Interpretacja indywidualna z dnia 3 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.772.2025.2.WH
Podatnik realizujący zamówienia SAFE nie jest uprawniony do odliczenia VAT z faktury wystawionej przez dostawcę stosującego błędną stawkę, gdyż transakcje te obiektywnie korzystają ze zwolnienia na podstawie Rozporządzenia SAFE. Podatek wykazany na fakturze nie jest należny, uniemożliwiając odliczenie.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
27 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez konsorcjantów. Uzupełnili Państwo wniosek pismem z 7 listopada 2025 r. (wpływ 7 listopada 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Są Państwo spółką mającą siedzibę i zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i posiadają status polskiego rezydenta podatkowego. Pośrednio lub bezpośrednio Państwa właścicielem jest Skarb Państwa.
Podlegają Państwo - zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Są Państwo jednocześnie czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzącym działalność w zakresie wytwarzania i dostaw produktów związanych z obronnością oraz innych produktów przeznaczonych do celów obronnych.
W ramach tej działalności zawarli Państwo umowy z podmiotem będącym przyszłym beneficjentem wsparcia w rozumieniu rozporządzenia Rady (UE) 2025/1106 ustanawiającego instrument SAFE (Rozporządzenie SAFE). Umowy te dotyczą realizacji zamówień mogących kwalifikować się jako „zamówienia wspierane ze środków instrumentu SAFE” w rozumieniu tego rozporządzenia. Realizując powyższe zamówienia, działają Państwo poprzez zawiązane umowy konsorcjum ze spółkami powiązanymi w ramach grupy kapitałowej, występując w nich jako lider konsorcjum. W takich przypadkach kontrakt zawierany jest przez całe konsorcjum z nabywcą (beneficjentem wsparcia).
Poszczególne spółki z grupy wchodzące w skład konsorcjum wykonują część dostaw lub usług jako konsorcjanci, a w celu rozliczeń finansowych wystawiają one faktury na Państwa, którzy następnie wystawiają fakturę zbiorczą na rzecz nabywcy.
W praktyce oznacza to, że część dostaw objętych zamówieniami SAFE realizowana będzie przez podmioty trzecie (konsorcjantów), którzy w relacji podatkowej występują jako Państwa poddostawcy.
Na poczet wykonania wskazanych umów przyszły beneficjent uiścił na Państwa rzecz zaliczki, które zostały udokumentowane fakturami zaliczkowymi z wykazanym VAT według stawki 23%. Dostawy objęte tymi umowami będą następować w okresie obowiązywania Rozporządzenia SAFE, a ich przedmiotem będą produkty spełniające kryteria „produktów związanych z obronnością” lub „innych produktów do celów obronnych”, o których mowa w tym akcie.
Działają Państwo we własnym imieniu i na własny rachunek, a nabycia towarów i usług dokonywane na potrzeby realizacji tych zamówień są i będą dokumentowane fakturami z wykazanym podatkiem naliczonym (w tym nabyciami krajowymi, wewnątrzwspólnotowymi nabyciami towarów oraz - w razie potrzeby - importem).
Równolegle planują Państwo zawieranie kolejnych umów, których przedmiotem będą dostawy analogicznych produktów na rzecz beneficjenta lub innych podmiotów uprawnionych, przy czym również te zamówienia mogą być finansowane w całości lub w części ze środków instrumentu SAFE i mogą spełniać przesłanki „zamówień wspieranych” w rozumieniu rozporządzenia 2025/1106.
W związku z powyższym wskazują Państwo, że zgodnie z art. 20 ust. 1 Rozporządzenia SAFE dostawy, wewnątrzwspólnotowe nabycia oraz import produktów realizowane w ramach takich zamówień będą korzystać ze zwolnienia z podatku od wartości dodanej z prawem do odliczenia podatku zapłaconego na poprzednim etapie obrotu.
Konstrukcja ta - określana wprost w rozporządzeniu jako „zwolnienie z odliczeniem” - nie znajduje odpowiednika nazewniczego w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 poz. 775, uVAT).
Dotychczas wykazywali Państwo VAT należny według stawki 23% na fakturach zaliczkowych wystawionych dla zaliczek otrzymanych przed rozpoczęciem realizacji dostaw. W świetle bezpośredniej stosowalności Rozporządzenia SAFE oraz planowanych i trwających zamówień wspieranych ze środków instrumentu SAFE, powzięli Państwo wątpliwości co do prawidłowego sposobu opodatkowania, dokumentowania i ewidencjonowania czynności objętych tym instrumentem - w szczególności co do sposobu ujęcia zaliczek już otrzymanych i udokumentowanych fakturami z wykazanym podatkiem należnym oraz zasad stosowania przewidzianego w art. 20 ust. 1 rozporządzenia zwolnienia z prawem do odliczenia w odniesieniu do dostaw krajowych, wewnątrzwspólnotowych nabyć i importu realizowanych w ramach wskazanych zamówień, jak również w odniesieniu do nowych umów, które zamierzają Państwo zawrzeć. W ramach niniejszego wystąpienia wskazują Państwo, że będą dysponowali Świadectwem zwolnienia z VAT wskazanym przepisem art. 20 ust. 2 Rozporządzenia SAFE (Świadectwo).
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
Uzupełnienie wniosku z 2 października 2025 r.
Na pytanie, czy będą Państwo dokonywać wyłącznie dostaw towarów czy także świadczenia usług określonych w Rozporządzeniu Rady (UE) 2025/1106 z dnia 27 maja 2025 r. ustanawiającym Instrument na rzecz Zwiększenia Bezpieczeństwa Europy („instrument SAFE”) poprzez Wzmocnienie Europejskiego Przemysłu Obronnego (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L rok 2025 poz. 1106)?
odpowiedzieli Państwo: W ramach opisanego zdarzenia przyszłego będą dokonywali Państwo zarówno dostaw towarów, jak i świadczenia usług, których zakres będzie zgodny z Rozporządzeniem Rady (UE) 2025/1106 z dnia 27 maja 2025 r. ustanawiającym Instrument na rzecz Zwiększenia Bezpieczeństwa Europy („instrument SAFE”).
Na pytanie, czy zaliczki na poczet przyszłej dostawy dotyczą towarów i usług wymienionych w Rozporządzeniu SAFE?
odpowiedzieli Państwo: Z uwagi na fakt, że nie jest jeszcze określona lista zamówień objętych programem SAFE, należy przyjąć, że otrzymane zaliczki mogą dotyczyć zarówno dostaw towarów/świadczenia usług objętych jak i nie objętych tym programem.
Na pytanie, kiedy otrzymali Państwo zaliczki na poczet przyszłej dostawy? Czy otrzymanie zaliczek miało miejsce przed uzyskaniem Świadectwa czy po uzyskaniu Świadectwa o którym mowa w art. 20 ust. 2 Rozporządzenia SAFE?
odpowiedzieli Państwo: Na moment składania wniosku instrument SAFE znajduje się w fazie wdrażania. Zgodnie z Państwa aktualną wiedzą, do końca 2025 r. nie będzie w obrocie żadnego świadectwa, o którym mowa w art. 20 ust. 2 rozporządzenia SAFE. Zatem wszystkie obecnie otrzymane (zarówno w 2024 jak i 2025 r.) zaliczki na poczet przyszłych dostaw towarów/świadczenia usług, są zaliczkami otrzymanymi przed uzyskaniem Świadectwa. W przyszłości przewidują Państwo, że będą otrzymywać zaliczki zarówno przed, jak i po uzyskaniu takiego Świadectwa.
Na pytanie, w jaki sposób umowy/aneksy regulują zasady dokonywania korekt zaliczek i czy z dokumentów wynika obowiązek zwrotu części należności (podatku VAT)?
odpowiedzieli Państwo: Zawierane aneksy przewidują, że po uzyskaniu świadectwa zwolnienia z VAT wystawią Państwo fakturę korygującą ze stawką „zw” i dokonają zwrotu VAT (naliczonego od zaliczki otrzymanej przed uzyskaniem Świadectwa) na rzecz zamawiającego. Ponadto, aneksy nakładają na Państwa obowiązek uzyskania świadectwa.
Na pytanie, czy uzyskali Państwo/kiedy uzyskają Państwo Świadectwo, o którym mowa w art. 20 ust. 2 Rozporządzenia SAFE? Czy w momencie zawarcia umowy z beneficjentem czy w późniejszym terminie (jakim?)?
odpowiedzieli Państwo: Obecnie nie uzyskali Państwo jeszcze Świadectwa do żadnej dostawy. Należy przyjąć, że wystąpią sytuacje, w których uzyskają Państwo Świadectwo zarówno w momencie zawarcia umowy na dostawę towarów/ świadczenia usług jak i w terminie późniejszym, po zawarciu takiej umowy.
Na pytanie, czy zamówienia, które Państwo realizują oraz które będą realizowali w przyszłości będą kwalifikować się jako „zamówienia związane z obronnością”, wspierane ze środków instrumentu SAFE?
odpowiedzieli Państwo: Tak, zamówienia realizowane obecnie oraz planowane w przyszłości kwalifikują się jako „zamówienia związane z obronnością”, wspierane ze środków instrumentu SAFE.
Na pytanie, żeby wyjaśnili Państwo jaką sytuację mają Państwo na myśli wskazując na sytuacje, w których zostanie wydane Świadectwo oraz brak będzie zawarcia porozumienia operacyjnego, o którym mowa w Rozporządzeniu SAFE (przedmiot pytania nr 3)?
odpowiedzieli Państwo: Pragniemy doprecyzować, że pytanie nr 3 zawarte we wniosku o interpretację indywidualną nie dotyczy sytuacji, w której zostanie wydane Świadectwo, a porozumienie operacyjne, o którym mowa w art. 10 ust. 3 rozporządzenia SAFE, nie zostanie zawarte – tj. nie chodzi o przypadek braku porozumienia na dzień otrzymania świadectwa. Przedmiotem pytania nr 3 jest sytuacja, w której otrzymali Państwo zaliczkę i wystawili na jej poczet fakturę z wykazaną stawką VAT 23% w czasie, gdy nie zostało jeszcze zawarte porozumienie operacyjne (ani też nie zostało jeszcze wydane świadectwo). W momencie wystawienia tej faktury zaliczkowej nie mieli Państwo formalnych podstaw do zastosowania stawki zwolnionej (0%), ponieważ nie dysponowali Państwo jeszcze świadectwem, ani nie istniało porozumienie operacyjne. Dopiero w terminie późniejszym, po wystawieniu faktury zaliczkowej, uzyskują Państwo świadectwo, które obejmuje dostawę, do której odnosiła się zaliczka.
Zatem sytuacja wskazana w pytaniu nr 3 dotyczy oceny obowiązku korygowania prawidłowo wystawionej faktury zaliczkowej z zastosowaniem stawki VAT 23%, w okolicznościach, gdy świadectwo wydane zostało dopiero później.
W konsekwencji, kluczowe pytanie dotyczy braku obowiązku korygowania faktury zaliczkowej wystawionej w dacie, gdy nie istniały przesłanki do zastosowania stawki 0% (brak świadectwa i brak porozumienia), przy założeniu, że zwolnienie z VAT (0%) znajdzie zastosowanie dopiero na etapie faktury końcowej.
Na pytanie, w jakim celu będą Państwo zawierali z nabywcą aneks do umowy?
odpowiedzieli Państwo: Aneksy do umów są najczęściej zawierane na wniosek zamawiającego, który z uwagi na szczególną materię zamówień związanych z obronnością i bezpieczeństwem państwa, obliguje wykonawców do ich podpisania. Co do zasady aneksy są zawierane z różnych względów najczęściej dotyczącą:
‒modyfikacji przedmiotu zamówienia (rozszerzenie/ograniczenie zamówienia),
‒zmiany wartości wynagrodzenia (np. ze względu na punkt powyżej),
‒zmiany harmonogramu dostaw.
Natomiast w odniesieniu do materii wniosku, aneksy będą zawierane w celu uregulowania rozliczeń dostaw w przypadku, gdyby zostały one objęte programem SAFE.
Na pytanie, jakie będą postanowienia aneksu do umowy?
odpowiedzieli Państwo: Aneksy dotyczące materii objętej niniejszym wnioskiem obejmują m.in. poniższe postanowienia: Dostawy objęte Umową, a realizowane z uwzględnieniem pomocy finansowej na podstawie SAFE, są zwolnione z VAT.
Wykonawca zobowiązuje się do niezwłocznego:
‒wystąpienia do uprawnionego podmiotu o wydanie świadectwa zwolnienia z VAT (art. 20 SAFE) oraz przekazania Zamawiającemu kopii tego dokumentu poświadczonej za zgodność z oryginałem przez Wykonawcę w terminie 7 dni od jego otrzymania;
‒wystawienia faktur korygujących dla dostaw już zrealizowanych i przekazania ich do Zamawiającego oraz Odbiorcy;
‒wystawiania kolejnych faktur zawierających adnotację „zwolnione z VAT”;
‒zwrotu do Zamawiającego wartości VAT w zakresie wynikającym ze świadectwa zwolnienia z VAT.
Kwota podatku VAT podlegająca zwrotowi zostanie zwrócona Zamawiającemu w terminie 90 dni od dnia otrzymania świadectwa zwolnienia z VAT; 14 dni od otrzymania lub rozliczenia środków od Urzędu Skarbowego; postanowienia pkt 1)-4) stosuje się, chyba że przepisy prawa (w tym przepisy SAFE, umowy pożyczki lub porozumienia operacyjnego) stanowią inaczej.
Na pytanie, czy w momencie zawarcia aneksu do umowy będą Państwo w posiadaniu Świadectwa, o którym mowa w art. 20 ust. 2 Rozporządzenia SAFE?
odpowiedzieli Państwo: Na obecnym etapie – do końca 2025 r. – nie będą Państwo w posiadaniu świadectwa. W przyszłości, aneksy do umów będą zawierały odpowiednie zapisy dostosowujące ich treść do wydanej interpretacji indywidualnej. Państwa zdaniem obecne postanowienia aneksów do umów nie są zgodne bowiem z regulacjami w zakresie instrumentu SAFE. Moment uzyskania świadectwa może być różny, w zależności od konkretnego projektu oraz ustaleń zawartych w porozumieniu operacyjnym.
Na pytanie, gdzie mają siedzibę działalności gospodarczej podmioty będące beneficjentami wsparcia określonego w Rozporządzeniu SAFE na rzecz których dokonują/będą dokonywać Państwo dostaw i świadczyć usługi?
odpowiedzieli Państwo: Głównym beneficjentem wsparcia wskazanego w rozporządzeniu SAFE, dla którego będą Państwo dokonywali dostaw towarów lub świadczenia usług jest Skarb Państwa reprezentowany przez jednostki budżetowe takie jak A. czy B. W 2026 r. i latach kolejnych przewidują Państwo, że mogą wystąpić również przypadki, w których beneficjentami będą instytucje z innych państw członkowskich Unii Europejskiej – zgodnie z art. 2 ust. 3 rozporządzenia SAFE.
Uzupełnienie wniosku z 7 listopada 2025 r.
Państwo jako lider konsorcjum realizującego zamówienia wspierane ze środków instrumentu SAFE, nabywają towary i usługi od konsorcjantów (poddostawców), które są następnie refakturowane w ramach faktury zbiorczej dla beneficjenta. W związku z tym sposób opodatkowania dostaw realizowanych przez konsorcjantów wpływa bezpośrednio na Państwa rozliczenia VAT – w szczególności na prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych od konsorcjantów. Mają Państwo interes prawny w uzyskaniu interpretacji indywidualnej, ponieważ chcą Państwo potwierdzić, czy w przypadku, gdy konsorcjant – mimo możliwości zastosowania zwolnienia z VAT z prawem do odliczenia – zastosuje stawkę podstawową i wystawi fakturę z wykazanym podatkiem należnym, będą Państwo uprawnieni do odliczenia tego podatku naliczonego. W związku z powyższym pragną Państwo przeformułować pytanie nr 7.
Realizują Państwo zamówienia wspierane ze środków instrumentu SAFE jako lider konsorcjum, działając w imieniu własnym i na własny rachunek. W ramach realizacji tych zamówień, część dostaw i usług jest wykonywana przez konsorcjantów (spółki powiązane w ramach grupy kapitałowej), którzy wystawiają faktury na Państwa. Państwo następnie wystawiają fakturę zbiorczą na rzecz beneficjenta. Będą Państwo przekazywali konsorcjantom Świadectwa zwolnienia z VAT, wystawione na Państwa rzecz przez kwalifikujący się podmiot (beneficjenta zamówienia SAFE).
Świadectwa te będą zawierały dane identyfikujące danego konsorcjanta jako dostawcę oraz będą obejmowały konkretne pozycje dostawy. Dokumenty te będą opieczętowane przez właściwy organ państwa członkowskiego beneficjenta przed dokonaniem dostawy i będą przechowywane przez konsorcjantów w ich dokumentacji.
Nie mają Państwo pewności, czy wszyscy konsorcjanci zastosują zwolnienie z VAT, mimo że będą dysponować Świadectwem. W szczególności dopuszcza się sytuację, w której konsorcjant – z ostrożności lub z powodu niepewności interpretacyjnej – zastosuje stawkę podstawową VAT i wystawi fakturę z wykazanym podatkiem należnym.
Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 7 listopada 2025 r.)
Czy Państwo – jako podatnik VAT i lider konsorcjum realizującego zamówienia wspierane ze środków instrumentu SAFE – mają prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych od konsorcjantów (poddostawców), którzy pomimo możliwości zastosowania zwolnienia z VAT z prawem do odliczenia na podstawie art. 20 ust. 1 Rozporządzenia SAFE, zastosowali stawkę podstawową VAT i wykazali podatek należny na fakturze, jeżeli dostawy te są dokonywane w ramach zamówień SAFE i są udokumentowane Świadectwem zwolnienia?
Państwa stanowisko w sprawie
Państwo, jako lider konsorcjum i podatnik VAT, co do zasady nie mają prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez konsorcjantów lub poddostawców, jeżeli dostawy te – obiektywnie – korzystają ze zwolnienia z VAT z prawem do odliczenia na podstawie przepisów SAFE i są właściwie udokumentowane Świadectwem zwolnienia, natomiast po stronie wystawców błędnie zastosowano stawkę podstawową i wykazano VAT. Zwolnienie SAFE ma charakter przedmiotowy i obejmuje transakcje w całym łańcuchu dostaw związanym z realizacją zamówienia SAFE, o ile dla danej dostawy istnieje właściwe Świadectwo zwolnienia pozostające u dostawcy.
Celem regulacji jest eliminacja prefinansowania VAT w łańcuchach dostaw obronnych; pozostawienie podatku „po drodze” na fakturach poddostawców byłoby sprzeczne z ratio legis. Skoro więc dana dostawa jest obiektywnie zwolniona, to VAT wykazany na fakturze jest podatkiem nienależnym wynikającym z błędnej kwalifikacji czynności po stronie wystawcy i nie tworzy po stronie nabywcy prawa do odliczenia.
Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT prawo do odliczenia nie przysługuje, gdy faktura dokumentuje czynności zwolnione z podatku lub niepodlegające opodatkowaniu (z zastrzeżeniem wyjątków, które w tym stanie faktycznym nie występują). W realiach dostaw SAFE, przy prawidłowym zastosowaniu zwolnienia i posiadaniu Świadectwa, faktura ze stawką VAT nie dokumentuje czynności opodatkowanej, a zatem nie daje nabywcy prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Według art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby niebędące dostawą towarów. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Spod pojęcia usługi jest natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów.
Zgodnie z art. 1 Rozporządzenia Rady (UE) 2025/1106 z dnia 27 maja 2025 r. ustanawiające Instrument na rzecz Zwiększenia Bezpieczeństwa Europy ("instrument SAFE") poprzez Wzmocnienie Europejskiego Przemysłu Obronnego (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L rok 2025 poz. 1106), zwanego dalej „Rozporządzeniem SAFE”:
W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się Instrument na rzecz Zwiększenia Bezpieczeństwa Europy (SAFE) poprzez Wzmocnienie Europejskiego Przemysłu Obronnego (zwany dalej "instrumentem SAFE") zapewniający państwom członkowskim pomoc finansową umożliwiającą im przeprowadzenie pilnych i poważnych inwestycji publicznych wspierających europejski przemysł obronny w odpowiedzi na obecną sytuację kryzysową.
W niniejszym rozporządzeniu określa się warunki i procedury udzielania państwom członkowskim i realizacji przez nie pomocy finansowej w ramach instrumentu SAFE, a także ustanawia się przepisy dotyczące uproszczonych i przyspieszonych procedur udzielania zamówień realizowanych na zasadzie współpracy na zakup produktów związanych z obronnością i innych produktów do celów obronnych należących do następujących kategorii:
a) kategoria pierwsza: amunicja i pociski rakietowe; systemy artyleryjskie, w tym zdolności do precyzyjnych głębokich uderzeń; zdolności w zakresie walki naziemnej i ich systemy wsparcia, w tym wyposażenie żołnierzy i broń piechoty; małe drony (klasa NATO
1) i powiązane systemy antydronowe; ochrona infrastruktury krytycznej; cyberbezpieczeństwo; oraz mobilność wojskowa, w tym kontrmobilność;
b) kategoria druga: systemy obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej; morskie zdolności nawodne i podwodne; drony inne niż małe (klasy NATO 2 i 3) i powiązane systemy antydronowe; czynniki warunkujące potencjał sił, takie jak między innymi strategiczny transport powietrzny, tankowanie w powietrzu, systemy C4ISTAR, a także zasoby kosmiczne i usługi kosmiczne; ochrona aktywów kosmicznych; sztuczna inteligencja i walka elektroniczna.
Na podstawie art. 2 Rozporządzenia SAFE:
Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:
1) "produkt związany z obronnością" oznacza towary, usługi i roboty budowlane objęte zakresem stosowania dyrektywy 2009/81/WE, określone w jej art. 2;
2) "inne produkty do celów obronnych" oznaczają wszelkie towary, usługi i roboty budowlane inne niż te objęte zakresem stosowania dyrektywy 2009/81/WE, określone w jej art. 2, które są niezbędne lub przeznaczone do celów obronnych;
3) "zamówienie realizowane na zasadzie współpracy" oznacza procedurę udzielania zamówień na produkty związane z obronnością lub inne produkty do celów obronnych oraz wynikające z niej umowy, realizowane przez co najmniej jedno państwo członkowskie otrzymujące pomoc finansową w ramach instrumentu SAFE oraz jedno dodatkowe państwo członkowskie lub jedno z państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu będących członkami Europejskiego Obszaru Gospodarczego (zwanych dalej "państwami EOG-EFTA") lub Ukrainę. Ponadto zamówienie realizowane na zasadzie współpracy może obejmować państwa przystępujące, kraje kandydujące i potencjalnych kandydatów oraz inne państwa trzecie, z którymi Unia zawarła partnerstwo w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony (instrument niewiążący). Zamówienia realizowane na zasadzie współpracy mogą obejmować istniejące umowy w sprawie zamówień publicznych, które spełniają te same warunki.
W myśl art. 16 ust. 1 – 3 oraz ust. 12 ww. Rozporządzenia:
1. Zamówienia realizowane na zasadzie współpracy kwalifikują się do wsparcia w ramach instrumentu SAFE tylko wtedy, gdy spełniają warunki kwalifikowalności określone w niniejszym artykule.
2. Procedury dotyczące zamówień realizowanych na zasadzie współpracy i zamówienia odnoszące się do produktów związanych z obronnością obejmują wymogi dotyczące udziału wykonawców i podwykonawców biorących udział w zamówieniach realizowanych na zasadzie współpracy określonych w ust. 3–13 i 15 niniejszego artykułu, bez uszczerbku dla wszelkich warunków określonych w umowach, o których mowa w art. 17.
3. Wykonawcy i podwykonawcy biorący udział w zamówieniach realizowanych na zasadzie współpracy muszą mieć siedzibę i posiadać zarządcze struktury wykonawcze w Unii, w państwie EOG–EFTA lub w Ukrainie. Nie mogą podlegać kontroli państwa trzeciego, które nie jest państwem EOG–EFTA lub Ukrainą, ani innego podmiotu z państwa trzeciego, który nie ma siedziby w Unii, w państwie EOG–EFTA ani Ukrainie (…)
12. Do celów niniejszego artykułu termin „podwykonawcy biorący udział w zamówieniu realizowanym na zasadzie współpracy” oznacza dowolny podmiot prawny, który dostarcza kluczowych czynników produkcji, posiadających unikalne cechy niezbędne do działania produktu, któremu przydzielono co najmniej 15 % wartości zamówienia, i który potrzebuje dostępu do informacji niejawnych w celu wykonania umowy.
Zgodnie z art. 20 ust. 1 Rozporządzenia SAFE:
Do celów niniejszego rozporządzenia dostawy, wewnątrzwspólnotowe nabycia i import produktów związanych z obronnością lub innych produktów do celów obronnych dokonywane w ramach umów wynikających z zamówień wspieranych ze środków instrumentu SAFE są zwolnione z podatku od wartości dodanej (VAT) mającego zastosowanie na mocy dyrektywy 2006/112/WE. Zwolnienie jest z odliczeniem VAT zapłaconego na poprzednim etapie.
Na podstawie art. 20 ust. 2 Rozporządzenia SAFE:
Świadectwo zwolnienia z VAT określone w załączniku służy do potwierdzenia, że transakcja kwalifikuje się do zwolnienia z VAT na mocy niniejszego rozporządzenia. Świadectwo to jest opieczętowane przez właściwe organy państwa członkowskiego podmiotu nabywającego produkty związane z obronnością lub inne produkty do celów obronnych w ramach umów wynikających z zamówień wspieranych ze środków instrumentu SAFE i przechowywane przez dostawcę tych produktów w jego ewidencji.
Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy Państwo – jako podatnik VAT i lider konsorcjum realizującego zamówienia wspierane ze środków instrumentu SAFE – mają prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych od konsorcjantów (poddostawców), którzy pomimo możliwości zastosowania zwolnienia z VAT z prawem do odliczenia na podstawie art. 20 ust. 1 Rozporządzenia SAFE, zastosowali stawkę podstawową VAT i wykazali podatek należny na fakturze, jeżeli dostawy te są dokonywane w ramach zamówień SAFE i są udokumentowane Świadectwem zwolnienia.
Odnosząc do Państwa wątpliwości wskazać należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje zatem wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Należy również podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Z normy prawnej art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.
Wskazali Państwo, że realizują Państwo zamówienia wspierane ze środków instrumentu SAFE jako lider konsorcjum, działając w imieniu własnym i na własny rachunek. W ramach realizacji tych zamówień, część dostaw i usług jest wykonywana przez konsorcjantów (spółki powiązane w ramach grupy kapitałowej), którzy wystawiają na Państwa faktury. Chcą Państwo potwierdzić, czy w przypadku gdy konsorcjant – mimo możliwości zastosowania zwolnienia z VAT z prawem do odliczenia – zastosuje stawkę podstawową i wystawi fakturę z wykazanym podatkiem należnym, będą Państwo uprawnieni do odliczenia tego podatku naliczonego.
Zatem w analizowanym przypadku, w sytuacji gdy otrzymają Państwo od konsorcjantów faktury dokumentujące dostawy towarów w ramach instrumentu SAFE, które spełniają przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 20 ust. 1 Rozporządzenia SAFE, ale z wykazaną kwotą podatku (a zatem będą Państwo w posiadaniu faktur z błędnie zastosowaną stawką podstawową), to nie będzie Państwu przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z takich faktur. Skoro bowiem dostawy udokumentowane ww. fakturami będą transakcjami zwolnionymi od podatku, to zastosowanie znajdzie przepis art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT.
Tym samym Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja dotyczy wniosku w zakresie objętym pytaniem nr 7. W zakresie pytań nr 1-6 złożonego wniosku, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Jednocześnie informuję, że interpretacja została wydana w oparciu o przedstawiony opis sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony inny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków podatkowych.
Podkreślenia wymaga również, że w związku z brzmieniem i konstrukcją Państwa pytania, nie stanowi przedmiotu interpretacji zagadnienie związane z określeniem czy dostawy dokonywane przez konsorcjantów (poddostawców) spełniają warunki do zastosowania zwolnienia od podatku z prawem do odliczenia na podstawie art. 20 ust. 1 Rozporządzenia SAFE. Na potrzeby odpowiedzi na zadane przez Państwa pytanie (oznaczone we wniosku nr 7) przyjęliśmy, że warunki te przez konsorcjantów (poddostawców) zostały spełnione. Zatem kwestia ta nie była przedmiotem oceny w wydanej interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
