Interpretacja indywidualna z dnia 5 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.984.2025.2.AK
Sprzedaż nieruchomości przez komornika sądowego w drodze licytacji publicznej, po pierwszym zasiedleniu i upływie dwóch lat, zwalnia się z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, przy spełnieniu warunków dotyczących wcześniejszego zasiedlenia i statusu dłużnika jako podatnika.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług, jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 października 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży w drodze licytacji komorniczej działki nr 1 zabudowanej budynkiem usługowym o przeznaczeniu przemysłowo-biurowym, a w konsekwencji braku obowiązku obliczenia, pobrania i uiszczenia przez Pana jako komornika podatku VAT z tytułu powyższej transakcji.
Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 października 2025 r. (data wpływu 4 listopada 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w … – jako sądowy organ egzekucyjny – pod sygn. Km … prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi Sp. j. .. NIP ...., REGON .., KRS …. W ramach tego postępowania egzekucyjnego, prowadzona jest egzekucja sądowa ze stanowiącej własność spółki dłużnej nieruchomości gruntowej, położonej w .., woj. … dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr ..
W skład niniejszej nieruchomości wchodzi wyłącznie jedna działka ewidencyjna, tj. dz. nr 1 o pow. 0,0157 ha. Zgodnie z zapisami widniejącymi w ewidencji gruntów prowadzonej przez Starostwo Powiatowe w …., obszar przedmiotowej działki stanowią grunty oznaczone symbolami Ba i Bi (kolejno tereny przemysłowe i inne tereny zabudowane). Działka jest zabudowana budynkiem usługowym o przeznaczeniu przemysłowo-biurowym i łącznej pow. użytkowej 226,18 m2. Budynek został wybudowany w latach przedwojennych, zaś w okresie 2002-2003 r., tj. po jego zakupie przez dłużnika został on gruntowanie zmodernizowany. Przedmiotowa nieruchomość została bowiem nabyta przez spółkę dłużną od osoby fizycznej na mocy aktu notarialnego, tj. Umowy sprzedaży z dnia 16-07-2002 r., Repertorium A nr …. Nabycie nieruchomości nastąpiło w ramach prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej. Sp. j. …. od 05-07-1993 r. nieprzerwanie posiada status czynnego podatnika VAT.
Zgodnie z klasyfikacją PKD, przedmiotem działalności spółki (widniejącym w Krajowym Rejestrze Sądowym) jest:
- 46, 90, Z, Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana.
- 22, 15, Z, Pozostała działalność wydawnicza.
- 22, 22, Z, Działalność poligraficzna pozostała, gdzie indziej niesklasyfikowana.
- 22, 23, Z, Introligatorstwo.
- 22, 25, Z, Działalność usługowa związana z poligrafią pozostałą.
- 51, 64, Z, Sprzedaż hurtowa maszyn i urządzeń biurowych.
- 52, 48, G, Sprzedaż detaliczna artykułów nieżywnościowych w wyspecjalizowanych sklepach, gdzie indziej niesklasyfikowana.
- 74, 14, A, Doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.
- 74, 84, B, Pozostała działalność komercyjna, gdzie indziej niesklasyfikowana.
- 74, 40, Z, Reklama.
Działalność prowadzona przez spółkę i świadczone przez nią usługi są zgodne z powyższą klasyfikacją. Po zakupie, przedmiotowa nieruchomość została wprowadzona przez dłużnika do ewidencji środków trwałych i przez cały czas jest wykorzystywana na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.
Po zakupie nieruchomości, tj. w okresie 2002-2003 r., dłużnik gruntownie zmodernizował nieruchomość, a wydatki na niniejsze ulepszenie przekroczyły 30% wartości początkowej budynku.
Komornik poczynił ustalenia, że od tego czasu, dłużnik nie ponosił już znacznych wydatków na ulepszenie budynku, które przekraczałyby tą wartość. Z uwagi na brak dostępu do stosownej dokumentacji, komornik nie zdołał natomiast ustalić, czy w ramach zakupu przedmiotowej nieruchomości dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Na potrzeby wydania niniejszej interpretacji indywidualnej, komornik wnosi jednakże o przyjęcie w stanie faktycznym założenia, że w ramach zakupu przedmiotowej nieruchomości oraz jej ulepszenia w okresie 2002-2003 r., dłużnik skorzystał z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony.
Zdarzenie przyszłe:
W ramach egzekucji prowadzonej przeciwko dłużnikowi Sp. j. …, w trybie licytacji publicznej (regulowanej przepisami ustawy z dnia 17-11-1964 r. Kodeks postępowania cywilnego – dalej kpc), dokonana może zostać sprzedaż licytacyjna przedmiotowej nieruchomości. W myśl treści art. 999 §1 kpc, z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości na rzecz nabywcy licytacyjnego, własność nieruchomości przenoszona jest na nabywcę licytacyjnego. Z chwilą tą nastąpi zatem odpłatna dostawa nieruchomości.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan:
1.Działka nr 1 została nabyta przez dłużnika w ramach transakcji nieobjętej podatkiem VAT.
2.Transakcja nie została udokumentowana fakturą VAT.
3.Przedmiotowa działka oraz posadowiony na niej budynek wykorzystywane były przez dłużnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na cele opodatkowane podatkiem VAT.
4.Budynek posadowiony na przedmiotowej działce stanowi budynek w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2025 r., poz. 418).
5.Budynek jest trwale związany z gruntem.
6.Oddanie budynku do użytkowania po jego ulepszeniu przekraczającym 30% wartości początkowej nastąpiło dnia 15-02-2004 r.
7.Z tym dniem nastąpiło także pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
8.Pomiędzy niniejszym pierwszym zasiedleniem, a sprzedażą nieruchomości upłynie okres dłuższy niż dwa lata. Sprzedaż nastąpi bowiem nie wcześniej niż w połowie 2026 r.
9.Ulepszony budynek nie był wykorzystywany przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT. Dłużnik wykorzystywał bowiem budynek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na cele opodatkowane podatkiem VAT.
Pytania
1.Czy Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w … dokonując sprzedaży (w trybie licytacji publicznej) przedmiotowej nieruchomości gruntowej, zabudowanej budynkiem położonym pod adresem: ul. .., .., woj. …, dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr …, będzie zobowiązany (jako płatnik podatku VAT) do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego, czy też dostawa nieruchomości skorzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT?
2.Jeżeli do niniejszej dostawy nieruchomości zastosowanie znajdzie zwolnienie od opodatkowania podatkiem VAT, to czy zwolnienie to nastąpi na podstawie treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, czy na podstawie treści art. 43 ust. 1 pkt 10a tejże ustawy?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, dokonując sprzedaży (w trybie licytacji publicznej) przedmiotowej nieruchomości gruntowej, zabudowanej budynkiem położonym pod adresem: ul. …, …, woj. …, dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr …, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w … nie będzie zobowiązany do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT. Dostawa niniejszej nieruchomości skorzysta bowiem ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Uzasadnienie stanowiska:
Zgodnie z treścią art. 18 Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów. Definicja płatnika została natomiast zawarta w art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Treść przywołanych przepisów oznacza zatem, że w przypadku sprzedaży przez komornika sądowego towarów stanowiących własność dłużnika sprzedaż ta będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. W przypadku natomiast, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.
W związku z tym, w stanie faktycznym, którego dotyczy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej komornik poczynił działania zmierzające do ustalenia, czy w odniesieniu do egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości, dłużnik będzie uznany za podatnika podatku VAT. W tym celu komornik dokonał sprawdzenia statusu podatnika (tj. Sp. j. …). Komornik ustalił w ten sposób, że spółka dłużna jest czynnym podatnikiem VAT od 05-07-1993 r., status ten posiadała w chwili zakupu przedmiotowej nieruchomości, a także jej gruntownej modernizacji po zakupie. Komornik ustalił także, że nieruchomość została ujęta przez dłużnika w ewidencji środków trwałych i cały czas była wykorzystywana na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Nie budzi także wątpliwości komornika, że sprzedaż nieruchomości w swej istocie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Na podstawie bowiem treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej zwanej ustawą), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl treści art. 2 pkt 6 ustawy, jako towar rozumie się zaś rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, a na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy, jako sprzedaż rozumie się m.in. odpłatną dostawę towarów.
Z uwagi na zaistniałe okoliczności, komornik nie był natomiast w stanie ustalić, czy dłużnikowi w ramach zakupu przedmiotowej nieruchomości oraz jej gruntownej modernizacji, przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Na potrzeby wydania niniejszej interpretacji indywidualnej komornik zwrócił się zatem o przyjęcie założenia, że okoliczności te zaistniały. Informacje te zostaną natomiast w miarę możliwości zweryfikowane w przyszłości, w razie zaistnienia takiej potrzeby.
W ocenie komornika w tym stanie rzeczy, dłużnik powinien być uznany za podatnika podatku VAT przy egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości. Spełnione zostaną bowiem łącznie dwie niezbędne ku temu przesłanki, tj. po pierwsze dostawa nieruchomości ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a po drugie czynność ta zostanie dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem tego podatku.
W ocenie komornika dostawa przedmiotowej nieruchomości będzie, jednakże korzystała ze zwolnienia ustawowego od opodatkowania podatkiem VAT - unormowanego m.in. treścią art. 43 ustawy. Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się bowiem od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem, gdy: a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części należy zatem przywołać definicję pierwszego zasiedlenia zawartą w ustawie o VAT.
Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich: a) wybudowaniu lub b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
W stanie faktycznym, którego dotyczy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, budynek posadowiony na nieruchomości gruntowej został wybudowany w początkowych latach XX wieku. Pierwsze zasiedlenie budynku nastąpiło zatem w ubiegłym stuleciu. Po zakupie nieruchomości, spółka dłużna dokonała natomiast jego modernizacji, która wygenerowała wydatki przekraczające 30 % wartości początkowej budynku. Modernizacja ta została ukończona w 2003 r. Z tą chwilą nastąpiło zatem ponowne pierwsze zasiedlenie budynku. Wg poczynionych ustaleń od tego momentu do dnia sporządzenia niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, dłużnik nie poniósł już wydatków na ulepszenie przedmiotowego budynku, które wygenerowałyby wydatki przekraczające 30 % jego wartości początkowej. W związku z tym, nie nastąpiło zniweczenie skutków prawnych pierwszego zasiedlenia budynku z 2003 r. Na tej podstawie komornik stwierdził, że sprzedaż licytacyjna nieruchomości nie nastąpi w ramach pierwszego zasiedlenia, ani przed nim. Sprzedaż ta nie nastąpi także przed upływem 2 lat od pierwszego zasiedlenia, bowiem ten termin upłynął w 2005 r.
Ponadto, na podstawie treści art. 29a ust. 8 ustawy w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Co do zasady zatem, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki, budowle lub ich części na nim posadowione. Oznacza to, że grunt dzieli w VAT los podatkowy ww. obiektów, które się na nim znajdują. Zatem w sytuacji, kiedy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.
Na podstawie powyższych przesłanek, w ocenie komornika dostawa przedmiotowej nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2025 r. poz. 132 i 620) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 111, ze zm.):
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.
W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku, do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.
Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.
Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.
Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W odniesieniu do art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Zgodnie z przedstawionymi przepisami budynki oraz grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zaznaczenia wymaga, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że jako Komornik sądowy – prowadzi Pan postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi Sp. j. …. W ramach tego postępowania egzekucyjnego, prowadzona jest egzekucja sądowa ze stanowiącej własność spółki dłużnej nieruchomości gruntowej. W skład niniejszej nieruchomości wchodzi wyłącznie jedna działka ewidencyjna, tj. dz. nr 1 o pow. 0,0157 ha. Działka jest zabudowana budynkiem usługowym o przeznaczeniu przemysłowo-biurowym. Budynek został wybudowany w latach przedwojennych, zaś w okresie 2002-2003 r., tj. po jego zakupie przez dłużnika został on gruntowanie zmodernizowany. Nabycie nieruchomości nastąpiło w ramach prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej. Sp. j. …. od 05-07-1993 r. nieprzerwanie posiada status czynnego podatnika VAT. Po zakupie, przedmiotowa nieruchomość została wprowadzona przez dłużnika do ewidencji środków trwałych i przez cały czas jest wykorzystywana na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.
Jak wynika z powołanych przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność wykonywana jest przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.
Mając na uwadze powyższe oraz fakt, iż ww. zabudowana działka nr 1 stanowiła część przedsiębiorstwa, które prowadzi dłużnik Sp. j. …., stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie dojdzie do sprzedaży majątku przedsiębiorstwa dłużnika.
Zatem przy dostawie ww. zabudowanej działki nr 1 spełnione są/będą przesłanki do uznania dłużnika za podatnika podatku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem sprzedaż dotyczy składników majątku przedsiębiorstwa dłużnika.
W konsekwencji, dostawa przez Komornika zabudowanej działki nr 1 w trybie egzekucji podlega/będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy:
Stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Stosownie do art. 146ef ust. 1 ustawy:
W okresie od dnia 1 stycznia 2024 r. do końca roku, w którym suma wydatków wymienionych w art. 40 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. poz. 2305 oraz z 2023 r. poz. 347, 641, 1615, 1834 i 1872) określonych na ten rok w ustawie budżetowej, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 lipca tego roku, oraz planie finansowym Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych przedłożonym zgodnie z art. 42 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny albo projekcie tego planu przedstawionym do zatwierdzenia Ministrowi Obrony Narodowej zgodnie z art. 42 ust. 2 i 3 tej ustawy, jeżeli plan ten nie został przedłożony zgodnie z art. 42 ust. 4 tej ustawy, po wyłączeniu planowanych przepływów finansowych w ramach tej sumy wydatków, jest wyższa niż 3% wartości produktu krajowego brutto określonego zgodnie z art. 40 ust. 2 tej ustawy:
1)stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%;
2)stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;
3)stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
4)stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.
Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:
Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku, budowli.
W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku budynków/budowli niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania dla dostawy zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
- towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
- przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 418 ze zm.).
Stosownie do treści art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane:
Przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Jak wynika z opisu sprawy nieruchomość stanowi działkę gruntu o nr 1, zabudowaną budynkiem usługowym o przeznaczeniu przemysłowo-biurowym. Budynek został wybudowany w latach przedwojennych, zaś w okresie 2002-2003 r., tj. po jego zakupie przez dłużnika został on gruntowanie zmodernizowany, a wydatki na niniejsze ulepszenie przekroczyły 30% wartości początkowej budynku. Oddanie budynku do użytkowania po jego ulepszeniu przekraczającym 30% wartości początkowej nastąpiło dnia 15-02-2004 r. Z tym dniem nastąpiło także pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Pomiędzy niniejszym pierwszym zasiedleniem, a sprzedażą nieruchomości upłynie okres dłuższy niż dwa lata. Sprzedaż nastąpi bowiem nie wcześniej niż w połowie 2026 r. Budynek posadowiony na przedmiotowej działce stanowi budynek w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane.
Zatem, dostawa budynku nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, bowiem pierwsze zasiedlenie ww. budynku już nastąpiło oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą ww. budynku upłyną co najmniej 2 lata. Ponadto, od 2003 r. dłużnik nie ponosił już wydatków na ulepszenie budynku, które przekraczałyby 30% wartości początkowej budynku.
W konsekwencji powyższego, dla dostawy budynku usługowego o przeznaczeniu przemysłowo-biurowym posadowionego na działce nr 1 są/będą spełnione warunki umożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Jak wskazałem powyżej, również grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynek na nim posadowiony. W konsekwencji – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy – również sprzedaż działki nr 1, na której posadowiony jest ww. budynek, będzie zwolniona od podatku.
Tym samym, analiza powołanych wyżej przepisów prawa oraz przedstawionego opisu sprawy prowadzi do stwierdzenia, że zbycie w drodze egzekucji komorniczej nieruchomości, tj. działki nr 1 zabudowanej budynkiem usługowym o przeznaczeniu przemysłowo-biurowym, korzysta/będzie korzystało ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że jako płatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 18 ustawy, nie jest/nie będzie Pan zobowiązany do pobrania, obliczenia i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania sprzedaży w trybie licytacji ww. nieruchomości.
Tym samym, Pana stanowisko uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
- stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
- zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
