Interpretacja indywidualna z dnia 21 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-2.4010.455.2025.2.PK

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie uznania, że:

·przychód z tytułu przedawnionych zobowiązań Wnioskodawcy z tytułu zaciągniętej pożyczki (zobowiązania do zwrotu kwoty pożyczki oraz uiszczenia odsetek z tytułu udzielenia pożyczki), stanowi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy CIT – jest prawidłowe.

·z tytułu przedawnionych zobowiązań Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy koniec terminu przedawnienia tych zobowiązań przypadł na 1 stycznia 2014 r. (zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego), przychód powstał dnia kolejnego po upływie terminu przedawnienia zobowiązań, czyli powstał 2 stycznia 2014 roku – jest nieprawidłowe.

·zobowiązanie podatkowe Spółki w zakresie podatku CIT z tytułu przedawnionych zobowiązań – zaciągniętej pożyczki oraz odsetek – a wynikających z Umowy Pożyczki, uległo przedawnieniu i Spółka nie jest zobowiązana do zapłaty podatku CIT – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący skutków podatkowych przedawnienia zobowiązania pożyczkowego. Uzupełnili go Państwo pismem z 20 października 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego (ostatecznie sformułowany w piśmie z 20 października 2025 r.)

Definicje:

Umowa Pożyczki – umowa z 3 września 2004 r. z ostatecznym terminem spłaty całości kwoty pożyczki na dzień 3 listopada 2005 r.

Aneksy – porozumienie do Umowy Pożyczki z dnia 2 listopada 2005 r., zawarte pomiędzy stronami Umowy Pożyczki, modyfikujące termin spłaty całości kwoty pożyczki na dzień 31 grudnia 2006 r. oraz porozumienie do Umowy Pożyczki z dnia 20 grudnia 2006 r., zawarte pomiędzy stronami Umowy Pożyczki, modyfikujące termin spłaty całości kwoty pożyczki na dzień 31 grudnia 2007 r. oraz porozumienie do Umowy Pożyczki z dnia 20 grudnia 2007 r., zawarte pomiędzy stronami Umowy Pożyczki, modyfikujące termin spłaty całości kwoty pożyczki na dzień 31 grudnia 2010 r.

Pożyczkodawca – B.

STAN FAKTYCZNY

A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) (dalej jako „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (dalej jako „podatek CIT’). Podstawowym przedmiotem prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej jest kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek (68.10.Z). Uzyskiwane przychody Wnioskodawca ustala zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako ustawa CIT).

W ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej Wnioskodawca zawarł (jako pożyczkobiorca), Umowę Pożyczki a następnie Aneksy z Pożyczkodawcą. Przedmiotem świadczenia w Umowie Pożyczki były środki pieniężne. Umowa Pożyczki zawierała zobowiązanie Pożyczkobiorcy do regulowania odsetek od kwoty pożyczki, obliczanych w oparciu o oprocentowanie ustalone na bazie stopy procentowej LIBOR 3M, powiększonej o marżę w wysokości 3% (w skali rocznej).

Odsetki naliczane miały być w okresach 3-miesięcznych, w ostatnim dniu okresu. Odsetki z tytułu udzielenia pożyczki naliczone miały być za okres rozpoczynający się w dniu następnym po dniu udzieleniu pożyczki i kończący się w dniu jej spłaty włącznie.

Zobowiązanie do zwrotu udzielonej pożyczki gotówkowej zostało przez Wnioskodawcę uregulowane w terminach wyłącznie częściowo, co znalazło swoje odzwierciedlenie w zawartych przez Spółkę Aneksach.

Aneksami Pożyczkobiorca przyznał, że uregulował swoje zobowiązanie do zwrotu pożyczki jedynie częściowo. Pomimo zawarcia Aneksów, Pożyczkobiorca nie spłacił swojego pozostałego do spłaty zobowiązania wynikającego z Umowy Pożyczki w żadnym zakresie.

Jego niespłacone zobowiązanie (należność główna) na dzień 31 grudnia 2010 r. dalej istniało.

W zakresie niespłaconej przez Pożyczkobiorcę części pożyczki wynikającej z Umów Pożyczek z dniem 1 stycznia 2011 r. rozpoczął się bieg terminu przedawnienia zobowiązania pieniężnego. Dla zobowiązań opisanych powyżej (zwrotu pożyczki) termin przedawnienia wynosi trzy lata. Jest tak, ponieważ dla zobowiązań związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej termin przedawnienia, o ile przepis szczególny nie stanowi inaczej, wynosi trzy lata. Wprawdzie od dnia 9 lipca 2018 r. obowiązują znowelizowane przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (dalej: k.c.) w zakresie przedawnienia, jednakże termin przedawnienia roszczeń okresowych i związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie uległ zmianie i nadal wynosi 3 lata.

Trzyletni termin przedawnienia dla zobowiązań Wnioskodawcy (niespłaconej kwoty otrzymanej pożyczki), której bieg nie uległ zawieszeniu i nie został skutecznie przerwany, skończył się dnia 1 stycznia 2014 roku. Oznacza to, że 1 dzień, kiedy Wnioskodawca mógł skutecznie podnieść zarzut przedawnienia wobec Pożyczkodawcy (uchylić się od spełnienia świadczenia) to dzień 2 stycznia 2014 roku.

Spółka nie regulowała odsetek powstałych w zakresie Umowy Pożyczki.

Wobec powyższego, odsetki z tytułu udzielenia pożyczki, mające charakter roszczenia okresowego, uległy przedawnieniu z upływem 3 lat od momentu, w którym stały się wymagalne. Zgodnie z postanowieniami Umowy Pożyczki, odsetki stały się wymagalne w terminie zapłaty pożyczonej sumy pieniężnej, a zatem przedawniły się wraz z kwotą roszczenia głównego, tj. roszczenia o zwrot otrzymanej kwoty pożyczki.

Z uwagi na fakt, że bieg terminu przedawnienia odsetek z tytułu otrzymanej pożyczki nie uległ zawieszeniu i nie został skutecznie przerwany, trzyletni termin przedawnienia odsetek jako świadczeń okresowych skończył się dnia 1 stycznia 2014 roku.

Postanowienia Umowy Pożyczki nie przewidywały zapisów dotyczących odsetek za opóźnienie, wobec czego w tym zakresie zastosowanie znajdują regulacje ustawowe. Z uwagi na fakt, że odsetki za opóźnienie należą do świadczeń okresowych, uległy przedawnieniu się z upływem 3 lat. Przy czym nie uległy one przedawnieniu wszystkie naraz, lecz po kolei za każdy dzień osobno, bowiem roszczenia o odsetki za każdy dzień powstają oddzielnie. Jednakże jako roszczenie uboczne należności odsetkowe przedawniły się najpóźniej z chwilą przedawnienia roszczenia głównego, tj. roszczenia o zwrot otrzymanej kwoty pożyczki, co zostało już potwierdzone szeregiem orzeczeń sądowych.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

W odniesieniu do Spółki nie wystąpiły żadne okoliczności, które mogłyby stanowić podstawę do zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych z tytułu zaciągniętej pożyczki i odsetek od tej pożyczki.

Spółka nie podejmowała żadnych czynności, które mogłyby skutkować zawieszeniem lub przerwaniem biegu terminu przedawnienia. W szczególności wobec Spółki nie były prowadzone postępowania egzekucyjne ani zabezpieczające dotyczące przedmiotowego zobowiązania. Spółka nie dokonywała również uznania długu ani nie podejmowała innych działań skutkujących przerwaniem biegu przedawnienia

Pytania (ostatecznie sformułowane w piśmie z 20 października 2025 r.)

1)Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym przychód z tytułu przedawnionych zobowiązań Wnioskodawcy z tytułu zaciągniętej pożyczki (zobowiązania do zwrotu kwoty pożyczki oraz uiszczenia odsetek z tytułu udzielenia pożyczki), stanowi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy CIT?

2)Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym z tytułu przedawnionych zobowiązań Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy koniec terminu przedawnienia tych zobowiązań przypadł na 1 stycznia 2014 r. (zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego), przychód powstał dnia kolejnego po upływie terminu przedawnienia zobowiązań, czyli powstał 2 stycznia 2014 roku?

3)Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym zobowiązanie podatkowe Spółki w zakresie podatku CIT z tytułu przedawnionych zobowiązań (zaciągniętej pożyczki), a wynikających z Umowy Pożyczki, uległo przedawnieniu na postawie art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, a w konsekwencji Spółka nie jest zobowiązana do zapłaty podatku CIT od kwoty otrzymanej przez Spółkę z tytułu zaciągniętej pożyczki w części dotyczącej niespłaconej kwoty pożyczki?

4)Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym zobowiązanie podatkowe Spółki w zakresie podatku CIT z tytułu przedawnionych zobowiązań (przedawnionych odsetek od zaciągniętych pożyczek), a wynikających z Umowy Pożyczki, uległo przedawnieniu na postawie art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, a w konsekwencji Spółka nie jest zobowiązana do zapłaty podatku CIT od kwoty niezapłaconych przez Spółkę odsetek od zaciągniętej pożyczki?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 20 października 2025 r.)

STANOWISKO WNIOSKODAWCY CO DO PYTANIA 1, 2 i 3

Zdaniem Wnioskodawcy przychód z tytułu przedawnionych zobowiązań Wnioskodawcy z tytułu zaciągniętej pożyczki (zobowiązania do zwrotu kwoty pożyczki oraz uiszczenia odsetek z tytułu udzielenia pożyczki), stanowi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a Ustawy CIT.

Stan faktyczny przedstawiony we wniosku zaistniał przez nowelizacją przepisu art. 118 kc wchodzącą w życie 9 lipca 2018 r., zatem ma do niego zastosowanie art. 118 kc w brzmieniu sprzed tej daty a w więc: Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Momentem powstania obowiązku podatkowego będzie w takiej sytuacji dzień następujący po dniu przedawnienia zobowiązania. W analizowanym przypadku to dzień 2 stycznia 2014 r.

W przypadku opisanego stanu faktyczne zastosowanie znajdzie 3 letni termin przedawnienia roszczeń z Umowy pożyczki, ponieważ Pożyczkodawca jest spółką prowadzącą działalność gospodarczą.

Koniec terminu przedawnienia zobowiązania Wnioskodawcy z tytułu zaciągniętej pożyczki przypada na 1 stycznia 2014 r., zatem z racji tego, że przedawnienie nastąpiło przed nowelizacją przepisu art. 118 kc wchodzącą w życie 9 lipca 2018 r., przychód Spółki z tytułu przedawnionych zobowiązań przypada na dzień 2 stycznia 2014 r. i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w tymże roku.

Termin przedawnienia zobowiązania podatkowego, o jakim mowa powyżej upłynie 31 grudnia 2019 r. Od dnia 1 stycznia 2020 r. Wnioskodawca może podnosić zarzut przedawnienia zobowiązania podatkowego z tytułu przedawnionych zobowiązań Wnioskodawcy z tytułu zaciągniętej pożyczki (zobowiązania do zwrotu kwoty pożyczki oraz uiszczenia odsetek z tytułu udzielenia pożyczki).

Moment powstania obowiązku podatkowego

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy CIT: przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b ustawy CIT: przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24d i art. 24f ustawy CIT: jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 7 ust. 2 u.p.d.o.p.).

Sposób ujęcia przedmiotu opodatkowania w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje na objęcie zakresem ustawy wszystkich zdarzeń, z którymi wiąże się dla podatnika konkretna korzyść o wymiarze finansowym, powodująca zwiększenie aktywów lub zmniejszenie pasywów. Nie jest przy tym istotne źródło korzyści, chodzi bowiem o każdy przypadek powodujący wzrost wartości majątku lub zmniejszenie zobowiązań ciążących na podatniku. Bez znaczenia jest również to, czy przysporzenie jest wynikiem działania innej osoby, czy też samego podatnika, jak również to, czy korzyść wiąże się z konkretnymi przepływami finansowymi. Kluczową zatem przesłanką wystąpienia przychodu jest osiągnięcie wymiernego przysporzenia o charakterze definitywnym.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera legalnej definicji przychodu. Zwrócić należy uwagę, że katalog przychodów wymienionych w ustawie ma charakter otwarty i jedynie przykładowy (Pismo z dnia 18 kwietnia 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0111-KDIB2-1.4010.75.2019.2.BJ – powstanie przychodu z tytułu umorzenia odsetek od pożyczki).

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy CIT przychodem, jest wartość, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy. Wyjątek od tej zasady został określony w art. 12 ust. 4 pkt 8 ustawy CIT: zgodnie z którym, do przychodów nie zalicza się kwot stanowiących równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z:

·bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, lub

·postępowaniem restrukturyzacyjnym, postępowaniem upadłościowym lub

·realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw,

·przymusową restrukturyzacją w rozumieniu ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

Należy wskazać, że art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy CIT odnosi się do umorzonych lub przedawnionych zobowiązań. Przepis ten precyzuje, że w szczególności dotyczy to zobowiązań z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów). Oznacza to, że przepis ten dotyczy wszelkiego rodzaju umorzonych lub przedawnionych zobowiązań (z wyjątkiem pożyczek z Funduszu Pracy oraz wymienionych wart. 12 ust. 4 pkt 8 ustawy CIT zobowiązań związanych z określonego rodzaju postępowaniami).

Należy zauważyć, że fakt zaliczenia do przychodów podatkowych wartości zobowiązań umorzonych lub przedawnionych ujawnia intencje ustawodawcy opodatkowania podatkiem dochodowym nie tylko faktycznie otrzymanych pieniędzy, ale także umorzonych wierzytelności. Jeżeli więc zobowiązanie pieniężne zostanie umorzone (lub ulegnie przedawnieniu), to dojdzie do wzbogacenia po stronie dłużnika będącego stroną tego stosunku prawnego z tego powodu, że dłużnik przestanie być zobowiązany do świadczenia, a środki pieniężne, które winien przekazać w ramach wymaganego świadczenia pozostaną w jego majątku, powiększając ten majątek w sposób definitywny. Pociąga to za sobą skutek w postaci przyrostu majątku podatnika, z czym związany jest obowiązek rozliczenia podatku dochodowego z tego tytułu.

Zgodnie z art. 118 kc, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną (art. 119). Ogólny trzyletni termin przedawnienia odnosi się do roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Co do zasady przedawnienie zobowiązania wobec wierzyciela skutkuje powstaniem po stronie dłużnika przychodu podatkowego. 10. Ustawa z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 1104, dalej jako: „Nowelizacja”) wprowadziła zmiany dotyczące zasad przedawnienia cywilnoprawnych roszczeń majątkowych. Do dnia 9 lipca 2018 roku podstawowymi terminami przedawnienia były terminy: 3 letni oraz termin 10 letni i zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 2 Nowelizacji nadal mogą one mieć zastosowanie do roszczeń, które w dniu wejścia w życie Nowelizacji istniały, ale nie upłynął jeszcze ich okres przedawnienia.

Jako że od dnia 9 lipca 2018 roku skróceniu uległ termin przedawnienia wynoszący 10 lat, a termin przedawnienia roszczeń okresowych i związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie uległ zmianie i nadal wynosi 3 lata, istnieje możliwość zastosowania w drodze wyjątku jedynie terminu przedawnienia wynoszącego lat 10.

Powyższe oznacza, że nowelizacja przepisów określających zasady przedawnienia nie miała wpływu na termin przedawnienia zobowiązań Wnioskodawcy, z uwagi na fakt ich związania z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz okresowy charakter roszczeń odsetek od udzielonej pożyczki. Wobec tego wszelkie zobowiązania Wnioskodawcy z tytułu zaciągniętych pożyczek są w istocie zobowiązaniami przedawnionymi, co zostało przez Wnioskodawcę wskazane w stanie faktycznym.

Mając powyższe na uwadze, należy wskazać, że przedawnienie zaciągniętej przez Wnioskodawcę pożyczki powoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu do opodatkowania w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy CIT: tj. w wysokości niespłaconej kwoty pożyczki oraz w wysokości wartości nieuregulowanych odsetek, które uległy przedawnieniu. Przepis ten w sposób jednoznaczny odnosi się bowiem do „zobowiązań”, a więc reguluje sytuację dłużnika, którego zobowiązanie zostało umorzone lub uległo przedawnieniu. Ponadto, użyte w przepisie sformułowanie „z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów)” dodatkowo potwierdza fakt, że hipotezą przepisu objęty jest podmiot, który zaciąga zobowiązanie, a więc dłużnik (pożyczkobiorca).

Wnioskodawca wskazuje, że w odniesieniu do Spółki nie miało miejsce zdarzenie, skutkujące zawieszeniem biegu terminu przedawnienia podatkowego czy też jego przerwaniem. Spółka nie złożyła w przedmiocie niespłaconej pożyczki żadnego wniosku o rozłożenie na raty lub wniosku o stosowne umorzenie zobowiązania, wskutek czego mogło mieć miejsce zawieszenie biegu terminu przedawnienia. Nadto w stosunku do należności z tytułu Umowy Pożyczki nie toczyło się żadne postępowanie egzekucyjne, skutkujące przerwaniem biegu terminu przedawnienia. Wnioskodawca również nie uznał zobowiązania podatkowego, z tytułu Umowy Pożyczki, nie złożył deklaracji ani nie dokonał wpłaty częściowej na poczet należności z długu, wynikającego z pożyczki. Zatem Wnioskodawca wskazuje, że nie miało miejsce żadne zdarzenie, które w jakikolwiek sposób wpłynęłoby na termin przedawnienia należności z tytułu zobowiązania podatkowego.

Jednocześnie podkreślić należy, że podstawę do rozpoznania przychodu podatkowego zawsze powinno stanowić wystąpienie realnego przysporzenia majątkowego po stronie podatnika. Na gruncie niniejszej sprawy takie przysporzenie po stronie Wnioskodawcy wystąpiło. Wobec powyższego, przedawnienie zobowiązania wynikającego z tytułu zaciągnięcia pożyczki, zarówno w kwocie niespłaconej kwoty pożyczki (należności głównej), jak i nieuregulowanych odsetek od pożyczki przewidzianych w umowie pożyczki, będzie stanowić przychód podatkowy w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT.

W Piśmie z dnia 26 lutego 2021 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP2-1.4010.458.2020.1.KS stwierdził, że przepisy ustawy CIT nie przewidują szczególnego momentu powstania przychodu w wyniku przedawnienia. Przychód ten powstaje zatem w momencie przedawnienia się zobowiązania, co oznacza następny dzień po upływie terminu przedawnienia. Organ stwierdził, że aby uznać zobowiązanie za przedawnione, musi upłynąć termin przedawnienia. Do momentu upływu tego terminu, czyli do ostatniego dnia roku kalendarzowego włącznie, wierzyciel może skutecznie wystąpić z żądaniem zapłaty tego zobowiązania przez spółkę. Zatem dopiero po upływie tego terminu, czyli po upływie ostatniego dnia roku kalendarzowego, zobowiązanie jest przedawnione.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym zobowiązania spółki, dla których termin przedawnienia nie uległ zawieszeniu, nie zostanie przerwany i którego koniec przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, staje się przychodem spółki dnia 1 stycznia roku następującego i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w tymże roku.

STANOWISKO WNIOSKODAWCY CO DO PYTANIA 3 i 4

Przedawnienie zobowiązania podatkowego

W myśl art. 70 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (dalej „Ordynacja Podatkowa"), zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Zgodnie z art. 59 § 1 pkt 9 Ordynacji Podatkowej zobowiązanie podatkowe wygasa w całości lub w części wskutek przedawnienia.

Jak zostało wyjaśnione powyżej, moment powstania obowiązku podatkowego miał miejsce w dniu 2 stycznia 2014 r. Był to pierwszy dzień po upływie okresu przedawnienia, a więc pierwszy dzień, kiedy Wnioskodawca mógł skutecznie podnieść wobec Pożyczkodawcy zarzut przedawnienia zobowiązania.

W świetle art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu, z dniem:

a)wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania;

b)wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania;

c)wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;

d)doręczenia postanowienia o przyjęciu zabezpieczenia, o którym mowa w art. 33d § 2, lub doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;

e)doręczenia zawiadomienia o przystąpieniu do zabezpieczenia w przypadkach określonych w art. 32a § 3 i art. 35 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479, 1301, 1692, 1967, 2127 i 2180);

f)wystąpienia przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, na wniosek strony, o którym mowa w art. 119h § 2, o opinię Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania, zwanej dalej "Radą", co do zasadności zastosowania art. 119a lub środków ograniczających umowne korzyści.

Z kolei w myśl art. 70 § 7 Ordynacji podatkowej bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się, a po zawieszeniu biegnie dalej, od dnia następującego po dniu:

a)prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe;

b)doręczenia organowi podatkowemu odpisu orzeczenia sądu administracyjnego, ze stwierdzeniem jego prawomocności;

c)uprawomocnienia się orzeczenia sądu powszechnego w sprawie ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;

d)wygaśnięcia decyzji o zabezpieczeniu;

e)zakończenia postępowania zabezpieczającego w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;

f)doręczenia stronie opinii Rady wydanej po wystąpieniu przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, na wniosek strony, o którym mowa w art. 119h § 2, co do zasadności zastosowania art. 119a lub środków ograniczających umowne korzyści, lub po dniu upływu terminu na wydanie tej opinii.

Istotą przedawnienia uregulowanego w art. 70 Ordynacji podatkowej jest to, że na skutek upływu czasu zobowiązanie podatkowe wygasa z mocy prawa, zobowiązanie podatkowe bowiem przestaje istnieć. Przedawnienie oznacza, że organ podatkowy, po upływie terminu przedawnienia, nie może domagać się uregulowania (nie ma możliwości wyegzekwowania) należnego świadczenia.

Należy przy tym zauważyć, że przedawnienie następuje z mocy prawa" (Pismo z dnia 19.09.2024 r., wydane przez: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, 0114-KDIP2-2.4010.382.2024.2.KW, Moment uzyskania przychodu i przedawnienie zobowiązania podatkowego, http://sip.mf.gov.pl).

Przedawnienie zobowiązań podatkowych oznacza, że po upływie określonego czasu, zobowiązanie podatkowe, niezależnie czy zapłacone, czy niezapłacone, wygasa (tzw. efektywne i nieefektywne sposoby wygasania zobowiązań podatkowych). Po upływie okresu przedawnienia z mocy samego prawa, bez konieczności wydawania żadnych postanowień, czy też decyzji, przestaje istnieć stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podatnikiem (np. Spółką) i wierzycielem podatkowym (np. Urzędem Skarbowym). Przedawnienie jako jedna z podstawowych instytucji prawa podatkowego ma za zadanie ochronę pewności obrotu. Ma ono bowiem na celu zabezpieczenie podatnika przed możliwością ingerowania po pływie określonego czasu w sferę jego praw i obowiązków podatkowych, dotyczących lat objętych terminem przedawnienia.

Jak wskazano w stanie faktycznym, w odniesieniu do Wnioskodawcy nie wystąpiły żadne okoliczności, które mogłyby być przyczyną zawieszenia lub przerwania biegu przedawnienia poszczególnych okresów rozliczeniowych w zakresie podatku CIT.

Wobec powyższego, w stosunku do przychodu, który powinien być opodatkowany w 2014 roku, wynikającego z przedawnienia zobowiązań z tytułu Umowy Pożyczki mają zastosowanie przepisy o przedawnieniu zobowiązań podatkowych. W odniesieniu do podatku CIT nie zaszły okoliczności zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa CIT”):

Z kolei zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o CIT:

Sposób ujęcia przedmiotu opodatkowania w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje na objęcie zakresem ustawy wszystkich zdarzeń, z którymi wiąże się dla podatnika konkretna korzyść o wymiarze finansowym, powodująca zwiększenie aktywów lub zmniejszenie pasywów. Nie jest przy tym istotne źródło korzyści, chodzi bowiem o każdy przypadek powodujący wzrost wartości majątku lub zmniejszenie zobowiązań ciążących na podatniku. Bez znaczenia jest również to, czy przysporzenie jest wynikiem działania innej osoby, czy też samego podatnika, jak również to, czy korzyść wiąże się z konkretnymi przepływami finansowymi. Kluczową zatem przesłanką wystąpienia przychodu jest osiągnięcie wymiernego przysporzenia o charakterze definitywnym.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera legalnej definicji przychodu. Zwrócić należy uwagę, że katalog przychodów wymienionych w ustawie ma charakter otwarty i jedynie przykładowy.

Ad 1

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT:

Wyjątek od tej zasady został wskazany w art. 12 ust. 4 pkt 8 ustawy o CIT: zgodnie z którym:

Brzmienie powyższego przepisu wskazuje, że do powstania przychodu podatkowego dochodzi po stronie podatnika na skutek zmniejszenia jego zobowiązań np. w wyniku umorzenia lub przedawnienia istniejącego już zobowiązania.

Przedawnienie zobowiązania jest zdarzeniem prawnym, powodującym określone skutki w zakresie możliwości dochodzenia zobowiązań.

Zgodnie z art. 117 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j . Dz.U. z 2025 r. poz. 1071, z późn. zm., dalej: „K.c”):

Zgodnie z art. 117 § 2¹ K.c.:

Powyższe oznacza, że zobowiązanie przedawnione przekształca się w tzw. zobowiązanie naturalne. Nie może ono być wyegzekwowane pod przymusem ani też zasądzone przez sąd powszechny, jeżeli dłużnik powoła się na upływ terminu przedawnienia.

Nie ulega zatem wątpliwości, że gdy występuje niemożność przymusowego wyegzekwowania zobowiązania, mimo braku jego faktycznego wykonania, dłużnik uzyskuje pewną korzyść majątkową, przejawiającą się w tym, że nie musi realnie wykonać zobowiązania.

Zasadnicze znaczenie ma bowiem to, że w następstwie przedawnienia dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia (ustaje obowiązek spełnienia świadczenia).

Co do zasady przedawnienie zobowiązania wobec wierzyciela skutkuje powstaniem po stronie dłużnika przychodu podatkowego.

Na gruncie powyższej sprawy, przedawnieniu ulegnie zarówno zobowiązanie do zwrotu kwoty pożyczki jak i odsetek od nieuregulowanej w terminie pożyczki.

Zgodnie z art. 481 § 1 K.c.:

Jak wynika natomiast z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1790):

W przepisach ustawy o CIT przewidziano szczególny tryb opodatkowania odsetek od należności i zobowiązań.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o CIT:

Natomiast stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o CIT:

Kwestia uznania za przychód podatkowy przedawnionych zobowiązań odsetkowych, które to zobowiązania powstały po Państwa stronie, w związku z nieuregulowaniem zobowiązań w umówionym terminie, podlega określeniu na zasadach wskazanych w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT.

Odnosząc powyższe do analizowanej sprawy należy stwierdzić, że przedawnienie zobowiązania odsetkowego spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy (dłużnika) przychodu podatkowego na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na tle powyższych stwierdzeń należy wskazać, że art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT dotyczy wszelkiego rodzaju umorzonych lub przedawnionych zobowiązań (za wyjątkiem pożyczek z Funduszu Pracy oraz wymienionych w art. 12 ust. 4 pkt 8 ustawy o CIT zobowiązań związanych z określonego rodzaju postępowaniami). W kontekście art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT jako przychód podatkowy należy kwalifikować każdą przedawnioną wierzytelność, w tym odsetkową. W sytuacji gdy odsetki stały się wymagalne, a kontrahent je umorzył bądź uległy one przedawnieniu, wartość takich odsetek będzie stanowiła przychód określony w art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT. Wystarczy zatem istnienie zobowiązania pieniężnego po stronie podatnika i jego przedawnienia. Jeżeli więc zobowiązania z tytułu niespłaconej pożyczki oraz odsetek od tej pożyczki ulegną przedawnieniu, to dojdzie do wzbogacenia po stronie dłużnika będącego stroną tego stosunku prawnego z tego powodu, że dłużnik przestanie być zobowiązany do świadczenia, a środki pieniężne, które winien w postaci pożyczki oraz odsetek przekazać w ramach wymaganego świadczenia pozostaną w jego majątku, powiększając ten majątek w sposób definitywny.

Zatem wartość przedawnionych zobowiązań stanowić będzie dla Wnioskodawcy przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Podsumowując, przychód z tytułu przedawnionych zobowiązań Spółki z zaciągniętych pożyczek (zobowiązania do zwrotu kwoty pożyczki oraz uiszczenia odsetek z tytułu udzielenia pożyczki), stanowi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy CIT.

Państwa stanowisko w zakresie pytani nr 1 jest prawidłowe.

Ad 2

Przedmiotem Państwa wątpliwości przedstawionych w pytaniu nr 2 jest ustalenie, czy z tytułu przedawnionych zobowiązań Wnioskodawcy, w sytuacji gdy koniec terminu przedawnienia tych zobowiązań przypadł na 1 stycznia 2014 r., to przychód powstał dnia kolejnego po upływie terminu przedawnienia zobowiązań, czyli powstał 2 stycznia 2014 r.

Zgodnie z art. 118 K.c. w brzmieniu od 1 tycznia 1990 r. (Dz. U. z 1990 r. nr 55, poz. 321):

Terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną (art. 119 K.c.).

Ogólny trzyletni termin przedawnienia odnosi się do roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Art. 120 K.c. wskazuje, że:

Odnosząc się do zadanego pytania wskazuję, że przywołane przepisy, w szczególności art. 12 ust. 1 ustawy o CIT nie przewidują szczególnego momentu powstania przychodu w wyniku przedawnienia, zatem przychód ten powstaje w momencie przedawnienia się zobowiązania, co oznacza następny dzień po upływie terminu przedawnienia. Innymi słowy, aby uznać zobowiązanie za przedawnione, musi upłynąć termin przedawnienia. Do momentu upływu tego terminu wierzyciel może skutecznie wystąpić z żądaniem zapłaty tego zobowiązania przez Spółkę. Zatem, dopiero po upływie tego terminu, zobowiązanie jest przedawnione.

Zatem, w analizowanej sprawie, bieg terminu przedawnienia rozpoczął się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, zgodnie z cytowanym wyżej art. 120 K.c. i trwał 3 lata – to oznacza, że jego koniec przypadł na 31 grudnia 2013 r. Dopiero po upływie tego dnia zobowiązanie można uznać za przedawnione.

Tym samym, momentem powstania przychodu stał się dzień następny, tj. 1 stycznia 2014 r.

Wobec powyższego, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2, zgodnie z którym z tytułu przedawnionych zobowiązań Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy koniec terminu przedawnienia tych zobowiązań przypadł na 1 stycznia 2014 r. (zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego), przychód powstał dnia kolejnego po upływie terminu przedawnienia zobowiązań, czyli powstał 2 stycznia 2014 roku jest nieprawidłowe.

Końcowo wskazuję również, że zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o CIT:

Ad 3 i 4

Państwa wątpliwości również dotyczą ustalenia, czy zobowiązanie podatkowe Spółki w zakresie podatku CIT z tytułu przedawnionych zobowiązań – zaciągniętej pożyczki oraz przedawnionych odsetek od zaciągniętych pożyczek – a wynikających z Umowy Pożyczki, uległo przedawnieniu na postawie art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, a w konsekwencji Spółka nie jest zobowiązana do zapłaty podatku CIT od kwoty otrzymanej przez Spółkę z tytułu zaciągniętej pożyczki w części dotyczącej niespłaconej kwoty pożyczki oraz niezapłaconych przez Spółkę odsetek od zaciągniętej pożyczki.

Przechodząc na grunt regulacji prawnych dotyczących instytucji przedawnienia, należy powołać art. 21 § 1 pkt 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 111):

W myśl art. 59 § 1 pkt 9 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej:

W świetle art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej:

W myśl art. 70 § 7 Ordynacji podatkowej:

Istotą przedawnienia uregulowanego w art. 70 Ordynacji podatkowej, jest to, że na skutek upływu czasu zobowiązanie podatkowe wygasa z mocy prawa, zobowiązanie podatkowe bowiem przestaje istnieć.

Przedawnienie oznacza, że po upływie określonego czasu od momentu powstania zobowiązania podatkowego zobowiązanie to wygasa, a organ podatkowy, po upływie terminu przedawnienia, nie może domagać się uregulowania (nie ma możliwości wyegzekwowania) należnego świadczenia.

W rozpatrywanej sprawie, przychód z tytułu przedawnionych zobowiązań na gruncie K.c. (zaciągniętej pożyczki oraz odsetek) powstał 1 stycznia 2014 r.

Jak Państwo wskazali, w odniesieniu do Państwa nie wystąpiły żadne okoliczności, które mogłyby być przyczyną zawieszenia lub przerwania biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego tytułu zaciągniętej i niespłaconej pożyczki i odsetek.

Jak wynika z powołanego wyżej art. art. 27 ust. 1 ustawy o CIT: podatnicy są obowiązani, składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) w roku podatkowym - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą zapłaconych zaliczek za okres od początku roku.

Skoro zatem w analizowanej sprawie przychód powstał 1 stycznia 2014 r. (termin płatności przypadał na 31 grudnia 2013 r.) i nie wystąpiły żadne okoliczności, które mogłyby być przyczyną zawieszenia lub przerwania biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego to należy uznać, że zobowiązanie podatkowe, zarówno w zakresie pożyczki, jak i odsetek, uległo przedawnieniu na podstawie art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej – z upływem 31 grudnia 2019 r.)

W związku z powyższym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 i 4, należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Wskazać należy, że powołane we wniosku interpretacje indywidualne zostały wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie wiążą organu w sprawie będącej przedmiotem wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 z późn. zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.