Interpretacja indywidualna z dnia 5 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.47.2021.11.AW
Usługi szkoleniowe w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, świadczone przez podmioty prywatne, mogą być zwolnione z VAT na podstawie art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE, mimo niespełnienia kryteriów określonych w polskich przepisach, jeśli realizują cele edukacyjne podobne do instytucji publicznych.
Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
1.ponownie rozpatruję sprawę Pani wniosku z 26 lutego 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 5 października 2021 r., sygn. akt I SA/Rz 556/21 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 maja 2025 r., sygn. akt I FSK 89/22; i
2.stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 marca 2021 r. wpłynął Pani wniosek z 26 lutego 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług przeprowadzania szkoleń w zakresie: obsługi maszyn specjalistycznych, drwala – operatora pilarek mechanicznych, ogrodnictwa i konserwacji zieleni, florystyki, małej gastronomii, stylizacji paznokci, pracownika biurowego, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy. Uzupełniła go Pani pismem z 12 kwietnia 2021 r. (wpływ 19 kwietnia 2021 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca świadczy usługi szkoleniowe, usługi parkingowe (na podstawie dzierżawy parkingów od Urzędu Gminy), organizuje atrakcje turystyczne w (…), takie jak paintball, off roady, wyjazdy quadami w teren.
Wnioskodawca realizuje szkolenia i kursy z zakresu:
-obsługi maszyn specjalistycznych, tj. wózków widłowych, żurawi przenośnych i przewoźnych, podestów ruchomych itp.,
-szkolenia operatorów pilarek mechanicznych (Drwal – operator pilarki),
-ogrodnictwa i konserwacji zieleni,
-florystyki,
-małej gastronomii,
-stylizacji paznokci,
-pracownik biurowy (kadry i płace itp.).
Szkolenia kierowane są do osób bezrobotnych, poszukujących pracy, które chcą zdobyć kwalifikacje zawodowe, a także do osób pracujących – pracowników firm różnego sektora, którzy chcą podnieść lub zmienić swoje kwalifikacje zawodowe oraz nabyć nowe umiejętności. Uczestnikami szkoleń są indywidualne osoby fizyczne oraz zakłady pracy, czy też grupy szkoleniowe finansowane przez jednostki dysponujące środkami publicznymi.
Wnioskodawca nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Nie można go również zakwalifikować do uczelni, jednostek naukowych PAN oraz instytucji badawczych. Wnioskodawca na świadczenie usług, nie posiada akredytacji w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Świadczone usługi, stanowią usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Świadczone usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego nie są finansowane w całości lub w co najmniej 70% ze środków publicznych.
Usługi świadczone przez Wnioskodawcę stanowią usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT. Prowadzone przez Wnioskodawcę szkolenia związane są ze zdobywaniem i podnoszeniem kwalifikacji zawodowych oraz kompetencji społecznych.
W wielu przypadkach pozostają w związku z branżą i zawodem. Stanowią również nauczanie mające na celu zdobycie i uaktualnienie posiadanej wiedzy zawodowej.
W działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę zdarzają się również takie sytuacje, gdy realizuje Pani szkolenia finansowane ze środków UE, jako podwykonawca. Wnioskodawca startuje również w przetargach ogłaszanych przez instytucje, które posiadają fundusze UE, takie jak (...), Starostwa Powiatowe itp., gdzie wygrana wiąże się z tym, że prowadzi on szkolenia finansowane w całości ze środków UE. Zapis ten jest zawarty w umowie.
Szkolenia prowadzone są przez wykwalifikowaną kadrę oraz mają zatwierdzone programy szkoleń przez instytucje certyfikujące. Program szkoleń w zakresie obsługi maszyn specjalistycznych (wózków widłowych, żurawi przenośnych i przewoźnych, podestów ruchomych) musi zostać zaakceptowany przez Urząd Dozoru Technicznego (UDT). W przypadku szkoleń dla operatorów pilarek mechanicznych – przez (...). Kursy organizowane przez Wnioskodawcę, które pozwalają uzyskać uprawnienia w zakresie obsługi maszyn specjalistycznych kończą się egzaminem zewnętrznym z zakresu teorii i praktyki przed komisją egzaminacyjną powołaną przez Urząd Dozoru Technicznego. Instytucjami certyfikującymi szkolenia z zakresu pracownik biurowy, znajomości programów komputerowych, kadry i płace, konserwator terenów zielonych są: (...).
Zdany egzamin kwalifikuje do obsługi wyżej wymienionych maszyn. Nie ma możliwości, aby obsługą maszyn specjalistycznych, czy też pilarki zajmowała się osoba nieposiadająca, wymaganych przepisami prawa, kwalifikacji, potwierdzonych stosownym dokumentem, certyfikatem.
Zaświadczenia po zakończeniu szkolenia wydawane są na drukach MEN. Szkolenia organizowane przez Wnioskodawcę pozwalają nie tylko osobom bezrobotnym, bez wykształcenia specjalistycznego zdobyć umiejętności, ale również dają szansę osobom już zatrudnionym na podniesienie kwalifikacji zawodowych, co związane jest ze zmianą stanowiska pracy na lepiej płatne lub bardziej prestiżowe.
Przykładem może być szkolenie z zakresu „operator wózków widłowych”, po ukończeniu którego i po zdaniu egzaminu, skutkującego otrzymaniem zaświadczenia kwalifikacyjnego UDT, osoba pracująca dotąd na niższym stanowisku przechodzi na stanowisko wyższe. Zdobyta przez niego, na szkoleniu wiedza daje mu uprawnienia do posługiwania się wózkami widłowymi, co nie byłoby możliwe bez odbycia szkolenia i zdobycia certyfikatu. Osoba z uprawnieniami ma szanse, aby z dotychczasowego magazyniera, awansować na stanowisko opera wózka widłowego. Szkolenie umożliwia mu podniesienie kwalifikacji zawodowych, a w konsekwencji zmianę charakteru pracy, na lżejszą. Podniesienie kwalifikacji ma wpływ również na wzrost wynagrodzenia.
Podobnym przykładem jest szkolenie z zakresu: „operator żurawi przenośnych i przewoźnych”. Osoba kończąca takie szkolenie zyskuje nowe kompetencje zawodowe. Urządzenie, o jakim mowa znajduje się w wykazie urządzeń, do obsługi których wymagane są odpowiednie, uregulowane w przepisach, uprawnienia, bez których obsługa byłaby niemożliwa. Osoba z certyfikatem zdobytym na szkoleniu, oprócz tego, że pracuje jako kierowca samochodu ciężarowego, może dodatkowo wykonywać jeszcze jedną funkcję. Nadal pracuje jako kierowca zajmujący się transportem, a dzięki temu, że posiada uprawnienia operatora żurawi, może dokonywać załadunku np. drewna, za pomocą żurawia. Na skutek podniesienia kwalifikacji zawodowych, a co za tym idzie uzyskania dodatkowych uprawnień do obsługi urządzenia HDS, nie ma potrzeby, aby dwie osoby zajmowały się załadunkiem drewna, a w następstwie jego transportem. Hydrauliczny dźwig samochodowy (HDS) to maszyna często wykorzystywana w pracach związanych z transportem. Sprzęt pozwala na załadunek, rozładunek oraz przewóz gabarytów bez konieczności korzystania z innych urządzeń.
Osoba pracująca w lesie na stanowisku pomocnik poprzez wiedzę zdobytą na szkoleniu, może wykonywać pracę piłą, co dotychczas nie było możliwe ze względu na brak umiejętności. Po ukończeniu szkolenia, jako drwal – operator pilarki może podjąć pracę w firmie specjalizującej się w usługach leśnych na stanowisku drwal. Oznacza to, że dzięki szkoleniu, podniósł swoje kwalifikacje zawodowe i co za tym idzie jego praca jest bardziej odpowiedzialna i lepiej płatna.
Osoba kończąca kurs na operatora kos spalinowych, również podnosi swoje kwalifikacje. Dzięki szkoleniu ma możliwość pracować na takim sprzęcie, czego nie mogła wcześniej robić, bez certyfikatu. Posługiwanie się kosą spalinową, tak jak i w przypadku ww. urządzeń, nie jest możliwe bez uzyskania uprawnień. Osoba dotychczas bezrobotna albo pracownik firmy ogrodniczej czy Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego po zakończeniu szkolenia „Operator kos spalinowych” ma możliwość poszerzenia swojej oferty o dodatkowe umiejętności.
Kończąc kurs „pracownik biurowy” możliwe jest nabycie umiejętności i wiedzy niezbędnej do wykonywania pracy na stanowisku sekretarka, recepcjonistka. Kurs zwiększa szanse na zatrudnienie w administracji, osobom bez wykształcenia administracyjno-prawnego. Osoba bez specjalistycznego wykształcenia oraz bez doświadczenia, kończąc kurs „pracownik biurowy” nabywa wiedzę i umiejętności potrzebne do wykonywania pracy na stanowisku sekretarka, recepcjonistka.
Wszystkie organizowane przez Wnioskodawcę szkolenia, prowadzone są przez wykwalifikowanych szkoleniowców, posiadających wiedzę w danej dziedzinie.
Do uzyskania uprawnień na obsługę maszyn specjalistycznych wymaga się odpowiedniej procedury.
Szkolenia w zakresie ogrodnictwa i konserwacji zieleni, florystyki, małej gastronomii, stylizacji paznokci, pracownik biurowy (kadry i płace itp.), nie są uregulowane w odrębnych przepisach, do zdobycia uprawnień nie wymaga się przeprowadzania egzaminów zewnętrznych przed odpowiednią komisją. Prowadzone są przez szkoleniowców z odpowiednimi kwalifikacjami w danej dziedzinie. Również kończą się egzaminem uprawniającym do wykonywania zawodu.
W przypadku tych szkoleń zachowana jest również rozdzielność procesu kształcenia od egzaminowania. Egzaminy przeprowadzane są przez instytucje zewnętrzne certyfikujące w danej dziedzinie, takie jak (...).
Tak samo jak szkolenia z obsługi maszyn specjalistycznych, służą uaktualnieniu i poszerzaniu wiedzy oraz na zdobyciu nowych kwalifikacji, przyczyniają się do rozwoju.
Stylizacja paznokci, florystyka, ogrodnictwo, czy gastronomia, należą do dziedzin, które ciągle się rozwijają, w których często pojawiają się nowości. Są to szkolenia dla osób poszukujących pracy oraz tych, które zajmują się dana branżą, a bez szkolenia we wskazanych, rozwijających się dziedzinach, nie utrzymają się na rynku.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego
1.Szkolenia organizowane przez Wnioskodawcę należy podzielić na dwa rodzaje szkoleń, a mianowicie na takie, których organizacja, liczba godzin, czy też osoba szkoląca powinna spełniać wymagania regulowane przepisami prawa oraz na takie, które nie są uregulowane przepisami prawa oraz brak jest wytycznych udzielanych przez instytucje, w zakresie szkolenia.
·ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (t. j. Dz. U. 2021. 272 z dnia 2021.02.11),
-art. 5 ust. 1, ust. 2, art. 6, art. 8 ust. 4, ust. 6, art. 9, art. 23 ust. 5;
·rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. „w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu”,
-§ 1 pkt 6;
·rozporządzenie Ministra przedsiębiorczości i technologii z dnia 30 października 2018 r. „w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego”,
-§ 1, § 5, § 7, załącznik 1;
·rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i technologii z dnia 21 maja 2019 r., „W sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych”,
-§ 2, § 3, § 4, § 6, Załącznik nr 3;
·rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. (Dz. U. 1996.62. 287 z dnia 1996.06.01) „W sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej”,
·rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 15 grudnia 2017 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (t. j. Dz. U. 2020. 852 z dnia 2020.05.13),
-§ 1, § 4 ust. 1, ust. 2, § 5;
·rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 22 października 2018 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze żurawi wieżowych i szybkomontujących (Dz. U. 2018 poz. 2147),
-§ 1, § 3, § 11;
·rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii dnia 8 października 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. 2019 poz. 1948),
·rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 169, poz. 1650 z zm.),
·rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401),
Z powyżej wymienionych rozporządzeń, wydanych m.in. na podstawie ustawy o dozorze technicznym, wynika, że do wykonywania pracy związanej z obsługą i konserwacją urządzeń specjalistycznych, takich jak: podesty ruchome, wózki jezdniowe podnośnikowe (wózki widłowe), dźwigi, żurawie wymagane jest posiadanie kwalifikacji potwierdzonych zaświadczeniem kwalifikacyjnym.
Wnioskodawca nie posiada wiedzy, na temat przepisów prawnych, które określają konkretne formy i zasady szkolenia. Wymienione powyżej urządzenia specjalistyczne podlegają dozorowi technicznemu, co wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. „w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu” oraz z ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. „o dozorze technicznym”.
Wnioskodawca, który ma zamiar przeprowadzać szkolenia w zakresie urządzeń objętych dozorem technicznym, nie kieruje się konkretną ustawą określającą „konkretne formy i zasady szkolenia”. W celu zdobycia wiedzy na temat szczegółów szkolenia, zwraca się z pisemnym wnioskiem do Urzędu Dozoru Technicznego (UDT), o udostępnienie mu programu szkoleń, na podstawie którego przeprowadza szkolenie. Do kompetencji UDT należy również zaopiniowanie i zatwierdzenie opracowanego przez Wnioskodawcę programu szkoleń, ilości godzin szkolenia, tematyki oraz kwalifikacji jakie powinna posiadać osoba szkoląca.
Program szkolenia wraz z ilością godzin i tematyką ustala Wnioskodawca – jednostka szkoląca ubiegająca się o zatwierdzenie programu przez UDT. Po spełnieniu wytycznych, kierownik UDT zatwierdza program i dopuszcza dany ośrodek szkolenia do prowadzenia kursów w tym zakresie.
Przeprowadzając szkolenia, Wnioskodawca opiera się na wytycznych znajdujących się na stronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego. W związku z tym, decyduje on o doborze kadry dydaktycznej, ale nie może robić tego dobrowolnie, a z zachowaniem podstawowych zasad określonych w programach szkolenia. Kadra dydaktyczna powinna posiadać niezbędną wiedzę z zakresu szkolenia oraz odpowiednie kwalifikacje, co również określone jest w programie szkoleń.
Wnioskodawca nie posiada wiedzy na temat podstawy prawnej, czy też przepisów prawnych, na których opiera się UDT opracowując wytyczne, którymi powinien kierować się Wnioskodawca opracowując plan szkoleń.
Zgodnie z art. 37 pkt 14 ustawy o dozorze technicznym: „Urząd Dozoru Technicznego uzgadnia programy szkolenia osób obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne obsługi urządzeń transportu bliskiego”.
Po ukończeniu szkolenia, Wnioskodawca, zgodnie z programem szkoleń, zobowiązany jest do zorganizowania wewnętrznego egzaminu końcowego. Urząd Dozoru Technicznego wyznacza komisję egzaminacyjną, która posiada odpowiednie kwalifikacje kierunkowe prowadzonego egzaminu. Przewodniczący komisji odpowiedzialny jest za prowadzoną dokumentację egzaminacyjną. Egzamin teoretyczny i praktyczny przed wyznaczoną przez UDT komisją, przeprowadzany jest u Wnioskodawcy w ośrodku.
Aby uczestnicy szkolenia mogli obsługiwać niniejsze urządzenia, niezbędne jest zaświadczenie ukończenia odpowiedniego szkolenia potwierdzającego nabyte umiejętności w oparciu o programy opracowane lub zatwierdzone przez Urząd Dozoru Technicznego. Zaświadczenie kwalifikacyjne do obsługi maszyn wydawane jest przez Urząd Dozoru Technicznego.
Wymogom prawnym podlega również szkolenie z zakresu Drwal – operator pilarki. Przeprowadzane jest po uzgodnieniu z (...). Szkolenie takie powinno zostać zgłoszone do Dyrekcji, która z kolei informuje Nadleśnictwo, na terenie którego, na udostępnionym obszarze odbywa się szkolenie prowadzone przez leśników, posiadających odpowiednie, udokumentowane uprawnienia do prowadzenia szkoleń w tym zakresie.
(...) wyznacza egzaminatora, który przeprowadza egzamin końcowy, dający kwalifikacje do zawodu Drwala.
Szkolenie z zakresu operator pilarek mechanicznych przeprowadzane jest przez osobę, która kompetencje do prowadzenia szkolenia z tego zakresu nabyła np. (...).
Organizacja szkoleń z zakresu: ogrodnictwa i konserwacji zieleni, florystyki, małej gastronomii, stylizacji paznokci, pracownik biurowy, nie jest obwarowana przepisami prawa. Brak uregulowanych wytycznych, jeżeli chodzi o program szkoleń, ilość godzin, itp.
2.Tak, osoby biorące udział w szkoleniach, będących przedmiotem wniosku, będą wykorzystywały nabytą wiedzę w ramach wykonywanego zawodu, tj.:
·szkolenie z zakresu obsługi maszyn specjalistycznych wykorzystane będzie w zawodzie: kierowca, operator wózków jezdniowych (widłowych), operator żurawia, operator zwyżki, strażak, osób zajmujących się reklamą, rozwieszaniem bilbordów na wysokościach, osób sprzątających (mycie okien na wysokościach),
·szkolenie z zakresu drwal, wykorzystywane będzie w zawodzie – drwala, strażaka,
·szkolenie z zakresu operatorów pilarek mechanicznych, wykorzystywane będzie w zawodzie – operatora pilarki, pracownika (...) oraz służby drogowej,
·szkolenie z zakresu ogrodnictwa i konserwacji zieleni będzie wykorzystane w zawodzie – ogrodnika, robotnika konserwacji terenów zielonych, ze szkolenia korzystają również pracownicy zajmujący się zielenią miejską,
·szkolenie z zakresu florystyki, wykorzystane będzie w zawodzie – sprzedawcy kwiatów, florysty,
·szkolenie z zakresu małej gastronomii, wykorzystane będzie w zawodzie – kucharz, pomoc kuchenna,
·szkolenie z zakresu stylizacji paznokci – w zawodzie kosmetyczki, stylistki paznokci,
·szkolenie z zakresu pracownik biurowy – w zawodzie księgowego, pracownika do spraw księgowości, pracownika działu kadr, sekretarki.
Na szkoleniach uczestnicy zdobędą, rozwiną lub uaktualnią wiedzę w wykonywanym zawodzie lub zdobyta wiedza, pozwoli im na zmianę zawodu, czy też na awans.
3.Wnioskodawca świadczy usługi szkoleniowe, z których korzystają zarówno osoby pracujące, jak i bezrobotne.
W związku z tym, w przypadku osób pracujących można wskazać, że szkolenia pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub wykonywanym zawodem uczestników szkoleń.
W przypadków osób pracujących, szkolenie służy rozwinięciu, uaktualnieniu wiedzy w ramach wykonywanego zawodu, ale również na zdobywaniu nowej wiedzy, co w konsekwencji wiąże się z awansem, czy też ze zmianą pracy na inną, czemu służy zdobyta na szkoleniu wiedza. Uczestnicy biorą udział w szkoleniu również, gdy mają zamiar zmienić zawód i pracować w innej branży.
Wspomnieć jednak należy, że ze szkoleń korzystają również osoby bezrobotne, które są na etapie poszukiwania pracy, a zdobyta w danym kierunku wiedza pozwala im na znalezienie pracy w zakresie, w jakim zostali wyszkoleni.
W przypadku osoby bezrobotnej szkolenie ma również na celu uaktualnieniu zdobytej wcześniej, przed okresem bezrobocia wiedzy, którą osoba taka posiadała zanim została bez pracy.
Można stwierdzić, że szkolenia organizowane przez Wnioskodawcę pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem uczestników szkoleń – w przypadku osób bezrobotnych, w tym sensie, że osoby kończące takie szkolenie poszukują pracy w zawodzie lub branży, z zakresu której szkoliły się. Zatem, szkolenia mają związek z zawodem i branżą uczestników.
4.Tak, kursy szkoleniowe, będące przedmiotem wniosku, mają na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy dla celów zawodowych.
5.Tak, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że usługi szkoleniowe, świadczone przez Niego, są usługami bezpośrednio związanymi z branżą lub zawodem uczestników, lub jak ma to miejsce w przypadku osób bezrobotnych, mają na celu uzyskanie, czy też w niektórych przypadkach uaktualnienie wiedzy, która wykorzystana zostanie w celach zawodowych. Wobec tego, można uznać je za usługi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku od towarów i usług.
6.Celem świadczonych przez Wnioskodawcę szkoleń jest zdobycie, poszerzenie, czy też uaktualnienie wiedzy w konkretnym zawodzie. Uczestnicy szkoleń pracują lub mają zamiar podjąć pracę w zawodzie, w zakresie którego zdobywają wiedzę na szkoleniu.
Do wykonywania każdego z zawodów, w jakim szkolą się uczestnicy niezbędne jest posiadanie kwalifikacji. Po skończeniu każdego kursu wydawany jest dokument uprawniający bądź potwierdzający umiejętności osoby, która z wynikiem pozytywnym zaliczyła dany kurs.
Również w odpowiedzi na to pytanie, szkolenia będące przedmiotem wniosku, należy podzielić na dwa rodzaje, tj.:
a)związane z obsługą, czy też konserwacją niektórych urządzeń specjalistycznych, takich jak: podesty ruchome, wózki jezdniowe podnośnikowe (wózki widłowe), dźwigi, żurawie oraz szkolenie operator pilarki – drwal,
b)operator pilarki mechanicznej, ogrodnictwo i konserwacja zieleni, florystyka, mała gastronomia, stylizacja paznokci, pracownik biurowy.
Ad. a)
Do wykonywania zawodu związanego z obsługą czy też konserwacją niektórych urządzeń specjalistycznych, takich jak: podesty ruchome, wózki jezdniowe podnośnikowe (wózki widłowe), dźwigi, żurawie wymagane jest posiadanie kwalifikacji potwierdzonych zaświadczeniem kwalifikacyjnym, co wynika z ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. „o dozorze technicznym”. Aby zajmować się obsługą maszyn specjalistycznych niezbędne jest posiadanie uprawnień w tym zakresie.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. „w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu” wymienia urządzenia, których nie można użytkować bez posiadania uprawnień.
Z kolei, rodzaj urządzeń, wzór zaświadczenia, okres ważności – dane zawarte są w Rozporządzeniu Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. „w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych”.
Do obsługi urządzeń specjalistycznych niezbędne jest posiadanie zaświadczenia ukończenia szkolenia potwierdzającego nabyte umiejętności w oparciu o programy opracowane lub zatwierdzone przez Urząd Dozoru Technicznego.
Za przykład posłużyć może § 4 ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 15 grudnia 2017 r. „w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym”, zgodnie z którym jedną z możliwości potwierdzenia kwalifikacji do obsługi wózków innych niż wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia jest uzyskanie zaświadczenia ukończenia odpowiedniego szkolenia potwierdzającego nabyte umiejętności w oparciu o programy opracowane lub zatwierdzone przez Urząd Dozoru Technicznego.
Również szkolenie z zakresu Drwal – operator pilarki jest szkoleniem, które przeprowadza się w zgodzie z (...). Takie szkolenie musi zostać zgłoszone do Dyrekcji, która wyznacza egzaminatora, przed którym przeprowadzany jest egzamin. Dyrekcja musi zaakceptować szkoleniowców, którzy zostali wyznaczeni przez Wnioskodawcę. Są to zazwyczaj wysokiego szczebla pracownicy, inspektorzy pracujący w nadleśnictwach.
Dyrekcja wyznacza konkretne Nadleśnictwo, które na terenie swoich lasów udostępnia teren, na którym odbywa się takie szkolenie. Szkolenie prowadzą leśnicy.
Ad. b)
Operator pilarek mechanicznych – szkolenie zorganizowane przez Wnioskodawcę przeprowadzane jest przez osobę, która kompetencje do prowadzenia szkolenia z tego zakresu nabyła w (...).
Do świadczenia usług w zakresie pozostałych zawodów, tj.:
·ogrodnictwo i konserwacja zieleni,
·florystyka,
·mała gastronomia,
·stylizacja paznokci,
·pracownik biurowy,
brak jest ustawowych wymagań. Osoby świadczące usługi w zakresie ww. zawodów nie są zobowiązane przez ustawę do posiadania uprawnień. Powinny jednak posiadać kwalifikację do wykonywania niniejszych zawodów.
Szkolenie oraz egzamin przeprowadzany jest przez osobę, mającą uprawnienia do wykonywania danego zawodu.
W przypadku tych szkoleń zachowana jest rozdzielność procesu nauczania i egzaminowania. Za egzamin odpowiedzialne są instytucje zewnętrzne zajmujące się certyfikacją w danej dziedzinie, np. (...).
Po skończonym szkoleniu, które przeprowadzane jest przez osobę wykwalifikowaną w danej dziedzinie, wydawany jest certyfikat. Brak jest wymagań ustawowych w kwestii programu szkoleń, ilości godzin, czy też osoby szkolącej.
Po szkoleniu zorganizowanym przez Wnioskodawcę, uczestnicy uzyskują kwalifikacje do wykonywania zawodu, które niczym nie różnią się od tych zdobytych w szkole technicznej, czy branżowej, gdzie również nie ma wymagań uregulowanych prawnie.
7.Wnioskodawca stoi na stanowisku, że celem organizowanych przez Niego szkoleń jest zdobycie bądź uaktualnienie albo pogłębienie wiedzy teoretycznej i praktycznej osób biorących w nich udział.
Według Wnioskodawcy zdobycie, uaktualnienie, czy też pogłębienie wiedzy teoretycznej i praktycznej do celów zawodowych jest celem wszystkich uczestników szkoleń.
8.Cel prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności nie zmieni się.
Wydanie pozytywnej interpretacji nie wpłynie na obniżkę cen. Wnioskodawca stosuje ceny takie same jak konkurencyjni przedsiębiorcy. Wnioskodawca nie posiada wiedzy na temat, czy firmy konkurencyjne stosują zwolnienie.
9.W działalności szkoleniowej Wnioskodawcy zdarzają się sytuacje, gdy działa On w roli podwykonawcy. Przykładowo, firma mająca siedzibę w dużej odległości od województwa (...), wygrywa przetarg na przeprowadzenie szkolenia. Z uwagi na odległość, korzystniejsze dla niej jest znalezienie podwykonawcy. W związku z tym, zawiązuje umowę z firmą szkoleniową działającą na terenie (...) (np. Ośrodkiem szkolenia będącym własnością Wnioskodawcy), na mocy której Wnioskodawca zobowiązuje się przeprowadzić szkolenie, będące przedmiotem umowy, na przeprowadzenie którego przetarg wygrała firma z którą zawiera umowę. Podany przykład obrazuje sytuację, w której Wnioskodawca działa jako podwykonawca.
Nie można wskazać, czego żąda DIS, w stosunku do której usługi Wnioskodawca działa jako podwykonawca, gdyż jego działanie w tej roli nie jest podyktowane konkretną usługą. Przedmiotem umowy, na podstawie której Wnioskodawca działa jako podwykonawca, mogą być szkolenia z różnego zakresu, wszystkie, jakie organizuje Wnioskodawca. Umowa podwykonawstwa nie dotyczy konkretnych szkoleń. Jeżeli Wnioskodawca spełnia warunki na przeprowadzenie proponowanego szkolenia, podejmuje współpracę i działa jako podwykonawca. Jest w stanie przeprowadzić szkolenia w każdej dziedzinie, w jakiej prowadzi działalność.
10.Wnioskodawca prowadzi szkolenia dla osób indywidualnych, które chcą zdobyć, uaktualnić, czy też poszerzyć wiedzę w danym temacie, jako podwykonawca oraz szkolenia – po wygranym przez siebie przetargu.
a)w sytuacji, gdy Wnioskodawca działa jako podwykonawca i która to sytuacja opisana została w punkcie 9, za świadczone usługi płaci podmiot, który zleca przeprowadzenie szkolenia Wnioskodawcy.
Pomiędzy podmiotem, który wygrał przetarg na przeprowadzenie szkolenia a Wnioskodawcą zostaje zawarta umowa. Wnioskodawca nie otrzymuje wynagrodzenia od instytucji publicznej, która posiada środki unijne, lecz od firmy, która wygrała przetarg i zleciła mu przeprowadzenie szkolenia. Firma zlecająca otrzymuje wynagrodzenie finansowane ze środków UE i na podstawie wystawionej przez Wnioskodawcę faktury, dokonuje należnej mu zapłaty za wykonanie usługi.
O tym, że szkolenie finansowane jest ze środków publicznych świadczyć będzie umowa oraz dokumentacja szkoleniowa oznakowane symbolami projektu, z którego są finansowane.
b)zgodnie z tym, co wskazane zostało we wniosku, zdarzają się sytuacje, gdy Wnioskodawca realizuje szkolenie finansowane ze środków UE. Jest to sytuacja odmienna od tej, która opisana została w pkt a niniejszej odpowiedzi, gdyż w tej sytuacji, to Wnioskodawca wygrywa przetarg organizowany przez instytucje publiczne (np. (...), Starostwo powiatowe). Instytucja publiczna otrzymuje środki z UE na przeprowadzenie szkolenia, po czym ogłasza przetarg. W sytuacji, gdy Wnioskodawca wygrywa przetarg, zawiera umowę z instytucją, w związku z czym ma obowiązek przeprowadzenia szkolenia. W tej sytuacji Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie bezpośrednio od instytucji publicznej.
Udział procentowy opisanych w niniejszym pkt szkoleń realizowanych przez (...) szkoleń finansowanych ze środków UE, to około 65%.
Wnioskodawca posiada dokumenty, tj. umowy na przeprowadzenie szkoleń, z których jasno wynika, że finansowane są z projektów unijnych (w umowach podana jest nazwa projektu, obszar działania, lata finansowania oraz informacje źródłowe o projekcie). Na podstawie umowy realizowane jest szkolenie, sale szkoleniowe oraz dokumentacja szkoleniowa oznakowane są logo projektowymi. Na podstawie ww. umowy wystawiana jest faktura za realizację kursu.
c)trzecia sytuacja, to szkolenia dla osób indywidualnych. Szkolenia takie nie są finansowane ze środków publicznych.
Odpowiedzi na poszczególne pytania udzielone zostały z uwzględnieniem podziału na dwie grupy szkoleń. Odpowiedzi udzielone w stosunku do każdego szkolenia/kursu powielałyby jedynie informacje już przekazane, co wprowadzałoby niepotrzebny zamęt informacyjny.
Pytanie
Czy wskazane wyżej usługi w postaci: obsługi maszyn specjalistycznych, tj. wózków widłowych, żurawi przenośnych i przewoźnych, podestów ruchomych itp., szkolenia operatorów pilarek mechanicznych (Drwal – operator pilarki), ogrodnictwa i konserwacji zieleni, florystyki, małej gastronomii, stylizacji paznokci, pracownik biurowy (kadry i płace itp.), świadczone przez Wnioskodawcę będą korzystały ze zwolnienia przedmiotowego od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
Pani stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, prowadzone przez Niego szkolenia korzystać będą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, bez względu na wielkość obrotu, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług w powiązaniu z jego wykładnią, wynikającą z art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26 prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.
Przepis ten stanowi implementację art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE, w myśl którego to przepisu Państwa członkowskie zwalniają kształcenie dzieci i młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie zawodowe, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.
Analizując przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT, przez pryzmat sformułowania oraz celów art. 132 ust. 1 lit. i) dyrektywy, zastrzeżenia budzi prawidłowość implementacji tej normy dyrektywy w ramach wymienionego przepisu krajowego.
Krajowy ustawodawca w odmienny sposób uregulował zakres zwolnienia w odniesieniu do usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego. Wobec tego, w orzecznictwie ugruntował się pogląd, że przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT jest niezgodny z art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE. Ostatnio wymieniony przepis bowiem pozwala państwom członkowskim na jedynie podmiotowe zawężenie zwolnienia m.in. spornych w sprawie usług kształcenia i przekwalifikowania zawodowego, gdyż zwalnia odpowiednie w nim wymienione usługi łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.
Tymczasem w polskiej ustawie zwolnienie usług kształcenia i przekwalifikowania zawodowego uzależniono od uregulowania tych kwestii w odrębnych przepisach, zawężono więc zwolnienie w oparciu o kryteria nieprzewidziane w Dyrektywie 2006/112/WE (wyrok NSA z dnia 4 lipca 2013 r., sygn. akt I FSK 1014/12).
Poprzez odesłanie do niesprecyzowanych „odrębnych przepisów”, art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT, nie zapewnia stosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług w sposób prawidłowy i prosty, ale czyni je niedookreślonym oraz trudnym do zastosowania. Brak w nim jasnego sprecyzowania podmiotów, które mogą w sposób zgodny z prawem unijnym i krajowym korzystać z tego zwolnienia. Właściwa implementacja przepisu art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy powinna polegać na uzależnieniu zwolnienia m.in. usług kształcenia i przekwalifikowania zawodowego od świadczenia takich usług przez podmioty, których cele uznane są przez dane państwo członkowskie za podobne do celów podmiotów prawa publicznego, a nie od uregulowania kwestii prowadzenia takich szkoleń w odrębnych przepisach – co w sposób nieuzasadniony treścią przepisu Dyrektywy zawęża zakres zwolnienia, przez określenie warunku niewynikającego z Dyrektywy.
Szkolenia organizowane przez Wnioskodawcę, dają osobom bez wykształcenia specjalistycznego, możliwość polepszenia swoich szans na rynku pracy. Opierając sią na przytoczonych w stanie faktycznym przykładach zauważyć można, że dzięki tym szkoleniom, pracownik fizyczny zdobywa lub rozwija swoje umiejętności, co przekłada się na wzrost jego wynagrodzenia.
Możliwość odniesienia sukcesu zawodowego, również u osób fizycznych, uzależniona jest od ciągłego podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Szkolenia organizowane przez Wnioskodawcę dają osobom fizycznym szansę na znalezienie pracy oraz poprawienie warunków bytowych.
Szkolenia, o jakich mowa w stanie faktycznym, dotyczą popularnych branż, na usługi, z których jest duży popyt na rynku. Oznacza to, że osoby z kwalifikacjami zdobytymi na szkoleniach objętych zapytaniem, w wymienionym w stanie faktycznym zakresie, są poszukiwane nie tylko w Polsce, ale i za granicą.
W związku z tym, że szkolenia organizowane przez Wnioskodawcę pozwalają na uaktualnienie i poszerzenie wiedzy oraz zdobycie nowych umiejętności przez osoby, które pracują w danej branży uznać należy, że prowadzone są w interesie publicznym. Pracownik lepiej wyedukowany, z szerszymi możliwościami jest bardziej atrakcyjny dla pracodawcy, ma więcej do zaoferowania na rynku pracy. Osoba, bez wykształcenia specjalistycznego zdobytego np. w szkole technicznej, po zakończeniu z wynikiem pozytywnym szkolenia będącego przedmiotem zapytania, ma takie same szanse na rynku pracy, jak osoba wyedukowana przez podmioty lub instytucje prawa publicznego. Oznacza to, że szkolenia realizowane przez Wnioskodawcę dają takie same możliwości jak szkolenia realizowane przez sektor publiczny, chociażby przez szkoły branżowe, czyli są formą szkolenia zawodowego. Cel realizowany przez Wnioskodawcę jako podmiotu prywatnego jest tożsamy z tym, jaki realizowany jest przez podmioty prawa publicznego.
Należy zwrócić uwagę również na to, że część szkoleń przeprowadzanych przez Wnioskodawcę, znajdzie swoje uregulowanie w odrębnych przepisach. Są to szkolenia związane z obsługą urządzeń specjalistycznych, objętych dozorem technicznym, które wymienione są w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu. Mogą być eksploatowane tylko na podstawie decyzji zezwalającej na ich eksploatację. Aby wykonywać prace na takich urządzeniach potrzebne są uprawnienia wydawane na podstawie przepisów prawa (ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym Dz. U. z 2019 r., poz. 667 z późn. zm.),
Kształcenie osób, w zakresie obsługi ww. maszyn, wymaga przestrzegania wymienionych przepisów prawa. Wnioskodawca nie może mieć swobody w kształceniu i postępować wbrew przepisom, gdyż kursanci nie zdobyliby certyfikatów uprawniających do obsługi urządzeń specjalistycznych.
W przeprowadzanych szkoleniach, kończących się egzaminem przed komisją zewnętrzną, nie ma mowy o dowolności. Brak uprawnień wymaganych przez odrębne przepisy nie pozwalałby na obsługę ww. urządzeń.
Wobec powyższego istotne jest, że użyty w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT zwrot „w odrębnych przepisach” nie określa charakteru przepisów, do których regulacja ta się odwołuje. Ustawodawca nie wskazuje czy chodzi o źródła prawa powszechnie obowiązujące, czy o akty stanowiące tzw. „prawo wewnętrze”, co oznacza, że przytoczone przez Wnioskodawcę przepisy mogą stanowić „odrębne przepisy”, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT.
Mając na uwadze stan faktyczny, uznać należy, że szkolenia, będące przedmiotem zapytania, stanowią usługi w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku od towarów i usług.
Interpretacja indywidualna
Rozpatrzyłem Pani wniosek – 21 maja 2021 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0112-KDIL3.4012.47.2021.2.AW, w której uznałem Pani stanowisko za:
-prawidłowe – w zakresie zwolnienia od podatku usług przeprowadzania szkolenia w zakresie obsługi maszyn specjalistycznych, drwala – operatora pilarek mechanicznych na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy,
-nieprawidłowe – w zakresie zwolnienia od podatku usług przeprowadzania szkolenia w zakresie ogrodnictwa i konserwacji zieleni, florystyki, małej gastronomii, stylizacji paznokci, pracownika biurowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.
Interpretację doręczono Pani 31 maja 2021 r.
Skarga na interpretację indywidualną
6 lipca 2021 r. (data nadania 29 czerwca 2021 r.) wniosła Pani skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie.
Wniosła Pani o uchylenie przedmiotowej interpretacji indywidualnej, w zakresie zwolnienia od podatku usług przeprowadzania szkolenia w zakresie ogrodnictwa i konserwacji zieleni, florystyki, malej gastronomii, stylizacji paznokci, pracownika biurowego oraz zasądzenie kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uchylił zaskarżoną interpretację w części uznającej stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe – wyrokiem z 5 października 2021 r., sygn. akt I SA/Rz 556/21.
Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 28 maja 2025 r., sygn. akt I FSK 89/22 oddalił skargę kasacyjną.
Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 28 maja 2025 r.
Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku
Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.):
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:
•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;
•ponownie rozpatruję Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 5 października 2021 r., sygn. akt I SA/Rz 556/21 oraz wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 maja 2025 r., sygn. akt I FSK 89/22.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Jak wynika z treści art. 41 ust. 1 ustawy:
Stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Zaznacza się, że zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.
W myśl art. 41 ust. 2 ustawy:
Dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.
Na podstawie art. 146aa ust. 1 ustawy:
W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%:
1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
2.stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.
Zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:
a) jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania,
b)uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, w zakresie kształcenia
– oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:
a) prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
b)świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
c)finansowane w całości ze środków publicznych
– oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.
Według regulacji art. 43 ust. 17 ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2)ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
Stosownie do art. 43 ust. 17a ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.
Określenie „ścisły związek” oznacza, że do wykonania usługi podstawowej niezbędna jest dostawa towarów lub świadczenie usług pomocniczych, przy czym nie może to być jakikolwiek związek, lecz relacja o charakterze wskazującym na nieodzowność tych ostatnich dla prawidłowego przebiegu podstawowej usługi.
Zgodnie z treścią § 3 ust. 1 pkt 13 i 14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2020 r., poz. 1983):
Zwalnia się od podatku:
– usługi w zakresie kształcenia, inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, świadczone przez uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane,
– usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, finansowane w co najmniej 70% ze środków publicznych oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.
W myśl § 8 ust. 8 rozporządzenia:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 13, 14, 18 i 19, stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.
W świetle § 3 ust. 9 rozporządzenia:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 13, 14, 18 i 19, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 13, 14, 18 i 19, lub
2)ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
Powołane wyżej przepisy art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy i § 3 rozporządzenia przewidują zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub świadczonych przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją lub finansowanych w całości ze środków publicznych. Co więcej, przepisy przewidują zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego finansowanych w co najmniej 70% ze środków publicznych oraz świadczenia usług i dostawy towarów ściśle z tymi usługami związanych. Dla zastosowania przedmiotowych zwolnień istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu, tj. prowadzenie danego szkolenia w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub uzyskanie akredytacji na dany rodzaj szkolenia lub finansowanie danego szkolenia w całości ze środków publicznych, lub też finansowanie danego szkolenia w co najmniej 70% ze środków publicznych.
Wskazane wyżej regulacje stanowią implementację prawa unijnego, gdyż w świetle art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady:
Państwa członkowskie zwalniają kształcenie dzieci lub młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.
W tym kontekście wskazać należy – co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej – że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione zgodnie z Dyrektywą 2006/112/WE Rady stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku od wartości dodanej w poszczególnych państwach członkowskich. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 Szóstej Dyrektywy 2006/112/WE Rady powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika” (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV).
Ponadto, należy zaznaczyć, że w dniu 1 lipca 2011 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Rady (UE) Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 77/1). Rozporządzenie to wiąże wszystkie państwa członkowskie i jest stosowane bezpośrednio.
Definicja zawarta w art. 44 tego rozporządzenia określa, że:
Usługi w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zapewnione na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE Rady obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.
W wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 wyrażony został pogląd, iż pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 Dyrektywy 77/388/EWG powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwo od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika. Również w wyroku z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie C-287/00 Trybunał w swym orzeczeniu wskazał, jak należy interpretować zwolnienia przedmiotowe w VAT uregulowane w Dyrektywie 77/388/EWG. W wyroku tym podkreślono, że pojęcia używane do doprecyzowania zakresu zwolnienia powinny być interpretowane ściśle m.in. dlatego, że zwolnienia stanowią wyjątek od zasady powszechności opodatkowania i choćby z tych przyczyn muszą być interpretowane jednolicie.
W przedmiotowej sprawie Pani wątpliwości dotyczą zwolnienia od podatku szkoleń z zakresu:
·obsługi maszyn specjalistycznych (wózki jezdniowe podnośnikowe, podesty ruchome, dźwigi, żurawie),
·drwala – operatora pilarek mechanicznych,
·ogrodnictwa i konserwacji zieleni,
·florystyki,
·małej gastronomii,
·stylizacji paznokci,
·pracownik biurowy.
Należy zauważyć, że warunkiem zwolnienia od podatku usług w zakresie kształcenia w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy, jest spełnienie przesłanki o charakterze podmiotowym odnoszącej się do usługodawcy, który musi być jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Natomiast ze zwolnienia wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. b ustawy mogą korzystać uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, o ile świadczone przez te podmioty usługi są usługami kształcenia.
Z opisu sprawy wynika, że nie jest Pani jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Nie można Pani również zakwalifikować do uczelni, jednostek naukowych PAN oraz instytucji badawczych.
Mając zatem na uwadze przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że świadczone przez Panią usługi, tj. szkolenia z zakresu:
·obsługi maszyn specjalistycznych (wózki jezdniowe podnośnikowe, podesty ruchome, dźwigi, żurawie),
·drwala – operatora pilarek mechanicznych,
·ogrodnictwa i konserwacji zieleni,
·florystyki,
·małej gastronomii,
·stylizacji paznokci,
·pracownik biurowy,
nie będą objęte zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy.
W przedmiotowej sprawie należy zatem przeanalizować, przesłanki warunkujące prawo do zastosowania zwolnienia w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy.
Aby móc skorzystać ze zwolnienia od podatku, na podstawie ust. 1 pkt 29 powyższego artykułu, szkolenia muszą obejmować nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z konkretną branżą czy zawodem i muszą mieć na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych.
Dodatkowo należy spełnić jeden ze wskazanych poniżej warunków, tj.:
·formy i zasady tych szkoleń muszą wynikać z odrębnych od podatkowych aktów prawnych,
·na świadczone szkolenia uzyskano akredytację w rozumieniu przepisów ustawy Prawo oświatowe,
·szkolenia muszą być finansowane w całości ze środków publicznych.
Natomiast, aby skorzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie § 3 ust. 1 pkt 14 przywołanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r., świadczone usługi muszą stanowić usługi kształcenia i przekwalifikowania zawodowego, obejmować nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z konkretną branżą czy zawodem oraz muszą mieć na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Dodatkowo szkolenia muszą być finansowane w co najmniej 70% ze środków publicznych.
Jak wynika z powyższej analizy, dla zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy, istotne jest – w pierwszej kolejności – uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu, tj. prowadzenie danego szkolenia w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub uzyskanie akredytacji na dany rodzaj szkolenia lub finansowanie danego szkolenia w całości ze środków publicznych.
Mając na uwadze powyższe, dokonując wykładni ww. przepisów przez pryzmat definicji usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania, określonej w art. 44 Rozporządzenia Wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. należy mieć na uwadze dosłowne brzmienie tych przepisów.
Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN (dostępnym w Internecie), użyte w art. 44 rozporządzenia słowo „bezpośredni” oznacza „dotyczący kogoś lub czegoś wprost”, słowo „branża” oznacza „gałąź produkcji lub handlu obejmująca towary lub usługi jednego rodzaju”, natomiast słowo „zawód” oznacza „wyuczone zajęcie wykonywane w celach zarobkowych”.
Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że przez kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie zawodowe, o których mowa w ww. przepisach, obejmujące nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, należy rozumieć takie kształcenie, w wyniku którego dana osoba podnosi swoje kwalifikacje, a bezpośrednio po jej ukończeniu jest w stanie podjąć pracę zarobkową, lub wykonywać określony zawód.
Jak wyżej wskazano przepisy prawa podatkowego przewidują zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów Prawo oświatowe wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją lub finansowane w całości lub w części ze środków publicznych.
Przy czym, odesłanie w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ww. ustawy do „odrębnych przepisów” odnosić się może wyłącznie do przepisów, które określają formy i zasady usług szkoleniowych w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego. Odrębne przepisy określające formy i zasady to przepisy, z których wynika np. program szkolenia, ilość godzin szkolenia, tematyka, krąg osób objętych szkoleniem, warunki jakie musi spełnić organizator kształcenia.
Natomiast zastosowanie zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. b ustawy, względem usługi, która stanowi usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, ma zastosowanie pod warunkiem, że usługa ta jest świadczona przez podmiot, który uzyskał akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.
Należy zwrócić uwagę, że przewidziany w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy oraz w § 3 ust. 1 pkt 14 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. wymóg finansowania usług w określonej wysokości ze środków publicznych jest spełniony w przypadku, gdy rzeczywistym (w znaczeniu ekonomicznym) źródłem finansowania tej usługi są środki publiczne.
W myśl art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 305):
Środkami publicznymi są:
1) dochody publiczne;
2)środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);
2a) środki, o których mowa w art. 3b ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2019 r. poz. 1295 i 2020 oraz z 2020 r. poz. 1378 i 2327);
3) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi, inne niż wymienione w pkt 2;
4)przychody budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz innych jednostek sektora finansów publicznych pochodzące: (…);
5)przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące z prowadzonej przez nie działalności oraz pochodzące z innych źródeł.
Z art. 4 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że:
Przepisy ustawy stosuje się do:
1) jednostek sektora finansów publicznych;
2)innych podmiotów w zakresie, w jakim wykorzystują środki publiczne lub dysponują tymi środkami.
Powyższe przepisy zaliczają zatem do środków publicznych dochody publiczne, środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz wskazane przychody budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące z różnych źródeł. Środkami publicznymi są również środki pochodzące z funduszy strukturalnych.
Jak wyżej wskazano dla zastosowania zwolnienia, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy, istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inną niż wymienione w pkt 26, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu.
Podkreślić należy, że osoby biorące udział w szkoleniach organizowanych przez Panią będą wykorzystywały nabytą wiedzę w ramach wykonywanego zawodu oraz w ramach wykonywanej pracy.
Osoby biorące udział w szkoleniach, będących przedmiotem wniosku, będą wykorzystywały nabytą wiedzę w ramach wykonywanego zawodu, tj.:
·szkolenie z zakresu obsługi maszyn specjalistycznych wykorzystane będzie w zawodzie: kierowca, operator wózków jezdniowych (widłowych), operator żurawia, operator zwyżki, strażak, osób zajmujących się reklamą, rozwieszaniem bilbordów na wysokościach, osób sprzątających (mycie okien na wysokościach),
·szkolenie z zakresu drwal, wykorzystywane będzie w zawodzie – drwala, strażaka,
·szkolenie z zakresu operatorów pilarek mechanicznych, wykorzystywane będzie w zawodzie – operatora pilarki, pracownika (...) oraz służby drogowej,
·szkolenie z zakresu ogrodnictwa i konserwacji zieleni będzie wykorzystane w zawodzie – ogrodnika, robotnika konserwacji terenów zielonych, ze szkolenia korzystają również pracownicy zajmujący się zielenią miejską,
·szkolenie z zakresu florystyki, wykorzystane będzie w zawodzie – sprzedawcy kwiatów, florysty,
·szkolenie z zakresu małej gastronomii, wykorzystane będzie w zawodzie – kucharz, pomoc kuchenna,
·szkolenie z zakresu stylizacji paznokci – w zawodzie kosmetyczki, stylistki paznokci,
·szkolenie z zakresu pracownik biurowy – w zawodzie księgowego, pracownika do spraw księgowości, pracownika działu kadr, sekretarki.
Szkolenia kierowane są do osób bezrobotnych, poszukujących pracy, które chcą zdobyć kwalifikacje zawodowe, a także do osób pracujących – pracowników firm różnego sektora, którzy chcą podnieść lub zmienić swoje kwalifikacje zawodowe oraz nabyć nowe umiejętności. Uczestnikami szkoleń są indywidualne osoby fizyczne oraz zakłady pracy, czy też grupy szkoleniowe finansowane przez jednostki dysponujące środkami publicznymi.
Na szkoleniach uczestnicy zdobędą, rozwiną lub uaktualnią wiedzę w wykonywanym zawodzie lub zdobyta wiedza, pozwoli im na zmianę zawodu, czy też na awans.
Można stwierdzić, że szkolenia organizowane przez Panią pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem uczestników szkoleń – w przypadku osób bezrobotnych, w tym sensie, że osoby kończące takie szkolenie poszukują pracy w zawodzie lub branży, z zakresu której szkoliły się. Zatem, szkolenia mają związek z zawodem i branżą uczestników.
Kursy szkoleniowe, będące przedmiotem wniosku, mają na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy dla celów zawodowych. Usługi szkoleniowe świadczone przez Panią są usługami bezpośrednio związanymi z branżą lub zawodem uczestników, lub jak ma to miejsce w przypadku osób bezrobotnych, mają na celu uzyskanie, czy też w niektórych przypadkach uaktualnienie wiedzy, która wykorzystana zostanie w celach zawodowych. Wobec tego, można uznać je za usługi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy. Celem świadczonych przez Panią szkoleń jest zdobycie, poszerzenie, czy też uaktualnienie wiedzy w konkretnym zawodzie. Uczestnicy szkoleń pracują lub mają zamiar podjąć pracę w zawodzie, w zakresie którego zdobywają wiedzę na szkoleniu.
Świadczone usługi mają związek z wykonywaniem konkretnego zawodu dla wykonywania, którego wymagane jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji potwierdzonych odpowiednimi dokumentami, które można zdobyć na szkoleniu.
Zatem, stwierdzić należy, że szkolenia prowadzone przez Panią należy uznać za usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy.
A zatem, zostanie spełniony pierwszy z warunków uprawniający do zwolnienia od podatku VAT usług, będących przedmiotem wniosku, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy.
Jednak dla oceny czy ww. kursy prowadzone przez Panią, są zwolnione od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, konieczne jest jeszcze uznanie, że są to usługi prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Spełnienie ww. warunku określonego w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ww. ustawy jest możliwe tylko wtedy, gdy istnieją przepisy prawa regulujące formy i zasady kształcenia zawodowego.
Podkreślić należy, że zgodnie z art. 87 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.):
Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.
Odesłanie więc w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a. ustawy do „odrębnych przepisów” odnosić się może wyłącznie do ustaw oraz rozporządzeń (ewentualnie ratyfikowanych umów międzynarodowych). Przy czym, podkreślić należy, że ustawy i rozporządzenia, będące źródłem prawa powszechnie obowiązującego, podlegają obowiązkowi ogłoszenia w Dzienniku Ustaw (co jest warunkiem ich wejścia w życie).
W świetle powyższych uregulowań, odrębne przepisy określające formy i zasady, to takie ustawy lub rozporządzenia, z których wynika np. program szkolenia, ilość godzin szkolenia, tematyka, krąg osób objętych szkoleniem, warunki jakie musi spełnić organizator kształcenia.
Z opisu sprawy wynika, że świadczone przez Panią usługi, stanowią usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Świadczone usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego nie są finansowane w całości lub w co najmniej 70% ze środków publicznych. Szkolenia organizowane przez Panią należy podzielić na dwa rodzaje szkoleń, a mianowicie na takie, których organizacja, liczba godzin czy też osoba szkoląca powinna spełniać wymagania regulowane przepisami prawa oraz na takie które nie są uregulowane przepisami prawa oraz brak jest wytycznych udzielanych przez instytucje, w zakresie szkolenia.
·ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (t. j. Dz. U. 2021. 272 z dnia 2021.02.11),
-art. 5 ust. 1, ust. 2, art. 6, art. 8 ust. 4, ust. 6, art. 9, art. 23 ust. 5;
·rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. „w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu”,
-§ 1 pkt 6;
·rozporządzenie Ministra przedsiębiorczości i technologii z dnia 30 października 2018 r. „w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego”,
-§ 1, § 5, § 7, załącznik 1;
·rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i technologii z dnia 21 maja 2019 r., „W sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych”,
-§ 2, § 3, § 4, § 6, Załącznik nr 3;
·rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. (Dz. U. 1996.62. 287 z dnia 1996.06.01) „W sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej”,
·rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 15 grudnia 2017 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (t. j. Dz. U. 2020. 852 z dnia 2020.05.13),
-§ 1, § 4 ust. 1, ust. 2, § 5;
·rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 22 października 2018 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze żurawi wieżowych i szybkomontujących (Dz. U. 2018 poz. 2147),
-§ 1, § 3, § 11;
·rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii dnia 8 października 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. 2019 poz. 1948),
·rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 169, poz. 1650 ze zm.),
·rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401),
Z powyżej wymienionych rozporządzeń, wydanych m.in. na podstawie ustawy o dozorze technicznym, wynika, że do wykonywania pracy związanej z obsługą i konserwacją urządzeń specjalistycznych, takich jak: podesty ruchome, wózki jezdniowe podnośnikowe (wózki widłowe), dźwigi, żurawie wymagane jest posiadanie kwalifikacji potwierdzonych zaświadczeniem kwalifikacyjnym. Przeprowadzając szkolenia, opiera się Pani na wytycznych znajdujących się na stronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego. W związku z tym, decyduje on o doborze kadry dydaktycznej, ale nie może robić tego dobrowolnie, a z zachowaniem podstawowych zasad określonych w programach szkolenia. Kadra dydaktyczna powinna posiadać niezbędną wiedzę z zakresu szkolenia oraz odpowiednie kwalifikacje, co również określone jest w programie szkoleń. Po ukończeniu szkolenia, zgodnie z programem szkoleń, zobowiązana jest Pani do zorganizowania wewnętrznego egzaminu końcowego. Urząd Dozoru Technicznego wyznacza komisję egzaminacyjną która posiada odpowiednie kwalifikacje kierunkowe prowadzonego egzaminu. Przewodniczący komisji odpowiedzialny jest za prowadzoną dokumentację egzaminacyjną. Egzamin teoretyczny i praktyczny przed wyznaczoną przez UDT komisją, przeprowadzany jest u Pani w ośrodku. Aby uczestnicy szkolenia mogli obsługiwać niniejsze urządzenia, niezbędne jest zaświadczenie ukończenia odpowiedniego szkolenia potwierdzającego nabyte umiejętności w oparciu o programy opracowane lub zatwierdzone przez Urząd Dozoru Technicznego. Zaświadczenie kwalifikacyjne do obsługi maszyn wydawane jest przez Urząd Dozoru Technicznego. Wymogom prawnym podlega również szkolenie z zakresu Drwal – operator pilarki. Przeprowadzane jest po uzgodnieniu z (...). Szkolenie takie powinno zostać zgłoszone do Dyrekcji, która z kolei informuje Nadleśnictwo, na terenie którego, na udostępnionym obszarze odbywa się szkolenie prowadzone przez leśników, posiadających odpowiednie, udokumentowane uprawnienia do prowadzenia szkoleń w tym zakresie. (...) wyznacza egzaminatora, który przeprowadza egzamin końcowy, dający kwalifikacje do zawodu Drwala. Szkolenie z zakresu operator pilarek mechanicznych przeprowadzane jest przez osobę, która kompetencje do prowadzenia szkolenia z tego zakresu nabyła np. w (...). Osoby biorące udział w szkoleniach, będących przedmiotem wniosku, będą wykorzystywały nabytą wiedzę w ramach wykonywanego zawodu, tj.:
·szkolenie z zakresu obsługi maszyn specjalistycznych wykorzystane będzie w zawodzie: kierowca, operator wózków jezdniowych (widłowych), operator żurawia, operator zwyżki, strażak, osób zajmujących się reklamą, rozwieszaniem bilbordów na wysokościach, osób sprzątających (mycie okien na wysokościach),
·szkolenie z zakresu drwal, wykorzystywane będzie w zawodzie – drwala, strażaka,
·szkolenie z zakresu operatorów pilarek mechanicznych, wykorzystywane będzie w zawodzie – operatora pilarki, pracownika (...) oraz służby drogowej,
W związku z tym, w przypadku osób pracujących można wskazać, że szkolenia pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub wykonywanym zawodem uczestników szkoleń. W przypadków osób pracujących szkolenie służy rozwinięciu, uaktualnieniu wiedzy w ramach wykonywanego zawodu, ale również zdobywaniu nowej wiedzy co w konsekwencji wiąże się z awansem, czy też ze zmianą pracy na inną, czemu służy zdobyta na szkoleniu wiedza. Uczestnicy biorą udział w szkoleniu również gdy mają zamiar zmienić zawód i pracować w innej branży. Wspomnieć jednak należy, że ze szkoleń korzystają również osoby bezrobotne, które są na etapie poszukiwania pracy, a zdobyta w danym kierunku wiedza pozwala im na znalezienie pracy w zakresie w jakim zostali wyszkoleni. W przypadku osoby bezrobotnej szkolenie ma również na celu uaktualnieniu zdobytej wcześniej, przed okresem bezrobocia, wiedzy, którą osoba taka posiadała zanim została bez pracy. Można stwierdzić, że szkolenia organizowane przez Panią pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem uczestników szkoleń – w przypadku osób bezrobotnych, w tym sensie, że osoby kończące takie szkolenie poszukują pracy w zawodzie lub branży, z zakresu której szkoliły się. Zatem, szkolenia mają związek z zawodem i branżą uczestników. Celem świadczonych przez Panią szkoleń jest zdobycie, poszerzenie, czy też uaktualnienie wiedzy w konkretnym zawodzie. Uczestnicy szkoleń pracują lub mają zamiar podjąć pracę w zawodzie, w zakresie którego zdobywają wiedzę na szkoleniu. Do wykonywania każdego z zawodów, w jakim szkolą się uczestnicy, niezbędne jest posiadanie kwalifikacji. Po skończeniu każdego kursu wydawany jest dokument uprawniający bądź potwierdzający umiejętności osoby, która z wynikiem pozytywnym zaliczała dany kurs. Również w odpowiedzi na to pytanie, szkolenia, będące przedmiotem wniosku, należy podzielić na dwa rodzaje, tj.:
·związane z obsługą, czy też konserwacją niektórych urządzeń specjalistycznych, takich jak: podesty ruchome, wózki jezdniowe podnośnikowe (wózki widłowe), dźwigi, żurawie oraz szkolenie operator pilarki – drwal,
·operator pilarki mechanicznej, ogrodnictwo i konserwacja zieleni, florystyka, mała gastronomia, stylizacja paznokci, pracownik biurowy.
Jak już wyżej wskazano szkolenia z zakresu obsługi maszyn specjalistycznych (wózki jezdniowe podnośnikowe, podesty ruchome, dźwigi, żurawie) prowadzone przez Panią uznano za usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy. Został spełniony pierwszy z warunków uprawniający do zwolnienia od podatku VAT usług, będących przedmiotem wniosku, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy.
W tym miejscu należy rozstrzygnąć czy ww. usługi prowadzone są w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Należy wskazać, że stosownie do przepisu art. 2373 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.):
Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zgodnie z art. 23715 § 1 Kodeksu pracy:
Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi, w drodze rozporządzenia, ogólnie obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące prac wykonywanych w różnych gałęziach pracy.
W myśl art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. z 2021 r., poz. 272 ze zm.):
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu, z wyłączeniem urządzeń technicznych w elektrowniach jądrowych, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania tych urządzeń.
W myśl art. 23 ust. 5 ustawy o dozorze technicznym:
Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia:
1. sposób i tryb sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych, biorąc pod uwagę potrzebę zapewnienia możliwości właściwego sprawdzenia umiejętności teoretycznych i praktycznych osób przystępujących do sprawdzenia kwalifikacji,
2. sposób i tryb przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych,
3. rodzaje urządzeń technicznych, przy których obsłudze i konserwacji wymagane jest posiadanie kwalifikacji,
4. okresy ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych,
5. wzór wniosku o sprawdzenie kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych,
6. wzór wniosku o przedłużenie okresu ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego,
7. wzór zaświadczenia kwalifikacyjnego wymaganego przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych
– uwzględniając zakres zaświadczenia kwalifikacyjnego, rodzaje urządzeń technicznych i stopień zagrożenia związanego z ich eksploatacją.
Natomiast, zgodnie z art. 37 pkt 14 i 15 ustawy o dozorze technicznym:
Do zakresu działania UDT (Urzędu Dozoru Technicznego) należy:
• uzgadnianie programów szkolenia osób obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne (pkt 14);
• sprawdzanie kwalifikacji osób wytwarzających, naprawiających, modernizujących obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne oraz osób wykonujących badania nieniszczące (pkt 15).
W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. z 2012 r. poz. 1468) w § 1 pkt 6:
Jako maszyny służące do przemieszczania osób lub ładunków w ograniczonym zasięgu zostały wymienione:
a. wciągarki i wciągniki,
b. suwnice,
c. żurawie,
d. układnice,
e. dźwigniki (podnośniki), w tym systemy do parkowania samochodów, z wyjątkiem dźwigników stanowiących wyposażenie pojazdów, dźwigników do pochylania stołów technologicznych i dźwigników przenośnych z napędem ręcznym,
f. wyciągi towarowe,
g. wyciągi statków,
h. podesty ruchome,
i. urządzenia dla osób niepełnosprawnych,
j. schody i chodniki ruchome,
k. przenośniki okrężne kabinowe i platformowe,
l. wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia.
Na podstawie § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 15 grudnia 2017 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 852):
Do obsługi wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia dopuszcza się osobę, która ukończyła 18 lat i posiada:
1. zaświadczenie kwalifikacyjne do obsługi wózków jezdniowych uzyskane na podstawie przepisów w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych lub
2. uprawnienia maszynisty ciężkich maszyn budowlanych i drogowych lub książkę operatora maszyn roboczych z wpisem w zakresie obsługi wózków podnośnikowych.
W myśl § 4 ust. 2 ww. rozporządzenia:
Przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym, do obsługi wózków jezdniowych, innych niż wymienione w ust. 1, dopuszcza się osobę, która ukończyła 18 lat i:
1. posiada zaświadczenie ukończenia odpowiedniego do rodzaju wózka jezdniowego szkolenia, potwierdzającego nabyte umiejętności, w oparciu o programy opracowane lub zatwierdzone:
a. przez Urząd Dozoru Technicznego lub
b. do dnia 1 stycznia 2011 r. przez Ośrodek Doskonalenia Kadr w (...), lub
2. posiada dokument stwierdzający uprawnienie do kierowania pojazdami silnikowymi lub zespołami składającymi się z pojazdu silnikowego i przyczepy lub naczepy uzyskane na podstawie przepisów w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, lub
3. spełnia warunki, o których mowa w ust. 1.
Ponadto, zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1008):
Rozporządzenie określa:
1. sposób i tryb sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych;
2. sposób i tryb przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych;
3. rodzaje urządzeń technicznych, przy obsłudze i konserwacji których wymagane jest posiadanie zaświadczenia kwalifikacyjnego;
4. okresy ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych;
5. wzór wniosku o sprawdzenie kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych;
6. wzór wniosku o przedłużenie ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego;
7. wzór zaświadczenia kwalifikacyjnego wymaganego przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych.
W świetle § 6 ww. rozporządzenia:
Rodzaje urządzeń technicznych, przy obsłudze i konserwacji, których wymagane jest posiadanie kwalifikacji potwierdzonych zaświadczeniem kwalifikacyjnym, oraz okresy ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
W załączniku nr 3 (tabela nr 1) określającym rodzaje urządzeń technicznych, przy obsłudze których wymagane jest posiadanie kwalifikacji potwierdzonych zaświadczeniem kwalifikacyjnym oraz okresy ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych pod:
– poz. 3
w kolumnie a wymieniono:
• żurawie
w kolumnie b wymieniono:
• Żurawie stacjonarne,
• Żurawie przewoźne i przenośne (uprawnia do obsługi żurawi przewoźnych i przenośnych oraz stacjonarnych),
• Żurawie samojezdne (uprawnia do obsługi żurawi samojezdnych, przewoźnych i przenośnych oraz stacjonarnych),
• Żurawie szynowe,
• Żurawie wieżowe i szybkomontujące (uprawnia do obsługi żurawi wieżowych i szybkomontujących oraz szynowych),
• Żurawie kolejowe i na pojazdach kolejowych,
• Żurawie pokładowe,
• Żurawie pływające (uprawnia do obsługi żurawi pływających oraz pokładowych),
– poz. 7
w kolumnie a wymieniono:
• podesty ruchome
w kolumnie b wymieniono:
• Podesty ruchome stacjonarne,
• Podesty ruchome wiszące (uprawnia do obsługi podestów ruchomych wiszących oraz stacjonarnych),
• Podesty ruchome masztowe (uprawnia do obsługi podestów ruchomych masztowych oraz stacjonarnych),
• Podesty ruchome przejezdne,
• Podesty na pojazdach kolejowych,
– poz. 8
w kolumnie a wymieniono:
• wózki jezdniowe podnośnikowe,
w kolumnie b wymieniono:
• wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wysięgnikiem oraz wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem (uprawnia również do obsługi wszystkich pozostałych wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia),
• wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wyłączeniem wózków z wysięgnikiem oraz wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem.
– poz. 9
w kolumnie a wymieniono:
• dźwigi,
w kolumnie b wymieniono:
• Dźwigi budowlane (uprawnia do obsługi dźwigów budowlanych towarowych i towarowo-osobowych oraz wyciągów towarowych),
• Dźwigi towarowo-osobowe ze sterowaniem wewnętrznym i szpitalne (uprawnia do obsługi dźwigów towarowo-osobowych ze sterowaniem wewnętrznym oraz dźwigów szpitalnych nieposiadających kontroli obciążenia kabiny).
Przy czym, zgodnie z objaśnieniami umieszczonymi pod tabelą nr 1:
Poz. 1-3 nie dotyczą urządzeń technicznych:
• o napędzie ręcznym wszystkich mechanizmów;
• z napędem elektrycznym jednofazowym o udźwigu do 1000 kg;
• o udźwigu do 250 kg, z wyłączeniem urządzeń służących do przemieszczania osób.
Poz. 4-11 nie dotyczą urządzeń technicznych:
• o napędzie ręcznym wszystkich mechanizmów;
• o udźwigu do 250 kg, z wyłączeniem dźwigów oraz urządzeń służących do przemieszczania osób.
Analiza ww. przepisów wskazuje, że w powołanych regulacjach zostały określone formy i zasady przedmiotowych szkoleń w zakresie:
-Podestów ruchomych,
-Wózków jezdniowych podnośnikowych,
-Dźwigów,
-Żurawi.
Zasady organizowania i przeprowadzania ww. szkoleń w zakresie obsługi wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia z wyłączeniem wózków z wysięgnikiem, oraz wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem, oraz w zakresie obsługi wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia z wysięgnikiem, oraz wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem oraz szkolenia w zakresie podestów ruchomych, dźwigów, żurawi zostały uregulowane w przepisach ustawy o dozorze technicznym (w szczególności w art. 37 pkt 14 i 15 tej ustawy), przez wskazanie, że program szkoleń dla osób obsługujących urządzenia techniczne wymienione w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych, musi być uzgodniony (zaakceptowany) przez Urząd Dozoru Technicznego. Ww. rozporządzenie określa tryb przeprowadzania egzaminu sprawdzającego kwalifikacje wymagane przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych i tryb wydawania przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego zaświadczenia kwalifikacyjnego.
Powyższe oznacza to, że spełniona jest też druga przesłanka umożliwiająca korzystanie ze zwolnienia od podatku tzn. szkolenia z zakresu obsługi wózków jezdniowych podnośnikowych oraz z zakresu podestów ruchomych, dźwigów, żurawi prowadzone są w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Jak już wyżej wskazano, prowadzone przez Panią, szkolenia z zakresu drwala – operatora pilarek mechanicznych uznano za usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy. Został spełniony pierwszy z warunków uprawniający do zwolnienia od podatku VAT usług, będących przedmiotem wniosku, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy.
W tym miejscu należy rozstrzygnąć czy ww. usługi prowadzone są w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Zgodnie z § 23 rozporządzenia z dnia 20 września 2001 r. Ministra Gospodarki w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. z 2018 r., poz. 583):
Maszyny robocze, o których mowa w załączniku nr 1 do rozporządzenia, mogą być obsługiwane wyłącznie przez osoby, które ukończyły szkolenie i uzyskały pozytywny wynik sprawdzianu przeprowadzonego przez komisję powołaną przez Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego.
W załączniku Nr 1 do rozporządzenia z dnia 20 września 2001 r. Ministra Gospodarki, stanowiącym wykaz maszyn i urządzeń technicznych stosowanych przy robotach ziemnych, budowlanych i drogowych, do obsługi których wymagane jest odbycie szkolenia i uzyskanie pozytywnego wynika ze sprawdzianu – w grupie II ww. złącznika określającej Maszyny do robót drogowych – pod poz. 11 wyszczególnione zostały pilarki mechaniczne do ścinki drzew.
Jak stanowi § 24 ust. 1 ww. rozporządzenia z dnia 20 września 2001 r. Ministra Gospodarki:
Szkolenie, o którym mowa w § 23, obejmuje część teoretyczną i praktyczną.
Jak wynika z § 24 ust. 2 i 3 ww. rozporządzenia z dnia 20 września 2001 r. Ministra Gospodarki:
Część teoretyczna obejmuje zagadnienia z zakresu:
1. dokumentacji technicznej maszyn roboczych,
2. bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji maszyn roboczych,
3. technologii wykonywania robót ziemnych,
4. użytkowania i obsługi maszyn roboczych.
Część praktyczna szkolenia obejmuje naukę eksploatacji maszyn roboczych w różnych warunkach terenowych i technologicznych.
Z § 25 ww. rozporządzenia z dnia 20 września 2001 r. Ministra Gospodarki wynika, że:
Szkolenie, o którym mowa w § 23, może prowadzić podmiot, który posiada:
1. warunki lokalowe do prowadzenia wykładów,
2. park maszynowy wraz z placem manewrowym,
3. kadrę wykładowców,
4. warunki socjalne i wyposażenie dydaktyczne.
Przepis § 26 ust. 1 rozporządzenia z dnia 20 września 2001 r. Ministra Gospodarki, stanowi, iż:
Osoba która uzyskała pozytywny wynik sprawdzianu, o którym mowa w 23, otrzymuje świadectwo oraz uzyskuje wpis do książki operatora.
Jak stanowi § 21 rozporządzenia z dnia 24 sierpnia 2006 r. Ministra Środowiska w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 161, poz. 1141):
Do pracy z użyciem pilarki dopuścić można wyłącznie pracowników, którzy ukończyli z wynikiem pozytywny szkolenie.
W myśl § 22 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 ww. rozporządzenia z dnia 24 sierpnia 2006 r. Ministra Środowiska:
Szkolenie, o którym mowa w § 21 obejmuje część teoretyczną i praktyczną.
Część teoretyczna szkolenia, o której mowa w ust. 1, obejmuje zagadnienia z zakresu:
1. użytkowania i obsługi pilarki;
2. technik ścinki i obalania drzew;
3. technik okrzesywania i przerzynki drewna;
4. bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji pilarki.
Część praktyczna szkolenia, o której mowa w ust. 1, jest prowadzona w warunkach terenowych i obejmuje eksploatację pilarki, techniki ścinki, obalania drzew, okrzesywania i przerzynki drewna.
Zgodnie z § 23 ww. rozporządzenia z dnia 24 sierpnia 2006 r. Ministra Środowiska:
Szkolenia, o których mowa w § 16 i 21, prowadzi się na zasadach i warunkach określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (Dz. U. Nr 103, poz. 472 oraz z 2006 r. Nr 31, poz. 216) oraz określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006r. w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz. U. Nr 31, poz. 216).
Powyższe oznacza to, że spełniona jest też druga przesłanka umożliwiająca korzystanie ze zwolnienia od podatku, tzn. szkolenia z zakresu drwala – operatora pilarek mechanicznych prowadzone są w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Biorąc zatem pod uwagę przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że świadczenie usług kształcenia zawodowego w zakresie: szkolenia z zakresu obsługi maszyn specjalistycznych takich jak: podesty ruchome, wózki jezdniowe podnośnikowe (wózki widłowe), dźwigi, żurawie, szkolenia z zakresu drwal – operator pilarek mechanicznych jest zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, ponieważ, jak wynika z opisu sprawy, są to usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy oraz są świadczone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach (zarówno, gdy świadczy Pani te usługi jako wykonawca, jak i podwykonawca).
Zatem, stanowisko Pani w zakresie zwolnienia od podatku usług przeprowadzania szkolenia w zakresie obsługi maszyn specjalistycznych, drwala – operatora pilarek mechanicznych na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy uznałem za prawidłowe.
Z opisu sprawy również wynika, że do świadczenia usług w zakresie pozostałych zawodów, tj.:
• ogrodnictwo i konserwacja zieleni,
• florystyka,
• mała gastronomia,
• stylizacja paznokci,
• pracownik biurowy,
brak jest ustawowych wymagań. Osoby świadczące usługi w zakresie ww. zawodów nie są zobowiązane przez ustawę do posiadania uprawnień. Powinny jednak posiadać kwalifikację do wykonywania niniejszych zawodów.
Zatem, ww. kursy prowadzone przez Panią nie są nigdzie uregulowane w polskim ustawodawstwie.
Skoro prowadzone kursy przez Panią nie są nigdzie uregulowane w polskim ustawodawstwie, nie można uznać za spełnienie przesłanki, określonej w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, tzn., aby usługi kształcenia zawodowego prowadzone były w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Aby można było mówić o tym, że warunki zostały określone w odrębnych przepisach, przepisy te, np. rozporządzenie, muszą regulować formy kształcenia, czyli określać sposoby prowadzenia szkoleń oraz precyzować zasady prowadzenia takich szkoleń.
W konsekwencji, w analizowanej sprawie nie został spełniony drugi warunek uprawniający do zwolnienia świadczonych kursów na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.
Oceniając natomiast usługi w zakresie ww. kursów, pod kątem objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 132 ust. 1 pkt lit. i Dyrektywy 2006/112/WE Rady – uwzględniając regulacje wynikające z ww. przepisów, należy wskazać, iż Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie – w wyroku z 5 października 2021 r., sygn. akt I SA/Rz 556/21, stwierdził, że:
Przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT jest wynikiem implementowania do polskiego porządku prawnego art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy VAT, zgodnie z którym państwa członkowskie UE zwalniają od podatku m.in. kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.
Z kolei, rozporządzenie wykonawcze Rady z dnia 15 marca 2011 r., wiążące wszystkie państwa członkowskie i jest stosowane bezpośrednio, jak zwrócił uwagę organ interpretacyjny, w art. 44 stanowi, że usługi w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zapewnione są na warunkach określonych w art. 132 ust 1 lit i Dyrektywy 2006/112, jeżeli obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające w celu uzyskania lub uaktualnienia wiedzy do celów zawodowych.
Zdaniem Sądu w tym kontekście należy dokonywać oceny czy cele podmiotu występującego o omawiane zwolnienie uznane są za podobne do celów odpowiednich podmiotów prawa publicznego.
Tymczasem krajowy ustawodawca wykonując dyspozycję art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy VAT, w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a) ustawy o VAT postanowił, że zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26 prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Odsyłając do bliżej niesprecyzowanych „odrębnych przepisów”, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT, nie zapewniono stosowania zwolnienia od VAT w sposób prawidłowy i prosty, a wręcz przeciwnie – czyni je niedookreślonym, a w konsekwencji trudnym do zastosowania poprzez brak jasnego sprecyzowania podmiotów, które mogą w sposób zgodny z prawem unijnym i krajowym korzystać z tego zwolnienia.
Sąd zauważył, że w orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowane jest już stanowisko, na które powołuje się w niniejszej sprawie Skarżąca na temat niezgodności przepisu art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy z art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT (wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 czerwca 2019 r., sygn. akt IFSK 769/17, z dnia 12 kwietnia 2019 r., sygn. akt I FSK 723/17, z dnia 6 lipca 2018 r., sygn. akt I FSK 1529/16, z dnia 18 maja 2017 r., sygn. akt I FSK 1742/15, z dnia 6 lutego 2014r., sygn. akt I FSK 494/13, z dnia 17 września 2014 r., sygn. akt I FSK 1372/13, czy wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 stycznia 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 1957/20).
W wyrokach tych sądy administracyjne wyraziły pogląd, że art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy nie precyzuje wymaganego przez art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT zakresu podmiotowego tego zwolnienia, czyli wskazania, jakie odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie, kształcąc zawodowo korzystają z tego zwolnienia. Przyjęto natomiast wymóg o charakterze przedmiotowym, uzależniający zwolnienie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego od prowadzenia go w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
WSA powołał się na wyrok z dnia 4 lipca 2013 r., sygn. akt I FSK 1014/12, w którym NSA wskazał, że:
Właściwe implementowanie art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT, powinno polegać na uzależnieniu zwolnienia m.in. usług kształcenia i przekwalifikowania zawodowego od świadczenia takich usług przez podmioty, których cele uznane są przez dane państwo członkowskie za podobne do celów podmiotów prawa publicznego, a nie od uregulowania kwestii prowadzenia takich szkoleń w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, co w sposób nieuzasadniony treścią przepisu Dyrektywy VAT zawęża zakres zwolnienia, przez określenie warunku niewynikającego z tej Dyrektywy.
Sąd zauważył, że:
Powyższe stanowisko Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela. Nadmienienia wymaga, że taka wykładnia znajduje potwierdzenie w orzecznictwie TSUE. W wyroku z 28 listopada 2013 r., w sprawie C-319/12 Minister Finansów przeciwko MDDP sp. z o.o. Akademia Biznesu, sp. komandytowej, w którym Trybunał stwierdził, że artykuł 132 ust. 1 lit. i, art. 133 i 134 Dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwiają się one objęciu zwolnieniem od podatku od wartości dodanej usług edukacyjnych świadczonych przez podmioty niepubliczne w celach komercyjnych. Jednakże art. 132 ust. 1 lit. i tej dyrektywy sprzeciwia się zwolnieniu wszystkich usług edukacyjnych w sposób ogólny, bez uwzględnienia celów realizowanych przez podmioty niepubliczne świadczące te usługi. Trybunał podkreślił dalej, że zgodnie z art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy VAT usługi edukacyjne są zwolnione tylko wtedy, gdy są świadczone przez podmioty prawa publicznego o celach edukacyjnych lub przez inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie. Wynika z tego, że inne podmioty, czyli podmioty prywatne, powinny spełniać przesłankę celów podobnych do celów rzeczonych podmiotów prawa publicznego.
Podkreślenia wymaga, że z brzmienia art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT wyraźnie wynika, że nie zezwala on państwom członkowskim na zwolnienie usług edukacyjnych wszystkich podmiotów prywatnych świadczących takie usługi, włącznie z tymi, których cele nie są podobne do celów rzeczonych podmiotów prawa publicznego.
W dalszej części wyroku WSA wskazał, że:
W konsekwencji do sądów krajowych należy zbadanie, czy nakładając takie warunki, państwa członkowskie nie przekroczyły granic swobodnego uznania oraz zastosowały zasady prawa Unii, a w szczególności zasadę równego traktowania, która w dziedzinie podatku VAT jest wyrażona zasadą neutralności podatkowej.
Stwierdzenie wadliwości implementacji regulacji unijnej do prawa krajowego w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy skutkuje pominięciem przepisów krajowych w zakresie, w jakim przewidują one warunki wykraczające poza treść przepisów Dyrektywy VAT, tj. wymagają, aby usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, prowadzone były w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach i zastosowania bezpośrednio art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT.
Rozstrzygniecie sporu interpretacyjnego w niniejszej sprawie wymaga zatem – zdaniem WSA w Rzeszowie – uwzględnienia art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT, z którego wynika wprost, że warunkiem zwolnienia od podatku jest świadczenie usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania oraz prowadzenie tego kształcenia przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.
Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że nie posiada Pani statusu podmiotu prawa publicznego i okoliczność ta nie jest przez strony kwestionowana. Rozważenia wymagało zatem czy w zakresie świadczonych usług kształcenia zawodowego może być Pani uznana za podmiot, którego cele są uznane za podobne do celów realizowanych przez podmioty publiczne. Dyrektor KIS w wydanej interpretacji takiej analizy nie przeprowadził, poprzestając na arbitralnym stwierdzeniu, że skarżąca nie jest inną instytucją działającą w dziedzinie prawa publicznego, której cele są przez państwo członkowskie uznane za podobne do celów realizowanych przez podmioty publiczne – nie uzasadniając swego stanowiska odnośnie tej kwestii.
W orzecznictwie podkreśla się, że zakres podmiotowy zwolnienia wyznaczony przez art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT jest szeroki, a wobec braku jego ściślejszego określenia przez polskiego ustawodawcę należy wziąć pod uwagę wszelkiego rodzaju cele, których realizacja leży w gestii podmiotów publicznych (por. np. wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 stycznia 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 1957/20).
W wyroku z 5 października 2021 r., sygn. akt I SA/Rz 556/21 Sąd wskazał, że:
Patrząc z perspektywy przepisów unijnych, które to przepisy – jak wyżej wykazano – powinny być właściwą perspektywą do rozpatrzenia pytania, zawartego we wniosku skarżącej o wydanie interpretacji indywidualnej należy dojść do wniosku, że organ popada w niejaką sprzeczność. Stwierdza bowiem organ, nieco arbitralnie, że skarżąca nie jest innym podmiotem, o którym mowa w art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy VAT Sąd. Niemniej jednak dokonuje odmiennej kwalifikacji tego samego podmiotu na gruncie omawianego zwolnienia, w zakresie świadczenia różnych usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, w każdym wypadku uznanych za spełniające kryteria przedmiotowe tego typu usług, które mogą być objęte omawianym zwolnieniem. Podkreślenia wymaga, że w ocenie organu interpretacyjnego wszystkie objęte wnioskiem usługi kształcenia zawodowego (przekwalifikowania zawodowego), począwszy od operatora wózka widłowego po pracownika biurowego, mają ścisły związek z wykonywaniem konkretnego zawodu dla wykonywania którego wymagane jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji potwierdzonych odpowiednimi dokumentami, które można zdobyć na szkoleniu. Chodzi ciągle o ten sam podmiot, który według skarżącej świadczy usługi obejmujące nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające w celu uzyskania lub uaktualnienia wiedzy do celów zawodowych, czego organ, także w odniesieniu do spornych usług nie zakwestionował. We wniosku podkreślono zaś, że także sporne usługi odnoszą się do atrakcyjnych i poszukiwanych na rynku zawodów, a przejście w tym zakresie szkolenia przeprowadzonego przez skarżącą, potwierdzonego także w tym wypadku przez podmiot zewnętrzny, zwiększa szanse na znalezienie pracy w ogóle lub lepiej płatnej. Świadczeniobiorca znajduje się więc w sytuacji analogicznej jak osoba, która przeszła edukację czy szkolenie przeprowadzone przez podmiot publiczny.
Zdaniem WSA w Rzeszowie:
Uzależnienie zatem uznania skarżącej, świadczącej usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, za posiadającą status innego podmiotu w rozumieniu art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT, tylko od tego, czy forma i zasady tych szkoleń przewidziane są w przepisach odrębnych, jest zatem sprzeczne z celem przyświecającym ustanowieniu omawianego zwolnienia.
W wyroku z 5 października 2021 r. WSA wskazał również, że:
Próby oceny Pani przez pryzmat art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT, ale już bez uwzględnienia art. 44 rozporządzenia wykonawczego Rady, można się doszukać w tej części uzasadnienia skarżonego aktu, w której organ wskazuje, że skarżąca nie posiada cech podmiotu publicznego, które zapewniają kontrolę jakości, czy też ceny świadczonych usług. Pomijając już kwestię, o czym była mowa, że beneficjentem zwolnienia może być także podmiot komercyjny, zauważyć wypada, że taki sam zarzut można byłoby postawić skarżącej, w zakresie świadczenia usług, co do których zdaniem organu będzie jej przysługiwało zwolnienie. Takie uzasadnienie jako niespójne i odwołujące się do kryteriów nie przewidzianych w odnośnych przepisach prawa unijnego nie może zostać zaaprobowane przez Sąd. Zadaniem organu było odnieść się do podstawowego, a zarazem jedynego, przesądzającego, kryterium wynikającego z treści art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT, doprecyzowanego w rozporządzeniu wykonawczym Rady z 2011 r., to jest ustalenia czy sporne usługi świadczone są przez podmiot, którego cele mogą zostać uznane za podobne do podmiotów publicznych, a więc obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, albo nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych.
Do przedstawionej w interpretacji indywidualnej „przeszkody” do uznania za zwolnione od podatku VAT usługi prowadzenia szkoleń w specjalnościach wskazanych przez Panią we wniosku, w postaci braku w polskim systemie prawa regulacji prawnych określających formy i zasady prowadzenia tych szkoleń, odniósł się także Naczelny Sąd Administracyjny – w wyroku z 28 maja 2025 r., sygn. akt I FSK 89/22 – który w pełni zgadza się z oceną prawną sformułowaną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przez sąd pierwszej instancji, według której przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy w sposób niewłaściwy implementuje do polskiego porządku prawnego normę z art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT.
NSA w ww. wyroku wskazał, że:
Zgodnie z art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT, państwa członkowskie zwalniają z opodatkowania „kształcenie dzieci lub młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie”. Tymczasem w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, zwolnienie usług kształcenia i przekwalifikowania zawodowego uzależniono od uregulowania tych kwestii w odrębnych przepisach. Taki sposób określenia zakresu tego zwolnienia powoduje, że zakres tego zwolnienia jest znacząco zawężony w porównaniu z zakresem zwolnienia określonego w powołanym przepisie Dyrektywy VAT. Zawężenie to jest wynikiem posłużenia się kryterium określenia granic zwolnienia, które to kryterium nie jest wskazane w powołanym przepisie Dyrektywy VAT.
W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego ugruntowane jest stanowisko, że tego rodzaju warunek, tj. odesłanie w zakresie zwolnienia do bliżej nieskonkretyzowanych przepisów krajowych, w żaden sposób nie zapewnia wymaganej w pkt 34 Dyrektywy VAT jednolitości zwolnień od podatku w krajach członkowskich, przez przyjęcie warunków ich stosowania w sposób mający charakter porównywalny (por. wyroki NSA: z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 615/12, z dnia 4 lipca 2013 r., sygn. akt I FSK 1014/12, z dnia 12 września 2013 r., sygn. akt I FSK 1145/12, z dnia 22 października 2013 r., sygn. akt I FSK 1622/12, z dnia 19 grudnia 2013 r., sygn. akt I FSK 173/13, z dnia 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt I FSK 2119/13, z dnia 3 czerwca 2014 r., sygn. akt I FSK 970/13, z dnia 17 września 2014 r., sygn. akt I FSK 1372/13, z dnia 18 maja 2017 r., sygn. akt I FSK 1742/15 oraz z dnia 6 lipca 2018 r., sygn. akt I FSK 1529/16; publ. CBOSA).
W opinii NSA, właściwie implementowanie przepisu art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT powinno polegać na uzależnieniu zwolnienia m.in. usług kształcenia i przekwalifikowania zawodowego od świadczenia takich usług przez podmioty, których cele uznane są przez dane państwo członkowskie za podobne do celów podmiotów prawa publicznego, a nie od uregulowania kwestii prowadzenia takich szkoleń w odrębnych przepisach (por. wyroki: z 6 września 2016 r., sygn. akt I FSK 392/15, z 28 stycznia 2020 r., sygn. akt I FSK 1731/17 i z 6 listopada 2024 r., sygn. akt I FSK 573/21; dostępne w CBOSA).
W świetle przedstawionego wyżej orzecznictwa NSA wskazał w wyroku z 28 maja 2025 r., że:
Brak polskich regulacji prawnych odnoszących się do wskazanego powyżej kształcenia zawodowego w zakresie ogrodnictwa i konserwacji zieleni, florystyki, małej gastronomii, stylizacji paznokci, pracownika biurowego nie mógł sam przez się przesądzać o tym, że usługa ta nie może korzystać ze zwolnienia podatkowego, na podstawie art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy VAT. Wykładnia tego przepisu prowadzi do wniosku, że zwolnienie określone w tym przepisie odnosi się do usług kształcenia świadczonych przez instytucje w tym celu powołane, zapewniające odpowiednią jakość świadczeń, realizujące określoną politykę edukacyjną, dysponujące przy tym zasobem kadrowym oraz odpowiednią infrastrukturą. Ze zwolnienia od podatku mogą korzystać nie tylko instytucje publiczne, ale także inne instytucje uznane przez państwo członkowskie za mające podobne cele, jak podmioty prawa publicznego. Podmioty takie muszą realizować cele edukacyjne podobne do tych realizowanych przez podmioty prawa publicznego.
3.7. W świetle powyższych konstatacji prawidłowe jest stanowisko sądu pierwszej instancji, według którego w rozpoznanej sprawie organ powinien był ocenić działalność skarżącej pod względem kryteriów zwolnienia wynikających z art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy VAT. Sąd pierwszej instancji zasadnie uznał, że o możliwości zastosowania do działalności skarżącej zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a) ustawy o VAT decydować będzie ocena tej działalności pod względem jej podobieństwa do działalności podmiotów publicznych realizujących kształcenie zawodowe a nie funkcjonowanie w polskim systemie prawa krajowych norm prawnych regulujących działalność szkoleniową skarżącej. Zasadnie w zaskarżonym wyroku wskazano, że o zastosowaniu do skarżącej zwolnienia z podatku VAT przesądzić może jedynie ocena jej działalności, która wykaże że działalność ta jest podobna do działalności podmiotów publicznych realizujących kształcenie zawodowe we wskazanych przez skarżącą we wniosku o interpretację specjalnościach zawodowych.
Biorąc pod uwagę orzeczenia – zapadłe w niniejszej sprawie – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 5 października 2021 r., sygn. akt I SA/Rz 556/21 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 maja 2025 r., sygn. akt I FSK 89/22należy przeanalizować, czy takie zwolnienie przysługuje stosując przepis art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE bezpośrednio.
Przesłanki, jakie muszą być spełnione do zastosowania zwolnienia od podatku opisanych we wniosku usług na podstawie wskazanego przepisu to:
1)świadczone usługi muszą być usługami kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania,
2)usługi te muszą być świadczone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje uznane przez państwo członkowskie za mające podobne cele.
Podmioty prawa publicznego powołane przez państwo do świadczenia usług edukacyjnych, szkoleniowych to nic innego jak podmioty – jednostki, których zarówno powstawanie, jak i późniejsze działanie jest ściśle określone przez odpowiednie przepisy prawa (ustawy, rozporządzenia) (np. szkoły, uczelnie). Podmioty takie działają na podstawie odpowiednich regulacji zarówno jeśli chodzi o działalność stricte edukacyjną, jak i inną ściśle z nią związaną. Jeśli chodzi o samą stronę edukacyjną, to podmioty te działają w oparciu o konkretne programy nauczania, zasady zatrudniania odpowiednich osób. Natomiast co do pozostałych kwestii muszą spełniać odpowiednie warunki techniczne, zapewnić odpowiednią infrastrukturę. Działania podejmowane są w szeroko pojmowanym interesie publicznym. Wszystkie te aspekty odbywają się pod kontrolą państwa, podmioty nie mają dowolności w kształtowaniu ogólnych zasad swego działania. Wszystkie czynione przez podmioty działania muszą być zaakceptowane, a następnie kontrolowane przez państwo.
Dyrektywa VAT nie zezwala na ogólne zwolnienie wszystkich usług edukacyjnych świadczonych przez podmioty niepubliczne w celach komercyjnych. Takie zwolnienie może być stosowane tylko w zależności od celów realizowanych przez podmioty świadczące usługi szkoleniowe oraz warunków, w jakich te podmioty działają.
Zaprezentowana wykładnia znajduje swoje potwierdzenie w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 listopada 2013 r., w sprawie C-319/12 Minister Finansów przeciwko MDDP sp. z o.o. Akademia Biznesu, sp. komandytowej, w którym Trybunał stwierdził, że:
Art. 132 ust. 1 lit. i, art. 133 i 134 Dyrektywy 2006/112/WE należy – interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwiają się one objęciu zwolnieniem od podatku od wartości dodanej usług edukacyjnych świadczonych przez podmioty niepubliczne w celach komercyjnych. Jednakże art. 132 ust. 1 lit. i) tej dyrektywy sprzeciwia się zwolnieniu wszystkich usług edukacyjnych w sposób ogólny, bez uwzględnienia celów realizowanych przez podmioty niepubliczne świadczące te usługi.
Trybunał podkreślił dalej, że:
Zgodnie z art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE usługi edukacyjne są zwolnione tylko wtedy, gdy są świadczone przez podmioty prawa publicznego o celach edukacyjnych lub przez inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie. Wynika z tego, że inne podmioty, czyli także podmioty prywatne, powinny spełniać przesłankę celów podobnych do celów rzeczonych podmiotów prawa publicznego.
Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku z 14 czerwca 2007 r. w sprawie C- 434/05 Horizon College, pkt 35:
Jak to bowiem wynika z samego brzmienia art. 13 część A ust. 1 lit. i szóstej dyrektywy (obecnie art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy VAT), aby udostępnianie nauczycieli na rzecz instytucji przejmujących mogło podlegać zwolnieniu, o którym mowa w tym przepisie, niezbędne jest, by działalność ta była wykonywana przez podmiot publiczny mający cele edukacyjne lub przez inny podmiot określony przez dane państwo członkowskie jako mający podobne cele. (...).
Istotną wskazówką, jak rozumieć sformułowanie „odpowiedni” (mający cel edukacyjny) podmiot prawa publicznego jest stanowisko wyrażone przez TSUE w ww. wyroku:
Jak to bowiem podniosła Komisja na rozprawie, na działalność edukacyjną, o której mowa w art. 13 część A ust. 1 lit. i) szóstej dyrektywy, składają się liczne elementy, które obok stosunków pomiędzy nauczycielem a uczniami obejmują również ramy organizacyjne danej instytucji (pkt 20).
Należy również przytoczyć fragment opinii Rzecznika Generalnego Juliane Kokott z 15 stycznia 2009 r. w sprawie C-357/07, TNT Post UK Ltd The Queen przeciwko The Commissioners of Her Majesty’s Revenue & Customs, odnoszący się do charakteru zwolnień, określonych w art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE. Wynika z niej, że:
(...) zwolnienia wprowadzone w art. 13 część A szóstej dyrektywy odnoszą się do czynności użyteczności publicznej, co wynika także z tytułu tej części (…). Wspólnym elementem tych usług jest okoliczność, że zaspokajają one podstawowe potrzeby życiowe ludności oraz, że często świadczone są przez instytucje publiczne nienastawione na osiągnięcie zysku. (...). Dla bliższego sprecyzowania wiele zwolnień wymaga, aby usługi były świadczone przez określone osoby lub instytucje. (...). Szereg dalszych zwolnień ma miejsce dopiero w sytuacji, gdy przedmiotowe usługi świadczone są przez instytucje prawa publicznego albo określone organizacje uznane przez państwo (zob. art. 13 część A ust. 1 lit. b), g) h), i), n), p) szóstej dyrektywy).
Skoro ze zwolnienia od podatku mogą korzystać również inne instytucje uznane przez państwo członkowskie za mające podobne cele jak podmioty prawa publicznego, należy uznać, że instytucje takie muszą realizować cele edukacyjne podobne do tych realizowanych przez podmioty prawa publicznego. Zatem, podobne cele edukacyjne realizować będą podmioty, które świadczą usługi kształcenia zapewniające odpowiednią jakość, cenę, zakres programowy odpowiadający realizowanym celom publicznym państwa członkowskiego, a zatem kształcenie odbywające się pod „kontrolą państwa”.
W wyroku z 28 kwietnia 2022 r. w sprawie C-612/20 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że:
Należy w szczególności zauważyć, że z brzmienia art. 132 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112 wynika, że zwolnienie, o którym mowa w tym przepisie jest uzależnione zasadniczo od dwóch kumulatywnych przesłanek, a mianowicie, po pierwsze, przesłanki dotyczącej charakteru świadczonych usług – czy to usług kształcenia - dzieci lub młodzieży, kształcenia powszechnego lub wyższego, kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania, czy usług „ściśle związanych” z owymi usługami – oraz po drugie, przesłanki dotyczącej usługodawcy, która wymaga, by wspomniane usługi były świadczone „przez [...] podmioty prawa publicznego lub inne instytucje [...], których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.
W ww. wyroku TSUE wskazał, że:
W zakresie, w jakim art. 132 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112 nie określa warunków ani też sposobów uznania tych podobnych celów, zasadniczo to do prawa krajowego każdego z państw członkowskich należy ustalenie zasad, według których możliwa będzie taka kwalifikacja owych podmiotów. Państwa członkowskie dysponują w tym zakresie swobodą uznania (wyroki: z 26 maja 2005 r., Kingscrest Associates i Montecello, C-498/03, EU:C:2005:322, pkt 49, 51; a także z 28 listopada 2013 r., MDDP, C- 319/12, EU:C:2013:778, pkt 37).
W sprawie tej TSUE oparł swoje rozstrzygnięcie na braku spełnienia przez podmiot warunków określonych w przepisach krajowych. TSUE stwierdził bowiem, że:
Artykuł 132 ust. 1 lit. i) dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że pojęcie „instytucji, której cele uznane są za podobne” do celów podmiotu edukacyjnego prawa publicznego, w rozumieniu tego przepisu, nie obejmuje podmiotu prywatnego, który prowadzi leżącą w interesie publicznym działalność w zakresie kształcenia polegającą w szczególności na organizacji zajęć uzupełniających program nauczania szkolnego, takich jak wsparcie w odrabianiu zadań, programy edukacyjne czy kursy języków obcych, i który uzyskał zezwolenie krajowego biura rejestru handlowego w postaci przypisania kodu CAEN 8559 – „Inne formy kształcenia” w rozumieniu klasyfikacji krajowej działalności gospodarczej, jeżeli przedsiębiorstwo to nie spełnia w każdym wypadku przewidzianych w prawie krajowym warunków, od których uzależniona jest możliwość uzyskania owego uznania.
Orzeczenie to potwierdza zatem, że ustawodawca krajowy miał swobodę w sposobie określenia podmiotów, których cele uznał za podobne, a ponadto nawet jeśli przedmiotowo byłaby to działalność edukacyjna leżąca w interesie publicznym, to jeśli nie zostały spełnione warunki przewidziane w prawie krajowym, to zwolnienie nie ma zastosowania.
Oceniając zatem usługi szkoleniowe, które świadczone są przez Panią pod kątem objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 132 ust. 1 pkt lit. i) Dyrektywy z uwzględnieniem tez przywołanych wyroków TSUE, należy uznać, że posiada Pani wymienione powyżej cechy podmiotu prawa publicznego.
W rozpatrywanej sprawie, jak ustalono powyżej szkolenia organizowane przez prowadzony przez Panią Ośrodek Szkolenia Zawodowego stanowią usługi kształcenia zawodowego, ponieważ pozostają w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem osób biorących udział w szkoleniach i mają na celu uaktualnienie i poszerzenie wiedzy do celów zawodowych. Szkolenia prowadzone są przez wykwalifikowaną kadrę oraz mają zatwierdzone programy szkoleń przez instytucje certyfikujące. Wszystkie organizowane przez Panią szkolenia, prowadzone są przez wykwalifikowanych szkoleniowców, posiadających wiedzę w danej dziedzinie.
Oceniając działalność prowadzoną przez Panią, należy stwierdzić, że działalność ta jest podobna do działalności podmiotów publicznych realizujących kształcenie zawodowe we wskazanych przez Panią we wniosku specjalnościach zawodowych.
Przedmiotowe szkolenia są bowiem świadczone przez instytucję w tym celu powołaną, zapewniającą odpowiednią jakość świadczeń, realizującą określoną politykę edukacyjną, dysponującą przy tym zasobem kadrowym oraz odpowiednią infrastrukturą.
W rezultacie, biorąc pod uwagę opis sprawy, treść powołanych przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady oraz wskazane powyżej orzeczenia TSUE należy stwierdzić, że usługi szkoleniowe, które świadczone są przez Panią, będą mieściły się w zakresie zwolnienia określonego w art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy, ponieważ jest Pani odpowiednim podmiotem prawa publicznego lub inną instytucją działającą w tej dziedzinie, której cele są uznane za podobne przez państwo członkowskie.
W konsekwencji, opisane usługi szkoleniowe – spełniają przesłanki do objęcia ich zwolnieniem na podstawie przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady.
Podsumowując, stwierdzam, że po uwzględnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 5 października 2021 r., sygn. akt I SA/Rz 556/21 oraz wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 maja 2025 r., sygn. akt I FSK 89/22 – w rozpatrywanej sprawie, świadczone przez Panią usługi organizacji szkoleń z zakresu: ogrodnictwa i konserwacji zieleni, florystyki, małej gastronomii, stylizacji paznokci oraz pracownika biurowego, spełniają przesłanki do objęcia ich zwolnieniem, na podstawie art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy Rady 2006/112/WE.
Tym samym, Pani stanowisko, zgodnie z którym, prowadzone przez Panią szkolenia korzystać będą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług w powiązaniu z jego wykładnią, wynikającą z art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Informuję, że w zakresie zastosowaniazwolnienia od podatku VAT do czynności wykonywanych przez Panią jako podwykonawca zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Zaznaczam jednocześnie, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
