwatny na tle analizowanej sprawy. Orzeczenie to dotyczy art. 2 ust. 4 lit. b dyrektywy energetycznej, a więc przepisu odnoszącego się zarówno do redukcji chemicznej jak i procesów metalurgicznych/mineralogicznych/elektrolitycznych.
TSUE w ww. wyroku podkreślił, że produkty energetyczne (wyroby energetyczne) i energia elektryczna powinny być traktowane w ten sam sposób i tym samym rozstrzygając granice zwolnienia dla poszczególnych nośników energii należy przeanalizować czy poszczególne wyroby są wykorzystywane bezpośrednio do procesu podlegającemu zwolnieniu, czy też służą jedynie jako paliwo do napędu poszczególnych urządzeń wykorzystywanych w określonych procesach, które co do zasady podlega opodatkowaniu. Stąd w ocenie TSUE w zakres tego zwolnienia nie będzie wchodzić zużycie energii elektrycznej do napędu poszczególnych urządzeń wykorzystywanych w trakcie tego procesu ani też zużycie przez urządzenia poprzedzające i podtrzymujące ten proces jak również wykorzystywane po zakończeniu tego procesu”.
Mając zatem na uwadze wskazane wyżej definicje, dokonując ich syntezy, biorąc pod uwagę zasadę ścisłej interpretacji przepisów wprowadzających przywileje podatkowe oraz w szczególności wskazania płynące z orzeczenia TSUE w sprawie C-465/15, stwierdzić należy, że zwolnieniu z akcyzy na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy podlegają wyroby gazowe przeznaczone do celów opałowych (po spełnieniu pozostałych warunków formalnych, przewidzianych przepisami ustawy), które są bezpośrednio i natychmiastowo zużywane:
- w procesie metalurgicznym, rozumianym jako ciąg przemian fizykochemicznych metali na skutek ich termicznej obróbki;
- w procesie mineralogicznym, rozumianym jako ciąg przemian fizykochemicznych minerałów (związków chemicznych powstałych wskutek procesów geologicznych), na skutek ich termicznej obróbki.
W przypadku procesów metalurgicznych, zwolnieniem na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy objęte są zatem, co do zasady, takie rodzaje obróbki termicznej metali, pod wpływem których zmieniają się ich właściwości fizykochemiczne (np. stan skupienia lub wskutek wyżarzania usuwane są występujące naprężenia). W przypadku natomiast procesów mineralogicznych, zwolnieniem na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy objęte są, co do zasady, takie rodzaje obróbki termicznej minerałów, pod wpływem których zmieniają się ich właściwości fizykochemiczne (np. dochodzi do utwardzenia, wiązania).
Natomiast zwolnieniem nie będzie objęte takie wykorzystanie wyrobów gazowych do celów opałowych, które nie następuje bezpośrednio i natychmiastowo w tych procesach, nawet jeśli to wykorzystanie wyrobów gazowych jest konieczne, aby dany proces mógł się odbyć. Tym samym wykorzystanie wyrobów gazowych do celów poprzedzających właściwy proces metalurgiczny/mineralogiczny, jak również wykorzystywanie wyrobów gazowych po zakończeniu właściwego procesu metalurgicznego/mineralogicznego, nie kwalifikuje się do objęcia takiego wykorzystania zwolnieniem.
Jako wskazano bowiem wyżej, celem zwolnienia z akcyzy, o którym mowa w art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, jest wsparcie dla danego podmiotu w ściśle określonym zakresie. Nie można jednak całej działalności danego podmiotu traktować kompleksowo, a przywileju podatkowego traktować jak narzędzia do zmniejszania kosztów jego działalności. W art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy jest mowa wyłącznie o pewnym ściśle określonym wycinku produkcji, a zużycie wyrobów gazowych do celów opałowych w procesach metalurgicznych lub mineralogicznych ma przyczyniać się, w sposób bezpośredni, do przeprowadzenia tej konkretnej czynności, wyodrębnionej przez ustawodawcę z całego łańcucha produkcyjnego.
Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy zauważyć należy, że gaz ziemny o kodzie CN 2711 21 00 - co stwierdził Wnioskodawca wprost w opisie stanu faktycznego - jest wykorzystywany w celach opałowych w Odlewni aluminium oraz Odlewni żeliwa. Przy tym Wnioskodawca wskazał czynności, w przypadku których gaz ziemny będzie wykorzystywany w każdej z odlewni.
Mając powyższe na uwadze, w tym właściwy sposób rozumienia określenia „procesy metalurgiczne” na potrzeby opodatkowania akcyzą wyrobów akcyzowych oraz opis stanu faktycznego należy stwierdzić, że Wnioskodawca będzie mógł korzystać ze zwolnienia od akcyzy dla nabywanego gazu ziemnego na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, wykorzystywanego w Odlewni aluminium w celach opałowych, w następującym zakresie:
- do topienia wsadu aluminiowego;
- do przetapiania mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego, np. materiałów zwrotnych, materiałów z obróbki mechanicznej.
We wskazanym zakresie dochodzi do bezpośredniego oddziaływania źródła ciepła na metal (aluminium), w następstwie spalania gazu ziemnego. Efektem tego są przemiany o charakterze fizykochemicznym aluminium, mające miejsce w trakcie jego topienia lub przetapiania. Gaz ziemny jest więc wykorzystywany w tym wypadku w celach opałowych do wykonania topienia i przetapiania, czyli procesów metalurgicznych w rozumieniu art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy.
Natomiast ze zwolnienia gazu ziemnego od akcyzy na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, Spółka nie będzie mogła korzystać w zakresie dotyczącym podgrzewanie form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium w postaci płynnej. W tym wypadku spalanie gazu służy bowiem nadaniu odpowiedniej temperatury formom odlewniczym, w celu uniknięcia szoku temperaturowego między formą a płynnym aluminium. Ciepło wytworzone w następstwie spalania gazu nie oddziałuje bezpośrednio na aluminium, ale na formę, do której to aluminium o wysokiej temperaturze, w postaci płynnej jest wylewane. Jak sam Wnioskodawca wskazał, obróbce termicznej pod wpływem wysokiej temperatury, powstałej przez spalanie gazu ziemnego w palnikach, poddawane są w tym wypadku formy odlewnicze, a nie aluminium. Jakiekolwiek zmiany fizyczne dotyczą więc wyłącznie form odlewniczych, które są już gotowym produktem. W tym wypadku nie dochodzi więc do procesu metalurgicznego w odniesieniu do aluminium, jak jest to wymagane w art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, aby możliwe było zwolnienie od akcyzy wyrobów gazowych. Podgrzewanie form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium w postaci płynnej jest bowiem - jak wynika to z opisu stanu faktycznego - procesem pomocniczym w całym cyklu produkcyjnym, nie będąc procesem metalurgicznym.
Z kolei w przypadku Odlewni żeliwa, Wnioskodawca będzie mógł korzystać ze zwolnienia od akcyzy gazu ziemnego na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, wykorzystywanego w celach opałowych wyłącznie w przypadku wygrzewania wsadu żeliwnego. Jak wskazał Wnioskodawca, jest to początkowa faza wytopu żeliwa, w której dochodzi do ogrzewania żeliwa palnikami gazowymi (poddawania żeliwa działaniu wysokiej temperatury). Dochodzi wówczas do zmiany właściwości fizykochemicznych materiału. W tym więc przypadku spalanie gazu ziemnego służy wytworzeniu wysokiej temperatury bezpośrednio oddziałującej na żeliwo, zmieniającej jego właściwości fizykochemiczne w początkowej fazie jego wytopu.
Natomiast ze zwolnienia dla nabywanego gazu ziemnego od akcyzy na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, Spółka nie będzie mogła korzystać w zakresie zużycia gazu do:
- wygrzewanie pieców topielnych;
- wygrzewanie pieców dozujących;
- wygrzewanie tygli, rożków.
W każdym z tych przypadków wysoka temperatura uzyskiwana w wyniku spalania gazu ziemnego nie oddziałuje bezpośrednio na żeliwo, tylko na materiały, z których zbudowane są piece topielne, piece dozujące oraz tygle i rożki. Wnioskodawca wskazał, że piece topielne zasilane są energią elektryczną i wykorzystywane przez pięć dni w tygodniu. W pozostałe dni tygodnia dochodzi do ich ostygnięcia. Ich podgrzewanie służy uniknięciu szoku temperaturowego przy ponownym uruchomieniu. Oznacza to, że wygrzewanie pieców topielnych następuję przed ich uruchomieniem. Nie będzie w tym wypadku miał więc miejsca proces metalurgiczny w ścisłym - podatkowym słowa znaczeniu, a jedynie proces przygotowawczy przy wykorzystaniu gazu ziemnego, który nie korzysta ze zwolnienia od akcyzy na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy.
Również w przypadku wygrzewania pieców dozujących, tygli i rożków, spalanie gazu ziemnego nie jest wykorzystywane bezpośrednio w procesach metalurgicznych. Wnioskodawca wskazał, że celem wygrzewania, z wykorzystaniem gazu w palnikach gazowych, jest uniknięcie szoku temperaturowego w sytuacji wypełnienia płynnym żeliwem o wysokiej temperaturze pieców dozujących lub w przypadku zalewania płynny żeliwem form (tygli, rożków) wykorzystywanych w procesie produkcyjnym. Wygrzewanie w tej sytuacji jest elementem procesu produkcyjnego, ale nie jest procesem metalurgicznym. Wygrzewanie nie służy bezpośrednio uzyskiwaniu metali, a wyłącznie przygotowaniu pieców dozujących, tygli i rożków do kontaktu z płynnym żeliwem o wysokiej temperaturze. Zatem wygrzewanie pieców topielnych, wygrzewania pieców dozujących, tygli i rożków są bowiem - jak wynika to z opisu stanu faktycznego - procesem pomocniczym w całym cyklu produkcyjnym dotyczącym żeliwa, nie będąc procesem metalurgicznym w rozumieniu art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy.
Wnioskodawca podał w opisie stanu faktycznego, że spełnia przesłanki do uznania za finalny podmiot gazowy w myśl ustawy, co należy rozumieć jako finalny nabywca gazowy. Przy tym Spółka spełniając przesłanki do zastosowania zwolnienia od akcyzy na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, nabywając wyroby gazowe określi w umowie zawartej ze sprzedawcą, że wyroby te będą użyte do celów zwolnienia od akcyzy. Spółka wskazała również, że umowa ze sprzedawcą wyrobów gazowych będzie dotyczyła zarówno wyrobów zwolnionych od akcyzy, jak i wyrobów niepodlegających zwolnieniu. Sprzedaż tych wyrobów gazowych jest rozliczana okresowo, a w umowie zostanie określona wstępnie ilość wyrobów podlegających zwolnieniu. Oznacza to, że Wnioskodawca spełni warunek do zastosowania zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych, zawarty w art. 31b ust. 5 ustawy.
Ponadto Spółka dodała, że będzie dokonywać korekty ilości wyrobów podlegających zwolnieniu, która zostanie wstępnie określona w umowie w drodze oświadczenia nabywcy, stanowiącego załącznik do umowy, zgodnie z wymogami określonymi w art. 31a ust. 5a ustawy.
Reasumując - Spółka będzie uprawniona do nabycia w ramach zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych zużywanych w celach opałowych w procesach metalurgicznych, na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy, jedynie w zakresie:
- topienia wsadu aluminiowego oraz przetapiania mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego (np. materiałów zwrotnych, materiałów z obróbki mechanicznej) w Odlewni aluminium;
- wygrzewania wsadu żeliwnego w Odlewni żeliwa.
W pozostałych wskazanych przypadkach, tj. podgrzewania form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium w postaci płynnej, wygrzewania pieców topielnych, wygrzewania pieców dozujących, wygrzewania tygli, rożków, Spółka nie będzie uprawniona do nabycia w zwolnieniu od akcyzy wyrobów gazowych zużywanych w celach opałowych, na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy. W tych wypadkach zużycie wyrobów gazowych na cele opałowe nie będzie następowało w procesach metalurgicznych w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym. Zatem wykorzystywane wyroby gazowe będę podlegały opodatkowaniu akcyzą według właściwej stawki.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należy uznać za:
- prawidłowe w zakresie zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych przeznaczonych do celów opałowych wykorzystywanych do topienia wsadu aluminiowego oraz przetapiania mniejszych elementów pochodzących z procesu odlewniczego (np. materiałów zwrotnych, materiałów z obróbki mechanicznej) w Odlewni aluminium oraz wygrzewania wsadu żeliwnego w Odlewni żeliwa;
- nieprawidłowe w zakresie zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych przeznaczonych do celów opałowych, wykorzystywanych do: podgrzewania form odlewniczych przed napełnieniem ich aluminium w postaci płynnej w Odlewni aluminium, a także wygrzewania pieców topielnych, wygrzewania pieców dozujących, wygrzewania tygli, rożków.
Przechodząc do oceny Państwa stanowiska w zakresie pytania oznaczonego nr 2, zauważenia wymaga, że zgodnie z opisem stanu faktycznego, wymurówka wytworzona jest przede wszystkim z cegły szamotowej oraz betonu ogniotrwałego. Proces technologicznego osuszania mineralnej wymurówki z nadmiaru wilgoci odbywa się przez wykorzystanie palnika gazowego i dochodzi wówczas - jak podała Spółka - do zmiany stanu fizykochemicznego wymurówki. Proces ten poprzedza zalanie wymurówki płynnym żeliwem.
Natomiast w uzupełnieniu opisu stanu faktycznego Wnioskodawca podał, że w procesie suszenia wymurówki dochodzi do zmiany jej stanu fizycznego. Nadmiar wilgoci (tj. wody) znajdujący się w wymurówce, zmienia swój stan skupienia z ciekłego na gazowy. Pod wpływem ciepła wytworzonego z palników gazowych, w których spalany jest gaz ziemny, dochodzi do odparowania nadmiaru wilgoci. Do tego Wnioskodawca podał, że w jego ocenie proces suszenia wymurówki mieści się w nomenklaturze NACE pod kodem DI 26.81.
Mając powyższe na uwadze nie można się zgodzić ze Spółką, że opisany we wniosku proces suszenia wymurówki stanowi proces mineralogiczny, który uprawniałby do zastosowania przedmiotowego zwolnienia. Podanie przez Wnioskodawcę, że ten proces mieści się w nomenklaturze NACE pod kodem DI 26.81 nie prowadzi automatycznie do uznania, że dochodzi do produkcji produktów z pozostałych surowców niemetalicznych. W nomenklaturze NACE kodem DI 26.81 objęta jest produkcja artykułów ściernych. Wynika to wprost z załącznika do rozporządzenia Komisji (WE) nr 29/2002 z dnia 19 grudnia 2001 r. zmieniające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3037/90 w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej (Dz.Urz. UE. L 2002 Nr 6, str. 3). Jak wskazano w art. 1 tego rozporządzenia:
Załącznik do rozporządzenia (EWG) nr 3037/90 zastępuje się Załącznikiem do niniejszego rozporządzenia.
Wymurówka jest już gotowym produktem, a Spółka podała z czego została wytworzona (cegła szamotowa oraz beton ogniotrwały). Wymurówka jest zalewana żeliwem. Oznacza to, że w wyniku jej suszenia nie dochodzi do produkcji artykułów ściernych, bowiem wymurówka jest wykorzystywana w innym celu. Równocześnie z ostatecznie sprecyzowanego opisu nie wynika, aby następowały w wymurówce, na skutek oddziaływania temperatury, przemiany fizykochemiczne minerałów. Opis sprawy wskazuje, że zachodzące przemiany dotyczą samej wody, która zmienia stan skupienia z ciekłego w gazowy.
Na marginesie powyższego można zauważyć, że w nomenklaturze NACE produkcja cegieł objęta jest kodem DI 26.40 („Produkcja cegieł, dachówek i materiałów budowlanych, z wypalanej gliny”). Natomiast produkcja betonu ogniotrwałego mieści się pod kodem DI 26.6 („Produkcja wyrobów betonowych, gipsowych i cementowych”).
Powyższe oznacza, że czynność suszenia wymurówki nie będzie stanowiła procesu mineralogicznego i tym samym nie będzie można tej czynności objąć przedmiotowym zwolnieniem. Tak więc suszenie wymurówki nie pozwoli Spółce na skorzystanie ze zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych - na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy - przeznaczonego do celów opałowych w procesie mineralogicznym, ponieważ czynność suszenia wymurówki w przedstawionym stanie faktycznym nie wpisuje się w zakres procesu mineralogicznego, jakim mogłyby zostać objęte wyroby gazowe w oparciu o art. 31b ust. 1 pkt 4 ustawy. Zatem wykorzystywane wyroby gazowe będę podlegały opodatkowaniu akcyzą według właściwej stawki.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 należy uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zadanych pytań) Wnioskodawcy, w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego. Zauważyć bowiem należy, że to wyłącznie Wnioskodawca, w treści składanego wniosku, kształtuje jego zakres przedmiotowy. Zatem kwestie, które nie zostały objęte pytaniami wskazanymi we wniosku, nie mogą być rozpatrzone - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111, ze zm.; dalej jako: „Ordynacja podatkowa”).
Odnosząc się do faktu, że na poparcie własnej argumentacji Wnioskodawca powołał się na funkcjonujące w obrocie prawnym interpretacje indywidualne, Organ pragnie zauważyć, że zostały one wydana w indywidualnych sprawach i odnoszą się wyłącznie do okoliczności przedstawionych w inicjujących tę sprawę wnioskach. Podkreślenia w tym miejscu bowiem wymaga, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podmiotów w wyniku rozstrzygnięć, dotyczących konkretnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych. Interpretacje indywidualne nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 27 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Łd 109/15).
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy lub stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb Ordynacji podatkowej. Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935, ze zm.; dalej jako: „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).
Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
