Interpretacja indywidualna z dnia 4 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.523.2025.2.DP
Gminie nie przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT od wydatków na infrastrukturę przy parkingu, ale może odliczać VAT od placu parkingowego wykorzystywanego komercyjnie. Prewspółczynnik należy stosować, gdy związek bezpośredni i wyłączny wydatków z czynnościami opodatkowanymi VAT nie może być wykazany.
Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jestnieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na zjazd do miejsc postojowych przy budynku Urzędu Miasta oraz wydatków na parking.
Uzupełnili go Państwo pismem z 23 października 2025 r. (wpływ 29 października 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Gmina (…) (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług (dalej: VAT), jako podatnik VAT czynny.
Gmina wykonuje zadania własne, do których stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym należą m.in. zadania w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.
Gmina jest w trakcie realizacji inwestycji pn. „(…)”.
W ramach inwestycji przewidziano:
1. wykonanie dokumentacji projektowej modernizacji drogi,
2. wykonanie dokumentacji projektowej parkingu,
3. modernizację drogi,
4. budowę zjazdu przy budynku należącym do Urzędu Miejskiego - zjazd do planowanych kilku miejsc postojowych,
5. budowę parkingu komunikacji samochodowej.
Modernizowana droga (której dotyczą powyższe punkty 1 i 3) jest drogą publiczną - zatem Gmina ponosi wydatki na jej modernizację jako organ administracji publicznej.
Jeśli chodzi o parking, który ma powstać (ww. pkt 2 i 5) - Gmina zamierza wykorzystywać go analogicznie jak inne parkingi będące w jej zasobie, tj. będzie odpłatnie udostępniać miejsca parkingowe - odpłatność obowiązywać będzie 24 h na dobę przez 7 dni w tygodniu. Na parkingu zostanie wyznaczonych kilka miejsc dla osób niepełnosprawnych - co stanowi realizację obowiązków narzuconych Gminie przepisami prawa krajowego oraz regulacjami lokalnymi, tj. w szczególności przepisami ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych i ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Zasadniczo zatem parking przeznaczony będzie do odpłatnego udostępniania, a więc wyłącznie do działalności komercyjnej, z tytułu wykonywania której Gmina będzie zobowiązana do rozliczania VAT należnego. Zwolnienie z wnoszenia opłat dla określonej grupy osób zawiera się przy tym w ramach działalności komercyjnej. W ramach tej części zadania - oprócz samego placu parkingu powstanie również niezbędna infrastruktura techniczna, tj.:
- ciąg pieszo-jezdny wraz z wjazdami na parking,
- zatoka dla komunikacji zbiorowej (autobusowej) oraz dla postoju taksówek,
- wiaty przystankowe, miejsca odpoczynku podróżnych, elementy małej architektury związanej z parkingiem.
Mimo, że ciąg pieszo-jezdny, zatoka autobusowa i postój taksówek oraz pozostałe ww. elementy - nie będą bezpośrednio generować po stronie Gminy jakichkolwiek wpływów finansowych - całość tego majątku ma służyć udostępnianiu miejsc parkingowych oraz lepszemu wykorzystaniu parkingu. Infrastruktura tworzona jest po to, aby umożliwić / ułatwić dotarcie do parkingu oraz wydostanie się z niego oraz aby przyjemniej i wygodniej było z niego korzystać. Jest to więc infrastruktura towarzysząca usługom parkingowym.
W odniesieniu natomiast do zjazdu przy budynku należącym do Urzędu Miejskiego - zjazd do kilku planowanych miejsc postojowych (którego dotyczy wskazany powyżej pkt 4) - Wnioskodawca pragnie wskazać, że zjazd ten w przyszłości służyć będzie jako zjazd do kilku miejsc postojowych zlokalizowanych przy jednym z budynków należących do Urzędu Miejskiego. Aktualnie miejsca parkingowe jeszcze nie zostały utworzone. Planuje się jednak budowę kilku miejsc postojowych, przy czym przewidziana będzie możliwość darmowego 30-minutowego parkowania. Taki sposób zarządzania miejscami parkingowymi jest zgodny z dotychczasową praktyką Gminy w zakresie miejsc parkingowych zlokalizowanych przy jej budynkach stanowiących Urząd Miejski. Przedmiotowe miejsca parkingowe zlokalizowane będą bowiem przy budynku Urzędu Miejskiego, w którym mieścić się ma Referat Promocji oraz Informacja Turystyczna. Parking ma być płatny, z możliwością 30‑minutowego darmowego parkowania. Tym samym, Gmina uważa, że darmowe 30-minutowe parkowanie należy traktować jako działalność niepodlegającą opodatkowaniu VAT. Natomiast z tytułu dłuższego, płatnego parkowania - Gmina będzie zobowiązana do rozliczania VAT należnego.
Gmina ma świadomość, że warunkiem odliczenia VAT naliczonego od ponoszonych wydatków jest ich przyporządkowanie do wykonywanych czynności opodatkowanych VAT. Innymi słowy, aby VAT wynikający z poniesionego wydatku podlegał odliczeniu konieczne jest, aby służył on czynnościom opodatkowanym VAT.
Gmina, w ramach realizacji inwestycji, otrzymuje faktury, które łącznie dotyczą:
A)zarówno parkingu (wykorzystywanego zasadniczo do czynności opodatkowanych VAT), jak i drogi publicznej (a więc czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT),
B)zarówno drogi publicznej, jak i zjazdu do miejsc postojowych przy Urzędzie Miejskim (wykorzystywanych do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT i opodatkowanych VAT),
C)zarówno parkingu, jak i zjazdu do miejsc postojowych przy Urzędzie Miejskim.
Usługa na danej fakturze wskazana jest jako jedna pozycja i jedna łączna kwota. Gmina ma możliwość dokonania bezpośredniej alokacji - tzn. dysponuje dokumentacją, z której wynika co składa się na kwotę widniejącą na fakturze. Dokumentacją tą jest harmonogram rzeczowo-finansowy. Gmina zatem, na podstawie posiadanego harmonogramu rzeczowo-finansowego, jest w stanie określić jaka część kwoty na danej fakturze dotyczy:
1. drogi publicznej,
2. zjazdu do miejsc postojowych przy budynku Urzędu Gminy,
3. parkingu samochodowego.
Harmonogram rzeczowo-finansowy służy zatem Gminie do bezpośredniej alokacji bądź wstępnej alokacji wydatków tak, aby finalnie możliwe było ustalenie w jakiej części dany wydatek służy czynnościom opodatkowanym VAT.
Na fakturach otrzymywanych w ramach realizacji inwestycji jako nabywca widnieje Wnioskodawca.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Na pytanie, czy są Państwo w stanie wyodrębnić wydatki na ciąg pieszo-jezdny, wjazdy na parking, zatokę dla komunikacji zbiorowej (autobusowej), postój taksówek, wiaty przystankowe, miejsca odpoczynku podróżnych, małą architekturę - każdy element oddzielnie - spośród wydatków na realizację inwestycji pn. „(…)” - wskazali Państwo, że nie są Państwo w stanie wyodrębnić tych poszczególnych wydatków.
Zatoka autobusowa znajduje się na parkingu.
Wiaty przystankowe będące przedmiotem wniosku są związane z komunikacją zbiorową.
Miejsca odpoczynku podróżnych to: wiata drewniana do wypoczynku ze stołem i dwiema ławami, ławki parkowe wolnostojące 2 szt. Infrastruktura ta znajduje się na parkingu.
Na małą architekturę składa się: wiata drewniana wypoczynkowa, wiata przystankowa, stojak na rowery, stół z ławami, ławki parkowe 2 szt. Infrastruktura ta znajduje się na parkingu.
Ciąg pieszo-jezdny znajduje się na parkingu.
W odpowiedzi na pytanie, czy ciąg pieszo-jezdny, wjazdy na parking, zatoka dla komunikacji zbiorowej (autobusowej), postój taksówek, wiaty przystankowe, miejsca odpoczynku podróżnych, mała architektura są dostępne wyłącznie dla klientów parkingu, czy możliwe jest korzystanie z nich przez wszystkich zainteresowanych wskazali Państwo:
- ciąg pieszo-jezdny - możliwe jest korzystanie przez wszystkich zainteresowanych,
- wjazdy na parking - możliwe jest korzystanie przez wszystkich zainteresowanych,
- zatoka dla komunikacji zbiorowej (autobusowej) - możliwe jest korzystanie przez wszystkich zainteresowanych,
- postój taksówek - możliwe jest korzystanie przez wszystkich zainteresowanych,
- wiaty przystankowe - możliwe jest korzystanie przez wszystkich zainteresowanych,
- miejsca odpoczynku podróżnych - możliwe jest korzystanie przez wszystkich zainteresowanych,
- mała architektura - możliwe jest korzystanie przez wszystkich zainteresowanych.
Pytania
1.Czy Gminie przysługuje / będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu tzw. prewspółczynnika VAT obliczonego na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (dalej: prewspółczynnik) w odniesieniu do tej części kwoty z faktury, którą - na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego - można przypisać wyłącznie do zjazdu do miejsc postojowych przy budynku Urzędu Miejskiego?
2.Czy Gminie przysługuje / będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT bez stosowania jakiejkolwiek proporcji w odniesieniu do tej części kwoty z faktury, którą - na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego - można przypisać wyłącznie do parkingu?
Państwa stanowisko w sprawie
1.Gminie przysługuje / będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika w odniesieniu do tej części kwoty z faktury, którą - na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego - można przypisać wyłącznie do zjazdu do miejsc postojowych przy budynku Urzędu Miejskiego.
2.Gminie przysługuje / będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT bez stosowania jakiejkolwiek proporcji w odniesieniu do tej części kwoty z faktury, którą - na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego - można przypisać wyłącznie do parkingu.
Uzasadnienie Państwa stanowiska
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a cyt. ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Jak wynika z powołanego art. 86 ust. 1, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.
Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go, dla tej czynności, za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Treść powołanych przepisów wskazuje, że za podatnika podatku VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.
Podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich kwalifikacji do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi zakupy te są związane. Najistotniejszym warunkiem, umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Jednocześnie, jak stanowi art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Ustęp 22 tego samego artykułu przewiduje, że Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego. Na podstawie tego przepisu wydano rozporządzenie, na podstawie którego Wnioskodawca wylicza prewspółczynnik dla urzędu obsługującego Gminę.
Zdaniem Gminy, prewspółczynnik jest doskonałym narzędziem odzwierciedlającym stopień, w jakim dany wydatek służy działalności gospodarczej.
Analiza powołanych wyżej przepisów wskazuje, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z czynnościami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji.
Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych z opodatkowania oraz niepodlegających temu podatkowi.
Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, podatnik jest zobowiązany do zastosowania odpowiedniej proporcji.
Gmina na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego jest w stanie dokonać alokacji poszczególnych części wydatku do poszczególnych obszarów swojej działalności - tzn. dokonać odpowiedniego podziału kwoty wykazanej na fakturze, tak aby określić która jej część dotyczy parkingu, która drogi, a która zjazdu do miejsc parkingowych przy budynku Urzędu Miejskiego. Następnie zaś możliwe jest odliczenie VAT z odpowiednich części faktury, w odpowiedni sposób.
Ustawodawca nie wskazał metod i sposobów przypisywania wydatków w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zdaniem Gminy, dopuszczalne są zatem różne metody, o ile będą miały jednoznaczny i precyzyjny charakter. W opinii Wnioskodawcy, posługiwanie się harmonogramem rzeczowo-finansowym jest sposobem jednoznacznym i precyzyjnym. Harmonogram rzeczowo-finansowy przedstawia bowiem wysokość wynagrodzenia dla usługodawcy za poszczególne czynności, przedstawia jaki jest koszt poszczególnych prac. Na podstawie harmonogramu Gmina jest w stanie ustalić, ile kosztuje ją dokumentacja projektowa parkingu, dokumentacja projektowa drogi publicznej czy roboty budowlane wykonywane na poszczególnych nieruchomościach.
Gmina stoi, tym samym, na stanowisku, że przysługuje / będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika w odniesieniu do tej części kwoty z faktury, którą - na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego - można przypisać wyłącznie do zjazdu do miejsc postojowych przy budynku Urzędu Miejskiego.
Wydatki na budowę zjazdu do miejsc parkingowych przy budynku Urzędu Miejskiego to, zdaniem Gminy, wydatki związane z działalnością „mieszaną”, a więc nie jest możliwe ich jednoznaczne przyporządkowanie do czynności dających prawo do odliczenia podatku naliczonego oraz czynności niedających takiego prawa. Jednakże z uwagi na fakt, iż wydatki te pozostają niewątpliwie w pewnym zakresie w związku także z czynnościami opodatkowanymi VAT (niekorzystającymi ze zwolnienia od VAT), zdaniem Gminy, powinno jej przysługiwać prawo do odliczenia części VAT naliczonego od tego rodzaju wydatków. Do rozstrzygnięcia pozostaje natomiast kwestia, w jaki sposób ustalić wysokość podatku, który będzie przez Gminę odliczany.
Częściowe odliczenie podatku naliczonego gwarantuje zachowanie zasady neutralności VAT, będącej podstawową cechą krajowego i wspólnotowego - systemu VAT. Zasada ta stanowi, że podatek VAT powinien być dla podatników neutralny na każdym etapie wykonywania działalności gospodarczej. Realizacji tego celu służy wprowadzenie podstawowego mechanizmu, jakim jest prawo podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zasada ta wielokrotnie była przywoływana w orzeczeniach krajowych sądów administracyjnych oraz w orzeczeniach TSUE. Przykładowo w orzeczeniu w sprawie 268/83 D.A. Rompelman i E.A. Rompelman-Van Deelen TSUE stwierdził, iż „Na podstawie powyższych przepisów można uznać, że system odliczeń ma na celu zwolnienie podatnika w całości od obciążeń podatkiem VAT należnym do zapłaty lub zapłaconym w toku całości jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia zatem to, by całość działalności gospodarczej, niezależnie od jej celu lub rezultatów, pod warunkiem, iż działalność taka sama w sobie podlega VAT była opodatkowana w całkowicie neutralny sposób”.
W sytuacji, gdy podatnik wykonuje działalność jednocześnie podlegającą opodatkowaniu VAT i/lub zwolnioną od VAT, a także działalność spoza zakresu regulacji ustawy o VAT, odliczenie podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tego tytułu jest możliwe tylko w takim zakresie, w jakim wydatki te da się przyporządkować działalności podlegającej VAT (w szczególności potwierdzają to wyroki TSUE w sprawach C-437/06 oraz C-515/07).
Do sytuacji takiej odnosi się art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Stosownie do treści wymienionego przepisu, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Zdaniem Gminy, przedmiotowe wydatki pozostają w pewnym zakresie w związku z wykonywaną przez Gminę działalnością gospodarczą, jednocześnie pozostają w pewnym zakresie w związku z występującymi po stronie Gminy zdarzeniami spoza zakresu VAT. W konsekwencji Gmina stoi na stanowisku, iż w analizowanym przypadku przysługuje jej prawo do odliczenia odpowiedniej części podatku naliczonego od wydatków wskazanych na fakturze, które - na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego - można przypisać do zjazdu do miejsc postojowych przy budynku Urzędu Miejskiego, według proporcji ustalonej zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.
W art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, ustawodawca wskazał wyraźnie, iż sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Ponadto, zgodnie z art. 86 ust. 22 ustawy o VAT, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.
W konsekwencji, na mocy powyższej delegacji, Minister Finansów wydał Rozporządzenie, w którym wskazał m.in. dla jednostek samorządu terytorialnego sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej działalności. Metoda najbardziej odpowiadająca specyfice działalności Gminy została przewidziana w § 3 ust. 2 Rozporządzenia, zgodnie z którym za sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:
X = A x 100/DUJST
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
X - proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,
A - roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,
DUJST - dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
W związku z powyższym, w odniesieniu do wydatków związanych ze zjazdem do miejsc postojowych przy budynku Urzędu Miejskiego, w celu określenia części podatku naliczonego, podlegającego odliczeniu, właściwe jest zastosowanie prewspółczynnika, tj. stosunku obrotów związanych z działalnością gospodarczą do całości dochodów Gminy.
Gmina bowiem umożliwiać będzie darmowe parkowanie przez pierwsze 30-minut. Czynność tę Gmina traktuje jako działalność niepodlegającą opodatkowaniu VAT. Natomiast parkowanie, za które Gmina otrzymuje opłaty jest, według Wnioskodawcy, działalnością gospodarczą (czynnościami opodatkowanymi VAT).
Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, Gminie przysługuje / będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika w odniesieniu do tej części kwoty z faktury, którą - na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego - można przypisać wyłącznie do zjazdu do miejsc postojowych przy budynku Urzędu Miejskiego.
W odniesieniu natomiast do części wydatku wskazanego na fakturze, który - na podstawie harmonogramu rzeczowo- finansowego - można przypisać do parkingu, w tym do infrastruktury towarzyszącej usługom parkingowym, tj. do ciągu pieszo-jezdnego wraz z wjazdami na parking, zatoki dla komunikacji zbiorowej (autobusowej) oraz dla postoju taksówek, wiat przystankowych, miejsc odpoczynku podróżnych, elementów małej architektury związanej z parkingiem - Gminie powinno przysługiwać pełne prawo do odliczenia VAT.
Parking, poza wyznaczonymi miejscami dla osób niepełnosprawnych, będzie wykorzystywany do odpłatnych czynności, tj. świadczenia usług parkingowych. Gmina będzie z tego tytułu zobowiązana do rozliczania VAT należnego. Stanowisko to potwierdza przykładowo interpretacja indywidualna z dnia 5 marca 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.17.2020.2.AK, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, iż:
„odpłatne udostępnienie parkingu na podstawie biletu wykupionego w ramach strefy płatnego parkowania, powoduje, że Gmina występuje w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a w konsekwencji ww. czynności stanowią czynności podlegające opodatkowaniu - na podstawie art. 5 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.”
Prowadzenie inwestycji w utworzenie parkingu jest zatem nierozerwalnie i bezpośrednio związane ze świadczeniem usług opodatkowanych VAT, tj. czynności z tytułu wykonywania których Gmina będzie zobowiązana do odprowadzenia odpowiedniej kwoty podatku. Również ponoszenie wydatków na utworzenie ciągu pieszo-jezdnego, zatoki autobusowej i postoju taksówek oraz pozostałych elementów infrastruktury towarzyszącej usługom parkingowym - będzie służyło działalności gospodarczej. Mimo że te elementy majątku powstałego w ramach tworzenia parkingu nie będą bezpośrednio generować po stronie Gminy wpływów finansowych - całość tego majątku ma służyć udostępnianiu miejsc parkingowych oraz lepszemu wykorzystaniu parkingu. Infrastruktura tworzona jest po to, aby umożliwić / ułatwić dotarcie do parkingu oraz wydostanie się z niego oraz aby przyjemniej i wygodniej było z niego korzystać.
Prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT wynika z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tym samym Gminie powinno przysługiwać prawo do odliczenia VAT od wydatków na majątek związany ze świadczeniem przez nią usług opodatkowanych VAT. Stanowisko odmienne od przestawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Gmina pragnie przytoczyć orzeczenie TSUE w sprawie C-37/95 Ghent Coal, w którym Trybunał stwierdził, iż:
„Prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny”.
Zdaniem Gminy, nie powinna być ona traktowana inaczej/mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów/usług niezbędnych w celu wykonywania czynności opodatkowanych VAT.
Skoro bowiem Gmina jako czynny podatnik VAT, zobowiązana będzie uiszczać VAT należny z tytułu świadczonej odpłatnej usługi udostępniania parkingu, powinna ona mieć jednocześnie prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość świadczenia tej usługi.
Podsumowując, zdaniem Gminy przysługuje / będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia VAT bez stosowania jakiejkolwiek proporcji w odniesieniu do tej części kwoty z faktury, którą - na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego - można przypisać wyłącznie do parkingu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy:
- towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych,
- podatek odlicza zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT.
Art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Organy władzy publicznej mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status. Są uznawane za podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności:
- inne niż te, które mieszczą się w ramach ich zadań, oraz
- mieszczące się w ramach ich zadań, ale wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych.
Jeśli zaś organ władzy publicznej podejmuje realizację zadań jako podmiot prawa publicznego, wówczas nie jest podatnikiem VAT, nawet jeśli pobiera należności, opłaty lub składki. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności - czy są to czynności publicznoprawne czy cywilnoprawne.
Rolę gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1153 ze zm.).
Art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.
Art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym:
Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.
Jednostka samorządu terytorialnego działa w charakterze podatnika podatku VAT, gdy wykonuje we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy.
Z art. 86. ust. 1 ustawy wynika, że odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wykluczona jest możliwość odliczania podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych - czyli gdy są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu.
Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje pod warunkiem, że:
- spełnione zostały przesłanki pozytywne, wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy oraz
- nie zaistniały przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy - pozbawiają one podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych. Przy odliczeniu częściowym pomija się tę część podatku, w jakiej zakupione towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT. Podatnik powinien dokonać tzw. alokacji podatku, czyli określić, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu. Obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do tego rodzaju sprzedaży, z którym są związane.
Związek zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.
Bezpośredni związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika występuje wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy - czyli gdy towary te bezpośrednio wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.
Natomiast pośredni związek nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy pojawia się, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Wówczas mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak stwierdzić pośredni związek określonych zakupów z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakupione towary i usługi wpływają na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, a przez to przyczyniają się do generowania przez nie obrotu. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego, itp.
Warunek zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną jest również akcentowany w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z 6 kwietnia 1995 r. (w sprawie C‑4/94, BLP Group plc v. Commissioners of Customs & Excise) TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi (ang. direct and immediate link with the taxable transactions).
Także w wyroku z 8 czerwca 2000 r. (w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank plc), TSUE nie miał wątpliwości, że artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy i artykuł 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia.
Podobnie w wyroku z 13 marca 2014 r. w sprawie C-204/13 Heinz Malburg TSUE wskazał, że aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT i określić zakres tego prawa, zasadniczo konieczne jest istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia.
Ponadto Trybunał w wyroku z dnia 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta przesądził, że gdy podatnik wykonuje działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, prawo do odliczenia z tytułu ewentualnych wydatków jest dopuszczalne jedynie w zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika.
A zatem uprawnienie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie wynika z każdego rodzaju powiązania pośredniego przy dokonywaniu świadczeń opodatkowanych. Uprawnienie to może dawać dopiero oczywistość oraz bezpośredniość tego powiązania zakupionych towarów i usług z dokonywaną przez podatnika sprzedażą opodatkowaną.
Generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego uzupełniają regulacje zawarte m.in. w art. 86 ust. 2a ustawy i następne oraz art. 90 ustawy.
Art. 86 ust. 2a ustawy:
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Art. 86 ust. 2b ustawy:
Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Art. 86 ust. 22 ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.
Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem. Podatnikami, do których odnoszą się przepisy zawarte w rozporządzeniu, są jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.
§ 2 pkt 8 rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego - rozumie się przez to:
a)urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,
b)jednostkę budżetową,
c)zakład budżetowy.
§ 3 ust. 1 rozporządzenia:
W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.
Dla jednostek samorządu terytorialnego takich jak gmina nie ustala się jednego sposobu określenia proporcji (prewspółczynnika) dla całej jednostki (gminy) jako osoby prawnej, tylko odrębne sposoby (prewspółczynniki) dla poszczególnych jej jednostek organizacyjnych.
§ 3 ust. 2 rozporządzenia:
Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:
X = A x 100/DUJST
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
X - proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,
A - roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,
DUJST - dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
Art. 86 ust. 2a ustawy odnosi się do sytuacji, gdy podatnik nabywa towary i usługi, przeznaczone do wykorzystywania zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z określonymi wyjątkami, które przepis ten wskazuje). Natomiast gdy podatnik w ramach działalności gospodarczej wykonuje czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług oraz zwolnione z opodatkowania, powinien stosować uregulowania zawarte w art. 90 ustawy. Stanowią one uzupełnienie przepisów art. 86 ustawy.
W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy (tzw. prewspółczynnik) oraz - w przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych od podatku - w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że realizują Państwo inwestycję pn. „(…)”. W ramach tej inwestycji realizują Państwo m.in. budowę drogi publicznej, budowę zjazdu przy budynku należącym do Urzędu Miejskiego - zjazd do planowanych kilku miejsc postojowych, jak również budowę parkingu. Podkreślili Państwo, że na podstawie posiadanego harmonogramu rzeczowo-finansowego, są Państwo w stanie określić jaka część kwoty na danej fakturze dotyczy: drogi publicznej, zjazdu do miejsc postojowych przy budynku Urzędu Gminy, parkingu samochodowego.
Harmonogram rzeczowo-finansowy służy zatem Państwu do bezpośredniej alokacji bądź wstępnej alokacji wydatków tak, aby finalnie możliwe było ustalenie, w jakiej części dany wydatek służy czynnościom opodatkowanym VAT.
Państwa wątpliwości dotyczą w pierwszej kolejności prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do tej części kwoty z faktury, którą - na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego - można przypisać wyłącznie do zjazdu do miejsc postojowych przy budynku Urzędu Miejskiego.
Podstawowym warunkiem odliczenia podatku VAT jest związek nabywanych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych. W celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności powinni Państwo przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności.
Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, to na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje Państwu pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi. Natomiast nie mają Państwo tego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych przez Państwa wyłącznie do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu oraz zwolnionych od podatku.
Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez Państwa działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, powinni Państwo ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy (tzw. prewspółczynnik) zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. W przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych od podatku zastosowanie znajdą również przepisy art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.
Jednostki samorządu terytorialnego realizują określone zadania przy pomocy swoich jednostek organizacyjnych. Mimo że podatnikiem VAT jest Gmina, uzasadnione jest, aby wyliczać kwotę podatku naliczonego podlegającego odliczeniu przez jednostkę samorządu terytorialnego w oparciu o sposób określenia proporcji, obliczony odrębnie dla każdej jednostki organizacyjnej.
We wniosku wskazali Państwo, że planują Państwo budowę kilku miejsc postojowych zlokalizowanych przy jednym z budynków należących do Urzędu Miejskiego. Parking ma być płatny, z możliwością 30‑minutowego darmowego parkowania. Tym samym, należy uznać, że zjazd do tych miejsc parkingowych, którego dotyczy Państwa pytanie, jest funkcjonalnie związany z planowanymi przez Państwa miejscami parkingowymi. Zatem towary i usługi, nabyte w związku z budową zjazdu na planowane miejsca postojowe przy Urzędzie Miejskim, będą wykorzystywane przez Państwa w taki sam sposób jak mający powstać parking.
Nie można jednak zgodzić się z Państwa oceną, że parking będzie wykorzystywany zarówno do czynności opodatkowanych, jak i niepodlegających opodatkowaniu. Nieodpłatne udostępnienie parkingu (na krótki czas) nie może przesądzać o ograniczeniu Państwa prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków ponoszonych przez Państwa na budowę zjazdu na ten parking. Nabyte towary i usługi będą przeznaczone do wykorzystania na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą - zatem nie stosuje się w tym zakresie proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.
W takiej sytuacji przysługuje / będzie Państwu przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków, które mogą Państwo przypisać wyłącznie do zjazdu do miejsc postojowych przy budynku Urzędu Miejskiego. Prawo do odliczenia przysługuje / będzie Państwu przysługiwało pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.
Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe.
Sformułowali Państwo również pytanie o prawo do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do tej części kwoty z faktury, którą - na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego - można przypisać wyłącznie do parkingu.
We wniosku wskazali Państwo, że parking przeznaczony będzie do odpłatnego udostępniania miejsc parkingowych, a więc wyłącznie do działalności komercyjnej, z tytułu której będą Państwo zobowiązani do rozliczania VAT należnego. Przy czym zwolnienie z wnoszenia opłat dla określonej grupy osób zawiera się w ramach działalności komercyjnej, gdyż stanowi realizację obowiązków wynikających - w szczególności - z przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych i ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym.
W ramach tej części zadania - oprócz samego placu parkingu - powstanie również niezbędna infrastruktura techniczna, tj.:
- ciąg pieszo-jezdny wraz z wjazdami na parking,
- zatoka dla komunikacji zbiorowej (autobusowej) oraz dla postoju taksówek,
- wiaty przystankowe, miejsca odpoczynku podróżnych, elementy małej architektury związanej z parkingiem.
Będzie to infrastruktura ogólnodostępna dla wszystkich zainteresowanych, nie tylko dla klientów parkingu.
Z całości unormowań ustawy o samorządzie gminnym, szczególnie przepisów przywołanych powyżej, wynika, że w działalności gminy należy wyróżnić wykonywanie działań publicznych i - wykraczającą poza te działania - działalność gospodarczą.
W analizowanej sprawie należy odwołać się m.in. do przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 889).
Art. 1 ustawy o drogach publicznych:
Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.
Art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:
Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:
1)drogi krajowe;
2)drogi wojewódzkie;
3)drogi powiatowe;
4)drogi gminne.
Art. 4 pkt 2a ustawy o drogach publicznych:
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
2a) urządzenie drogi - obiekt lub urządzenie, w tym obiekt lub urządzenie budowlane, związane funkcjonalnie z drogą lub ruchem drogowym, w tym kanał technologiczny.
Art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy o drogach publicznych:
1)Drogi, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu pojazdów, niezaliczone do żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane w pasie drogowym takiej drogi, są drogami wewnętrznymi.
2)Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg wewnętrznych oraz zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku - do właściciela tego terenu.
Art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:
Organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.
Art. 19 ust. 2 pkt 4 o drogach publicznych:
Zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5, 5a i 8, są dla dróg: gminnych - wójt (burmistrz, prezydent miasta).
Art. 20 pkt 4 ustawy o drogach publicznych:
Do zarządcy drogi należy w szczególności utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2.
Istotne przepisy znajdują się również w ustawie z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 285):
Art. 18 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:
Do zadań własnych gminy w zakresie publicznego transportu zbiorowego należą budowa, przebudowa i remont: 1) przystanków komunikacyjnych oraz dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina; 2) wiat przystankowych lub innych budynków służących pasażerom, posadowionych na miejscu przeznaczonym do wsiadania i wysiadania pasażerów lub przylegających do tego miejsca, usytuowanych w pasie drogowym dróg publicznych bez względu na kategorię tych dróg.
Podstawowym zadaniem własnym gminy jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Czynności takie jak określenie lokalizacji przystanków autobusowych czy postojów taksówek związane są z organizacją ruchu drogowego, a budowa wiat przystankowych jest zadaniem własnym gminy bezpośrednio wymienionym w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym. Pozostałe elementy niezbędnej dla parkingu infrastruktury technicznej - czyli wiata do wypoczynku, stół, ławy i ławki, stojak na rowery, a także ciąg pieszo-jezdny - są dostępne dla wszystkich zainteresowanych, a nie tylko klientów parkingu.
Mimo że wskazali Państwo, żecałość tego majątku ma służyć udostępnianiu miejsc parkingowych oraz lepszemu wykorzystaniu parkingu, nie ulega wątpliwości, że przede wszystkim służyć ono będzie zaspokajaniu potrzeb zbiorowych wspólnoty, a poniesione wydatki nie są / nie będą związane z wykonywaniem przez Państwa czynności opodatkowanych. Takiego związku przyczynowo-skutkowego, nawet pośredniego, nie można upatrywać w tym, że infrastruktura ma umożliwić / ułatwić dotarcie do parkingu oraz wydostanie się z niego oraz aby przyjemniej i wygodniej było z niego korzystać.
W takim kontekście w zasadzie każdy wydatek gminy, który zaspokaja zbiorowe potrzeby wspólnoty, podnosiłby atrakcyjność sąsiednich obiektów, nieruchomości związanych z wykonywaniem czynności opodatkowanych - miałby więc wpływ na działalność gospodarczą danej gminy i mógłby pośrednio podlegać odliczeniu. Jednak jeżeli określone wydatki mają bezpośredni związek z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu, to ewentualne doszukiwanie się pośredniego wpływu tych czynności na działalność opodatkowaną nie może prowadzić do zmiany ich kwalifikacji z punktu widzenia możliwości zastosowania odliczenia. Taki związek jest bowiem zbyt nieuchwytny i marginalny w porównaniu do wyraźnego związku tych wydatków z czynnościami niepodlegającymi VAT.
Tym samym, należy uznać, że nie przysługuje / nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z infrastrukturą techniczną, tj.:
- ciąg pieszo-jezdny wraz z wjazdami na parking,
- zatoka dla komunikacji zbiorowej (autobusowej) oraz dla postoju taksówek,
- wiaty przystankowe, miejsca odpoczynku podróżnych, elementy małej architektury związanej z parkingiem,
- ponieważ nie posłużą one do wykonywania czynności opodatkowanych przez podatnika VAT
Natomiast parking (plac parkingu) przeznaczony będzie do odpłatnego udostępniania miejsc parkingowych, czyli do działalności komercyjnej, z tytułu której będą Państwo zobowiązani do rozliczania VAT należnego. Oznacza to, że wydatki na parking (plac parkingu) związane będą z wykonywaniem czynności opodatkowanych przez podatnika VAT działającego w ramach swojej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, wypełnione są przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy i przysługuje/będzie Państwu przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych wyłącznie z parkingiem (placem parkingu), bez niezbędnej infrastruktury technicznej.
Wskazali Państwo, że są Państwo w stanie określić jaka część kwoty na danej fakturze dotyczy parkingu samochodowego, który rozumieją Państwo jako plac parkingu wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Nie są Państwo jednak w stanie wyodrębnić wydatków na ciąg pieszo-jezdny, wjazdy na parking, zatokę dla komunikacji zbiorowej (autobusowej), postój taksówek, wiaty przystankowe, miejsca odpoczynku podróżnych, małą architekturę spośród wydatków na realizację inwestycji pn. „(…)”. W konsekwencji, należy stwierdzić, że nie są Państwo w stanie wyodrębnić wydatków na sam plac parkingu.
Skoro nie są / nie będą Państwo w stanie bezpośrednio i jednoznacznie przyporządkować wydatków związanych z budową parkingu do czynności opodatkowanych i czynności niepodlegających opodatkowaniu, wówczas przysługuje / będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia części podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z budową parkingu w oparciu o prewspółczynnik właściwy dla tej jednostki organizacyjnej, która będzie prowadzić działalność z nim związaną. Prawo do odliczenia przysługuje / będzie Państwu przysługiwało pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.
Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji będzie pokrywał się z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa we wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja straci swą aktualność. Jeśli w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
