Interpretacja indywidualna z dnia 18 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.512.2025.1.KM

Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe a w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

X Sp. k. (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Od (…) r. Spółka realizowana (winno być: realizowała) inwestycję (…). W ramach inwestycji Spółka (…).

W (…) r. w efekcie nienależytego wykonania robót (…), Spółka (…), której właścicielem była Y (dalej: „Nieruchomość”), budynek (…) (dalej: „Budynek”), wybudowany (…) r., w którym znajdowały się (…) lokale mieszkalne wraz z pomieszczeniami przynależnymi w budynku gospodarczym, stanowiące przedmiot najmu.

Zgodnie z dokumentami kontroli okresowych przeprowadzonych przed rozpoczęciem przez Spółkę ww. inwestycji, (…).

Natomiast w dniu (…) r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego (dalej: „Inspektor”) stwierdził, że (...).

Z kolei w trakcie kontroli z dnia (…) r. Inspektor stwierdził (…).

Decyzją z dnia (…) r. Inspektor (…) i nakazał (…).

Mając na uwadze zaistniałą sytuację, w (…) r. Spółka zaproponowała Y zamianę nieruchomości, tj. zamianę prawa własności Nieruchomości na prawo własności (…) lokali mieszkalnych (z udziałami w częściach wspólnych budynków i prawie własności gruntów) wraz z komórkami piwnicznymi (dalej: „Lokale”).

W dniu (…) r. Inspektor przeprowadził kolejną kontrolę stanu technicznego Budynku, w wyniku której stwierdził (…).

Wobec powyższego, po dokonaniu ponownej analizy celowości pod względem ekonomicznym i możliwości wykonania obowiązku nałożonego na Y decyzją Inspektora, Y podjęła decyzję o rozbiórce Budynku.

Z otrzymanego przez Y opracowania technicznego sporządzonego przez rzeczoznawcę budowlanego wynikało bowiem, że (…), a następnie (…) jest (…), zaś Budynek (…).

Nadto, koszt (…).

W konsekwencji Budynek rozebrano (natomiast znajdujący się na Nieruchomości budynek gospodarczy pozostawiono). Powyższe zostało potwierdzone podpisanym przez Y i Spółkę (dalej: „Strony”) w dniu (…) r., w formie aktu notarialnego, porozumieniem (dalej: „Porozumienie”). Spółka oświadczyła w Porozumieniu, że (…). Ponadto, jak wynika z zawartego Porozumienia, strony uzgodniły, że zamiana nieruchomości nastąpi bez jakichkolwiek spłat i dopłat. Y oświadczyła w Porozumieniu, że o ile dojdzie do zawarcia notarialnej umowy zamiany nieruchomości to zawarcie tej umowy wyczerpie wszystkie aktualne oraz przyszłe roszczenia Y względem Spółki oraz generalnego wykonawcy realizowanej przez Spółkę inwestycji z tytułu szkody związanej z naruszeniem Nieruchomości. Y w Porozumieniu scedowała również na Spółkę prawa z tytułu ubezpieczenia Nieruchomości oraz zobowiązała się z dniem jego zawarcia na udzielenie Spółce prawa dysponowania Nieruchomością na cele budowlane, tj. na wykonanie prac projektowych i przedprojektowych.

W dniu (…) r. Nieruchomość została przez Y wydzierżawiona na okres do (…) r. na rzecz generalnego wykonawcy realizowanej przez Spółkę inwestycji z przeznaczeniem na plac budowy.

W konsekwencji zawartego Porozumienia, w dniu (…) r., Strony dokonały zamiany nieruchomości w ten sposób, że Y przeniosła na Spółkę własność Nieruchomości, natomiast Spółka przeniosła na Y własność Lokali. Wartość Nieruchomości i Lokali została ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego i wskazana w operatach szacunkowych, z których wynika, że łączna wartość Lokali przekracza wartość Nieruchomości (łączna wartość Lokali: (…) zł brutto; wartość Nieruchomości: (…) zł brutto).

Na moment zamiany, Nieruchomość była zabudowana wolnostojącym, (…).

Zawarcie umowy zamiany nieruchomości zostało poprzedzone podpisaniem w dniu (…) r. przez Y i Spółkę protokołu uzgodnień (dalej: „Protokół uzgodnień”), w którym Strony ustaliły, że zawarcie umowy zamiany, skutkiem której dojdzie do nabycia przez Y Lokali, za cenę transakcyjną odpowiadającą wartości Nieruchomości stanowi formę naprawienia szkody spowodowanej w jej majątku na skutek zdarzeń opisanych powyżej, a różnica pomiędzy wartością rynkową nabywanych przez Y Lokali a wartością rynkową zbywanej Nieruchomości, stanowić będzie odszkodowanie i skutkować będzie niedochodzeniem przez Y dalszych roszczeń odszkodowawczych i zrzeknięciem się tych roszczeń względem Spółki oraz generalnego wykonawcy realizowanej przez Spółkę inwestycji.

Następnie, również w dniu (…) r., Y i Spółka podpisały akt notarialny zamiany nieruchomości, w którym wskazano, że zamiana jest dokonywana na podstawie przepisów art. 37 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2023 r. poz. 344) oraz rozporządzeń wykonawczych, mając na uwadze rozliczenie rekompensaty za szkodę jaką poniosła Y i w celu częściowej realizacji w związku z tą rekompensatą postanowień zawartego pomiędzy Y i Spółką Porozumienia.

Wskazane w Porozumieniu oraz Protokole uzgodnień ustalenia znalazły odzwierciedlenie w akcie notarialnym zamiany nieruchomości, w szczególności oświadczenie, że z tytułu zamiany nieruchomości Strony nie czynią sobie żadnych spłat lub dopłat, a nabycie przez Y Lokali związane jest z naprawieniem szkody jaką poniosła Y i stanowi rekompensatę za nią, a w konsekwencji Y zrzekła się roszczeń wobec Spółki oraz generalnego wykonawcy i nie będzie dochodzić dalszych roszczeń odszkodowawczych.

Ponadto, w akcie notarialnym wskazano, że:

- cena transakcyjna nabycia Lokali w drodze zamiany przez Y od Spółki wynosi (…),

- cena transakcyjna nabycia Nieruchomości w drodze zamiany przez Spółkę od Y wynosi (…),

- wartość rynkowa Nieruchomości wynosi (…) zł,

- wartość rynkowa Lokali wynosi (…) zł.

Różnica między wartością rynkową lokali a ceną transakcyjną ((…) zł) stanowi odszkodowanie za poniesione przez Y szkody związane z uszkodzeniem przez Spółkę Budynku.

Pytania

 1. Czy nadwyżka wartości rynkowej Lokali ponad kwotę transakcyjną sprzedaży Lokali ((…)zł), która ma charakter odszkodowania, stanowi dla Wnioskodawcy przychód na podstawie przepisu art. 14a ustawy o CIT z uwagi na uregulowanie zobowiązania związanego z naprawieniem szkody wobec Y, przez wykonanie świadczenia niepieniężnego?

 2. Czy ww. nadwyżka wartości rynkowej Lokali ponad kwotę transakcyjną sprzedaży Lokali ((…) zł), która ma charakter odszkodowania, i została uregulowana przez wykonanie świadczenia niepieniężnego, stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu na podstawie przepisu art. 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, nadwyżka wartości rynkowej Lokali ponad kwotę transakcyjną sprzedaży Lokali ((…) zł), która ma charakter odszkodowania, stanowi dla Wnioskodawcy przychód na podstawie przepisu art. 14a ustawy o CIT z uwagi na uregulowanie zobowiązania związanego z naprawieniem szkody wobec Y, przez wykonanie świadczenia niepieniężnego.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, nadwyżka wartości rynkowej Lokali ponad kwotę transakcyjną sprzedaży Lokali ((…) zł), która ma charakter odszkodowania, i została uregulowana przez wykonanie świadczenia niepieniężnego, stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu na podstawie przepisu art. 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT.

UZASADNIENIE

Ad. 1

Zgodnie z przepisem art. 14a ustawy o CIT:

 1. W przypadku gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości albo w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), dywidendy, umorzenia albo zbycia w celu umorzenia udziałów (akcji), podziału pomiędzy wspólników (akcjonariuszy) majątku likwidowanej spółki albo spółdzielni, przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Przepisy art. 14 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.

 2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku wykonania świadczenia niepieniężnego przez spółkę niebędącą osobą prawną.

Powołana regulacja wskazuje w sposób jednoznaczny, że wykonanie zobowiązania w formie datio in solutum powoduje powstanie przychodu u dłużnika. Przepis nie określa, czy powyższa zasada ma zastosowanie również w przypadkach, gdy pierwotna treść stosunku prawnego przewiduje niepieniężną formę świadczenia.

Chociaż można postulować pogląd, że uchwalony przepis dotyczy jedynie świadczenia „zastępczego”, to nie jest to teza wynikająca wprost z treści przepisu.

Nowa regulacja stanowi o „regulowaniu zobowiązania” w formie niepieniężnej, nie odnosząc się wprost do okoliczności, czy świadczenie niepieniężne jest wynikiem zastosowania datio in solutum. Przychodem dłużnika jest wysokość wygasłego zobowiązania. Nie dotyczy to przypadku, gdy wartość rynkowa „zbywanej” rzeczy (prawa, innego dobra) przewyższa kwotę długu. Przychodem jest w takim przypadku wartość rynkowa spełnianego świadczenia.

W niniejszej sprawie po dokonaniu odpowiedniego przeglądu i wyceny szkód, strony podpisały pisemne porozumienie, zgodnie z którym Spółka oświadczyła, że ponosi odpowiedzialność za zaistnienie wskazanych zniszczeń oraz że pozostają one w związku z prowadzeniem inwestycji i stanowią efekt nienależytego wykonania robót budowlanych.

Y oświadczyła w Porozumieniu, że o ile dojdzie do zawarcia notarialnej umowy zamiany nieruchomości to zawarcie tej umowy wyczerpie wszystkie aktualne oraz przyszłe roszczenia Y względem Spółki oraz generalnego wykonawcy realizowanej przez Spółkę inwestycji z tytułu szkody związanej z naruszeniem Nieruchomości.

W konsekwencji zawartego Porozumienia, w dniu (…) r., Strony dokonały zamiany nieruchomości w ten sposób, że Y przeniosła na Spółkę własność Nieruchomości, natomiast Spółka przeniosła na Y własność Lokali. Wartość Nieruchomości i Lokali została ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego i wskazana w operatach szacunkowych, z których wynika, że łączna wartość Lokali przekracza wartość Nieruchomości (łączna wartość Lokali: (…) zł brutto; wartość Nieruchomości: (…) zł brutto).

Zawarcie umowy zamiany nieruchomości zostało poprzedzone podpisaniem w dniu (…) r. przez Y i Spółkę protokołu uzgodnień (dalej: „Protokół uzgodnień”), w którym Strony ustaliły, że zawarcie umowy zamiany, skutkiem której dojdzie do nabycia przez Y Lokali, za cenę transakcyjną odpowiadającą wartości Nieruchomości stanowi formę naprawienia szkody spowodowanej w jej majątku na skutek zdarzeń opisanych powyżej, a różnica pomiędzy wartością rynkową nabywanych przez Y Lokali a wartością rynkową zbywanej Nieruchomości, stanowić będzie odszkodowanie i skutkować będzie niedochodzeniem przez Y dalszych roszczeń odszkodowawczych i zrzeknięciem się tych roszczeń względem Spółki oraz generalnego wykonawcy realizowanej przez Spółkę inwestycji. Następnie, również w dniu (…) r., Y i Spółka podpisały akt notarialny zamiany nieruchomości, w którym wskazano, że zamiana jest dokonywana na podstawie przepisów art. 37 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2023 r. poz. 344) oraz rozporządzeń wykonawczych, mając na uwadze rozliczenie rekompensaty za szkodę jaką poniosła Y i w celu częściowej realizacji w związku z tą rekompensatą postanowień zawartego pomiędzy Y i Spółką Porozumienia. Wskazane w Porozumieniu oraz Protokole uzgodnień ustalenia znalazły odzwierciedlenie w akcie notarialnym zamiany nieruchomości, w szczególności oświadczenie, że z tytułu zamiany nieruchomości Strony nie czynią sobie żadnych spłat lub dopłat, a nabycie przez Y Lokali związane jest z naprawieniem szkody jaką poniosła Y i stanowi rekompensatę za nią, a w konsekwencji Y zrzekła się roszczeń wobec Spółki oraz generalnego wykonawcy i nie będzie dochodzić dalszych roszczeń odszkodowawczych.

Uznać zatem należy, że nadwyżka wartości rynkowej Lokali ponad kwotę transakcyjną sprzedaży Lokali ((…) zł), która ma charakter odszkodowania, stanowi dla Wnioskodawcy przychód na podstawie przepisu art. 14a ustawy o CIT z uwagi na uregulowanie zobowiązania związanego z naprawieniem szkody wobec Y, przez wykonanie świadczenia niepieniężnego.

Ad. 2

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT: W przypadku odpłatnego zbycia rzeczy lub praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, w związku z którymi, zgodnie z art. 12 ust. 5-6a, został określony przychód, a także w przypadku odpłatnego zbycia rzeczy, praw lub innych świadczeń będących przedmiotem wykonania świadczenia niepieniężnego, o którym mowa w art. 14a, kosztem uzyskania przychodów z ich odpłatnego zbycia, z uwzględnieniem aktualizacji dokonanej zgodnie z odrębnymi przepisami, jest odpowiednio: 3) równowartość wierzytelności (należności) uregulowanej przez wykonanie świadczenia niepieniężnego (w naturze), o którym mowa w art. 14a, pomniejszonej o naliczony w związku z przekazaniem tego świadczenia niepieniężnego podatek od towarów i usług - pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1.

Zasada potrącania kosztu zależy od okoliczności, czy dłużnikowi wykonującemu zobowiązanie w formie rzeczowej jest przypisywany przychód z odpłatnego zbycia. Jeżeli dłużnik uzyskuje tego rodzaju przychód, to odpłatne zbycie i uzyskanie z tego tytułu przychodu umożliwia potrącenie kosztu na ogólnych zasadach właściwych dla obliczenia dochodu z tytułu zbycia majątku.

W zależności od przedmiotu „zastępczego” świadczenia (środek trwały, towar, wyposażenie, udział lub akcja i in.) podatnik stosuje właściwe zasady obliczania kosztów podatkowych. W razie zaś uznania, iż datio in solutum nie rodzi przychodu z odpłatnego zbycia, dłużnik nie potrąca kosztu z tytułu zastępczego spełnienia świadczenia. Wygaśnięcie zaspokajanego długu oznacza jego uregulowanie przez dłużnika. Jest to kolejna kategoria kosztu (wynikająca z wierzytelności „bazowej”).

Wyjaśnienia wymaga, czy datio in solutum oznacza odnośnie do zaspokajanej wierzytelności, że:

- dłużnik ponosi koszt (zasada kosztu faktycznie poniesionego);

- przedmiot (rodzaj, kwalifikacja podatkowa) kosztu ulega zmianie;

- wysokość kosztu jest determinowana wartością rynkową lub księgową przedmiotu świadczenia.

W niniejszej sprawie, jako dokonano uregulowania zobowiązania z tytułu odszkodowania, co zdaniem Spółki stanowić będzie dla Niej przychód stosownie do art. 14a ustawy o CIT, jednocześnie będzie uprawniona do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów równowartość wierzytelności (należności) uregulowanej przez wykonanie świadczenia niepieniężnego (w naturze), o którym mowa w art. 14a, pomniejszonej o naliczony w związku z przekazaniem tego świadczenia niepieniężnego podatek od towarów i usług.

Zatem nadwyżka wartości rynkowej Lokali ponad kwotę transakcyjną sprzedaży Lokali ((…) zł), która ma charakter odszkodowania, i została uregulowana przez wykonanie świadczenia niepieniężnego, stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu na podstawie przepisu art. 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie objętym pytaniem nr 1 jest prawidłowe, natomiast w zakresie objętym pytaniem nr 2 jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytania przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznaczają zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytań). Zatem inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o CIT:

Taka, a nie inna konstrukcja przepisu art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych powoduje więc, że kluczowe znaczenie dla ustalenia zasad opodatkowania podatkiem dochodowym mają: po pierwsze - przychód, a po drugie - koszty jego uzyskania.

Ocena skutków podatkowych po stronie Spółki przekazującej własności (…) lokali mieszkalnych (z udziałami w częściach wspólnych budynków i prawie własności gruntów) wraz z komórkami piwnicznymi tytułem naprawienia szkody spowodowanej w majątku Y (Nieruchomości) wymaga ustalenia, czy po stronie Spółki powstanie przychód podatkowy czy też nie. Wykaz zdarzeń uznanych przez ustawodawcę za przychody u podatnika podatku dochodowego od osób prawnych zawiera art. 12 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o CIT:

Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:

 1) otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;

 2) wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe i instytucje gospodarki budżetowej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy o CIT:

Ustawa o CIT nie definiuje ściśle pojęcia przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii. Jednakże z treści art. 12 ustawy o CIT wynika, że pojęcie „przychodu” jest bardzo szerokie i obejmuje m.in. wszystkie otrzymane pieniądze z zastrzeżeniem wyjątków wskazanych w przepisach.

Zgodnie z art. 14 ust. 1-3 ustawy o CIT:

1. Przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy, praw majątkowych lub świadczenia usług jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy określa ten przychód w wysokości wartości rynkowej,

2. Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy, praw majątkowych lub usług określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami, prawami lub usługami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca zbycia albo świadczenia.

3. Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy wzywa strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określa wartość z uwzględnieniem opinii biegłego. Jeżeli wartość określona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego ponosi zbywający albo świadczący usługi.

Art. 14a ust. 1 ustawy o CIT stanowi natomiast, że:

Wyżej przywołane przepisy wprost określają, w jaki sposób podmiot przekazujący majątek tytułem wykonania świadczenia niepieniężnego powinien ustalić wysokość uzyskanego przychodu. Jest nim wysokość zobowiązania z tego tytułu uregulowanego poprzez dokonanie świadczenia niepieniężnego, z tym zastrzeżeniem, że jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego.

Instytucja datio in solutum (z łac. świadczenie w miejsce wykonania) określana również jako - świadczenie zamiast wypełnienia - jest formą umowy uregulowanej w art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071, dalej: „k.c.”)

Zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego:

Celem datio in solutum jest zatem wygaśnięcie istniejących pomiędzy stronami zobowiązań poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określonego w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania - poza umową stron - jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii ustalenia, czy nadwyżka wartości rynkowej Lokali ponad kwotę transakcyjną sprzedaży Lokali ((…) zł), która ma charakter odszkodowania, stanowi dla Wnioskodawcy przychód na podstawie przepisu art. 14a ustawy o CIT z uwagi na uregulowanie zobowiązania związanego z naprawieniem szkody wobec Y, przez wykonanie świadczenia niepieniężnego.

Mając na uwadze przedstawiony przez Państwa opis stanu faktycznego oraz powołany powyżej art. 14a ustawy o CIT należy stwierdzić, że w związku z zamianą nieruchomości polegającą na zamianie prawa własności Nieruchomości, o której mowa we wniosku na prawo własności (…) lokali mieszkalnych (z udziałami w częściach wspólnych budynków i prawie własności gruntów) wraz z komórkami piwnicznymi, dojdzie do uregulowania w całości lub w części zobowiązania przez wykonanie świadczenia niepieniężnego, co wypełnia dyspozycję ww. przepisu i oznacza, że powinniście Państwo rozpoznać przychód podatkowy.

Jak wynika ze wskazanego powyżej art. 14a ust. 1 ustawy o CIT (zdanie pierwsze) przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia.

Skoro jak wskazaliście Państwo we wniosku, zawarcie umowy zamiany nieruchomości zostało poprzedzone podpisaniem w dniu (…) r. przez Y i Spółkę protokołu uzgodnień, w którym Strony ustaliły, że zawarcie umowy zamiany, skutkiem której dojdzie do nabycia przez Y Lokali, za cenę transakcyjną odpowiadającą wartości Nieruchomości stanowi formę naprawienia szkody spowodowanej w jej majątku na skutek zdarzeń opisanych powyżej, a różnica pomiędzy wartością rynkową nabywanych przez Y Lokali a wartością rynkową zbywanej Nieruchomości, stanowić będzie odszkodowanie i skutkować będzie niedochodzeniem przez Y dalszych roszczeń odszkodowawczych i zrzeknięciem się tych roszczeń względem Spółki oraz generalnego wykonawcy realizowanej przez Spółkę inwestycji, to powstanie u Państwa przychód w wysokości odpowiadającej nadwyżce wartości rynkowej Lokali ponad kwotę transakcyjną lokali ((…) zł), która ma charakter odszkodowania.

Przy czym wbrew temu co Państwo twierdzicie kwota transakcyjna lokali nie wynika ze sprzedaży lokali lecz jest ceną transakcyjną nabycia Lokali przez Y w drodze zamiany. Sprzedaż składników majątku a ich zbycie w wykonaniu świadczenia niepieniężnego wywołuje bowiem odmienne skutki na gruncie ustawy podatkowej mimo, że w obu przypadkach dochodzi do przeniesienia prawa własności zbywanych składników majątku.

Tym samym należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że w okolicznościach przedstawionych we wniosku uzyskacie Państwo przychód na warunkach określonych w art. 14a ustawy o CIT z uwagi na uregulowanie zobowiązania związanego z naprawieniem szkody wobec Y, przez wykonanie świadczenia niepieniężnego.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania Nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości w zakresie pytania Nr 2 dotyczą kwestii ustalenia, czy ww. nadwyżka wartości rynkowej Lokali ponad kwotę transakcyjną Lokali ((…) zł), która ma charakter odszkodowania, i została uregulowana przez wykonanie świadczenia niepieniężnego, stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu na podstawie przepisu art. 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT.

W tym miejscu zauważyć należy, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem, bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

Wydatkami, które Państwo ponieśli w związku z uzyskaniem przychodu na podstawie art. 14a ust. 1 ustawy o CIT, są wydatki poniesione na wytworzenie/nabycie zbywanych Lokali. Ich uprzednie poniesienie umożliwia bowiem wypełnienie zobowiązania związanego z zamianą określoną w Porozumieniu zawartym pomiędzy Wnioskodawcą a Y.

Zatem kosztami uzyskania przychodów mogą być wydatki na nabycie/wytworzenie przekazywanych Y (…) lokali mieszkalnych (z udziałami w częściach wspólnych budynków i prawie własności gruntów) wraz z komórkami piwnicznymi, pomniejszone o wydatki już zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (np. poprzez odpisy amortyzacyjne).

Podsumowując, w związku z wydaniem Y Lokali, o których mowa we wniosku tytułem uregulowania wynikającego z Porozumienia zobowiązania przez wykonanie świadczenia niepieniężnego, będą mogli Państwo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione na nabycie/wytworzenie składników majątku (przekazanych tytułem spłaty zobowiązania), niezaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów. Należy przy tym uwzględnić przepisy dotyczące sposobu zaliczania do kosztów uzyskania przychodów składników majątku związanych z przekazanymi Y Lokalami (grunt, budynek).

W tym miejscu wskazać należy, że w sprawie nie znajdzie zastosowania powołany przez Państwa art. 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT, ponieważ dotyczy on sposobu ustalania kosztów uzyskania przychodów przez podmiot, który otrzymał składniki majątku w wyniku wykonania przez dłużnika świadczenia niepieniężnego i dokonuje ich zbycia. Zgodnie bowiem z tym przepisem:

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 1ia ww. ustawy:

Powyższy przepis 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT ma zastosowanie w przypadkach, gdy podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych otrzymują swoje należności przez wykonanie świadczenia niepieniężnego, które stanowią uregulowanie zobowiązania wobec podatnika przez zobowiązanego.

Jak wynika natomiast z opisu sprawy w wyniku zawartego z Y Porozumienia Państwo przekazujecie a nie otrzymujecie Lokale, które następnie zbywacie. Nie otrzymujecie zatem Państwo nieodpłatnie rzeczy, ani też nie rozpoznajecie przychodu na podstawie art. 12 ust. 5-6 cyt. ustawy, a także nie zbywacie rzeczy (lokali), które uprzednio były przedmiotem wykonania świadczenia niepieniężnego o którym mowa w art. 14a ustawy o CIT (na taką okoliczność nie wskazaliście Państwo we wniosku).

Zatem nie sposób zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że jesteście uprawnieni do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu zbycia Lokali, o których mowa we wniosku, w związku z wykonaniem świadczenia niepieniężnego wynikającego z zawartego z Y Porozumienia, na warunkach wynikających z art. 15 ust. 1i pkt 3 ustawy o CIT.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania Nr 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.